Kiến nghị xử lý sai phạm tại TKV, giao hồ sơ cho Bộ Công an điều tra

Thanh tra Chính phủ vừa ra Thông báo số 84/TB-TTCP về Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh tại TKV và một số đơn vị thành viên thời kỳ năm 2010 đến ngày 30/6/2015.

Theo thông báo này, Văn phòng Chính phủ đã có thông báo truyền đạt kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình về kết luận thanh tra trên. Căn cứ Luật Thanh tra quy định công khai về Kết luận Thanh tra, Thanh tra Chính phủ thông báo công khai Kết luận về TKV.

Nhiều khoản đầu tư mất vốn giá trị lớn

Qua việc thanh tra chấp hành chính sách thời kỳ từ năm 2010 đến tháng 6/2015 đã phát hiện những tồn tại, khuyết điểm, vi phạm chủ yếu trong công tác điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh của TKV và các đơn vị thành viên.

Cụ thể, Hội đồng thành viên và Tổng giám đốc TKV đã quyết định chủ trương và quản lý quá trình thực hiện đầu tư tài chính thuộc ngành nghề kinh doanh chính thiếu cơ sở pháp lý và thực tiễn, vi phạm các quy định của pháp luật, bảo lãnh trả nợ vay vượt thẩm quyền... Hậu quả là một số khoản đầu tư không hiệu quả, thua lỗ, mất vốn với giá trị rất lớn.

Cùng với đó, Hội đồng thành viên, Tổng giám đốc TKV chưa chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật trong việc xây dựng, phê duyệt phương án đầu tư, quyết định chủ trương góp vốn cổ phần, sử dụng nguồn vốn không đúng quy định để đầu tư ra ngoài ngành nghề kinh doanh chính, dẫn đến không có hiệu quả, nguy cơ mất vốn.

Cơ quan thanh tra cho rằng Hội đồng thành viên và Tổng giám đốc TKV ban hành các cơ chế quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh chưa phù hợp thực tế và quy định. Trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, TKV và các đơn vị thành viên chưa chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, phát sinh nhiều chi phí bất hợp lý, tăng giá thành sản xuất, giảm lợi nhuận, thất thu ngân sách nhà nước.

Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện TKV vi phạm trong đầu tư xây dựng, đất đai, tài nguyên và mua sắm tài sản. Ngoài ra, kết quả thanh tra cũng chỉ ra hàng loạt vi phạm tại 4 tổng công ty và các đơn vị thành viên thuộc TKV, trong đó nổi lên vẫn là các sai phạm về quản lý, sử dụng vốn và tài sản; đầu tư xây dựng, đất đai tài nguyên và cổ phần hóa, thoái vốn.

Kiến nghị chuyển hồ sơ sang Bộ Công an điều tra

Với kết quả thanh tra trên, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị các cấp thẩm quyền xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan; trong đó, kiến nghị Bộ Công an chỉ đạo Cơ quan điều tra tiếp nhận hồ sơ của Thanh tra Chính phủ xem xét, điều tra, xử lý trách nhiệm đối với các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật tại TKV và một số doanh nghiệp trực thuộc gồm Công ty Cổ phần Ximăng Hữu Nghị - Phú Thọ, Công ty Cổ phần Ximăng Hà Giang và Công ty cổ phần Bình Nguyên - Đắk Nông đã vi phạm điều khoản hợp đồng kinh tế điều kiện giao hàng và thanh toán, dẫn đến mất vốn.

Về xử lý kinh tế, theo kết luận thanh tra, tổng số tiền và đất đai qua thanh tra phát hiện cần xử lý là hơn 14.882 tỷ đồng và gần 6,7 triệu m2 nhà đất; trong đó thu hồi về cho ngân sách nhà nước hơn 1.800 tỷ và toàn bộ diện tích nhà đất nói trên.

Thông báo này của Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, Văn phòng Chính phủ đã có Thông báo số 08/TB-VPCP truyền đạt ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình. 

Theo đó, Phó Thủ tướng đồng ý cơ bản với nội dung kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, yêu cầu Tập đoàn Công nghiệp Than-Khoáng sản Việt Nam (TKV) và các Bộ, ngành, địa phương liên quan thực hiện các nội dung kiến nghị của Thanh tra Chính phủ và gửi báo cáo kết quả thực hiện kết luận thanh tra để tổng hợp báo cáo Thủ tướng.

Phó Thủ tướng cũng Giao Bộ Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, xử lý, hướng dẫn giải quyết những vướng mắc, tồn tại và sai phạm trong việc cấp giấy phép khai thác khoáng sản.

Về các trường hợp Thanh tra Chính phủ kiến nghị chuyển Cơ quan điều tra Bộ Công an, Phó Thủ tướng giao Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với cơ quan điều tra thuộc Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao soát kỹ để thống nhất biện pháp xử lý.

Đối với việc xử lý khoản tiền chênh lệch về thuế tài nguyên và khoản tiền khuyến khích sản lượng, chất lượng đối với các đơn vị khai thác than, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Thanh tra Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ xác định rõ đối tượng nộp thuế tài nguyên, giá tính thuế tài nguyên, xác định nghĩa vụ thuế tài nguyên phải nộp ngân sách nhà nước.

Bộ Tài chính kiểm tra chặt chẽ, xác định rõ bản chất về các hợp đồng khai thác giữa TKV với các công ty con và việc khai thác, tiêu thụ tài nguyên để bảo đảm thu đúng, thu đủ, thống nhất kiến nghị biện pháp xử lý đối với các khoản tiền chênh lệch thuế tài nguyên theo quy định.

Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Xây dựng, Thanh tra Chính phủ thống nhất về phương pháp tính toán, nghiệm thu, thanh toán khối lượng vận chuyển đất đá; đồng thời khẩn trương ban hành văn bản quy định, hướng dẫn về các hệ số để áp dụng trong nghiệm thu, thanh toán khối lượng vận chuyển đất, đá tại các mỏ khai thác lộ thiên để khắc phục những tồn tại, bất cập hiện nay.