Khó thẩm định, vốn tín dụng 'né' doanh nghiệp vừa và nhỏ
Khánh Tú -
24/07/2024 16:28 (GMT+7)
(VNF) - Theo đại diện của FiinGroup, các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang gặp khó khăn trong tiếp cận vốn tín dụng. Dù chiếm gần 85% số doanh nghiệp cả nước nhưng tổng nợ vay của các doanh nghiệp vừa và nhỏ thấp hơn nhiều so với các doanh nghiệp lớn - nhóm chỉ chiếm chưa tới 20% số doanh nghiệp cả nước.
Doanh nghiệp vừa và nhỏ khó tiếp cận vốn tín dụng
Theo thống kê của NHNN, tính đến cuối tháng 6/2024, tăng trưởng tín dụng đạt mức 6%. Trong đó, tín dụng đối với lĩnh vực ưu tiên đều ghi nhận mức tăng trưởng cao hơn so với mặt bằng chung. Trong đó, tăng trưởng tín dụng trong lĩnh vực công nghiệp phụ trợ tăng 9,8%, lĩnh vực công nghệ cao tăng 18,16%,… Đối với bất động sản, tăng trưởng tín dụng tăng 4,61%, trong đó lĩnh vực kinh doanh bất động sản tăng 10,29%, bất động sản tiêu dùng tăng 1,15%.
Mặc dù tăng trưởng tín dụng đã đạt mục tiêu đề ra song vẫn rất nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong tiếp cận vốn tín dụng, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Phát biểu tại hội thảo “Đổi mới Dịch vụ và Sản phẩm Tài chính Ngân hàng dành cho các Doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam” diễn ra sáng 24/7, ông Nguyễn Hữu Hiệu, Tổng Giám đốc, Công ty Cổ phần FiinGroup Việt Nam cho biết: “Để phát triển và mở rộng các hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như nâng cao tính cạnh tranh nhằm hội nhập mạnh mẽ vào chuỗi cung ứng toàn cầu, hơn 90% tổng số doanh nghiệp cả nước là các doanh nghiệp vừa và nhỏ luôn có nhu cầu tiếp cận tài chính chính thức. Tuy nhiên, các sản phẩm hiện tại của các ngân hàng phần nào chưa đáp ứng được các nhu cầu tiếp cận tài chính của các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam”.
Dẫn chứng cụ thể, ông Nguyễn Văn Nam, Giám đốc Phân tích, Công ty cổ phần FiinGroup Việt Nam cho biết: “Mặc dù chiếm gần 85% số doanh nghiệp cả nước, nhưng khả năng vay vốn của các doanh nghiệp vừa và nhỏ còn rất thấp. Tổng nợ vay của các doanh nghiệp vừa và nhỏ thấp hơn nhiều so với các doanh nghiệp lớn - nhóm chỉ chiếm chưa tới 20% số doanh nghiệp cả nước nhưng tổng nợ vay chiếm tới hơn 90% tổng nợ vay của toàn bộ doanh nghiệp Việt Nam”.
Theo Giám đốc Phân tích của FiinGroup, hầu hết các doanh nghiệp vừa và nhỏ không tiếp cận được vốn tín dụng đều có mức rủi ro cao. “Theo phân loại về tình trạng tiếp cận vốn vay, các doanh nghiệp không được tổ chức tín dụng tài trợ có mức độ rủi ro cao hơn đáng kể so với các doanh nghiệp được tài trợ. Tỷ lệ gặp khó khăn về tài chính chênh lệch từ 8% – 10% qua các năm giữa 2 nhóm doanh nghiệp này”, ông nói.
Bên cạnh đó, đặc trưng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ như thiếu tài sản đảm bảo, thiếu tính minh bạch trong hệ thống kế toán tài chính,... là rào cản trong việc tiếp cận vốn tín dụng.
“Với phương pháp chấm điểm tín dụng truyền thống, các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ còn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận vốn vay của các tổ chức tín dụng, đặc biệt trong bối cảnh các tổ chức tín dụng ngày càng đẩy mạnh áp dụng các chuẩn mực quản trị rủi ro theo thông lệ quốc tế”, đại diện FiinGroup nhận định.
Tuy nhiên, ở phía người cho vay, các tổ chức tín dụng cũng gặp khó khăn trong việc cấp vốn tín dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ông Trần Anh Quý, Trưởng phòng tín dụng chính sách nhà nước thuộc NHNN, phụ trách doanh nghiệp nhỏ và vừa cho biết: “Đối với các giải pháp mà nhà nước và chính phủ hỗ trợ cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, quốc tế có giải pháp gì thì Việt Nam cũng có những giải pháp đó, chẳng hạn như xây dựng quỹ tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã,…
Song, lợi nhuận của các ngân hàng thương mại phần lớn đến từ hoạt động tín dụng. Chính vì thế, việc các ngân hàng e ngại và từ chối cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ có rủi ro cao cho vay là điều có thể hiểu được”.
"Tại Việt Nam, hoạt động của các doanh nghiệp vừa và nhỏ rất đa dạng, có những doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động tốt nhưng có những bên lại hoạt động chưa tốt. Có những trường hợp nhân viên ngân hàng tìm mãi cũng không thấy trụ sở của doanh nghiệp ở đâu thì làm sao ngân hàng dám mạnh dạn cho vay", ông Quý nói.
Để doanh nghiệp vừa và nhỏ đi vay dễ như đi gửi tiền
Là một trong những ngân hàng tích cực cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ, đại diện Techcombank cho rằng các tổ chức tín dụng có thể áp dụng công nghệ và dữ liệu để đưa ra các sản phẩm tín dụng phù hợp với các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Ông Vũ Ngọc Bồng Lai, Giám đốc Phát triển Giải pháp, Nền tảng dịch vụ số và QLTC doanh nghiệp của Techcombank thừa nhận: “Những khó khăn trong cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn luôn là vấn đề nhức nhối, không chỉ ở Việt Nam mà còn ở cả các thị trường phát triển khác"
Song, xuất phát từ đặc tính của các doanh nghiệp vừa và nhỏ như không có báo cáo tài chính hay có tính bản địa cao, Techcombank đã lựa chọn đầu tư vào công nghệ, khoa học dữ liệu và con người. “Thông qua công nghệ và dữ liệu, Techcombank xây dựng năng lực am hiểu khách hàng đến từng phân khúc, tiểu phân khúc. Từ việc thấu hiểu khách hàng, Techcombank mang đến những sản phẩm tín dụng có tính chất ‘may đo’, chuẩn mực cho từng chân dung khách hàng. Techcombank cũng đặt mục tiêu làm sao để các doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận vốn tín dụng cũng dễ dàng như cách họ đi gửi tiền”, ông Lai cho biết.
Đồng thời, đại diện của Techcombank cũng khẳng định nếu chỉ tạo ra các sản phẩm tài chính “one size fits all” (một sản phẩm dành cho tất cả mọi đối tượng) thì các tổ chức tín dụng sẽ không bao giờ hỗ trợ được các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Techcombank sử dụng công nghệ và dữ liệu để thiết kế gói tín dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Ở góc nhìn khác, bà Bà Phạm Thị Thanh Huyền, Cán bộ Quản lý Chương trình Phát triển Cơ sở Hạ tầng Tài chính tại Việt Nam và Cam-pu-chia, Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), World Bank, Group (WBG) cho rằng Việt Nam cần phát triển thêm nhiều các NDTLs dành cho các doanh nghiệp. NDTLs có thể có nhiều tên khác nhau như Công ty tài chính tổng hợp, Công ty tài chính doanh nghiệp, Công ty cho thuê tài chính, Công ty bao thanh toán, Công ty tài trợ ngành ô tô, Tài chính vi mô, Tài chính tiêu dùng, Các tổ chức cho vay Fintech,…
“Hiện tại Việt Nam mới chỉ có 10 công ty cho thuê tài chính trong khi ở các thị trường phát triển khác như Mỹ, Trung Quốc,… số lượng NDTLs thường lớn hơn gấp 10 lần so với số lượng các ngân hàng. Trong khi đó, NDTLs lại rất quan trọng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ vì các ngân hàng thường chỉ muốn hướng tới các khách hàng là doanh nghiệp trong hạng đầu. Sự phát triển của thị trường NDTLs sẽ giúp thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động tài trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ”, bà Huyền cho hay.
Bên cạnh đó, đại diện IFC cũng khuyến nghị cần nâng cao chất lượng dữ liệu cho thẩm định khách hàng. Theo bà Huyền, cần phát triển một không gian lớn hơn cho “dữ liệu thay thế ngoài báo cáo tín dụng” – một thị trường dành cho các nhà cung cấp dữ liệu và phân tích dữ liệu bên thứ 3. Ở các thị trường tốt, bên cho vay hiện sử dụng 10-20 nhà cung cấp dữ liệu và phân tích dữ liệu bên thứ 3 ngoài hệ thống báo cáo tín dụng”.
Điều này sẽ giúp các tổ chức cho vay doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa có thể phát triển hơn nữa và mở rộng các sản phẩm dịch vụ cho nhiều khách hàng hơn, trong đó bao gồm cả các khách hàng không thể tiếp cận hoặc khó tiếp cận dịch vụ tài chính, bà Huyền nói.
(VNF) - Tính đến cuối 2024, dư nợ tín dụng đối với các doanh nghiệp tư nhân tại các tổ chức tín dụng đạt khoảng 6,91 triệu tỷ đồng, chiếm khoảng 44% dư nợ tín dụng nền kinh tế. Có ngân hàng dành 80% dư nợ tín dụng cho khu vực kinh tế tư nhân.
(VNF) - Mặc dù NHNN không công khai xếp hạng từng ngân hàng song nếu xét theo bảng xếp hạng CAMEL của Chứng khoán Yuanta, Techcombank, Vietcombank, MB, ACB và VietinBank sẽ là những ngân hàng có khả năng được cấp room tín dụng cao hơn so với những ngân hàng còn lại.
(VNF) - Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn cho biết, NHNN sẽ sớm trình Chính phủ văn bản về việc nâng hạn mức cho vay không cần tài sản đảm bảo từ 100 triệu lên 300 triệu đồng cũng như hoàn thiện dự thảo luật hóa Nghị định 42 về xử lý nợ xấu.
(VNF) - Khoảng cách ngày càng lớn giữa tăng trưởng tín dụng và huy động vốn đang tạo áp lực đáng kể lên thanh khoản của các ngân hàng. Bước sang năm 2025, nhu cầu tín dụng tăng, trong khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục theo đuổi chính sách hạ lãi suất. Trước bài toán cân đối nguồn vốn, các ngân hàng không thể chỉ dựa vào lãi suất để thu hút tiền gửi mà buộc phải xoay sở, tìm đến những kênh huy động mới nhằm duy trì thanh khoản.
(VNF) - Thống đốc NHNN cho hay, tính đến ngày 17/3/2025, đã có hơn 103 triệu lượt hồ sơ khách hàng của các ngân hàng được đối chiếu sinh trắc học qua căn cước công dân gắn chip hoặc ứng dụng VNeID.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HoSE: SSB) triển khai gói vay tín chấp 300 tỷ đồng cho các nữ Hội viên Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam giúp nâng cao vai trò của phụ nữ trong xã hội hiện đại, tạo điều kiện cho phụ nữ phát triển kinh tế, mang đến một cuộc sống sung túc và hạnh phúc dài lâu.
(VNF) - Lãi suất cho vay mua nhà đang khá thấp nhưng giao dịch bất động sản có dấu hiệu chững lại. Tín dụng bất động sản sẽ khó tăng trưởng mạnh trong thời gian tới khi giá nhà neo cao, nhiều dự án chưa gỡ vương về pháp lý.
(VNF) - Công ty TNHH Manulife (Việt Nam) và một cổ đông ngoại 'góp mặt' trong danh sách nắm trên 1% vốn điều lệ của Ngân hàng MB. Hai cổ đông tổ chức này cùng người liên quan nắm giữ 3,17% vốn điều lệ của MB.
(VNF) - Trong bối cảnh tín dụng được dự báo tăng trưởng tích cực, các ngân hàng cũng tự tin lên kế hoạch kinh doanh năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng lợi nhuận cao hơn.
(VNF) - Với mong muốn đồng hành cùng các cán bộ, công chức viên chức theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP, VietinBank chính thức ra mắt gói ưu đãi “Điểm tựa tài chính – Kiến tạo tương lai” - giải pháp tài chính toàn diện giúp khách hàng có nhiều sự lựa chọn, ổn định tài chính và hướng tới tương lai bền vững.
(VNF) - Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đề xuất các ngân hàng không được thu giữ tài sản bảo đảm (TSĐB) bằng các biện pháp 'trái đạo đức xã hội'. Quy định này khiến nhiều nhà băng băn khoăn, lo ngại.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu tiếp tục giảm lãi suất cho vay. Việc giảm lãi suất tiết kiệm còn chịu nhiều sức ép. Đây là những thông tin đáng chú ý trong lĩnh vực ngân hàng tuần qua.
(VNF) - Số vốn huy động được từ lô trái phiếu trị giá 800 tỷ đồng sẽ được Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank) sử dụng để phục vụ nhu cầu cho vay khách hàng của ngân hàng.
(VNF) - VietinBank chính thức ra mắt tính năng OTT Voice, một bước đột phá trong dịch vụ ngân hàng số, mang đến cho khách hàng trải nghiệm thông báo biến động số dư qua giọng nói. Điểm đặc biệt của OTT Voice là khả năng tùy chỉnh thời gian phát thông báo linh hoạt, giúp người dùng kiểm soát tốt hơn việc nhận thông tin giao dịch.
(VNF) - Theo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực 2 (TP. HCM), tính đến cuối tháng 2/2025 tổng dư nợ tín dụng trên địa bàn TP. HCM đạt gần 94 triệu tỷ đồng, giảm 0,17% so với cuối năm 2024 nhưng tăng 12,2% so với cùng kỳ.
(VNF) - Các ngân hàng đã đồng loạt giảm lãi suất tiết kiệm sau chỉ đạo của Thủ tướng và NHNN. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng dư địa để giảm lãi suất huy động không còn nhiều.
(VNF) - Sau khi Vietcombank chốt ngày phát hành thêm hơn 2,76 tỷ cổ phiếu để trả cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ cao kỷ lục 49,5%, VietinBank cũng trình phương án chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 44,64% nhằm tăng vốn điều lệ lên 77.671 tỷ đồng.
(VNF) - Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 21/CĐ-TTg ngày 4/3/2025 và chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, Agribank đã khẩn trương ban hành văn bản yêu cầu các chi nhánh trong toàn hệ thống đẩy mạnh cung ứng vốn tín dụng cho vay sản xuất, kinh doanh lúa gạo.
(VNF) - Ngoài một số lợi ích và miễn trừ từ NHNN, Vietcombank, HDBank, MB và VPBank còn được hỗ trợ thanh khoản từ các khoản vay tái cấp vốn với lãi suất thấp sau khi nhận chuyển giao bắt buộc các ngân hàng yếu kém.
(VNF) - Cuộc đua tăng vốn điều lệ của các ngân hàng sôi động ngay từ đầu năm 2025. Tuy nhiên, quá trình tăng vốn của nhiều nhà băng gặp không ít thách thức.
(VNF) - Nhằm mang đến giải pháp tài chính an toàn và sinh lời vượt trội dành riêng cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động nghỉ việc theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP, BIDV triển khai gói sản phẩm “Tiền gửi an vui - Sinh lời bền vững” với nhiều ưu đãi hấp dẫn về tài chính và chăm sóc sức khỏe cho khách hàng. Chương trình áp dụng từ ngày 1/3/2025 đến hết ngày 31/12/2025.
(VNF) - Việc mở thẻ tín dụng đang trở nên dễ dàng hơn khi nhiều ngân hàng xét duyệt dựa trên hành vi chi tiêu thay vì yêu cầu chứng minh thu nhập. Tuy nhiên, cách tiếp cận này cũng đặt ra lo ngại về khả năng kiểm soát rủi ro và nguy cơ gia tăng nợ xấu.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu NHNN chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan theo dõi sát diễn biến lãi suất, thực hiện các giải pháp để tiếp tục giảm mặt bằng lãi suất cho vay.
(VNF) - Tính đến cuối 2024, dư nợ tín dụng đối với các doanh nghiệp tư nhân tại các tổ chức tín dụng đạt khoảng 6,91 triệu tỷ đồng, chiếm khoảng 44% dư nợ tín dụng nền kinh tế. Có ngân hàng dành 80% dư nợ tín dụng cho khu vực kinh tế tư nhân.