Doanh nhân Trần Bá Dương và đế chế ô tô THACO

Cùng với ông Trần Đình Long – Chủ tịch Hòa Phát, ông Trần Bá Dương trở thành một trong hai gương mặt mới của Việt Nam được xướng tên trong danh sách tỷ phú thế giới, theo công bố mới đây của tạp chí nổi tiếng Forbes (Mỹ).

Xuất thân từ Kỹ sư Cơ khí và bắt đầu sự nghiệp của mình với những xưởng sửa chữa ô tô, ông Trần Bá Dương hiện nay được coi là ông vua của nền công nghiệp ô tô Việt Nam. Tên tuổi của ông cũng đã gắn liền với sự thành công của thương hiệu THACO Trường Hải.

Thành lập năm 1997, Công ty TNHH ô tô Trường Hải ban đầu chỉ nhập khẩu xe đã qua sử dụng và tân trang, với doanh số vỏn vẹn 137 xe các loại. Năm 2016 đánh dấu cột mốc đáng ghi nhận của THACO khi vượt mặt hàng loạt ông lớn, trở thành doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam trong danh sách VNR500, đứng đầu thị trường Việt Nam với tổng số xe bán ra lên đến trên 110 nghìn chiếc, tương đương 32% thị phần cả nước, đóng góp cho ngân sách 18.000 tỷ đồng.

Năm 2017, doanh số bán xe của THACO có sụt giảm do khó khăn chung của cả ngành, nhưng cũng đạt con số ấn tượng gần 90 nghìn xe. Tuy nhiên doanh số của THACO đã bắt đầu có sự cải thiện đáng kể vào cuối năm 2017 và những tháng đầu năm 2018.

Từ những ngày đầu, trăn trở với công nghiệp ô tô nước nhà, ông Dương lại có cái nhìn khác với những tham vọng tương tự của Vinaxuki hay mới nhất là Vinfast. Thay vì lập tức tạo ra một thương hiệu ô tô "made in Vietnam", THACO đi theo con đường tham gia chuỗi giá trị của nền công nghiệp ô tô thế giới, lựa chọn sản xuất xe CKD (Xe lắp ráp trong nước với 100% linh kiện nhập khẩu), và tiến đến SKD (xe có tỷ lệ nội địa hóa nhất định).

Cho đến hiện tại, THACO đang sản xuất – lắp ráp – phân phối, cung ứng dịch vụ bảo trì sửa chữa và phụ tùng ô tô cho cả xe tải, xe bus và xe du lịch. Danh sách những đối tác nổi tiếng của THACO vẫn đang ngày một nối dài, từ Hyundai đến những Kia (Hàn Quốc), Mazda (Nhật Bản), Peugeot (Pháp). Mới đây nhất, THACO trở thành nhà phân phối nội địa chính thức cho hãng xe sang trọng bậc nhất thế giới - BMW.

Doanh thu của THACO tăng trưởng mạnh qua các năm với CAGR lên đến 33,5%

Nói về một doanh nghiệp sản xuất hàng đầu đất nước như Thaco, nếu không nhắc về Khu phức hợp đồ sộ Chu Lai Trường Hải tại Núi Thành, Quảng Nam có lẽ là một thiếu sót. Đó cũng là câu chuyện đáng nhớ khi tham vọng của Trần Bá Dương gặp được sự nhiệt thành của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (lúc ấy là chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam), với quyết tâm đưa công nghiệp về tỉnh nhà.

Từ bãi cát trắng, Trường Hải đã phát triển thành khu công nghiệp, rồi thành khu phức hợp sản xuất, lắp ráp ô tô, linh kiện phụ tùng và có cả các đơn vị phụ trợ như trường Cao đẳng nghề, Cảng biển. Năm 2017, khoản đầu tư của THACO cho hoạt động cơ khí – ô tô lên đến 13.094 tỷ đồng, tăng hơn 2 lần so với 2016. Nổi bật nhất, THACO chuẩn bị đưa nhà máy xe du lịch với công suất 100.000 chiếc/năm của Mazda, là nhà máy quy mô và hiện đại nhất theo như hãng này chia sẻ. Sau khi hoàn thành, công suất mỗi năm của THACO được nâng lên đáng kể, 160.000 xe con, 50.000 xe tải, 5.000 xe bus với tỷ lệ nội địa hóa từ 18%-50%.

Cảng Chu Lai – Trường Hải, một đơn vị phụ trợ trong khu phức hợp

Hiện tại, ông Dương còn là Tổng giám đốc Công ty cổ phần đầu tư địa ốc Đại Quang Minh, THACO cũng đang nắm đến 90% cổ phần sau thâu tóm và bắt đầu hợp nhất kết quả kinh doanh của công ty này từ năm 2016.

Đây là doanh nghiệp mới dấn chân vào ngành bất động sản nhưng nhanh chóng xây dựng được tên tuổi của mình với khu đô thị Sala, cách hầm Thủ Thiêm chỉ hơn 500m. Khu đô thị này gồm 11 ô đất thuộc khu chức năng số 6 phía Bắc đường Mai Chí Thọ, quy mô 20ha và diện tích khai thác 14ha. Trên diện tích này, Đại Quang Minh xây 234 căn biệt thự (Saroma Villa), 395 căn nhà ở kết hợp thương mại (Shop house), 5,600 căn hộ cao cấp (Sarimi), khách sạn 5 sao, bệnh viện. Ngoài ra, tiềm năng quỹ đất của Đại Quang Minh có thể đến từ các khu đất THACO đang làm Showroom, khi đã mua lại và được cấp sổ đỏ hoàn chỉnh.

Một tay ông Trần Bá Dương gây dựng thương hiệu THACO, và 65% cổ phần nắm giữ của doanh nghiệp này đã đưa ông trở thành tỷ phú trong danh sách của Forbes với 1,76 tỷ USD. Trong điều kiện bối cảnh kinh tế còn thuận lợi, ông Dương cũng đã hé lộ kế hoạch đầu tư tiếp theo cho Chu Lai Trường Hải đầy mơ mộng, lên đến 3 tỷ USD.

THACO cũng đang bỏ ngỏ khả năng niêm yết lên sàn giao dịch chứng khoán ngay trong năm nay. Nếu điều này xảy ra trong năm 2018 thì đây có lẽ là một trong những cái tên đáng chờ đợi nhất của thị trường Việt Nam. Hiện tại, cổ phiếu THACO đang giao dịch trên thị trường phi tập trung với mức giá quanh 65.000 đồng/cổ phiếu.