‘eKYC là sự đột phá nhưng vẫn có rủi ro cần quản trị’

Ngân hàng Nhà nước sau khi theo dõi và giám sát hoạt động thanh toán trong thời gian vừa qua đã ban hành văn bản số 4893/NHNN-TT ngày 6/7/2021 cảnh báo một số hiện tượng liên quan đến vấn đề an ninh, an toàn trong hoạt động thanh toán.

Tuy nhiên, gian lận trong hoạt động thanh toán, đặc biệt là hoạt động thẻ vẫn diễn ra hàng ngày và thủ đoạn ngày càng táo bạo, tinh vi như mạo danh ngân hàng, mạo danh nhân viên ngân hàng, lừa khách hàng cung cấp thông tin bảo mật,…

Về gian lận trong hoạt động thẻ, ông Đào Minh Tuấn, Chủ tịch Chi hội Thẻ, Hiệp hội Ngân hàng cho biết có 3 loại hình gian lận có thể kể đến. Thứ nhất là chiếm đoạt thông tin thẻ của khách hàng, sử dụng thông tin đã chiếm đoạt để thực hiện các giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ, chiếm đoạt tiền của chủ thẻ.

Thứ hai là thanh toán khống tại các đơn vị chấp nhận thẻ, các giao dịch được thực hiện theo thỏa thuận để lấy tiền mặt, tuy nhiên thực chất giữa chủ thẻ và đơn vị chấp nhận thẻ không phát sinh giao dịch mua bán hàng hóa/dịch vụ.

Thứ ba là các loại hình gian lận, giả mạo khác như gian lận trên internet, đơn vị chấp nhận thanh toán hoạt động trái phép, các cuộc tấn công bằng công nghệ,…

Trước những rủi ro về an toàn trong hoạt động thẻ, ông Đào Minh Tuấn cho biết các ngân hàng đã tích cực triển khai các giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn rủi ro, thường xuyên cập nhật đến khách hàng các thủ đoạn lừa đảo mới, cập nhật hướng dẫn sử dụng thẻ an toàn,…

Cũng về vấn đề an ninh, an toàn thanh toán, phát biểu tại tọa đàm, ông Trần Công Quỳnh Lân, Chủ nhiệm Ủy ban Công nghệ thuộc Hiệp hội Ngân hàng cho biết định danh điện tử eKYC và tin nhắn Brand name là 2 vấn đề quan trọng nhất.

Theo ông Lân, triển khai eKYC là sự đột phá, nhưng cũng có rủi ro cần quản trị.

eKYC cho phép dùng công nghệ để mở tài khoản cho khách hàng từ xa, mọi lúc và mọi nơi, qua đó phổ cập tài chính đến nhiều người. Hiện các yêu cầu cơ bản khi mở tài khoản bằng eKYC là chụp ảnh CMND, quay clip khuôn mặt và so sánh khuôn mặt với CMND. Các quá trình này được áp đụng công nghệ AI để đạt hiệu quả chính xác cao nhất.

Tuy nhiên, rủi ro sẽ xảy ra khi nhiều giấy tờ tùy thân bị làm giả, khiến công nghệ khó phát hiện, đặc biệt trong giai đoạn chưa tích hợp dữ liệu quốc gia để phối hợp với thẻ chip trong căn cước công dân.

Được biết, nhiều ngân hàng đã kiến nghị với Bộ Công an để được tiếp cận cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia. Các đại biểu tại buổi tọa đàm cũng cho rằng để đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động thanh toán thì cần có sự phối hợp của nhiều bên liên quan như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông.

Theo các đại biểu, khi xử lý rủi ro cần phải cân đối giữa trải nghiệm của khách hàng và đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động thanh toán. Theo đó, các hoạt động thanh toán hiện nay đều được xây dựng dựa trên mức xác thực rủi ro. Giao dịch thanh toán có giá trị càng cao thì các bước xác thực càng được áp dụng chặt chẽ hơn.