Đồng Ruble đang trượt giá nhưng chính phủ Nga lại mong muốn điều này?
Linh Chi -
24/04/2023 08:54 (GMT+7)
Kể từ đầu năm đến nay, đồng Ruble của Nga đã giảm 16% so với đồng USD và 13% so với Euro. Điều này khiến Ruble trở thành đồng tiền hoạt động kém thứ ba trên thị trường ngoại hối thế giới trong năm nay, sau đồng Bảng Ai Cập và Peso của Argentina.
Đằng sau sự trượt giá của đồng Ruble. Ảnh: Nguồn: DW
Ghi nhận đến cuối tuần trước (ngày 22/4), giá của đồng USD đạt 82 Ruble/USD.
Sau chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine vào tháng 2/2022, đồng Ruble đạt mốc 113 Ruble/USD. Ngân hàng trung ương và Bộ Tài chính Nga đã ngay lập tức bơm tiền vào thị trường.
Sau đó, cuối năm ngoái, phương Tây đã áp đặt giá trần đối với dầu mỏ của Nga. Kể từ đó, quốc gia xuất khẩu dầu mỏ lớn thứ hai thế giới đã chứng kiến đồng nội tệ trượt giá. Vì những gì xảy ra tiếp theo?
Các quan chức Nga cho biết, sự suy giảm của đồng Ruble trong những tháng gần đây là do phí nhập khẩu cao hơn và dòng vốn chảy ra nước ngoài mạnh hơn. Một số nhà quan sát đồng ý rằng, đây thực sự là một phần lý do, vì doanh thu thuế của nước này trong tháng 1/2023 đã giảm 35%.
Lý do Ruble sụt giảm
Bộ Tài chính Nga, cho biết, thâm hụt ngân sách nước này ở mức 2.400 tỷ Ruble (28,93 tỷ USD) trong quý I/2023 do Moscow tăng cường chi tiêu và nguồn thu từ năng lượng sụt giảm.
Trong quý I/2022, Nga đạt thặng dư ngân sách 1.130 tỷ Ruble, nhưng kể từ đó các khoản chi lớn cho chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine và các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với hoạt động xuất khẩu dầu và khí đốt đã ảnh hưởng đến ngân sách chính phủ.
Năm 2023, ngân sách của Nga dựa trên giá dầu trung bình hàng năm là 70 USD/thùng. Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và không khí sạch, một tổ chức tư vấn của Phần Lan cho biết, mức trần giá 60 USD/thùng của EU đang khiến Điện Kremlin tiêu tốn hơn 170 triệu USD/ngày. Tuần trước, dầu thô Brent được giao dịch quanh mức 85 USD/thùng.
Một số công ty nước ngoài đã rút khỏi Nga kể từ khi nước này tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào năm ngoái. Nhiều thương hiệu lớn tại nhiều lĩnh vực quan trọng đã rời khỏi Nga. Đơn cử như McDonald, Starbucks ở lĩnh vực ăn uống; Adidas, Nike, Uniqlo ở lĩnh vực thời trang; BP, Exon trong lĩnh vực năng lượng; Apple, IBM, Intel ở lĩnh vực công nghệ; Ikea trong lĩnh vực nội thất; Ford, Nissan, Peugeot… trong lĩnh vực ô tô.
Hãng tin Bloomberg ước tính, xu hướng các công ty nước ngoài rời Nga năm ngoái đã bán tài sản trị giá từ 15-20 tỷ USD.
Ông Elina Ribakova thuộc nhóm chuyên gia tư vấn tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson (PIIE) nhận định: “Lý do đằng sau sự sụt giảm của đồng Ruble là do xuất khẩu dầu khí bị thu hẹp và các nhà đầu tư nước ngoài lũ lượt rút vốn".
Còn ông Eric Hontz tại CIPE - một tổ chức tư vấn liên kết với Phòng Thương mại Mỹ (AmCham) cho biết, một yếu tố khác khiến Ruble giảm giá là tính thanh khoản trong các giao dịch bằng đồng USD và Ruble. Giao dịch hàng ngày giữa hai loại tiền tệ này chỉ ở mức khoảng 1 tỷ USD/ngày, giảm so với mức hơn 3 tỷ USD/ngày thời điểm trước chiến dịch quân sự.
Tác động của lệnh trừng phạt và vai trò của Nhân dân tệ
Ông Ribakova nói thêm rằng: "Các biện pháp trừng phạt từ phương Tây đang có tác động mạnh mẽ hơn, đặc biệt là lệnh cấm vận của Liên minh châu Âu (EU) đối với việc mua dầu mỏ và các sản phẩm dầu mỏ của Nga".
Tuy nhiên, một số chuyên gia lại nhận thấy, sự suy yếu của đồng Ruble không phải là tác động tức thời của các biện pháp trừng phạt. Thay vào đó là dấu hiệu của thiệt hại lâu dài mà chiến dịch quân sự đang gây ra cho nền kinh tế Nga. Điều đó bao gồm cả sự phụ thuộc ngày càng tăng vào Trung Quốc.
Đầu tháng 4/2023, Ngân hàng Trung ương Nga (BR) công bố, lần đầu tiên đồng nhân dân tệ của Trung Quốc đã vượt qua đồng USD để trở thành đồng tiền được giao dịch nhiều nhất ở Nga.
Theo báo cáo, đồng Nhân dân tệ đã lần đầu vượt USD về khối lượng giao dịch hàng tháng từ tháng 2 năm nay và dần nới rộng khoảng cách hơn trong tháng 3. Trước khi xung đột nổ ra, lượng Nhân dân tệ giao dịch tại thị trường Nga là không đáng kể.
Đầu năm nay, Bộ Tài chính Nga cũng đã đã chuyển đổi hoạt động thị trường sang đồng Nhân dân tệ thay vì USD, đồng thời phát triển một cấu trúc mới cho quỹ tài sản quốc gia để nắm giữ 60% tài sản bằng đồng nội tệ Trung Quốc.
Bộ này bắt đầu bán đồng Nhân dân tệ vào tháng 1/2023 để bù đắp thâm hụt ngân sách ngày càng lớn.
Các ngân hàng tại Nga cũng thường xuyên kêu gọi các công ty và người dân chuyển tài sản sang đồng Ruble hoặc các loại tiền tệ “thân thiện” để tránh nguy cơ bị phong tỏa hoặc đóng băng.
Ông Ribakova nhấn mạnh: "Đã có những động thái đáng kể đối với việc sử dụng đồng Nhân dân tệ tại Nga. Nhưng đồng nội tệ Trung Quốc không phải là một loại tiền tệ có thể chuyển đổi hoàn toàn và các công cụ của nó không có tính thanh khoản cao như đồng USD và Euro. Vì vậy, quá trình chuyển sang sử dụng đồng Nhân dân tệ của Nga vẫn sẽ gặp phải những khó khăn nhất định".
Chuyện gì xảy ra tiếp theo?
Nhiều người tin rằng, chính phủ Nga ủng hộ việc đồng Ruble yếu đi dần dần, vì điều này sẽ tăng thu ngân sách mà không gây ra lạm phát.
Nhà phân tích Tim Ash tại hãng quản lý tài sản BlueBay cho hay: "Đồng Ruble đang được các nhà chức trách Nga quản lý yếu hơn để đối phó với mức trần giá dầu. Việc đồng Ruble suy yếu sẽ giúp nâng cao giá trị đồng tiền này đối với các khoản thu từ dầu mỏ trong ngân sách".
Còn ông Harutyunyan Alexander nhà kinh tế trưởng tại Russ Invest nhận thấy, đồng Ruble có thể tiếp tục giảm nếu không có các biện pháp can thiệp".
Tuy nhiên, cũng có nhiều người lạc quan về đồng nội tệ Nga.
Theo ông Alexei Antonov, nhà phân tích của Alor Broker, rất có khả năng xu hướng giảm giá của đồng Ruble từ giữa tháng 1/2023 đã kết thúc.
Ông nói: "Chúng tôi mong đợi sự mạnh lên dần dần của đồng tiền Nga. Vào mùa Thu năm nay, chúng ta sẽ chứng kiến giá dầu trên 100 USD/thùng, trong bối cảnh các nước thuộc Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và các đối tác (OPEC+) 'mạnh tay' cắt giảm sản lượng. Khi giá dầu tăng, đồng Ruble của Nga sẽ được hưởng lợi".
(VNF) - Một nguồn tin của Reuters ngày 2/12 tiết lộ rằng Trung Quốc đã cấp lô giấy phép xuất khẩu đất hiếm mới đầu tiên, giúp đẩy nhanh việc vận chuyển đến một số khách hàng nhất định. Đây được xem là kết quả quan trọng từ hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
(VNF) - Các cuộc khảo sát kinh doanh công bố ngày 1/12 cho thấy hoạt động sản xuất tại các nền kinh tế lớn của châu Âu, châu Á và Mỹ tiếp tục yếu kém trong tháng 11, do nhu cầu trong nước trầm lắng và những bất ổn liên quan đến thuế quan. Trái với xu hướng đi xuống toàn cầu, Việt Nam cùng một số nước Đông Nam Á lại nổi lên như điểm sáng khi ghi nhận mức tăng trưởng sản xuất mạnh mẽ.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Một nguồn tin của Reuters ngày 2/12 tiết lộ rằng Trung Quốc đã cấp lô giấy phép xuất khẩu đất hiếm mới đầu tiên, giúp đẩy nhanh việc vận chuyển đến một số khách hàng nhất định. Đây được xem là kết quả quan trọng từ hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.