Hàng hoá từ các doanh nghiệp phương Tây vẫn tràn ngập Nga dù từng tuyên bố 'nghỉ chơi'

Các thương hiệu phương Tây có thể đã rời khỏi Nga, nhưng hàng hóa của họ thì không. Các mặt hàng vẫn được bày bán trực tiếp ở cửa hàng hoặc các trang bán hàng trực tuyến. Chỉ cần biết nơi để tìm mua, người tiêu dùng vẫn có thể dễ dàng sở hữu những hàng hóa của các thương hiệu đã ngừng kinh doanh ở Nga.

Phần lớn các mặt hàng này vẫn xuất hiện trong thị trường Nga bởi chúng không phải chịu lệnh trừng phạt và được nhập khẩu một cách hợp pháp. Vì vậy, Moscow luôn sẵn lòng tiếp nhận những mặt hàng này, bất kể nó được vận chuyển theo con đường nào.

Rời khỏi Nga, nhưng không cấm mua hàng

Lấy ví dụ một trường hợp điển hình, sau khi Moscow tuyên bố đưa quân vào Ukraine, công ty Inditex (chủ sở hữu của Zara) đã tuyên bố đóng cửa 502 cửa hàng ở Nga và chuyển nhượng lại cho Tập đoàn Daher có trụ sở tại UAE.

Tuy không còn chi nhánh nào ở Nga nhưng các mặt hàng của nhà mốt Tây Ban Nha vẫn được tiêu thụ nhờ việc nhập khẩu quy mô nhỏ và bán trên những kênh bán hàng trực tuyến. Bên cạnh đó, khác với nhiều thương hiệu phương Tây đã tạm dừng hoạt động tại Nga, Inditex vẫn hoạt động tại Belarus - một đồng minh trung thành của Moscow. Vì vậy nhiều người dân Nga vẫn có thể tới đây và mua sắm.

Cô Albina, 32 tuổi, mang một chiếc vali rỗng đến thủ đô của Belarus vào mùa hè năm ngoái. Sau 24 giờ, cô quay trở về Nga cùng các thiết kế đến từ Zara, Bershka và Massimo Dutti với tổng trị giá là 33.000 ruble (442 USD). Theo khách tiêu dùng này, cô cũng đã mua được quần áo ở Paris và Dubai - những quốc gia cách Nga hàng nghìn cây số thông qua mạng lưới bán hàng trực tuyến.

“Có những cô gái bán quần áo thông qua Instagram hoặc Telegram mà tôi biết đã chuyển đến sống ở châu Âu, Istanbul hoặc Dubai. Họ tổng hợp các đơn đặt hàng và lên đơn cho khách, giả sử ở Istanbul, họ sẽ lấy từ 15% đến 30% tiền hoa hồng, sau đó bạn sẽ trả tiền khi nhận hàng", cô Albina chia sẻ với Reuters.

Năm ngoái, việc đồng ruble mạnh lên trong khi đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ yếu đi đã dẫn tới việc người tiêu dùng Nga đổ xô sang đặt hàng từ Thổ Nhĩ Kỳ. CDEK Forward - công ty giao hàng cho các trang thương mại điện tử nước ngoài ghi nhận số đơn hàng từ Thổ Nhĩ Kỳ tăng gấp 7 lần. Xử lý các đơn hàng này cũng giúp doanh thu của CDEK Forward tăng gấp đôi vào năm ngoái. Trong đó, có tới 80% doanh thu đến từ quần áo và doanh thu hàng hóa, tăng gấp 3 lần so với năm trước đó. 

Giám đốc tiếp thị Dinara Ismailova của CDEK Forward chia sẻ: “Ngay khi các thương hiệu nói rằng họ sẽ rời đi, người tiêu dùng bắt đầu lo lắng và số lượng đơn đặt hàng tăng mạnh”.

Nói về giá cả khi đặt mua hàng trực tuyến, bà Ismailova cho rằng giá cả không chênh lệch nhiều: "Nó có thể so sánh với việc bạn đích thân đến một cửa hàng Zara ở New York, mua một thứ gì đó ở đó và gửi cho bạn bè của bạn ở Moscow".

Hàng nhập khẩu gia tăng

Cũng từ khi hàng loạt công ty phương Tây tuyên bố rút khỏi Nga, để đảm bảo chuỗi cung ứng không bị đứt gãy, Điện Kremlin đã hợp pháp hóa việc “nhập khẩu song song”. Điều này cho phép các nhà bán lẻ mang sản phẩm từ nước ngoài vào mà không cần sự cho phép của chủ sở hữu nhãn hiệu.

Dẫn đầu xu hướng bán hàng này là Wildberries - trang web chuyên bán hàng cũ từ các thương hiệu của Inditex. Chỉ tính riêng danh mục quần áo của Zara, trang web này đã có gần 17.000 mặt hàng. Một nguồn tin thân cận với Inditex cho biết đây là hàng tồn kho ở Nga khi hãng Zara tạm dừng hoạt động ở quốc gia này.

Bên cạnh quần áo, Wildberries và các trang web như Ozon, Yandex Market còn bán một sản phẩm phổ biến khác như nước ngọt, điển hình là Coca-Cola. Trong khi công ty Coca-Cola đã ngừng sản xuất và kinh doanh ở Nga vào năm ngoái, nhiều doanh nghiệp vẫn có thể nhập khẩu loại nước giải khát này từ châu Âu, Kazakhstan, Uzbekistan và Trung Quốc.

Bên cạnh đó, các nước không áp đặt lệnh trừng phạt với Nga đang tăng cường xuất khẩu sang quốc gia này. Năm ngoái, thương mại Trung Quốc-Nga đã đạt mức kỷ lục 1.280 tỷ NDT (186 tỷ USD), trong khi xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ sang Nga tăng 61,8% lên 9,34 tỷ USD và của Kazakhstan tăng 25,1% lên 8,78 tỷ USD.

Chênh lệch giá cả và nhiều vấn đề khác

Nhìn chung, việc Moscow hợp pháp hoá nhập khẩu song song cũng như không ngăn cản đường mua sắm online để đa dạng hoá chuỗi sản phẩm trong nước là điều không có gì phải bàn cãi. Tuy nhiên, việc người dân phải mua những sản phẩm từ các thương hiệu đã rời khỏi đất nước thông qua nhiều con đường khác nhau cũng làm phát sinh nhiều vấn đề khác, từ chênh lệch giá cả cho tới nguy cơ hàng nhái, hàng giả.

Ví dụ với mặt hàng nước giải khát Coca-Cola, những lon Coca-Cola được nhập khẩu từ các quốc gia khác nhau sẽ có giá khác nhau. Tại một siêu thị ở Moscow, 3 lon Coca-Cola được bày bán với 3 mức giá khác nhau, nhập khẩu lần lượt từ Đan Mạch, Ba Lan và Anh.

Theo một nhân viên cấp cao của công ty bán lẻ lớn, dù Nga đang tìm kiếm những đối tác nguồn cung mới từ Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Lan và Kazakhstan, nhưng điều này trước mắt vẫn không thể xoá bỏ những chênh lệch giá cả mà người dân Nga phải chịu.

Ngoài ra, các thương hiệu lớn sẽ phải đối mặt với vấn đề hàng giả, hàng nhái trôi nổi trên thị trường do việc nhập khẩu trái phép và sự thiếu giám sát của các cơ quan quản lý. Để đối phó với vấn đề này, nhiều thương hiệu đã tăng công suất và không ngừng tung ra thị trường các sản phẩm mới.

Mặt khác, việc đa dạng hóa sản phẩm của các thương hiệu phương Tây có thể sẽ cản trở Nga trong nỗ lực thúc đẩy sản xuất trong nước.

Ông Ben Zion, giám đốc điều hành của Publican chia sẻ: "Các thương hiệu sẽ không ngừng đưa các sản phẩm vốn đã quen thuộc với người dân Nga vào thị trường quốc gia này. Vì vậy, dù nguyện vọng “người Nga dùng đồ Nga” nghe có vẻ rất thú vị nhưng sẽ rất khó để khiến người tiêu dùng say mê với Coca-Cola Nga".

Xem thêm >> Bloomberg: Ngành dầu mỏ Nga vẫn phát triển mạnh dù phương Tây trừng phạt