Phép màu dần hết hiệu nhiệm?
Bên ngoài thị trấn Yongin, cách Seoul 40km về phía Nam, một nhóm máy đào đang bắt tay vào hiện thực hóa giấc mơ “cuộc chiến bán dẫn” mà tổng thống Hàn Quốc liên tục nhắc đến trong thời gian qua.
Khu vực rộng 1.000 mẫu Anh này được nhà sản xuất chip SK Hynix lựa chọn để xây dựng cụm cơ sở sản xuất chip mới, trong đó có nhà máy chế tạo chip bán dẫn ba tầng lớn nhất thế giới. Thế nhưng đây cũng chỉ là một phần nhỏ so với khoản đầu tư trị giá 220 tỷ USD của Samsung Electronics tại Yongin.
Trong cuộc họp với giám đốc điều hành của SK Hynix, Bộ trưởng Công nghiệp Hàn Quốc Ahn Duk-geun khẳng định: “Chính phủ Hàn Quốc sẽ hỗ trợ đầy đủ cho SK Hynix để đảm bảo rằng các công ty của chúng ta không bị tụt lại trong cuộc đua chip toàn cầu”.
Hầu hết các chuyên gia trong ngành đều đồng ý rằng các khoản đầu tư vào Yongin là yếu tố cần thiết để các nhà sản xuất chip Hàn Quốc duy trì vị trí dẫn đầu về công nghệ trong lĩnh vực chip tiên tiến cũng như đáp ứng được nhu cầu liên quan đến AI đang bùng nổ trên toàn cầu.
Tuy vậy, tham vọng này của Hàn Quốc lại khiến nhiều nhà kinh tế lo ngại. “Quyết tâm của chính phủ Hàn Quốc trong công cuộc hỗ trợ ngành sản xuất công nghệ - cỗ máy tăng trưởng truyền thống của quốc gia châu Á này cho thấy Hàn Quốc không sẵn sàng, hoặc không có khả năng cải cách một mô hình tăng trưởng đang có dấu hiệu cạn kiệt”, tờ Financial Times trích lời các chuyên gia kinh tế.
Trong giai đoạn 1970 – 2022, Hàn Quốc chứng kiến mức tăng trưởng trung bình 6,4%/năm. Thế nhưng vào năm ngoái, Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc (BoK) đã đưa ra cảnh báo tốc độ tăng trưởng hàng năm đang trên đà lao dốc, từ 2,1% trong thập niên 2020 xuống còn 0,6% trong thập niên 2030 và 0,1% vào thập niên 2040.
Những trụ cột của mô hình tăng trưởng cũ như công nghệ và lao động giá rẻ có vẻ sẽ không còn là “phép màu trên sông Hàn” nữa.
Ông Park Sangin, giáo sư kinh tế của Trường trường cao học hành chính công thuộc Đại học quốc gia Seoul, nhận định “gót chân achilles của Hàn Quốc đang lộ ra khi các đối thủ Trung Quốc thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua phát triển công nghệ”.
“Nhìn từ bên ngoài, mọi người thường cho rằng Hàn Quốc cực kỳ năng động. Nhưng mô hình tăng trưởng kinh tế của Hàn Quốc – mô hình dựa trên việc bắt chước các quốc gia khác về cơ bản đã không thay đổi từ những năm 1970 và không còn hiệu nhiệm trong bối cảnh hiện nay”, ông nói.
Bộ trưởng Tài chính Hàn Quốc Choi Sang-mok cũng thừa nhận: “Nền kinh tế Hàn Quốc sẽ đối mặt với những thách thức lớn nếu cứ bám sát mô hình tăng trưởng cũ”.
Mặc dù vậy, không dễ dàng để Hàn Quốc thực sự thoát khỏi mô hình tăng trưởng vốn đã mang lại “phép màu” cho quốc gia châu Á này.
Mô hình này đã góp phần không nhỏ vào việc đưa Hàn Quốc từ một xã hội nông nghiệp nghèo khó trở thành một cường quốc công nghệ trong vòng chưa đầy nửa thế kỷ.
Tuy vậy, sau khi đạt đỉnh cao vào năm 2011 với việc dẫn đầu thế giới ở nhiều lĩnh vực công nghệ, mô hình này dần không còn hiệu nhiệm với Hàn Quốc.
Giáo sư Park Sangin cho rằng kể từ khi các công ty công nghệ Trung Quốc bắt kịp các đối thủ Hàn Quốc ở hầu hết mọi lĩnh vực, ngoại trừ bán dẫn tiên tiến nhất, thì mô hình tăng trưởng vốn từng là phép màu lại không còn phù hợp.
“Các công ty Trung Quốc từng là khách hàng hoặc nhà cung cấp của các công ty Hàn Quốc giờ đây lại trở thành đối thủ. Các ông lớn công nghệ của Hàn như Samsung, LG đang phải cạnh tranh để sinh tồn trong ngành công nghiệp màn hình toàn cầu mà họ từng thống trị vài năm trước”, ông nói.
Vì đâu nên nỗi?
Theo giáo sư Park Sangin, “các tập đoàn hàng đầu của Hàn Quốc do các gia tộc kiểm soát (chaebol) đã chuyển từ “tư duy tăng trưởng sang tâm thế bằng lòng với sự dẫn đầu. Điều này đang kìm hãm sự đổi mới của nền kinh tế Hàn Quốc”.
Không chỉ vậy, việc các tập đoàn hàng đầu Hàn Quốc được hưởng nhiều lợi ích đáng chú ý đã ảnh hưởng không nhỏ đến các nhà cung cấp trong nước của họ, những công ty đã phải chịu sự chèn ép bởi các mối quan hệ hợp đồng độc quyền.
Những lo lắng về tăng trưởng trong tương lai của Hàn Quốc càng trở nên trầm trọng hơn do cuộc khủng hoảng nhân khẩu học sắp xảy ra. Theo dự báo của Viện Y tế và xã hội Hàn Quốc, GDP Hàn Quốc vào năm 2050 sẽ thấp hơn 28% so với năm 2022 do dân số trong độ tuổi lao động giảm gần 35%.
Tỷ lệ sinh của Hàn Quốc suy giảm hơn khiến giới trẻ nước này phải vật lộn với nhiều gánh nặng học tập, tài chính và xã hội. Hàn Quốc có khoảng cách lương theo giới tính lớn nhất và tỷ lệ tự tử cao nhất trong số các nước thành viên của OECD.
Dự kiến đến năm 2070, 46% người Hàn Quốc sẽ trên 65 tuổi. Hiện nay, nước này có tỷ lệ người già nghèo cao nhất trong số các nước phát triển. Ngoài ra, Hàn Quốc đang là một trong những nước có năng suất lao động thấp nhất trong số 38 nước thành viên của Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD).
“Tăng trưởng chậm lại đã khiến tỷ lệ sinh giảm, điều này sẽ dẫn đến tốc độ tăng trưởng kinh tế của nước này chậm hơn nữa. Hàn Quốc có nguy cơ mắc kẹt trong một vòng luẩn quẩn”, chuyên gia Seungheon Song của McKinsey nói.
Thêm vào đó, chi tiêu cho học phí tư tiếp tục tăng khi sự cạnh tranh vào các trường đại học ngày càng khốc liệt. Các cải cách về lương hưu, nhà ở và y tế đã bị đình trệ, trong khi các chiến dịch lâu dài nhằm hạn chế sự phụ thuộc của đất nước vào các tập đoàn, thu hẹp khoảng cách lương giữa các giới vẫn đang tiếp tục diễn ra. Tất cả những điều này biến Seoul, từ trung tâm tài chính hàng đầu châu Á, trở thành một trung tâm tài chính đạt được rất ít tiến triển.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Tài chính Choi vẫn giữ niềm tin rằng nền kinh tế Hàn Quốc có thể được cải cách, đồng thời nhấn mạnh rằng “sự năng động đã gắn liền với DNA của Hàn Quốc”. “Phép màu vẫn chưa kết thúc. Chúng ta cần thiết kế lại các chính sách để giải phóng sự năng động kinh tế đó một lần nữa”, ông nhấn mạnh.
Tags:
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến chuỗi leo thang thuế quan dữ dội nhất trong quan hệ thương mại Mỹ – Trung. Từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng, Washington liên tục tung ra các mức thuế mới kéo theo loạt biện pháp đáp trả mạnh mẽ từ Bắc Kinh. Các mốc thời gian dưới đây phác họa toàn bộ căng thẳng, từ những đợt thuế quan đầu tiên cho đến thỏa thuận đình chiến đạt được tại hội nghị APEC cuối tháng 10.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Trung Quốc ngày 22/12 đã quyết định giữ nguyên lãi suất cho vay ưu đãi (LPR), bất chấp việc nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tiếp tục ghi nhận các dữ liệu kinh tế yếu kém cùng sự suy thoái kéo dài trong lĩnh vực bất động sản.
(VNF) - Năm 2025 là năm đầy biến động với Nvidia. Bất chấp cạnh tranh khốc liệt và "mắc kẹt" trong thương chiến Mỹ - Trung, giá cổ phiếu của hãng vẫn tăng 32% từ đầu năm đến nay. Nvidia hiện là công ty giá trị nhất thế giới, vững vàng với vị thế "ông vua" ngành chip.
(VNF) - Trong những tháng cuối năm 2025, thương mại vàng giữa Nga và Trung Quốc ghi nhận bước nhảy vọt chưa từng có, ghi nhận 961 triệu USD sang Trung Quốc. Diễn biến này phản ánh áp lực tài chính ngày càng lớn đối với Moscow, và chiến lược tích lũy tài sản của Bắc Kinh trong bối cảnh trật tự tiền tệ toàn cầu ngày càng phân mảnh.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều biến động sâu rộng về địa chính trị, tài chính và kinh tế toàn cầu với hàng loạt sự kiện định hình lại cục diện quan hệ quốc tế và thị trường. Từ việc Mỹ thay đổi chính sách thương mại, căng thẳng khu vực leo thang, đến những dịch chuyển mạnh mẽ trên thị trường hàng hoá và công nghệ, tạo ra một năm đầy biến động và tái cấu trúc sâu rộng.
(VNF) - Tuần qua, tài chính quốc tế chứng kiến nhiều diễn biến đáng chú ý, từ các thương vụ đầu tư xuyên biên giới tại châu Á và Trung Đông, đến tác động từ căng thẳng Mỹ - Trung, phản ánh sự dịch chuyển của dòng vốn toàn cầu trong bối cảnh bất ổn gia tăng.
(VNF) - Tòa án Tối cao bang Delaware (Mỹ) đã ra phán quyết khôi phục gói thù lao mà tỷ phú Elon Musk nhận được từ Tesla vào năm 2018 trị giá 56 tỷ USD -- hiện được ước tính khoảng 139 tỷ USD dựa trên giá cổ phiếu Tesla tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch hôm 20/12. Nếu có hiệu lực, tỷ phú Elon Musk sẽ trở thành người đầu tiên có tài sản ròng vượt 700 tỷ USD.
(VNF) - Tại 1 đại lý du lịch ở Ấn Độ, lực lượng chức năng thu giữ nhiều tài sản giá trị, gồm: 13 tỷ đồng tiền mặt, 313kg bạc, 6kg vàng, tổng trị giá hơn 48 tỷ đồng.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều dự án công nghệ được kỳ vọng cao nhưng không đạt được kết quả như mong đợi. Từ robot hình người, trí tuệ nhân tạo đến xe điện và tiền điện tử, một số sản phẩm đã gặp khó khăn trong quá trình triển khai, trong khi những dự án khác chịu tác động từ chính trị, thị trường và phản ứng xã hội.
(VNF) - Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ghi thêm một “chiến thắng” nữa khi hàng loạt tập đoàn dược phẩm hàng đầu chấp nhận hạ giá thuốc tại thị trường Mỹ, đổi lại các ưu đãi về thuế
(VNF) - Sau thời kỳ tăng trưởng nóng, cổ phiếu Pop Mart bất ngờ lao dốc. Nhà đầu tư đang quan ngại về triển vọng của Labubu - nhân vật từng đưa hãng đồ chơi Trung Quốc này trở thành hiện tượng toàn cầu.
(VNF) - Theo công bố mới nhất từ Cơ quan Thể thao Thái Lan, tổng giá trị kinh tế do SEA Games 33 tạo ra đến thời điểm hiện tại dự kiến đạt mốc 12 tỷ baht, tương đương hơn 380 triệu USD (hơn 10 nghìn tỷ Việt Nam đồng).
(VNF) - Trung Quốc vừa phát hiện mỏ vàng dưới đáy biển đầu tiên của nước này, cũng là mỏ vàng dưới biển lớn nhất châu Á, đánh dấu bước đột phá quan trọng trong chiến lược đẩy mạnh thăm dò khoáng sản trên toàn quốc.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến những biến động dồn dập trong chính sách thuế đối ứng của Mỹ, khi các quyết định được ban hành, điều chỉnh rồi tạm hoãn liên tiếp trong thời gian ngắn, tạo nên một chuỗi mốc chính sách dày đặc hiếm thấy.
(VNF) - Trong suốt 2 thập kỷ, Đức và Trung Quốc từng được xem là một “cặp đôi kinh tế hoàn hảo”, cùng hưởng lợi lớn từ làn sóng toàn cầu hóa thương mại. Đức cung cấp máy móc, thiết bị công nghiệp mà Trung Quốc cần để sản xuất hàng tiêu dùng cho phần còn lại của thế giới. Nhưng trật tự đó đang đảo chiều. Trung Quốc ngày nay dường như không còn cần Đức như trước, trong khi Berlin lại muốn chấm dứt mối quan hệ phụ thuộc này.
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
(VNF) - Trung Quốc đã hạ lượng trái phiếu kho bạc Mỹ nắm giữ xuống mức thấp nhất kể từ năm 2008, trong khi tiếp tục gia tăng dự trữ vàng tháng thứ 13 liên tiếp.
(VNF) - Ngày 19/12, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã tăng lãi suất chuẩn lên mức cao nhất kể từ năm 1995, trong bối cảnh lạm phát cao và tăng trưởng kinh tế chậm.
(VNF) - Sau khi kế hoạch sử dụng tài sản Nga thất bại, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã thống nhất cho Ukraine vay 90 tỷ euro (xấp xỉ 105 tỷ USD) từ ngân sách chung của khối.
(VNF) - TikTok được cho là đã ký các thỏa thuận ràng buộc để bán hơn 80% tài sản tại Mỹ cho một nhóm nhà đầu tư, nhằm tránh nguy cơ bị cấm hoạt động và chấm dứt tranh chấp kéo dài nhiều năm với chính phủ Mỹ.
(VNF) - Mới đây, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích thương vụ bán vũ khí trị giá 11 tỷ USD của Mỹ với Đài Loan.
(VNF) - Đằng sau danh xưng cổ phiếu có hiệu suất tốt nhất thế giới là một bài học đắt giá cho những nhà đầu tư chạy theo lợi nhuận “nóng” từ làn sóng AI.
(VNF) - Mỹ tiếp tục phê duyệt gói bán vũ khí kỷ lục cho Đài Loan trị giá 11,1 tỷ USD, bao gồm nhiều khí tài tấn công chủ lực. Động thái được xem là thách thức trực diện “lằn ranh đỏ” của Trung Quốc và có nguy cơ thổi bùng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump tự hào tuyên bố khoản đầu tư kỷ lục 18 nghìn tỷ USD đang đổ vào nước Mỹ. “Chỉ trong vài tháng, nền kinh tế của chúng ta đã đi từ trạng thái tệ nhất lên tốt nhất”, ông Trump phát biểu.
(VNF) - Khi nhà phát triển bất động sản China Vanke bước vào cuộc họp mang tính sống còn với các chủ sở hữu trái phiếu vào ngày 18/12, giới đầu tư đang chuẩn bị tinh thần cho những biến động tiếp theo của lĩnh vực bất động sản Trung Quốc. Đáng chú ý, cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nhà nước sẽ can thiệp bằng các gói cứu trợ.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến chuỗi leo thang thuế quan dữ dội nhất trong quan hệ thương mại Mỹ – Trung. Từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng, Washington liên tục tung ra các mức thuế mới kéo theo loạt biện pháp đáp trả mạnh mẽ từ Bắc Kinh. Các mốc thời gian dưới đây phác họa toàn bộ căng thẳng, từ những đợt thuế quan đầu tiên cho đến thỏa thuận đình chiến đạt được tại hội nghị APEC cuối tháng 10.
(VNF) - Cầu Tứ Liên không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần mà còn được xác định là mắt xích quan trọng trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị Hà Nội về phía Bắc sông Hồng.
