GDP Mỹ tăng mạnh hơn dự kiến trong quý IV/2022, nỗi lo suy thoái vẫn tiềm tàng

Theo báo cáo hôm 26/1 của Bộ Thương mại Mỹ, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong quý IV của Washington đã tăng 2,9% so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn một chút so với mức dự đoán 2,8% của các nhà kinh tế.

Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng chậm hơn một chút so với mức GDP 3,2% trong quý III/2022.

Bộ Thương mại cho biết một nửa động lực thúc đẩy tăng trưởng đến từ việc hàng tồn kho do các doanh nghiệp nắm giữ tăng mạnh. Ngoài ra, sự thúc đẩy từ người tiêu dùng, chi tiêu của chính phủ và đầu tư cố định phi dân cư đã giúp nâng cao chỉ số GDP trong quý cuối năm.

Chi tiêu tiêu dùng, chiếm khoảng 68% GDP, tăng 2,1% trong quý IV, giảm nhẹ so với mức 2,3% trong giai đoạn trước nhưng vẫn trong vùng tích cực.

Trong khi chi tiêu của người tiêu dùng duy trì tốc độ tăng trưởng vững chắc, thì phần lớn sự gia tăng tiêu dùng là vào đầu quý IV. Doanh số bán lẻ suy yếu mạnh trong tháng 11 và tháng 12. Chi tiêu kinh doanh cho thiết bị đã ký hợp đồng trong quý trước và có khả năng sẽ tiếp tục giảm khi nhu cầu về hàng hóa giảm đi.

Fed đã tăng lãi suất cho vay chuẩn thêm 4,25 điểm phần trăm kể từ tháng 3/2022 ên mức cao nhất kể từ cuối năm 2007. Việc tăng lãi suất thường có độ trễ, nghĩa là tác động thực sự của chúng có thể không được cảm nhận cho đến thời điểm sắp tới.

Đây có thể là quý cuối cùng tăng trưởng GDP vững chắc trước khi nền kinh tế cảm nhận được đầy đủ các tác động trễ của chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang kể từ những năm 1980. Hầu hết các nhà kinh tế dự đoán một cuộc suy thoái vào nửa cuối năm nay, mặc dù là một cuộc suy thoái ngắn và nhẹ so với các cuộc suy thoái trước đó, do sức mạnh phi thường của thị trường lao động.

Sal Guatieri, nhà kinh tế cấp cao tại BMO Capital Markets ở Toronto, cho biết: “Nền kinh tế Mỹ không rơi xuống vực thẳm, nhưng nó đang mất dần sức chịu đựng và có nguy cơ suy giảm vào đầu năm nay. Điều đó sẽ giới hạn Fed chỉ tăng lãi suất thêm 2 lần với các mức tăng nhỏ trong những tháng tới".

Các thước đo lạm phát cũng đã giảm xuống đáng kể vào cuối năm sau khi đạt mức cao nhất trong 41 năm vào mùa hè. Chỉ số giá tiêu dùng cá nhân tăng 3,2%, giảm mạnh so với mức 4,8% trong quý III. Không bao gồm thực phẩm và năng lượng, CPI quý IV tăng 3,9%, giảm từ mức 4,7% trong quý trước đó.

Mặc dù các con số lạm phát cho thấy mức tăng giá đang giảm dần, nhưng chúng vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Cục Dự trữ Liên bang.

Báo cáo kết thúc một năm đầy biến động đối với nền kinh tế Mỹ. Mặc dù dữ liệu kinh tế khá khả quan, nhưng hầu hết các nhà kinh tế đều cho rằng khả năng xảy ra suy thoái trong năm nay là rất lớn.

Sau một năm 2021 chứng kiến ​​GDP tăng với tốc độ mạnh nhất kể từ năm 1984, hai quý đầu năm 2022 bắt đầu với mức tăng trưởng âm, tương đương với suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, người tiêu dùng kiên cường và thị trường lao động mạnh mẽ đã giúp nền kinh tế Mỹ chuyển biến tích cực trong hai quý cuối năm và mang lại hy vọng cho năm 2023.

Jim Baird, giám đốc đầu tư của Plante Moran Financial Advisors, cho biết: “Nền kinh tế trong nửa đầu năm không yếu như các báo cáo GDP cho thấy, nhưng nó cũng không mạnh như số liệu GDP quý IV đã chỉ ra. Đứng vững nhờ chi tiêu tiêu dùng ổn định, nền kinh tế đã mở rộng với tốc độ vững chắc vào cuối năm ngoái, nhưng vẫn dễ bị suy thoái rõ rệt hơn trong các quý tới”.

Một số lĩnh vực của nền kinh tế có dấu hiệu suy thoái mặc dù nhìn chung tăng trưởng tích cực. Đặc biệt, lĩnh vực nhà ở đã tụt hậu, với số giấy phép xây dựng giảm 30% trong tháng 12 so với một năm trước và giá khởi điểm giảm 22%.

Báo cáo lợi nhuận doanh nghiệp từ quý IV cũng đang báo hiệu một cuộc suy thoái thu nhập tiềm ẩn. Với gần 20% trong số các công ty thuộc S&P 500 báo cáo, thu nhập đang ở mức lỗ 3%, ngay cả khi doanh thu tăng 4,1%, theo Refinitiv.

Chi tiêu của người tiêu dùng cũng có dấu hiệu suy yếu, với doanh số bán lẻ giảm 1,1% trong tháng 12.

Xem thêm >> Bloomberg dự báo chắc chắn tới 100% kinh tế Mỹ sẽ suy thoái