Hơn 50 tàu, từ tàu chở thực phẩm đến tàu chở khí propan đang xếp hàng dài để đợi đến lượt đi qua kênh đào Panama trong những ngày gần đây. Hạn hán kéo dài buộc đơn vị điều hành kênh đào Panama phải giảm số lượt tàu qua kênh, khiến thời gian chờ đợi lâu hơn. Phí cầu đường mà các tàu phải trả hiện cũng đắt hơn bình thường khoảng 8 lần.
Cách đó hơn 7.000 dặm, các tàu vận chuyển qua kênh đào Suez của Ai Cập cũng phải xếp hàng, nhưng là để chờ hải quân hộ tống. Số khác lại lựa chọn tuyến đường dài hơn, vòng qua Nam Phi chỉ để tránh tuyến đường này do lo ngại các cuộc tấn công của lực lượng Houthi ở Yemen. Lực lượng Houthi đã tấn công hơn 50 tàu kể từ tháng 11/2023, trong đó có một tàu chở phân bón bị chìm xuống Biển Đỏ và 3 người trên một con tàu khác thiệt mạng.
Vấn đề ở kênh đào Suez là địa chính trị còn ở kênh đào Panama là khí hậu nhưng rõ ràng sự gián đoạn ở cả hai kênh đào này có chung một tác động là làm xáo trộn vận tải và thương mại toàn cầu.
Khối lượng hàng hóa vận chuyển qua hai kênh đào này đã giảm hơn 1/3, hàng trăm tàu buộc phải chuyển hướng sang các tuyến đường dài hơn. Việc giao hàng theo đó bị chậm trễ, chi phí vận chuyển cũng tăng vọt và gây thiệt hại kinh tế cho nhiều bên.
Trên khắp thế giới, các chủ hàng đang phải trả chi phí đắt đỏ hơn. Mức giá vận chuyển hàng ngày dọc các tuyến từ châu Á đến châu Mỹ đã tăng hơn gấp đôi trong tháng 1 so với một năm trước đó, theo dữ liệu từ công ty môi giới Braemar ở Anh. Giá cước cho các chuyến đi từ châu Á đến châu Âu cũng đã tăng 67%.
Ông Tim Hasen, giám đốc điều hành của Stamford, cho biết: “Đây là lần đầu tiên cả hai kênh đào lớn đồng thời bị gián đoạn. Và dù các tàu có lên kế hoạch vận chuyển như thế nào thì họ cũng phải trả rất nhiều tiền”.
Mặc dù sự gián đoạn ở hai kênh đào trên chưa có tác động lớn đến người tiêu dùng nhưng các doanh nghiệp đã bắt đầu cảm nhận được những tác động tiêu cực. Hai nhà sản xuất ô tô Tesla và Volvo phải tạm dừng sản xuất ô tô 2 tuần trong tháng 1/2024 do thiếu phụ tùng.
Một số công ty may mặc buộc phải chọn vận chuyển hàng thời trang mùa xuân bằng đường hàng không với chi phí đắt đỏ hơn thay vì đường biển để đảm bảo hàng hóa được giao đúng hạn.
Tuy nhiên, cũng có nhiều doanh nghiệp đã rút ra bài học từ sự hỗn loạn về nguồn cung trong thời kỳ đại dịch Covid-19. Một số tích trữ lượng hàng trong kho lớn hơn để tránh việc “cháy hàng”, khan hàng.
Ông Jesper Brodin, Giám đốc điều hành của Ingka Group, công ty điều hành hầu hết các cửa hàng IKEA trên thế giới, cho biết sự gián đoạn của Suez đã kéo dài thời gian vận chuyển trung bình thêm khoảng 10 ngày, nhưng người tiêu dùng không bị ảnh hưởng bởi “lượng hàng trong kho của công ty đang ở trạng thái tốt”.
Thế nhưng khi thời gian gián đoạn kéo dài thêm, người tiêu dùng sẽ là đối tượng tiếp theo bị ảnh hưởng. Ông Peter Sand, nhà phân tích trưởng của nền tảng vận chuyển Xeneta có trụ sở tại Na Uy, nhận định: “Đây là thời điểm bước ngoặt đối với người tiêu dùng vì họ đã quen với xu hướng toàn cầu hóa, tức họ có thể nhận hàng hóa từ mọi nơi, ở bất kỳ thời điểm nào. Nếu không bảo vệ được chuỗi cung ứng hàng hải, người tiêu dùng sẽ phải chịu gián đoạn như thời Covid-19”.
Nhà điều hành của hai kênh đào Panama và Suez cũng không mấy vui vẻ. Kênh đào Panama cung cấp tuyến đường ngắn nhất cho các tàu khởi hành từ Vịnh Mexico để giao hàng cho khách hàng ở Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Khoảng 14% thương mại đường biển ra vào Mỹ đều đi qua đường thủy. Một số quốc gia Mỹ Latinh sử dụng kênh đào Panama để vận chuyển khoảng 1/4 lượng hàng xuất khẩu của họ.
Thế nhưng vì hạn hán, nhà điều hành kênh đào Panama phải cắt giảm số tàu đi qua mỗi ngày, từ 24 tàu/ngày vào tháng 11/2023 xuống còn 18 tàu/ngày vào tháng 2. Một chuyến hàng đi qua kênh đào Panama có giá khoảng 500.000 USD nhưng giờ đây, các chủ tàu phải trả giá đắt hơn và phải đợi lâu hơn.
Trong khi đó, theo dữ liệu của Liên Hợp Quốc, khối lượng thương mại đi qua kênh đào Suez đã giảm hơn 40% trong tháng 12 và tháng 1 so với cùng kỳ năm trước. Khi số lượng tàu qua kênh Suez giảm, nhà điều hành của Suez đã buộc phải tăng phí vận chuyển lên cao hơn, khiến nhiều chủ tàu khốn đốn.
Anh Ayad, một chủ tàu thường xuyên hoạt động trong khu vực kênh đào Suez, có thể kiếm khoảng 800 USD/tháng nhờ nhận vận chuyển thực phẩm, dầu nhờn và phụ tùng thay thế.
Anh thừa kế chiếc tàu của cha mình từ khoảng một thập kỷ trước và nó là nguồn thu nhập duy nhất của gia đình anh. Thế nhưng khi chiến sự nổ ra, gia đình anh, gồm vợ và 3 con nhỏ, đang phải sống nhờ tiền tiết kiệm.
“Nếu tình trạng này kéo dài thêm một tháng nữa, tôi sẽ phải bán tàu để trả nợ”, anh nói. Ayad đang nghĩ đến việc nhập cư vào Mỹ, nơi người thân có thể giúp anh ấy tìm việc làm nếu công việc kinh doanh ở Suez không sớm quay trở lại.
Tags:
(VNF) - Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer ngày 6/11 cảnh báo rằng có thể có tới 200 tỷ USD đang bị đặt vào tình thế rủi ro khi Tòa án Tối cao Mỹ xem xét khả năng hủy bỏ các mức thuế quan do Tổng thống Donald Trump áp đặt, một phán quyết mà ông cho rằng có thể gây ra biến động lớn đối với nền kinh tế.
(VNF) - Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung cùng các lệnh hạn chế xuất khẩu chip AI đã khiến Nvidia đánh mất cơ hội lớn tại thị trường Trung Quốc, nơi từng được kỳ vọng mang lại tới 50 tỷ USD doanh thu.
(VNF) - Độ tuổi trung bình của những người mua nhà lần đầu tại Mỹ đã tăng lên mức kỷ lục 40 tuổi, khi giá nhà và lãi suất thế chấp tăng vọt trong vài năm qua khiến hàng triệu người Mỹ buộc phải trì hoãn giấc mơ sở hữu nhà.
(VNF) - Giá Bitcoin đã rơi xuống mốc dưới 100.000 USD, chạm mức thấp nhất kể từ cuối tháng 6, giữa lúc thị trường tiền mã hóa đang bước vào một đợt điều chỉnh mạnh.
(VNF) - Khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế cao đối với hàng hóa Trung Quốc, các nhà nhập khẩu Mỹ buộc phải cắt giảm mạnh đơn hàng. Thế nhưng, phần còn lại của thế giới lại đang mua nhiều hàng hóa Trung Quốc hơn bao giờ hết.
(VNF) - Bắc Kinh đang tung ra các chính sách trợ giá mạnh tay nhằm giúp các tập đoàn công nghệ lớn vượt qua khó khăn về chi phí năng lượng, đồng thời khuyến khích việc sử dụng chip trí tuệ nhân tạo (AI) sản xuất trong nước. Đây được xem là một bước đi chiến lược trong cuộc đua công nghệ ngày càng leo thang với Mỹ.
(VNF) - Các doanh nghiệp, nhà lập pháp và cựu quan chức Mỹ đang đồng loạt gây sức ép lên Tòa án Tối cao, kêu gọi cơ quan này ra phán quyết chống lại việc Tổng thống Mỹ Donald Trump sử dụng quyền áp thuế khẩn cấp, trước thềm phiên điều trần được xem là có ý nghĩa bước ngoặt trong tuần này.
(VNF) - Lauren Sánchez, vợ của tỷ phú Jeff Bezos, đang khiến truyền thông thế giới xôn xao khi “đóng vai thần Cupid” cho nữ ca sĩ Katy Perry và cựu Thủ tướng Canada Justin Trudeau. Không chỉ mai mối, bà còn đề nghị cho đôi bạn mới chớm tình mượn siêu du thuyền trị giá nửa tỷ USD – Koru, cùng tàu hộ tống Abeona để tận hưởng những tuần lễ riêng tư giữa đại dương, xa khỏi ống kính của cánh săn ảnh.
(VNF) - Giới chức Trung Quốc và Anh đang nỗ lực tìm cách xử lý và hoàn trả hơn 61.000 Bitcoin bị đánh cắp, hiện có tổng giá trị lên tới 6,7 tỷ USD. Vụ việc liên quan đến Zhimin Qian, công dân Trung Quốc bị kết án còn được biết đến với tên gọi Yadi Zhang và biệt danh “Nữ hoàng Bitcoin”.
(VNF) - Tỷ phú giàu nhất thế giới Elon Musk, người sở hữu hơn 1 tỷ USD Bitcoin thông qua công ty ô tô điện Tesla của mình, một lần nữa đưa ra cảnh báo rằng nước Mỹ đang lao nhanh đến bờ vực phá sản, đúng vào thời điểm Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent bất ngờ lên tiếng ủng hộ Bitcoin.
(VNF) - Tro than ở Mỹ có thể chứa lượng đất hiếm tới 11 triệu tấn, trị giá 8,4 tỷ USD. Còn Trung Quốc gần đây cũng liên tiếp phát hiện các mỏ đất hiếm trữ lượng lớn.
(VNF) - Tuần qua, Mỹ và Trung Quốc đã có cuộc đàm phán hiệu quả tại Hàn Quốc, mở đường cho một thỏa thuận thương mại toàn diện sắp tới. Ở "mặt trận" doanh nghiệp, Nvidia làm nên lịch sử khi trở thành công ty đầu tiên trên thế giới đạt giá trị vốn hóa thị trường 5.000 tỷ USD.
(VNF) - Trong thế giới nơi giới siêu giàu định nghĩa đẳng cấp bằng kích thước, siêu du thuyền không chỉ là phương tiện di chuyển, mà là tuyên ngôn về quyền lực, vị thế và gu sống. Khi khối tài sản của các ông trùm công nghệ tăng không ngừng, những “cung điện nổi” của họ cũng ngày một đồ sộ hơn, phản chiếu cuộc đua âm thầm nhưng khốc liệt về danh tiếng.
(VNF) - Trung Quốc vừa tuyên bố chấm dứt chính sách ưu đãi thuế lâu đời đối với vàng, một động thái được dự báo sẽ làm tăng giá bán lẻ và có thể làm giảm nhu cầu tại một trong những thị trường vàng thỏi lớn nhất thế giới.
(VNF) - Một nghiên cứu mới cảnh báo số ca tử vong do ô nhiễm không khí ở Đông Nam Á có thể tăng gần 10% và gây tổn thất hơn 1.000 tỷ USD cho khu vực này vào năm 2050, nếu không có những hành động mạnh mẽ và hiệu quả hơn được thực hiện ngay từ bây giờ.
(VNF) - Những ngày gần đây, dư luận Hàn Quốc rúng động trước cái chết của một nam thanh niên do làm việc quá sức. Trái ngược với những người phải gồng mình trong guồng quay công việc kiệt quệ, không ít thanh niên khác lại chọn cách rút lui, thờ ơ với học tập và việc làm.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố cà phê nằm trong số các sản phẩm được đưa vào thỏa thuận thương mại mới với Việt Nam, theo đó sẽ được miễn trừ mức thuế quan 20%, Reuters đưa tin.
(VNF) - Trong cuộc phỏng vấn với Financial Times, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nhận định Trung Quốc đã “phạm một sai lầm nghiêm trọng” khi đe dọa cắt giảm xuất khẩu đất hiếm, động thái mà ông cho rằng phản tác dụng và gây tổn hại tới vị thế của Bắc Kinh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
(VNF) - Một siêu du thuyền từng thuộc sở hữu của Thượng nghị sĩ Nga Suleiman Kerimov, người đang chịu lệnh trừng phạt của Mỹ và Liên minh châu Âu, đã được bán đấu giá và nhiều khả năng sẽ rơi vào tay gia đình tỷ phú Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) Hussain Sajwani, nhân vật nổi tiếng là đối tác thân cận của Tổng thống Mỹ Donald Trump, theo trang tin Vyorstka.
(VNF) - Từng là biểu tượng của làn sóng đô thị hoá, ngày nay nhiều khu chung cư tại Trung Quốc đang xuống cấp nghiêm trọng, phơi bày mặt trái của cơn bùng nổ bất động sản kéo dài hơn hai thập kỷ.
(VNF) - Nhiều năm qua, ngày Độc thân (11/11) đã trở thành biểu tượng của thương mại điện tử Trung Quốc, thể hiện sức mua khổng lồ và vai trò dẫn dắt của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Tuy nhiên, đà tăng trưởng của “lễ hội mua sắm trăm tỷ USD” này đang chững lại trong vài năm gần đây, khi nền kinh tế Trung Quốc đối mặt với khó khăn kéo dài, niềm tin người tiêu dùng suy yếu, và các chương trình khuyến mãi dày đặc khiến thị trường dần bão hòa.
(VNF) - Trở về từ chuyến công du châu Á, Tổng thống Mỹ Donald Trump phải đối mặt với tình trạng chính phủ đóng cửa và thế bế tắc tại Quốc hội.
(VNF) - Nvidia vừa ký kết một thỏa thuận mang tính bước ngoặt để cung cấp công nghệ của mình cho 3 tập đoàn lớn nhất Hàn Quốc, trong khuôn khổ nỗ lực mở rộng hạ tầng trí tuệ nhân tạo (AI) trên toàn cầu.
(VNF) - Một bữa ăn giản dị nhưng bất ngờ của CEO Nvidia Jensen Huang đang tạo nên “hiệu ứng dây chuyền” trên thị trường chứng khoán Hàn Quốc, khi hàng loạt cổ phiếu liên quan đến gà rán đồng loạt tăng mạnh.
(VNF) - Một cuộc khảo sát chính thức vừa công bố cho thấy hoạt động sản xuất của Trung Quốc tiếp tục suy giảm trong tháng 10, đánh dấu tháng thứ 7 liên tiếp đi xuống. Diễn biến này làm dấy lên những lời kêu gọi Chính phủ Trung Quốc cần tung thêm các biện pháp kích thích nhằm thúc đẩy nhu cầu trong nước, trong bối cảnh nỗ lực mở rộng xuất khẩu chủ yếu đang chuyển hóa thành “cuộc chiến giá cả” khốc liệt.
(VNF) - Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer ngày 6/11 cảnh báo rằng có thể có tới 200 tỷ USD đang bị đặt vào tình thế rủi ro khi Tòa án Tối cao Mỹ xem xét khả năng hủy bỏ các mức thuế quan do Tổng thống Donald Trump áp đặt, một phán quyết mà ông cho rằng có thể gây ra biến động lớn đối với nền kinh tế.
(VNF) - Bão Kalmaegi đổ bộ vào Gia Lai và Đắk Lắk với sức gió mạnh đã khiến nhiều nhà dân bị sập đổ, tốc mái, tài sản hư hỏng…
