Làm giả giấy tờ để chào bán, phát hành chứng khoán riêng lẻ bị phạt 1,5 tỷ

Chính phủ mới đây đã ban hành Nghị định số 306/2025/NĐ-CP ngày 25/11/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 156/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán (được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị định số 128/2021/NĐ-CP) và Nghị định số 158/2020/NĐ-CP về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh.

Nội dung đáng chú ý nhất là việc sửa đổi, bổ sung Điều 8 và bổ sung các Điều 8a, 8b, 8c sau Điều 8 Nghị định số 156. Những điều chỉnh này nhằm hoàn thiện chế tài xử phạt gắn với thực tiễn chào bán và phát hành chứng khoán, qua đó nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm trong các tổ chức chào bán, phát hành, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và đảm bảo sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Tăng mức phạt hành chính với vi phạm về phát hành cổ phiếu

Tại điều 8, Nghị định 306 đã làm rõ và tăng mức xử phạt đối với một số vi phạm có rủi ro ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức kinh doanh chứng khoán hoặc quyền lợi của nhà đầu tư.

Cụ thể, việc không công bố báo cáo sử dụng vốn, không thuyết minh chi tiết việc sử dụng vốn, số tiền thu được từ đợt chào bán hoặc phát hành cổ phiếu trong báo cáo tài chính năm đã được kiểm toán sẽ chịu mức phạt tiền 70 - 100 triệu đồng thay vì mức 50 - 70 triệu đồng như trước đây.

Trong khi đó, mức phạt với hành vi không chuyển tiền thu được từ đợt chào bán vào tài khoản phong tỏa tăng từ 70 - 100 triệu đồng lên 100 - 150 triệu đồng. Mức này cũng được áp dụng với các hành vi không sửa đổi hồ sơ khi có thông tin không chính xác; thay đổi phương án sử dụng vốn nhưng không thực hiện thủ tục thông qua cơ quan có thẩm quyền; công bố thông tin mang tính quảng cáo, mời chào mua chứng khoán; không lưu giữ tài liệu xác định tư cách nhà đầu tư; chứng nhận chuyển nhượng trái phiếu, cổ phiếu trong thời gian hạn chế chuyển nhượng; phân phối chứng khoán không đúng quy định.

Mặt khác, thay vì chia nhỏ các mức phạt từ 100 - 150 triệu đồng, 150 - 200 triệu đồng, 200 - 300 triệu đồng cho từng nhóm vi phạm, Nghị định 306 đưa ra mức phạt chung từ 150 - 300 triệu đồng đối với các hành vi chào bán, phát hành cổ phiếu, trái phiếu chuyển đổi, trái phiếu kèm chứng quyền riêng lẻ không đúng với phương án đã đăng ký hoặc phương án đã được chấp thuận; sử dụng số tiền thu được không đúng với phương án đã được thông qua hoặc nội dung đã được công bố với nhà đầu tư và cơ quan quản lý.

Riêng hành vi chào bán, phát hành khi chưa đáp ứng điều kiện pháp luật, chưa đăng ký với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, hoặc thay đổi điều kiện, điều khoản trái phiếu không đúng quy định sẽ chịu mức phạt tiền 300 - 400 triệu đồng.

Chế tài đối với hành vi lập hồ sơ đăng ký chào bán, phát hành cổ phiếu có thông tin sai lệch cũng sẽ được tăng nặng, từ mức 400 - 500 triệu đồng lên mức 500 - 600 triệu đồng.

Nghị định 306 duy trì mức phạt cao nhất là 1 - 1,5 tỷ đồng đối với hành vi làm giả giấy tờ trong hồ sơ chứng minh đủ điều kiện chào bán, phát hành riêng lẻ.

Thêm chế tài về trái phiếu và cung cấp dịch vụ liên quan

Đồng thời, Nghị định 306 cũng bổ sung Điều 8b về xử phạt vi phạm quy định đăng ký trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam, đăng ký giao dịch trái phiếu tại Sở Giao dịch chứng khoán.

Theo đó, các hành vi vi phạm quy định về thời hạn đăng ký giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại Sở giao dịch chứng khoán được quy định rõ với mức phạt tăng dần theo thời gian chậm đăng ký. Cụ thể, phạt tiền 10-30 triệu đồng đối với hành vi chậm đăng ký giao dịch dưới 01 tháng so với thời hạn theo quy định pháp luật; 30 - 70 triệu đồng đối với hành vi chậm đăng ký từ 01 tháng đến dưới 12 tháng; 70 - 100 triệu đồng đối với hành vi chậm từ 12 tháng trở lên. Đồng thời, hành vi công bố thông tin không đầy đủ theo quy định bị phạt từ 30 triệu đồng đến 50 triệu đồng.

Đối với vi phạm về thời hạn công bố thông tin, Nghị định 306 áp dụng mức 50 - 70 triệu đồng đối với hành vi chậm công bố thông tin dưới 10 ngày làm việc; 70 - 100 triệu đồng đối với hành vi chậm từ 10 ngày làm việc trở lên; 100 - 200 triệu đồng đối với hành vi công bố thông tin sai lệch.

Tại Điều 8c, Nghị định quy định xử phạt đối với vi phạm trong cung cấp dịch vụ liên quan đến chào bán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Theo đó, phạt 70 - 100 triệu đồng đối với hành vi vi phạm quy định về đại diện người sở hữu trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ; 100 - 150 triệu đồng đối với hành vi vi phạm quy định về cung cấp dịch vụ đấu thầu, bảo lãnh và đại lý phát hành.

Đối với công ty chứng khoán là thành viên giao dịch, hành vi không bảo đảm nhà đầu tư thuộc đúng đối tượng mua trái phiếu; không bảo đảm đủ tiền, trái phiếu trước khi giao dịch; hoặc không kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp của lệnh giao dịch bị phạt 150 - 200 triệu đồng. Tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán thực hiện các hành vi như không rà soát điều kiện chào bán hoặc cung cấp thông tin sai sự thật, gây hiểu lầm tại hồ sơ chào bán bị phạt 200 - 300 triệu đồng.

Nghị định 306 có hiệu lực từ ngày 9/1/2026. Điều khoản chuyển tiếp nêu rõ, đối với các hành vi vi phạm đã bị xử phạt hoặc đã thi hành xong trước thời điểm này nhưng còn khiếu nại, khởi kiện, việc giải quyết sẽ căn cứ quy định pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và các văn bản liên quan có hiệu lực tại thời điểm xảy ra hành vi vi phạm.