Kiến nghị ‘nhẹ tay’ hơn với tội danh ‘cho vay nặng lãi’

Yến Thanh - 28/10/2016 09:33 (GMT+7)

(VNF) - Tội danh "cho vay nặng lãi" cần được nhìn nhận một cách "nhẹ nhàng" hơn trên phương diện pháp lý, theo kiến nghị của Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam.

Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có công văn gửi Ủy ban Tư pháp của Quốc hội để trả lời đề nghị của Ủy ban này về việc rà soát tổng thể Bộ luật Hình sự năm 2015.

Theo công văn này, một số điều khoản trong luật cần được điều chỉnh, sửa đổi cho phù hợp tình hình thực tế, trong đó có quy định đối với tội danh "cho vay nặng lãi".

Cụ thể, Điều 201 về Tội cho vay lãi nặng xác định hành vi dựa trên hai căn cứ chính là (i) lãi suất cao gấp 05 lần lãi suất cao nhất trong Bộ luật Dân sự; và (ii) thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng trở lên. Theo quy định tại Bộ luật Dân sự 2015 thì lãi suất để bắt đầu truy cứu trách nhiệm hình sự là 100%/năm.

Theo VCCI, trên thực tế, hiện tượng cho vay với lãi suất cao hiện vẫn diễn ra tương đối phổ biến trong nền kinh tế. Hiện nay, các ngân hàng thường không cho vay các khoản vay giá trị nhỏ, thời gian ngắn do không đáp ứng được điều kiện của các hoạt động ngân hàng. Do đó, người cần vay vẫn buộc phải tìm đến những người cho vay ngắn ngày, thủ tục đơn giản, linh hoạt, đổi lại phải chịu lãi suất cao.

Đây là hoạt động bình thường khi mà nền kinh tế Việt Nam vẫn còn nhiều các doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể với quy mô rất nhỏ. Theo ước đoán, hoạt động kinh tế của nhóm này đang chiếm khoảng 23% tổng GDP của Việt Nam.

VCCI cho rằng về bản chất, dù lãi suất cao nhưng đây vẫn là quan hệ hợp đồng tự do thỏa thuận, mang đầy đủ các đặc điểm như đã phân tích trên, gồm (i) có sự đồng thuận chung cả các bên tham gia; (ii) không bên nào bị đe dọa, cưỡng ép; (iii) các bên tham gia trên cơ sở thông tin đầy đủ, chính xác, không bên nào bị lừa dối, che giấu thông tin; và (iv) không làm thiệt hại đến quyền lợi của bên thứ ba.

Do đó, Nhà nước chỉ nên hình sự hóa hành vi khi bên cho vay đe dọa, cưỡng ép để đòi nợ.

Khảo sát của VCCI cho hay hiện nay, nhiều quốc gia trên thế giới đã thu hẹp đáng kể phạm vi xử lý hình sự đối với hành vi cho vay lãi nặng mà thay vào đó là áp dụng các biện pháp quản lý khác. Ví dụ, tại Anh, nếu khoản vay có lãi suất cao hơn mức nhất định, người đi vay không có nghĩa vụ phải trả tiền cho người cho vay. Tại Mỹ, những người hành nghề cho vay những khoản nhỏ này phải đáp ứng điều kiện kinh doanh và phải đăng ký với cơ quan nhà nước, thường xuyên báo cáo về hoạt động cho vay (hoạt động tài chính vi mô).

Việc xử phạt (hành chính hoặc hình sự) đối với hành vi cho vay lãi nặng tại các quốc gia này chỉ đặt ra khi người cho vay không đăng ký, báo cáo với cơ quan nhà nước; có hành vi đe dọa, sử dụng vũ lực hoặc các biện pháp khác để đòi nợ; hoặc có liên quan đến việc rửa tiền, tiêu thụ tài sản trộm cắp (đối với dịch vụ cầm đồ).

"Đây đều là những cách làm rất khoa học, vẫn bảo đảm ngăn ngừa các tác động xấu của việc cho vay lãi nặng, nhưng đồng thời duy trì các lợi ích từ sự linh hoạt và tiện lợi của dịch vụ tín dụng này", văn bản nêu.

Với các lý do đó, VCCI đề nghị Cơ quan soạn thảo thu hẹp phạm vi xử lý Tội cho vay lãi nặng. Cụ thể, chỉ truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi cho vay lãi nặng trong hai trường hợp.

Thứ nhất là người cho vay với lãi suất cao thực hiện hoạt động cho vay một cách thường xuyên, liên tục, vì mục đích thu lợi mà không có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh ngành nghề tổ chức tài chính vi mô.

Thứ hai là người cho vay với lãi suất cao sử dụng vũ lực, đe dọa sử dụng vũ lực hoặc có thủ đoạn khác uy hiếp tinh thần người vay tiền để đòi nợ.

Tuy nhiên, VCCI cũng kiến nghị rằng đi kèm với việc sửa đổi Tội cho vay lãi nặng, cần tiến hành xây dựng, sửa đổi và ban hành văn bản quy phạm pháp luật nhằm quản lý hoạt động của các tổ chức tài chính vi mô theo Luật các tổ chức tín dụng.

Cùng chuyên mục
TPBank và Viettel hợp tác chuyển đổi số toàn diện

TPBank và Viettel hợp tác chuyển đổi số toàn diện

27/11/25 17:11 (GMT+7)

(VNF) - Hợp tác thỏa thuận giai đoạn năm 2025 - 2030 đánh dấu sự liên kết sâu rộng của TPBank và Viettel có vai trò dẫn dắt trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng và công nghệ, hướng tới mục tiêu xây dựng hệ sinh thái dịch vụ số hiện đại, an toàn và bền vững, đóng góp vào tiến trình chuyển đổi số quốc gia.

Tổng quan lợi nhuận ngành ngân hàng trong quý III

Tổng quan lợi nhuận ngành ngân hàng trong quý III

27/11/25 12:00 (GMT+7)

(VNF) - Kết quả kinh doanh quý III/2025 cho thấy lợi nhuận ngành ngân hàng khởi sắc nhờ tín dụng tăng tốc và thu nhập lãi thuần cải thiện. Tuy nhiên, sự phân hóa về khả năng quản trị chi phí, phát triển thu nhập ngoài lãi và chính sách dự phòng khiến triển vọng lợi nhuận của từng ngân hàng trở nên khác biệt rõ rệt hơn.

SHB: Động lực kép từ chiến lược tăng vốn và cơ hội hút dòng vốn ngoại

SHB: Động lực kép từ chiến lược tăng vốn và cơ hội hút dòng vốn ngoại

27/11/25 08:00 (GMT+7)

(VNF) - Chiến lược tăng vốn sắp tới dự kiến đưa SHB vào Top 4 ngân hàng tư nhân về vốn điều lệ, giúp duy trì lợi thế cạnh tranh của Ngân hàng khi sở hữu tiềm lực vốn lớn. Bên cạnh đó, SHB còn được dự báo vào rổ chỉ số cổ phiếu toàn cầu theo bộ chỉ số của FTSE Russell khi Việt Nam chính thức được nâng hạng lên thị trường mới nổi. Hai yếu tố chính là động lực kép mạnh mẽ cho tiềm năng tăng trưởng vượt trội của SHB trong thời gian tới.

SHB và Vinachem ký kết thỏa thuận hợp tác

SHB và Vinachem ký kết thỏa thuận hợp tác

26/11/25 16:52 (GMT+7)

(VNF) - Thỏa thuận hợp tác giữa SHB và Vinachem không chỉ mở ra một chương mới trong mối quan hệ giữa hai doanh nghiệp đầu ngành, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững, hiện đại và hội nhập.

Ngân hàng phải gặp trực tiếp khách, đối chiếu sinh trắc học khi mở thẻ

Ngân hàng phải gặp trực tiếp khách, đối chiếu sinh trắc học khi mở thẻ

26/11/25 16:30 (GMT+7)

(VNF) - Từ 5/1/2026, ngân hàng phải gặp trực tiếp và đối chiếu sinh trắc học của khách trước khi mở thẻ, nhằm tăng an toàn và ngăn gian lận trong giao dịch.

VietinBank hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi thuế khoán sang kê khai

VietinBank hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi thuế khoán sang kê khai

26/11/25 15:00 (GMT+7)

(VNF) - Hưởng ứng Chiến dịch 60 ngày cao điểm chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai do ngành thuế triển khai trên toàn quốc, VietinBank đã phối hợp với thuế tại nhiều địa phương triển khai chuỗi hoạt động ký kết cùng hàng loạt các chương trình hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi quan trọng này.

Đà tăng của lãi suất huy động sẽ sớm dừng lại?

Đà tăng của lãi suất huy động sẽ sớm dừng lại?

26/11/25 15:00 (GMT+7)

(VNF) - Theo các chuyên gia, đà tăng của lãi suất huy động sẽ sớm chững lại với mức tăng không quá nhiều. Đồng thời, mặt bằng lãi suất cho vay nhìn chung vẫn được kì vọng duy trì ở mặt bằng thấp, tiếp tục hỗ trợ khu vực sản xuất – kinh doanh.

Ngân hàng phải hỗ trợ 12 tháng lương cho người vay nếu thu giữ tài sản là chỗ ở duy nhất

Ngân hàng phải hỗ trợ 12 tháng lương cho người vay nếu thu giữ tài sản là chỗ ở duy nhất

26/11/25 14:14 (GMT+7)

(VNF) - Theo Nghị định số 304, khi thu giữ tài sản bảo đảm là chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất, các ngân hàng có trách nhiệm trích một khoản tiền để người đi vay có khả năng duy trì cuộc sống và chi phí sinh hoạt tối thiểu.

NHNN yêu cầu hỗ trợ khẩn cấp khách hàng bị thiệt hại do bão lũ

NHNN yêu cầu hỗ trợ khẩn cấp khách hàng bị thiệt hại do bão lũ

26/11/25 09:45 (GMT+7)

(VNF) - NHNN yêu cầu các tổ chức tín dụng tiếp tục triển khai, thực hiện các giải pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão lũ.

Ngân hàng đẩy mạnh cho vay mua nhà, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng

Ngân hàng đẩy mạnh cho vay mua nhà, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng

26/11/25 09:30 (GMT+7)

(VNF) - Cho vay mua nhà sẽ tiếp tục là trụ cột trong danh mục cho vay khách hàng cá nhân của các ngân hàng trong thời gian tới. Tuy nhiên, việc mặt bằng lãi suất đang đi lên cũng là một trong những rủi ro mà ngân hàng cần lưu tâm.

Ngân hàng tăng lãi suất thẻ tín dụng tới 40%: Chi tiêu thế nào để tránh rủi ro?

Ngân hàng tăng lãi suất thẻ tín dụng tới 40%: Chi tiêu thế nào để tránh rủi ro?

26/11/25 09:00 (GMT+7)

(VNF) - Thẻ tín dụng, nếu tận dụng đúng sẽ là công cụ tài chính cá nhân tuyệt vời. Nhưng cũng có rất nhiều người dùng cảm thấy bị “bào mòn ví” mỗi tháng chỉ vì không hiểu đúng về công cụ tài chính này.

Sức ép lớn, ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất tiết kiệm

Sức ép lớn, ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất tiết kiệm

25/11/25 12:00 (GMT+7)

(VNF) - Sau thời gian dài duy trì ở mức thấp, "cuộc đua" lãi suất dần nóng lên khi nhiều ngân hàng thông báo tăng lãi suất huy động trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng ở mức cao.

BAC A BANK chung tay hỗ trợ khách hàng khắc phục hậu quả thiên tai bão lũ năm 2025

BAC A BANK chung tay hỗ trợ khách hàng khắc phục hậu quả thiên tai bão lũ năm 2025

24/11/25 16:15 (GMT+7)

(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) chính thức triển khai chương trình hỗ trợ tài chính dành cho khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai bão lũ.

VPBank hỗ trợ lãi suất cho khách hàng ảnh hưởng bởi bão lũ tại 15 tỉnh thành

VPBank hỗ trợ lãi suất cho khách hàng ảnh hưởng bởi bão lũ tại 15 tỉnh thành

24/11/25 16:00 (GMT+7)

(VNF) - Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) vừa chính thức công bố triển khai gói hỗ trợ lãi suất với tổng quy mô lên tới 1.000 tỷ đồng dành cho khách hàng cá nhân bị ảnh hưởng bởi bão lũ tại 15 tỉnh, thành trên cả nước.

Doanh nhân Thái Vân Linh: ‘Bộ đôi Sinh lời VIB’ là điển hình

Doanh nhân Thái Vân Linh: ‘Bộ đôi Sinh lời VIB’ là điển hình

24/11/25 15:22 (GMT+7)

(VNF) - Theo doanh nhân Thái Vân Linh, sự độc lập tài chính không chỉ đến từ số tiền kiếm được, mà còn từ cách dòng tiền được vận hành mỗi ngày. Kinh nghiệm nhiều năm điều hành và đầu tư giúp nữ doanh nhân nhận ra: chỉ khi dòng tiền linh hoạt và không ngủ quên, mỗi người mới thật sự bước vào hành trình sinh lời bền vững.

Agribank giảm 2%/năm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng bị thiệt hại do bão lũ

Agribank giảm 2%/năm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng bị thiệt hại do bão lũ

24/11/25 14:30 (GMT+7)

(VNF) - Agribank triển khai chính sách giảm tới 2%/năm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão số 12, bão số 13 và mưa lũ, giúp người dân, doanh nghiệp sớm ổn định đời sống, khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh.

Ngân hàng Nhà nước hút ròng, lãi suất liên ngân hàng hạ nhiệt

Ngân hàng Nhà nước hút ròng, lãi suất liên ngân hàng hạ nhiệt

24/11/25 10:59 (GMT+7)

(VNF) - Ngân hàng Nhà nước hút ròng hơn 28.500 tỷ đồng trên thị trường liên ngân hàng trong tuần qua, lãi suất liên ngân hàng có dấu hiệu hạ nhiệt.

Agribank hỗ trợ khẩn cấp 11 tỷ đồng các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên

Agribank hỗ trợ khẩn cấp 11 tỷ đồng các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên

23/11/25 18:10 (GMT+7)

(VNF) - Trước tình hình mưa lũ diễn biến phức tạp, gây hậu quả vô cùng nặng nề tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Agribank đã trích 11 tỷ đồng từ Quỹ An sinh xã hội để hỗ trợ khẩn cấp các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, thể hiện tinh thần trách nhiệm xã hội và sự sẻ chia kịp thời của Agribank với cộng đồng.

Lãi suất thẻ tín dụng gần 40%/năm, cho vay tiêu dùng tăng tốc

Lãi suất thẻ tín dụng gần 40%/năm, cho vay tiêu dùng tăng tốc

23/11/25 14:39 (GMT+7)

(VNF) - Lãi suất thẻ tín dụng tăng nhanh, gần 40%/năm; cho vay tiêu dùng vào mùa tăng tốc; giá USD sát mức kỷ lục... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.

Ngân hàng số cho SME: Từ ý tưởng đến nhu cầu cấp thiết

Ngân hàng số cho SME: Từ ý tưởng đến nhu cầu cấp thiết

23/11/25 12:30 (GMT+7)

(VNF) - Dù tín dụng dành cho doanh nghiệp SME đã tăng trưởng, nhưng dòng vốn vẫn “nhỏ giọt” so với nhu cầu thực tế. Trong bối cảnh đó, ý tưởng xây dựng ngân hàng số chuyên biệt cho SME đang nổi lên như một hướng đi thực tế và đầy triển vọng.

Ngân hàng dừng giao dịch bằng hộ chiếu từ đầu năm 2026

Ngân hàng dừng giao dịch bằng hộ chiếu từ đầu năm 2026

22/11/25 17:12 (GMT+7)

(VNF) - Các ngân hàng dừng giao dịch thanh toán, rút tiền qua tài khoản thanh toán, thẻ với khách sử dụng giấy tờ tùy thân là hộ chiếu từ 1/1/2026.

Lãi suất thẻ tín dụng tăng tới 40%: Điều gì đang thật sự diễn ra?

Lãi suất thẻ tín dụng tăng tới 40%: Điều gì đang thật sự diễn ra?

22/11/25 17:00 (GMT+7)

(VNF) - Theo ông Lê Hoài Ân, động thái nâng lãi suất thẻ tín dụng của các ngân hàng trong thời gian gần đây xuất phát từ bài toán tối ưu biên lãi ròng (NIM).

Giá USD tăng nhanh, tiến sát mức kỷ lục

Giá USD tăng nhanh, tiến sát mức kỷ lục

22/11/25 10:36 (GMT+7)

(VNF) - Giá USD tự do tăng tới hơn 100 đồng, áp sát mốc kỷ lục 27.960 đồng/USD được thiết lập vào đầu tháng 11. Trong khi đó, giá USD tại kênh ngân hàng đứng yên.

TPBank được vinh danh Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam 2025

TPBank được vinh danh Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam 2025

21/11/25 15:19 (GMT+7)

(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế khi được The Asian Banker (TAB Global) vinh danh là “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025”, dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Đây là thành quả xứng đáng cho những nỗ lực bền bỉ trong chiến lược tài chính an toàn, tăng trưởng hiệu quả và dẫn đầu chuyển đổi số của TPBank.

Tin khác
Tiền vẫn chảy mạnh vào ngân hàng, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng

Tiền vẫn chảy mạnh vào ngân hàng, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng

(VNF) - Hàng triệu tỷ tiền gửi chảy vào ngân hàng; nhà băng đẩy mạnh cho vay mua nhà, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.

TPBank và Viettel hợp tác chuyển đổi số toàn diện

TPBank và Viettel hợp tác chuyển đổi số toàn diện

Tổng quan lợi nhuận ngành ngân hàng trong quý III

Tổng quan lợi nhuận ngành ngân hàng trong quý III

SHB: Động lực kép từ chiến lược tăng vốn và cơ hội hút dòng vốn ngoại

SHB: Động lực kép từ chiến lược tăng vốn và cơ hội hút dòng vốn ngoại

SHB và Vinachem ký kết thỏa thuận hợp tác

SHB và Vinachem ký kết thỏa thuận hợp tác

Ngân hàng phải gặp trực tiếp khách, đối chiếu sinh trắc học khi mở thẻ

Ngân hàng phải gặp trực tiếp khách, đối chiếu sinh trắc học khi mở thẻ

VietinBank hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi thuế khoán sang kê khai

VietinBank hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi thuế khoán sang kê khai

Đà tăng của lãi suất huy động sẽ sớm dừng lại?

Đà tăng của lãi suất huy động sẽ sớm dừng lại?

Ngân hàng phải hỗ trợ 12 tháng lương cho người vay nếu thu giữ tài sản là chỗ ở duy nhất

Ngân hàng phải hỗ trợ 12 tháng lương cho người vay nếu thu giữ tài sản là chỗ ở duy nhất

NHNN yêu cầu hỗ trợ khẩn cấp khách hàng bị thiệt hại do bão lũ

NHNN yêu cầu hỗ trợ khẩn cấp khách hàng bị thiệt hại do bão lũ

Ngân hàng đẩy mạnh cho vay mua nhà, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng

Ngân hàng đẩy mạnh cho vay mua nhà, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng

Ngân hàng tăng lãi suất thẻ tín dụng tới 40%: Chi tiêu thế nào để tránh rủi ro?

Ngân hàng tăng lãi suất thẻ tín dụng tới 40%: Chi tiêu thế nào để tránh rủi ro?

Sức ép lớn, ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất tiết kiệm

Sức ép lớn, ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất tiết kiệm

BAC A BANK chung tay hỗ trợ khách hàng khắc phục hậu quả thiên tai bão lũ năm 2025

BAC A BANK chung tay hỗ trợ khách hàng khắc phục hậu quả thiên tai bão lũ năm 2025

VPBank hỗ trợ lãi suất cho khách hàng ảnh hưởng bởi bão lũ tại 15 tỉnh thành

VPBank hỗ trợ lãi suất cho khách hàng ảnh hưởng bởi bão lũ tại 15 tỉnh thành

Doanh nhân Thái Vân Linh: ‘Bộ đôi Sinh lời VIB’ là điển hình

Doanh nhân Thái Vân Linh: ‘Bộ đôi Sinh lời VIB’ là điển hình

Agribank giảm 2%/năm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng bị thiệt hại do bão lũ

Agribank giảm 2%/năm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng bị thiệt hại do bão lũ

Ngân hàng Nhà nước hút ròng, lãi suất liên ngân hàng hạ nhiệt

Ngân hàng Nhà nước hút ròng, lãi suất liên ngân hàng hạ nhiệt

Agribank hỗ trợ khẩn cấp 11 tỷ đồng các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên

Agribank hỗ trợ khẩn cấp 11 tỷ đồng các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên

Lãi suất thẻ tín dụng gần 40%/năm, cho vay tiêu dùng tăng tốc

Lãi suất thẻ tín dụng gần 40%/năm, cho vay tiêu dùng tăng tốc

Ngân hàng số cho SME: Từ ý tưởng đến nhu cầu cấp thiết

Ngân hàng số cho SME: Từ ý tưởng đến nhu cầu cấp thiết

Ngân hàng dừng giao dịch bằng hộ chiếu từ đầu năm 2026

Ngân hàng dừng giao dịch bằng hộ chiếu từ đầu năm 2026

Lãi suất thẻ tín dụng tăng tới 40%: Điều gì đang thật sự diễn ra?

Lãi suất thẻ tín dụng tăng tới 40%: Điều gì đang thật sự diễn ra?

Giá USD tăng nhanh, tiến sát mức kỷ lục

Giá USD tăng nhanh, tiến sát mức kỷ lục

TPBank được vinh danh Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam 2025

TPBank được vinh danh Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam 2025