F88: Từ ‘tài chính bình dân’ đến doanh nghiệp được quản trị tốt nhất

Theo Deloitte, các doanh nghiệp đạt danh hiệu Best Managed Companies phải vượt qua quá trình thẩm định khắt khe dựa trên bốn trụ cột: chiến lược kinh doanh; văn hóa và cam kết; năng lực cạnh tranh và đổi mới; quản trị doanh nghiệp và tài chính theo một bộ khung đã được chuẩn hóa hơn 30 năm trên toàn cầu.

F88 trở thành một trong số ít doanh nghiệp tài chính thay thế tại Việt Nam đạt chuẩn này, trong bối cảnh vẫn đang phục vụ phân khúc khách hàng khó nhất: nhóm thu nhập trung bình thấp, nhóm khách hàng chưa được tiếp cận dịch vụ ngân hàng/ hoặc hạn chế sử dụng dịch vụ ngân hàng, vẫn luôn hiện hữu, cần những khoản vay nhỏ nhưng minh bạch, hợp pháp.

Ông Phạm Đình Huỳnh, Giám đốc phụ trách khối Dịch vụ Doanh nghiệp Tư nhân - Deloitte Private Việt Nam, đánh giá: “F88 đã xây dựng mô hình vận hành hiệu quả, minh bạch và tạo tác động xã hội rõ rệt khi giúp người dân tiếp cận nguồn vốn hợp pháp, an toàn”.

“Cỗ máy” quản trị phía sau 930 cửa hàng

Đằng sau những con số mới nhất doanh thu quý 3/2025 tăng gần 49% so với cùng kỳ, lợi nhuận trước thuế 9 tháng đạt hơn 603 tỷ đồng, mạng lưới phòng giao dịch (PGD) rộng khắp tại 34 tỉnh thành, là một mô hình quản trị được thiết kế để “chạy bền”, chứ không chỉ “chạy nhanh”.

F88 lựa chọn cấu trúc ma trận: trục ngang là các khối chức năng (tài chính, rủi ro, công nghệ, nhân sự, vận hành, thương hiệu…), trục dọc là vùng, cụm địa lý và từng phòng giao dịch. Mô hình này cho phép chiến lược được hoạch định tập trung nhưng triển khai linh hoạt theo đặc thù địa phương: một phòng giao dịch ở Tây Bắc có thể ưu tiên tư vấn trực tiếp tại chợ truyền thống, trong khi tại TP. HCM lại đẩy mạnh kênh số và ứng dụng di động.

Trên nền cấu trúc đó là hệ thống KPI và mô hình tài chính quản trị lợi nhuận (P&L) đa tầng: từ công ty, vùng, khu vực đến từng PGD, với các chỉ số như doanh thu/PGD, năng suất mỗi nhân sự, tỷ lệ khách hàng quay lại, tỷ lệ nợ xấu, CIR… được hiển thị trên dashboard theo thời gian thực.

Quan trọng hơn, F88 vận hành theo mô hình quản trị 3 tuyến. Tuyến vận hành trực tiếp nhận diện, đánh giá và kiểm soát rủi ro tại điểm giao dịch. Tuyến quản trị rủi ro và tuân thủ thiết kế chính sách, xây dựng quy trình đánh giá và cảnh báo sớm rủi ro (vận hành, tín dụng, pháp lý, dữ liệu) đồng thời thực hiện kiểm tra tuân thủ định kỳ tại tuyến đầu.

Tuyến kiểm toán nội bộ, đánh giá độc lập hiệu quả kiểm soát nội bộ, chất lượng vận hành và mức độ tuân thủ chiến lược, báo cáo dưới sự điều hành của Ủy ban Kiểm toán thuộc HĐQT. Mô hình ba lớp này giúp F88 kiểm soát rủi ro đa chiều, vận hành thống nhất và phản ứng kịp thời với biến động thị trường.

Năm 2023, khi thị trường tài chính tiêu dùng có sự biến động, F88 không chọn “phanh gấp” mà dùng chính bộ khung quản trị này để rà soát danh mục, tạm dừng nhóm sản phẩm rủi ro cao, tái thiết kế quy trình, đồng thời truyền thông thống nhất tới 100% PGD trong vòng chưa đầy hai tuần.

Doanh nghiệp duy trì được tính liên tục của hoạt động, đồng thời cải thiện dần các chỉ số rủi ro: tỷ lệ xóa nợ ròng (Net Write-off), tỷ lệ thu hồi sau write-off, tỷ lệ thanh toán đúng hạn đều đi theo hướng tích cực trong giai đoạn 2024–2025.

Quản trị bằng dữ liệu, văn hóa và con người

Điểm khác biệt của F88 là câu chuyện quản trị không dừng ở sơ đồ tổ chức hay quy trình, mà được gắn chặt vào ba yếu tố: dữ liệu, văn hóa doanh nghiệp và chiến lược nhân sự.

Về Dữ liệu, F88 chọn nguyên tắc “quyết định trên dữ liệu” làm kim chỉ nam. Hệ thống công nghệ trên nền tảng đám mây, kết hợp CRM, ERP, định giá tài sản tại thời điểm thực tế và mô hình chấm điểm tín dụng nội bộ cho phép công ty quan sát tức thời “sức khỏe” của từng điểm giao dịch: doanh số, tỷ lệ nợ quá hạn, hành vi thanh toán, hiệu quả sản phẩm bổ trợ.

Những chỉ số này không chỉ phục vụ kiểm soát rủi ro, mà còn là nguồn đầu vào để xây dựng kịch bản chiến lược, mở rộng mạng lưới hay tái thiết kế sản phẩm.

Tại F88, Văn hóa là một “tài sản quản trị”. Bộ giá trị cốt lõi được cập nhật năm 2024 , “Tử tế từ tâm đến hành động”, “Chính trực đến tận cùng”, “Đổi mới để dẫn đầu”, “Lanh lợi để bứt tốc” được chuyển hóa thành 16 nhóm hành vi cụ thể gắn với nhân viên, khách hàng, đối tác và cộng đồng.

Văn hóa được đưa vào toàn bộ vòng đời nhân sự: tuyển dụng, đánh giá thử việc, đào tạo, bổ nhiệm, khen thưởng. Hơn 90% trưởng phòng giao dịch và quản lý vùng là người nội bộ đi lên, giúp văn hóa trở thành chất keo kết nối một tổ chức hoạt động tại hàng trăm địa bàn khác nhau.

Chiến lược nhân sự “Excel with Joy”- Vui đời Tiến bộ cũng là một lát cắt thú vị trong câu chuyện quản trị. F88 đầu tư vào Học viện F88 với hàng nghìn khóa học mỗi năm, luân chuyển và lộ trình thăng tiến rõ ràng, cơ chế ESOP cho đội ngũ quản lý kinh doanh… Khi khủng hoảng 2023 xảy ra, 90% đội ngũ lựa chọn ở lại cùng doanh nghiệp, một chỉ báo không nhỏ về sức mạnh của “tài sản văn hóa” trong quản trị rủi ro nhân sự.

Từ quản trị tốt đến kết quả kinh doanh và niềm tin thị trường

Các con số tăng trưởng tài chính của F88 trong hai năm gần đây vì vậy không xuất hiện một cách ngẫu nhiên. Tính đến hết quý III năm nay, F88 ghi nhận lợi nhuận tăng 154% so với cùng kì năm trước, ROE đạt 24%, giải ngân lũy kế đạt khoảng 11,49 nghìn tỷ đồng, trong khi tỷ lệ chi phí trên thu nhập (CIR) đạt 53%, cải thiện đáng kể so với cùng kỳ năm trước.

Tỷ lệ khách hàng quay bình quân 9 tháng đầu năm đạt 63%, số lượng hợp đồng bảo hiểm phân phối được tăng hơn 28% so với cùng kỳ, phản ánh một mô hình vận hành đã đủ ổn định để mở rộng chiều sâu trên cùng tệp khách hàng.

F88 cũng duy trì chính sách đòn bẩy ở mức thận trọng hơn mặt bằng ngành, đa dạng hóa nguồn vốn giữa trái phiếu, vốn vay ngân hàng và các khoản tín dụng từ định chế nước ngoài.

Việc được FiinRatings xếp hạng tín nhiệm BBB, triển vọng ổn định, trở thành công ty đại chúng và tiến tới niêm yết UPCoM là những “bằng chứng thị trường” cho thấy cấu trúc quản trị, tài chính và minh bạch thông tin đã đáp ứng chuẩn mực cao hơn yêu cầu thông thường đối với một doanh nghiệp tư nhân.

Đối với nhà đầu tư, trong các giai đoạn khó khăn, ban lãnh đạo F88 luôn lựa chọn đối thoại sớm vì “im lặng chờ qua bão”, một cách tiếp cận mà chính Deloitte ghi nhận như một minh chứng về quản trị minh bạch và cam kết phát triển bền vững.

Trong ngành tài chính nơi niềm tin là “tài sản vô hình” quan trọng nhất danh hiệu Doanh nghiệp được Quản trị Tốt nhất (Best Managed Companies) không đơn thuần là một danh hiệu.

Đây là sự xác nhận rằng mô hình F88 đang vận hành dựa trên một khung quản trị đủ chuẩn, đủ sâu và đủ linh hoạt để vừa bảo vệ khách hàng, nhà đầu tư, nhân viên, vừa tạo nền tảng cho tăng trưởng dài hạn.

Giải thưởng cũng gửi đi một tín hiệu: một doanh nghiệp tài chính bình dân vẫn có thể xây dựng hệ thống quản trị theo chuẩn quốc tế, đo lường bằng dữ liệu, nuôi dưỡng bằng văn hóa và hiện thực hóa qua kết quả kinh doanh.

Với F88, câu chuyện quản trị vì thế không phải là phần “hậu trường” khô khan mà chính là mạch xuyên suốt giải thích vì sao doanh nghiệp này bước ra khỏi giai đoạn nhiều biến động và vẫn tiếp tục tăng tốc trên hành trình trở thành tập đoàn dẫn đầu trong lĩnh vực tài chính bình dân tại Việt Nam.