(VNF) - Để có đủ vốn làm ăn, đa số các hộ kinh doanh phải vay vốn của các thành viên trong gia đình, người thân, thậm chí tín dụng đen… Trong khi đó, các phương án và mô hình kinh doanh của hộ kinh doanh không được xem xét và cũng không thể lấy làm tài sản đảm bảo khi vay vốn ngân hàng.
Gói vay “bia kèm lạc” đánh đố hộ kinh doanh
Việc tiếp cận vốn của các hộ kinh doanh là vấn đề đã được nói tới rất nhiều trong thời gian qua nhưng đến nay vẫn chưa có hướng xử lý. Nhiều hộ kinh doanh phản ánh, lãi suất vay vốn có thể chấp tại các ngân hàng thương mại hiện khoảng 10% - 11%. Trong bối cảnh khó khăn đơn hàng, cầu tiêu dùng giảm, du lịch không thực sự phục hồi như kỳ vọng, mức lãi suất trên là quá khả năng của doanh nghiệp lẫn hộ kinh doanh.
Ông Lê Văn Long, trú tại thôn Vĩ Dạ, Thừa Thiên-Huế, cho hay hộ kinh doanh của ông đang rất khó khăn trong việc tiếp cận vốn tín dụng. “Các gói tín dụng lãi suất 8% - 9% mà một số ngân hàng thương mại công bố có nói dành cho cả hộ kinh doanh nhưng thực sự các hộ không thể với tới được. Nguyên nhân là quy mô hoạt động không lớn nên hộ kinh doanh như chúng tôi không đủ chứng minh sổ sách đầu ra, đầu vào cũng như đáp ứng điều kiện của ngân hàng”, ông Long nói.
Cùng cảnh ngộ với ông Long, bà Lâm Anh, chủ thương hiệu Mè xửng Huế, cho biết hộ kinh doanh của bà đang cần một lượng vốn khoảng vài trăm triệu đồng để thay đổi công nghệ đóng gói sản phẩm. Tuy nhiên, việc vay vốn này cũng rất khó khăn. “Chúng tôi không thể tiếp cận được các gói vay bởi các tiêu chuẩn vay tương đối khó khăn. Các chương trình cho vay tín chấp từ các hội ngành nghề, đặc biệt thông qua Hội Phụ nữ, khá hiệu quả, nhưng các chương trình này phải qua thủ tục xin phép và phê chuẩn của các cấp chính quyền mà trong giai đoạn hiện nay nhiều cấp chính quyền không dám phê chuẩn nữa. Thực tế, thời gian vừa qua, để có thể vay được số vốn 50 - 100 triệu đồng trở lên, các hộ kinh doanh vẫn phải đáp ứng ‘bia kèm lạc’ (mua bảo hiểm, mua thêm sản phẩm phụ) thì mới được phê duyệt dự án cho vay”, bà Lâm Anh nói.
Ghi nhận thực tế, các gói tín dụng “bia kèm lạc” khiến hộ kinh doanh rất khó xử, bởi nếu không vay thì không có vốn mà vay thì phải “đèo bòng” rồi phải chấp nhận lãng phí gói bảo hiểm.
Trong khi đó, việc tiếp cận các gói cho vay tín dụng vi mô cũng không dễ dàng vì phải đáp ứng nhiều điều kiện như: phải là hộ có hoàn cảnh nghèo, khó khăn, hoặc thuộc diện chính sách xã hội và qua 1-2 lần xét duyệt của các cấp chính quyền địa phương liên quan, trong khi hạn mức cho vay cũng chỉ 20 - 30 triệu đồng/hộ/2 năm, đó là mức quá ít.
Theo thống kê của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cả nước hiện nay có hơn 5 triệu hộ kinh doanh với hơn 9 triệu lao động, chiếm tới 16,5% tổng số lao động của cả nước, đóng góp gần 30% GDP. Đây cũng là một trong những đối tượng hưởng lợi từ nghị quyết về chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội 2022 - 2023. Tuy nhiên, địa vị pháp lý của hộ kinh doanh vẫn đang là vấn đề khi triển khai chương trình hỗ trợ, bởi hộ kinh doanh chưa có quy định cụ thể để được hỗ trợ như doanh nghiệp, hợp tác xã hay người lao động bị ảnh hưởng.
Trong Luật Doanh nghiệp 2020, khái niệm về “hộ kinh doanh” không được nêu rõ, tuy nhiên theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP, “hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh thì ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh”. Như vậy, có thể hiểu một cách đơn giản là hộ kinh doanh do chính một cá nhân, một hộ gia đình hoặc một nhóm người làm chủ, hoạt động của hộ kinh doanh chủ yếu về lĩnh vực thương mại.
Cần gói tín dụng riêng dành cho hộ kinh doanh
Để gỡ khó cho hộ kinh doanh, nhiều kiến nghị cho rằng cần có những gói hỗ trợ riêng và thực hiện hết sức tập trung cho đối tượng này. TS Nguyễn Quốc Việt - Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) cho biết hộ kinh doanh tiếp cận tín dụng dưới 2 dạng. Một là dạng tín chấp, phải thông qua tổ chức chính trị - xã hội, phải được xác nhận của chính quyền cơ sở. Giá trị cho vay của dạng này khá thấp, không đáp ứng nhu cầu phát triển sản xuất kinh doanh của hộ kinh doanh và không kéo dài quá 2 năm. Hai là dạng vay thương mại của các ngân hàng thương mại. Với dạng này, hộ kinh doanh thường phải dùng tài sản của cả gia đình để đảm bảo, lãi suất cũng tương đối cao, lại còn kèm điều kiện phải mua bảo hiểm hoặc các gói ‘lạc kèm bia’ khác, nên hộ kinh doanh cũng không mặn mà.
Vì vậy, ông Việt đề xuất nên thiết kế một gói hỗ trợ tín dụng dành riêng cho hộ kinh doanh với lãi suất cho vay thấp, phù hợp để phát triển sản xuất - kinh doanh. “Hạn mức cho vay của gói hỗ trợ này có thể từ vài trăm triệu đồng đến 1 tỷ đồng, thời hạn dài hơn các gói cho vay tín chấp, được dùng chính dự án kinh doanh làm đảm bảo và quan trọng nhất được hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước 2%.
Trước đó, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường cũng cho rằng, gói hỗ trợ phải hướng vào doanh nghiệp vừa và nhỏ, những hộ kinh doanh để họ có thể tiếp cận được nguồn vốn thuận lợi hơn. Đây sẽ là cơ hội cho những cơ sở kinh doanh nhỏ có thể hoạt động trở lại. Đại biểu cũng đề xuất Chính phủ cần phải tính đến phương thức quản lý mới, đó là chính thức hóa hoạt động các hộ kinh doanh, từ đó đưa ra dữ liệu theo dõi, thống kê, quản lý, giúp các chính sách hỗ trợ cho đối tượng này rõ ràng và hiệu quả hơn.
Theo chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh, để giải quyết các vấn đề này, cần có các chính sách triệt để, quy định rõ ràng và các chính sách thúc đẩy, hỗ trợ các tổ chức tín dụng tại Việt Nam. Theo đó, trước hết, cần mở rộng quy mô, đối tượng nhận hỗ trợ tiếp cận tín dụng.
Thứ hai, hỗ trợ giải quyết vấn đề thiếu tài sản đảm bảo của hộ kinh doanh. Cụ thể, Chính phủ có thể xây dựng các chính sách hỗ trợ các tổ chức tín dụng trong việc giảm chi phí và rủi ro trên những khoản vay của hộ gia đình như: giảm thuế trên doanh lợitừ các khoản vay không yêu cầu tài sản đảm bảo; yêu cầu chinhánh ngân hàng nhà nước ở địa phương cùng các cơ quan quản lý thương mại, cơ quan thuế địa phương phối hợp chặt chẽ, nhiệt tình với các ngân hàng thương mại, để ngân hàng có được các thông tin xác thực, từ đó phê duyệt các khoản vay một cách dễ dàng hơn mà không cần thông qua tài sản thế chấp; có các chính sách khuyến khích tiếp nhận các loại hình tài sản hình thành trong tương lai hoặc tài sản vô hình như: sở hữu trí tuệ, bằng sáng chế….
(VNF) - Theo chuyên gia, tội phạm tài chính hiện nay chủ yếu mang tính xuyên biên giới, hầu hết các sự việc liên quan đến tài khoản, hoạt động thanh toán thẻ đều có yếu tố nước ngoài rõ rệt.
(VNF) - Chiều 1/12, tại Trụ sở chính Agribank, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) và Công ty Cổ phần Giải pháp Thanh toán Việt Nam (VNPAY) đã chính thức ký kết hợp đồng hợp tác triển khai gói giải pháp chuyển đổi số dành riêng cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ.
(VNF) - Từ đầu năm đến nay, hàng loạt ngân hàng tư nhân ồ ạt tăng vốn theo nghị quyết đại hội cổ đông 2025 đã được thông qua. Thậm chí, có ngân hàng vừa hoàn tất tăng vốn đã xin ý kiến cổ đông về việc tiếp tục tăng vốn đợt tiếp theo.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đẩy mạnh xử lý nợ xấu trong giai đoạn nước rút cuối năm. Công tác thu hồi nợ chuyển biến tích cực giúp nhiều nhà băng gia tăng lợi nhuận.
(VNF) - Nhiều ngân hàng điều chỉnh biểu phí, siết điều kiện miễn phí quản lý tài khoản và áp dụng thêm các khoản phí mới nhằm khuyến khích chuyển sang dịch vụ số.
(VNF) - Trước áp lực nhu cầu vốn tăng mạnh khi tín dụng 10 tháng đã chạm mức 15%, TS Cấn Văn Lực cho rằng việc các ngân hàng đồng loạt nâng lãi suất huy động là diễn biến “khó tránh”. Dù lãi suất điều hành vẫn duy trì thấp, dòng tiền nhàn rỗi đang phân tán sang các kênh đầu tư khác khiến hệ thống ngân hàng buộc phải tăng cạnh tranh để thu hút vốn phục vụ nhu cầu vay đang lên cao.
(VNF) - Hàng triệu tỷ tiền gửi chảy vào ngân hàng; nhà băng đẩy mạnh cho vay mua nhà, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Công ty Cổ phần Thanh toán số MobiFone trở thành đơn vị thứ hai được Ngân hàng Nhà nước cấp phép triển khai dịch vụ Chuyển mạch tài chính và Bù trừ điện tử.
(VNF) - Nghị định 296/2025 cụ thể hóa các biện pháp cưỡng chế tài chính nhằm thu hồi tiền phạt, đặc biệt là quy định về khấu trừ tiền từ tài khoản, tiền gửi khi đối tượng không tự nguyện chấp hành và có tiền gửi tại tổ chức tín dụng hoặc Kho bạc Nhà nước.
(VNF) - Tiền gửi của khách hàng cá nhân, doanh nghiệp vào ngân hàng trong tháng 9 tăng mạnh. Đáng chú ý, lượng tiền gửi của tổ chức kinh tế vượt tiền gửi cá nhân.
(VNF) - Hợp tác thỏa thuận giai đoạn năm 2025 - 2030 đánh dấu sự liên kết sâu rộng của TPBank và Viettel có vai trò dẫn dắt trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng và công nghệ, hướng tới mục tiêu xây dựng hệ sinh thái dịch vụ số hiện đại, an toàn và bền vững, đóng góp vào tiến trình chuyển đổi số quốc gia.
(VNF) - Kết quả kinh doanh quý III/2025 cho thấy lợi nhuận ngành ngân hàng khởi sắc nhờ tín dụng tăng tốc và thu nhập lãi thuần cải thiện. Tuy nhiên, sự phân hóa về khả năng quản trị chi phí, phát triển thu nhập ngoài lãi và chính sách dự phòng khiến triển vọng lợi nhuận của từng ngân hàng trở nên khác biệt rõ rệt hơn.
(VNF) - Chiến lược tăng vốn sắp tới dự kiến đưa SHB vào Top 4 ngân hàng tư nhân về vốn điều lệ, giúp duy trì lợi thế cạnh tranh của Ngân hàng khi sở hữu tiềm lực vốn lớn. Bên cạnh đó, SHB còn được dự báo vào rổ chỉ số cổ phiếu toàn cầu theo bộ chỉ số của FTSE Russell khi Việt Nam chính thức được nâng hạng lên thị trường mới nổi. Hai yếu tố chính là động lực kép mạnh mẽ cho tiềm năng tăng trưởng vượt trội của SHB trong thời gian tới.
(VNF) - Thỏa thuận hợp tác giữa SHB và Vinachem không chỉ mở ra một chương mới trong mối quan hệ giữa hai doanh nghiệp đầu ngành, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững, hiện đại và hội nhập.
(VNF) - Từ 5/1/2026, ngân hàng phải gặp trực tiếp và đối chiếu sinh trắc học của khách trước khi mở thẻ, nhằm tăng an toàn và ngăn gian lận trong giao dịch.
(VNF) - Hưởng ứng Chiến dịch 60 ngày cao điểm chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai do ngành thuế triển khai trên toàn quốc, VietinBank đã phối hợp với thuế tại nhiều địa phương triển khai chuỗi hoạt động ký kết cùng hàng loạt các chương trình hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi quan trọng này.
(VNF) - Theo các chuyên gia, đà tăng của lãi suất huy động sẽ sớm chững lại với mức tăng không quá nhiều. Đồng thời, mặt bằng lãi suất cho vay nhìn chung vẫn được kì vọng duy trì ở mặt bằng thấp, tiếp tục hỗ trợ khu vực sản xuất – kinh doanh.
(VNF) - Theo Nghị định số 304, khi thu giữ tài sản bảo đảm là chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất, các ngân hàng có trách nhiệm trích một khoản tiền để người đi vay có khả năng duy trì cuộc sống và chi phí sinh hoạt tối thiểu.
(VNF) - Cho vay mua nhà sẽ tiếp tục là trụ cột trong danh mục cho vay khách hàng cá nhân của các ngân hàng trong thời gian tới. Tuy nhiên, việc mặt bằng lãi suất đang đi lên cũng là một trong những rủi ro mà ngân hàng cần lưu tâm.
(VNF) - Thẻ tín dụng, nếu tận dụng đúng sẽ là công cụ tài chính cá nhân tuyệt vời. Nhưng cũng có rất nhiều người dùng cảm thấy bị “bào mòn ví” mỗi tháng chỉ vì không hiểu đúng về công cụ tài chính này.
(VNF) - Sau thời gian dài duy trì ở mức thấp, "cuộc đua" lãi suất dần nóng lên khi nhiều ngân hàng thông báo tăng lãi suất huy động trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng ở mức cao.
(VNF) - Theo chuyên gia, tội phạm tài chính hiện nay chủ yếu mang tính xuyên biên giới, hầu hết các sự việc liên quan đến tài khoản, hoạt động thanh toán thẻ đều có yếu tố nước ngoài rõ rệt.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.