Trong báo cáo về triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam giai đoạn 2021 – 2025, Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế xã hội quốc gia (NCIF) đã đề cập tới quá trình dịch chuyển đầu tư ra khỏi Trung Quốc.
Theo NCIF, tiếp theo xu hướng trước đây (Trung Quốc + 1), việc dịch chuyển ra khỏi Trung Quốc đã được đẩy mạnh trong 2 năm qua nhờ tác động của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung và đại dịch Covid-19.
Các xu hướng định hình chuỗi cung ứng có thể kể đến bốn xu hướng chính sách dịch gồm: rút ngắn chuỗi (reshoring), đa dạng chuỗi (diversification), khu vực hóa chuỗi (regionalization) và nhân rộng chuỗi (replication).
Tùy vào mỗi nhóm ngành cụ thể và mức độ tự động hóa, số hóa, các diễn biến chuỗi có thể khác nhau. Nhưng năm 2021, khi rủi ro từ Covid-19 vẫn lớn, khả năng hiện thực hóa việc dịch chuyển này vẫn có thể chậm.
“Dịch chuyển chỉ có thể được đẩy mạnh khi trong giai đoạn 2021-2025, dịch Covid-19 được kiểm soát”, NCIF nhận xét.
Đáng chú ý, dựa vào phương pháp cho điểm và cách tiếp cận của Ben Aylor (2020), NICF xây dựng sơ đồ về khả năng dịch chuyển chuỗi cung ứng theo ngành gồm hai trục là: động cơ dịch chuyển (gồm giảm chi phí, tránh thuế, giảm rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng, chính sách khuyến khích dịch chuyển của các nước) và mức độ dễ dàng trong việc dịch chuyển (dựa trên các yếu tố như mức độ thâm dụng công nghệ và lao động của ngành; năng lực của các đối tác thay thế, chi phí của việc dịch chuyển và sự níu kéo của thị trường hiện tại).
Theo đó, những ngành có khả năng dịch chuyển lớn nhất là dệt may, da giày, lắp ráp điện tử, máy móc thiết bị cơ khí và dịch vụ logistics.
Những ngành có động cơ dịch chuyển lớn nhưng không dễ dàng dịch chuyển là dược phẩm, điện tử tiêu dùng và hàng công nghệ. Nguyên do của việc không dễ dịch chuyển là khó tìm kiếm nguồn cung thay thế bên ngoài đáp ứng được yêu cầu về công nghệ, hạ tầng và trình độ nhân lực (đối với xu hướng dịch chuyển hàng điện tử, công nghệ cao ra khỏi Trung Quốc).
Với Việt Nam, NCIF nhận định Việt Nam có nhiều thuận lợi cho việc đón sóng dịch chuyển chuỗi như: sự thành công trong kiểm soát dịch bệnh; triển vọng tăng trưởng tốt; chi phí lao động thấp; các FTA thế hệ mới; vị trí gần Trung Quốc; sự gia tăng của tầng lớp trung lưu thúc đẩy tiêu dùng nội địa; sự sẵn có của các khu công nghiệp; cải thiện môi trường kinh doanh; cơ hội phát triển ngành công nghiệp phụ trợ nhờ năng suất lao động tương đối cao và số lượng doanh nghiệp đáng kể trong một số ngành đầu vào (sản xuất kim loại, cao su, sợi tổng hợp).
Tuy nhiên, Việt Nam cũng có nhiều rao rào cản trong dịch chuyển như: trình độ công nghệ và lao động hạn chế, chi phí lao động hiện thấp nhưng có xu hướng tăng nhanh và không tương thích với mức tăng năng suất lao động, cơ sở hạ tầng chưa phát triển…
Các rào cản vi mô khác gồm: năng suất lao động của các doanh nghiệp trong các ngành tương đối thấp, các hoạt động sản xuất chủ yếu là gia công, lắp ráp…
Đánh giá về sự dịch chuyển đầu tư khỏi Trung Quốc, Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng: việc dịch chuyển sẽ không diễn ra ngay lập tức, chưa thể tạo ra một làn sóng lớn trên phạm vi toàn cầu và trong khu vực, ít nhất trong trung và dài hạn.
Có 3 nguyên nhân chủ yếu được CIEM đưa ra:
Thứ nhất, chưa quốc gia nào hay địa bàn nào có khả năng thay thế hoàn toàn Trung Quốc trong chuỗi cung ứng – sản xuất toàn cầu. Trung Quốc là một thị trường tiêu dùng khổng lồ và có lợi thế sản xuất nhờ quy mô, có cơ sở hạ tầng hiện đại, đồng bộ, hệ thống logistics hoàn thiện, công nghiệp phụ trợ tốt, đội ngũ công nhân lành nghề, cũng như hệ sinh thái cung ứng công nghệ cao, đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng của Mỹ, châu Âu… về quy mô sản xuất lớn.
Thứ hai, các chuỗi cung ứng toàn cầu đã được hoàn thiện nên không thể nhanh chóng chuyển dịch. Nhiều tập đoàn lớn có gắn kết lợi ích chặt chẽ với Trung Quốc cả về thị trường và sản xuất, đã xây dựng cơ sở sản xuất và phát triển chuỗi cung ứng tại Trung Quốc trong hàng thập kỷ, nên không thể rời bỏ Trung Quốc trong ngắn hạn do chi phí lớn, rủi ro cao.
Thêm vào đó, quá trình dịch chuyển ra khỏi Trung Quốc của một số tập đoàn như Nike, Samsung đã diễn ra trong nhiều năm, dư địa dịch chuyển sang các quốc gia khác được cho là hạn hẹp hơn nhiều.
Ngay cả các tập đoàn lớn của Mỹ (thuộc nhóm Fortune 500) có thể vẫn chưa sẵn sàng dịch chuyển toàn bộ hoặc phần lớn sản xuất ra khỏi Trung Quốc. Theo điều tra của Phòng thương mại Mỹ, Nhật Bản và EU tại Trung Quốc, hơn 70% doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc không có kế hoạch rút khỏi Trung Quốc; 40% có chiến lược chuỗi cung ứng lâu dài tại Trung Quốc sẽ không thay đổi kế hoạch dù tác động của Covid-19 và 52% doanh nghiệp này cho rằng còn quá sớm để điều chỉnh kế hoạch.
90% doanh nghiệp Nhật Bản ở miền đông Trung Quốc không có kế hoạch rút khỏi Trung Quốc; chỉ dưới 10% doanh nghiệp có kế hoạch chuyển sản xuất về nước, còn lại chủ yếu đa dạng hóa nguồn cung ngoài Trung Quốc.
Các tập đoàn có khả năng dịch chuyển lớn nhất khỏi Trung Quốc chủ yếu gồm các tập đoàn muốn phân tán rủi ro và tối ưu hóa chi phí hoặc các tập đoàn chịu tác động trực tiếp của cạnh tranh chiến lược Mỹ - Trung Quốc.
Thứ ba, Trung Quốc cũng tăng cường các biện pháp giữ chân nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các tập đoàn công nghệ hàng đầu thông qua các biện pháp: đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư; thực hiện Luật đầu tư nước ngoài sửa đổi; mở rộng mô hình thí điểm khu thương mại tự do với nhiều ưu đãi; nới lỏng hạn chế đối với đầu tư nước ngoài thông qua giảm danh mục hạn chế đầu tư, đẩy nhanh quá trình mở cửa cho các lĩnh vực dịch vụ, chế tạo, tài chính, sản xuất nông nghiệp, giáo dục…
Trung Quốc cũng tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng thông tin, đặc biệt ứng dụng 5G; tăng cường hợp tác kinh tế khu vực với trọng tâm là Trung Quốc – Nhật Bản – Hàn Quốc, ASEAN+1, ASEAN+3, RCEP; xây dựng các quy định, rào cản kỹ thuật hạn chế nhà đầu tư rút vốn và dịch chuyển khỏi Trung Quốc…
Tags:
(VNF) - Tận dụng lợi thế khí hậu, thổ nhưỡng vùng cao phía Tây Quảng Ngãi, cây cà phê xứ lạnh đang trở thành sinh kế bền vững của người dân nơi đây. Sự chuyển biến này không chỉ nằm ở hiệu quả kinh tế mà còn ở việc người dân chủ động thay đổi tư duy sản xuất, áp dụng kỹ thuật và liên kết thị trường để vươn lên thoát nghèo lâu dài.
(VNF) - Những tháng cuối năm luôn là giai đoạn cao điểm về nhu cầu tài chính, khi áp lực chi tiêu, kinh doanh và tất toán các khoản nợ cùng lúc gia tăng. Trong bối cảnh dòng tiền cần được xoay vòng nhanh, thị trường cho vay trở nên sôi động hơn bao giờ hết, kéo theo xu hướng người dùng tìm đến các nền tảng tài chính công nghệ để tìm kiếm giải pháp linh hoạt và kịp thời.
(VNF) - Bộ Công thương vừa gửi Bộ Tư pháp thẩm định Dự thảo quy định về lộ trình, nguyên tắc hoạt động, cơ cấu ngành điện và các điều kiện hình thành, phát triển các cấp độ thị trường điện cạnh tranh tại Việt Nam.
(VNF) - Giá vàng miếng SJC được điều chỉnh tăng nhẹ trong sáng 18/12, lên mức 156,4 triệu đồng/lượng chiều bán ra.
(VNF) - Giải thưởng ở hạng mục Southeast Asia’s Agencies Excellence 2025 - Công Ty Phân Phối Bất Động Sản Tốt Nhất Đông Nam Á 2025 tiếp tục khẳng định vị thế và uy tín của Đông `Tây Land trên thị trường.
(VNF) - Nhiều trường đại học đã có chính sách thưởng Tết Nguyên đán cho cán bộ, giảng viên và người lao động. Mức thưởng dao động từ vài chục tới gần trăm triệu đồng mỗi người. Có trường thưởng đồng đều, có trường thưởng theo vị trí việc làm và mức thu nhập.
(VNF) - Tiếng póc póc vang gần như liên lục tại nhiều sân pickleball trong khu dân cư. Câu hỏi đặt ra là làm sao để quyền được vận động không trở thành gánh nặng lên quyền được nghỉ ngơi của người khác.
(VNF) - Mới đây, Hội nghị Tổng kết Dự án SwissTrade - chương trình hợp tác kỹ thuật giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Thụy Sĩ do SECO tài trợ đã diễn ra, thu hút sự tham gia của lãnh đạo Bộ Công Thương, Đại sứ quán Thụy Sĩ, các tổ chức hỗ trợ kinh doanh (BSO), doanh nghiệp và các chuyên gia trong lĩnh vực thương mại. Buổi lễ được tổ chức nhằm nhìn lại những kết quả dự án đạt được sau 5 năm thực hiện (2021–2025) và định hướng hợp tác cho giai đoạn tiếp theo.
(VNF) - Công ty Cổ phần HTC Viễn thông Quốc tế (HITC) vừa ký kết biên bản ghi nhớ về hợp tác chiến lược với Warburg Pincus (WP) – nhà tiên phong trong đầu tư phát triển toàn cầu. Theo đó, hai bên sẽ hợp tác trong các lĩnh vực then chốt gồm hạ tầng số, điện toán đám mây (cloud), trí tuệ nhân tạo (AI) và trung tâm dữ liệu tại Việt Nam.
(VNF) - Giá vàng trong nước quay đầu tăng trở lại trong phiên sáng 17/12. Hiện giá vàng miếng SJC được neo ở mức 154,2 - 156,2 triệu đồng/lượng.
(VNF) - Không còn là không gian văn phòng truyền thống, một thế hệ lao động trẻ đang đặt kỳ vọng vào một nơi làm việc giàu cảm hứng, hiện đại, đầy đủ tiện ích và mang lại cảm giác hạnh phúc. Bắt nhịp xu hướng ấy, ROX Tower Goldmark City kiến tạo mô hình “sống - làm việc - tận hưởng” (Work - Live - Enjoy) ngay giữa đại đô thị năng động.
(VNF) - Giải pháp tài chính minh bạch, nhanh chóng dành cho chủ sở hữu ô tô của Tima vừa được vinh danh tại một trong những giải thưởng uy tín nhất trong năm, đánh dấu bước phát triển vượt bậc của công ty trong lĩnh vực công nghệ tài chính (Fintech).
(VNF) - Lần đầu tiên tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam chạm mốc 900 tỷ USD, đưa xuất khẩu trở thành một trong những điểm sáng nổi bật của nền kinh tế. Tuy nhiên, đằng sau kỷ lục này là yêu cầu cấp thiết phải chuyển đổi mô hình tăng trưởng, khi xuất khẩu vẫn phụ thuộc lớn vào khu vực FDI, giá trị gia tăng nội địa còn thấp và sức ép từ các tiêu chuẩn bền vững, bảo hộ thương mại ngày càng gia tăng.
(VNF) - MPV đa dụng Toyota Innova, sedan hạng D Mazda6, SUV 7 chỗ hạng sang Ford Explorer, sedan hạng C Honda Civic Type R, Mitsubishi Outlander là các mẫu xe bị ngừng bán tại thị trường Việt Nam trong năm 2025.
(VNF) - Nhờ các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã biên giới Gia Lai đang từng bước vươn lên. Phát triển sinh kế bền vững từ những mô hình nhỏ như nuôi bò, trồng điều đã giúp người dân thoát nghèo ngay trên mảnh đất quê hương.
(VNF) - 3 chuyến bay của Vietnam Airlines, Vietjet Air và Bamboo Airways sẽ "chào sân" Cảng hàng không quốc tế Long Thành trong ngày khai trương.
(VNF) - Sau khi phá mốc 157 triệu đồng/lượng, giá vàng trong nước bất ngờ được điều chỉnh giảm mạnh ở cả hai chiều mua vào - bán ra.
(VNF) - Vietjet được vinh danh giải Vàng tại Giải thưởng Phát triển bền vững Giao thông vận tải chuẩn ESG (ESG Transport Sustainability Award) năm 2025 tại Đài Loan (Trung Quốc), thành tựu quan trọng đánh dấu 11 năm hãng thực hiện chuyến bay đầu tiên đến đây.
(VNF) - Ngành hàng không Việt Nam đang bước vào chu kỳ tăng trưởng mới. Theo Cục Hàng không, sản lượng hành khách năm 2025 có thể đạt 84 triệu lượt và chạm mốc 95 triệu vào năm 2026, trong khi hàng hóa hàng không vẫn giữ mức tăng trưởng 2 chữ số, vượt 1,6 triệu tấn.
(VNF) - Tác phẩm “Nghệ thuật bán hàng: Khám phá giá trị & sức mạnh bản thân” khắc họa những tư duy, bài học và lời ngợi ca nghề bán hàng, đúc kết từ trải nghiệm thực tế của tác giả Thu Minh Lâm.
(VNF) - Trong bối cảnh làn sóng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục gia tăng tại Việt Nam, cùng với xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, bất động sản công nghiệp đang nổi lên như một trong những phân khúc hấp dẫn. Nhanh chóng nắm bắt xu thế này, Taseco Land từng bước khẳng định vai trò là nhà phát triển khu công nghiệp có tầm nhìn dài hạn và chiến lược rõ ràng.
(VNF) - Thời gian gần đây, giá vàng thế giới và trong nước lên mức cao chưa từng thấy. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có trao đổi với chuyên gia Nguyễn Quang Huy, Giám đốc điều hành Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi về nguyên nhân giá vàng lên cao. Đồng thời đưa ra lời khuyên, người dân cần thận trọng khi đưa ra quyết định đầu tư vàng vào lúc này.
(VNF) - Từ nguồn cảm hứng về phái đẹp hiện đại, TrenD by DOJI đã trở thành tuyên ngôn giúp người phụ nữ kể câu chuyện của chính mình.
(VNF) - Năm 2024, Công ty cổ phần Sản xuất và kinh doanh VinFast Hải Phòng đóng góp cho ngân sách nhà nước gần 1.920 tỷ đồng; dự kiến năm 2025 là hơn 2.230 tỷ đồng.
(VNF) - Giá vàng miếng SJC vẫn tiếp tục được neo ở mức cao trong phiên đầu tuần, tiến sát mốc 157 triệu đồng/lượng.
(VNF) - Tận dụng lợi thế khí hậu, thổ nhưỡng vùng cao phía Tây Quảng Ngãi, cây cà phê xứ lạnh đang trở thành sinh kế bền vững của người dân nơi đây. Sự chuyển biến này không chỉ nằm ở hiệu quả kinh tế mà còn ở việc người dân chủ động thay đổi tư duy sản xuất, áp dụng kỹ thuật và liên kết thị trường để vươn lên thoát nghèo lâu dài.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.
