Doanh nghiệp kêu lãi suất cao, Ngân hàng Nhà nước lên tiếng lý giải
Ngọc Sơn -
17/05/2023 09:48 (GMT+7)
(VNF) - Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã điều hành chính sách tiền tệ theo hướng nới lỏng thận trọng với trọng tâm ép giảm lãi suất huy động và cho vay. Tuy nhiên, đến nay, các doanh nghiệp vẫn cho là lãi suất cho vay còn cao, chưa đủ hỗ trợ sản xuất – kinh doanh và hỗ trợ phục hồi kinh tế. Ngân hàng Nhà nước đã lên tiếng giải thích về vấn đề này
Chênh lệch huy động và cho vay cao
NHNN đã cung cấp hàng loạt con số để cho thấy áp lực về cung ứng vốn cho nền kinh tế của hệ thống ngân hàng. Trong đó, cho thấy sự chênh lệch lớn giữa huy động - cho vay, huy động ngắn hạn – cho vay dài hạn.
Theo NHNN, đến nay, hệ thống ngân hàng vẫn là kênh cung ứng vốn chủ yếu cho nền kinh tế. Nền kinh tế Việt Nam phụ thuộc chủ yếu vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng. Theo đó, tỷ lệ tín dụng/GDP cuối năm 2022 ở mức 125,34%. Trong khi nhu cầu vốn để phát triển kinh tế luôn ở mức cao, tạo áp lực lên lãi suất cho vay.
Sau đại dịch Covid-19, kinh tế phục hồi trở lại nên nhu cầu vốn sản xuất kinh doanh gia tăng, khiến hệ thống ngân hàng phải tăng nguồn huy động để đáp ứng vốn cho nền kinh tế. Tuy nhiên, có một khoảng cách lớn giữa tiên gửi và tín dụng
Hiện chênh lệch tiền gửi và tín dụng bằng VND ở mức 167 ngàn tỷ đồng; hệ số sử dụng vốn trên thị trường 1. Số liệu từ NHNN cho thấy, tỷ lệ tín dụng/huy động vốn thị trường 1 bằng VND ở mức 101,45%. Con số này dù đã giảm so với mức 102,28% cuối năm 2022 nhưng vẫn ở mức rất cao.
Đáng chú ý, huy động vốn đến ngày 27/4/2023 tăng 1,78%, chỉ bằng gần 50% so với tốc độ tăng trưởng tín dụng 3,04%.
Bên cạnh đó, một đặc trưng của thị trường Việt Nam là hệ thống ngân hàng chủ yếu huy động vốn ngắn hạn nhưng vẫn phải đáp ứng các nhu cầu cho vay trung dài hạn. Con số từ các ngân hàng thương mại cho thấy, khoảng 88% tiền gửi là kỳ hạn 12 tháng trở xuống trong khi trên 52% dư nợ tín dụng VND của hệ thống là trung dài hạn.
Theo NHNN. điều này đã tạo sức ép lên lãi suất huy động. Đồng thời, áp lực gia tăng lãi suất luôn tồn tại do Việt Nam có độ mở kinh tế lớn, biến động của thị trường tài chính, tiền tệ thế giới tác động nhanh và mạnh lên lãi suất, tỷ giá trong nước.
Nguồn huy động thấp hơn cho vay, huy động ngắn hạn - cho vay dài hạn đang là áp lực khiến lãi suất cho vay chưa thể giảm ngay.
Bên cạnh đó, NHNN cho rằng, mặt bằng lãi suất thế giới gia tăng trong năm 2022 và vẫn ở mức cao trong các tháng đầu năm 2023.
Các NHTW lớn trên thế giới vẫn tiếp tục triển khai lộ trình thắt chặt CSTT và duy trì lãi suất ở mức cao, Fed đã 10 lần tăng lãi suất. Hiện lãi suất mục tiêu Fed Fund ở mức 5,0-5,25%/năm; ECB: lãi suất tái cấp vốn là 3,5%/năm, lãi suất tiền gửi là 3,0%/năm.
Đặc biệt, theo NHNN, nạm phát trong nước bình quân 4 tháng năm 2023 ở mức 3,84%; lạm phát cơ bản tăng 4,9% so với mục tiêu lạm phát năm 2023 là 4,5% đang gây ra nhiều áp lực cho điều hành và nền kinh tế. Nguy cơ lạm phát hiện hữu, tiểm ẩn, khiến người dân kỳ vọng lãi suất thực dương nên TCTD khó giảm lãi suất để thu hút tiền gửi, khiến chi phí đầu vào của TCTD ở mức cao.
Lãi suất sẽ giảm mạnh sau quý II/2023
Theo NHNN, Thông tư số 02/2023/TT-NHNN mới ban hành ngày 23/4/2023 cho phép cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ khách hàng gặp khó khăn tức là tổ chức tín dụng (TCTD) chưa thu nợ khi đến hạn trong khi TCTD vẫn phải đảm bảo chi trả tiền gửi, làm giảm doanh số cho vay và chậm lại vòng quay vốn trong nền kinh tế, nên gây áp lực trở lại lên khả năng cân đối vốn và dư địa giảm lãi suất.
Đồng thời, hệ thống ngân hàng vẫn đang trong quá trình tái cơ cấu và xử lý nợ xấu của các TCTD, nâng cấp chuẩn mực quản trị điều hành theo thông lệ quốc tế…, một số NHTM quy mô nhỏ duy trì lãi suất tiền gửi ở mức cao để giữ khách hàng cũng làm cho việc giảm mặt bằng lãi suất cho vay trở nên khó khăn hơn.
Trao đổi thêm vì sao lãi suất cho vay thực tế chưa giảm khi lãi suất đã điều hành giảm, các chuyên gia ngân hàng lưu ý, theo quy định hiện hành, việc xem xét quyết định về lãi suất cho vay là do TCTD và khách hàng thỏa thuận theo cung cầu vốn thị trường và mức độ tín nhiệm của khách hàng. Trường hợp lãi suất thị trường có biến động hoặc NHNN điều chỉnh các mức lãi suất điều hành dẫn đến việc TCTD điều chỉnh tăng hoặc giảm lãi suất tiền gửi, hoặc TCTD chủ động điều chỉnh giảm lãi suất cho vay, đối với các khoản vay mà TCTD và khách hàng đã thỏa thuận về lãi suất, thì TCTD tiếp tục áp dụng lãi suất đã thỏa thuận cho tới hết thời hạn khoản vay hoặc đến hết kỳ hạn trả lãi theo thỏa thuận cho vay giữa TCTD và khách hàng. Vì thế, nhiều hợp đồng tín dụng đã ký kết chưa được giảm lãi suất.
Hiện nay, theo dõi báo cáo của các TCTD, NHNN ghi nhận mặt bằng lãi suất thị trường đã dần ổn định, nhiều NHTM đã giảm lãi suất cho vay. Hiện lãi suất cho vay VND phát sinh mới của các NHTM ở mức khoảng 9,3%/năm (giảm 0,65%/năm so với cuối năm 2022).
Theo dự báo của các chuyên gia, với việc liên tục giảm lãi suất điều hành và áp dụng các công vụ điều tiết thị trường theo hướng nới lỏng như thời gian qua... thì sau quý II/2023, khi chính sách đủ độ trễ để ngấm thì lãi suất sẽ giảm mạnh hơn.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu NHNN điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, bảo đảm tăng trưởng tín dụng hợp lý; khẩn trương hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền phương án xử lý đối với Ngân hàng SCB.
(VNF) - Sau tuyên bố áp thuế quan đối ứng của Tổng thống Trump, thị trường tiền tệ toàn cầu đã chịu sức ép đáng kể. Trong đó, tỷ giá USD cũng tăng 'bốc đầu' vượt mốc 26.000 VND/USD.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) chính thức khai trương MB Cao Bằng tại địa chỉ Số 85-87, phố Kim Đồng, Tổ 12, Phường Hợp Giang, TP.Cao Bằng, tỉnh Cao Bằng, đánh dấu bước chân đầu tiên của ngân hàng tại vùng đất giàu tiềm năng phát triển kinh tế phía Bắc.
(VNF) - Tính đến ngày 20/3/2025, tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế đạt 1,98%. Với đà tăng trưởng tích cực này, giới phân tích nhận định, mục tiêu tăng trưởng 16% năm nay là hoàn toàn khả thi.
(VNF) - Với mục tiêu không ngừng mang đến dịch vụ tài chính vượt trội, VPBank đã triển khai tính năng thông báo biến động số dư bằng âm thanh thông qua ứng dụng ngân hàng số VPBank NEO, mang đến trải nghiệm thanh toán liền mạch, giúp các giao dịch trở nên an toàn, nhanh chóng và hiệu quả hơn bao giờ hết.
(VNF) - Ông Tô Huy Vũ được bổ nhiệm giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng Thành viên Agribank từ 3/4/2025 và giữ chức Bí thư Đảng ủy Agribank nhiệm kỳ 2020-2025.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Phát triển TP. HCM (HDBank - HoSE: HDB) công bố tài liệu phục vụ Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2025, với mục tiêu lợi nhuận vượt 21.000 tỷ đồng, tăng 27% so với năm 2024.
(VNF) - SHB là đại diện duy nhất của Việt Nam được Global Finance trao tặng giải thưởng "Ngân hàng có hoạt động Tài trợ Bền vững tốt nhất năm 2025”, ghi nhận cho những nỗ lực của Ngân hàng trong việc thúc đẩy các giải pháp tài chính mang lại lợi ích lâu dài cho xã hội và môi trường.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) và Tổng công ty Công nghệ - Viễn thông Toàn cầu (GTEL) vừa ký kết thỏa thuận hợp tác nhằm mang đến những sản phẩm tài chính công nghệ ưu việt và đột phá .
(VNF) - Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) triển khai gói tín dụng đặc biệt với quy mô lên tới 10.000 tỷ đồng nhằm tăng cường khả năng tiếp cận nhà ở cho người trẻ.
(VNF) - Nhiều ý kiến lo ngại việc Tổng thống Trump áp thuế quan đối ứng lên tới 46% sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng tín dụng - vốn luôn gắn liền với nhu cầu vốn của doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp thuộc khu vực xuất khẩu.
(VNF) - Nam A Bank vừa công bố kết quả kinh doanh quý I/2025 với lợi nhuận trước thuế đạt 1.214 tỷ đồng, tăng gần 22% so với cùng kỳ. Đây là ngân hàng đầu tiên công bố kết quả kinh doanh quý I năm nay.
(VNF) - BIDV đã chính thức soán ngôi Agribank, trở thành ngân hàng được gửi tiền nhiều nhất Việt Nam. Trước đó, Agribank luôn duy trì vị trí này trong nhiều năm.
(VNF) - Sau Techcombank, VIB, VPBank và MB, TPBank là ngân hàng tiếp theo gia nhập cuộc chơi tài trợ cho các show ca nhạc khi trở thành nhà tài trợ chính cho chương trình âm nhạc thực tế "Em xinh say hi".
(VNF) - Ngân hàng TMCP Phát triển TP. HCM (HDBank - HoSE: HDB) vừa công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2024. Toàn bộ các chỉ tiêu sau kiểm toán không thay đổi so với báo cáo ngân hàng tự lập đã công bố.
(VNF) - Kết thúc quý I/2025, các chỉ số kinh doanh của Nam A Bank (HoSE: NAB) tiếp tục ghi nhận nhiều chỉ tiêu tăng trưởng ổn định, thanh khoản dồi dào, danh mục tài sản tiếp tục được cơ cấu theo hướng bền vững và hiệu quả nhất. Đồng thời, ngân hàng cho biết cũng đang triển khai nhiều gói tín dụng ưu đãi dành cho khách hàng nhằm chung tay cùng Chính phủ thúc đẩy kinh tế vĩ mô.
(VNF) - Năm nay, bên cạnh kế hoạch chia cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ cao nhằm tăng vốn, nhiều ngân hàng dự kiến chi hàng nghìn tỷ đồng để trả cổ tức bằng tiền mặt cho cổ đông.
(VNF) - VCCI kiến nghị cần xem xét đề xuất cho phép tổ chức tín dụng, tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu được quyền thu giữ tài sản bảo đảm, trong khi các chủ thể khác không có quyền tương tự.
(VNF) - Theo tài liệu ĐHĐCĐ thường niên 2025, OCB đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế đạt 5.338 tỷ đồng, tăng 33% so với năm 2024. Đồng thời, 2025 cũng là năm đầu tiên OCB có kế hoạch chia cổ tức bằng tiền mặt.
(VNF) - Trong bối cảnh khu vực kinh tế tư nhân - mà nòng cốt là doanh nghiệp SME - được xác định là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng kinh tế quốc gia, các mô hình ngân hàng số đồng hành toàn diện trở thành trợ lực cần thiết để SME bứt tốc. Khẳng định hiệu quả trong hướng đồng hành này, HDBank vừa được The Asian Banker vinh danh là “Ngân hàng cung cấp dịch vụ tài chính số tốt nhất cho SME tại Việt Nam”.
(VNF) - Không ngừng ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, liên tục đổi mới sáng tạo, mang đến các giải pháp tài chính số toàn diện, nâng cao trải nghiệm khách hàng, SHB được vinh danh là “Ngân hàng có sáng kiến giải pháp thanh toán tốt nhất Việt Nam”.
(VNF) - Theo chuyên gia FPT Digital, công nghệ giúp tăng tốc độ xét duyệt, giảm thiểu rủi ro, nhưng bài toán cân bằng giữa tự động hóa và yếu tố con người vẫn là một thách thức lớn đối với các tổ chức tài chính.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu NHNN điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, bảo đảm tăng trưởng tín dụng hợp lý; khẩn trương hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền phương án xử lý đối với Ngân hàng SCB.
(VNF) - Cùng với Ecopark, hai khu đô thị Vinhomes Ocean Park 2 và 3 không chỉ cải thiện hạ tầng và kinh tế mà còn góp phần nâng cao vị thế của huyện Văn Giang tại Hưng Yên.