Lỡ cơ hội nửa đầu năm, doanh nghiệp nhiệt điện chờ khởi sắc nửa cuối năm

Nửa đầu năm 2019 là khoảng thời gian không mấy sáng sủa với các doanh nghiệp thủy điện khi doanh thu, lợi nhuận đa phần diễn biến kém khả quan.

Theo lý giải của Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), tình trạng thiếu khí và than tại cuối năm 2018 đã buộc EVN tăng huy động nguồn thủy điện, qua đó, mức dự trữ thủy năng tại các hồ thủy điện vào đầu năm 2019 rất thấp, ảnh hưởng lớn đến sản lượng sản xuất.

Thêm vào đó, hiện tượng El Nino đã làm cho lượng mưa trong 6 tháng đầu năm 2019 thấp hơn mức trung bình nhiều năm, đặc biệt vào quý 2/2019.

Mặc dù nguồn cung thủy điện yếu nhưng nửa đầu năm, các doanh nghiệp nhiệt điện lại không thể tận dụng được cơ hội này để gia tăng doanh thu và lợi nhuận, thậm chí, sản lượng của một số nhà máy nhiệt điện (PPC, PGV, NT2, HND) còn giảm.

VDSC cho rằng có 3 lý do chính khiến thu nhập từ hoạt động kinh doanh cốt lõi của hầu hết các nhà máy nhiệt điện sụt giảm trong nửa đầu năm nay.

Nguyên nhân thứ nhất xuất phát từ quá trình tự do hóa ngành điện. Tỷ lệ sản lượng điện theo hợp đồng đã giảm từ 95% trong năm 2012 xuống còn 80% vào năm 2019 và sẽ tiếp tục giảm xuống còn 60% trong dài hạn.

"Điều này dẫn đến xu hướng giảm sản lượng hợp đồng của các nhà máy nhiệt điện. Tình trạng này tác động tiêu cực đến nhóm nhà máy nhiệt điện vì giá hợp đồng thường cao hơn giá thị trường", VDSC cho hay.

Thứ hai là vấn đề nguồn cung đầu vào. Cùng với việc giá than nội địa tăng 5% trong 6 tháng đầu năm 2019, tình trạng thiếu nguồn cung than cũng kéo dài từ quý IV/2018 đến quý II/2019.

Bên cạnh đó, nguồn cung khí ở khu vực Đông Nam Bộ cũng giảm nhẹ trong 6 tháng đầu năm. Nguồn khí với giá rẻ từ các mỏ khí cũ suy giảm nên khu vực này phải mua khí từ các mỏ khí mới với mức giá cao hơn.

Nửa cuối năm 2019, VDSC dự báo nguồn cung thủy điện và cung khí nhiều khả năng tiếp tục kém trong.

Nêu dẫn chứng, công ty chứng khoán này cho biết theo Cơ quan Khí quyển Đại dương Quốc gia (NOAA), xác suất khí hậu trung tính là hơn 50% trong vòng một năm kể từ tháng 8/2019. Do đó, trong nửa cuối năm, khí hậu được kỳ vọng sẽ ở mức trung tính.

Còn theo EVN, tổng lượng nước đang tích trong các hồ thủy điện vào cuối quý II/2019 thấp hơn 80% so với mức bình thường.

Cũng theo tập đoàn này, một nhà máy điện lớn ở miền Nam là nhà máy Cà Mau nhiều khả năng sẽ gặp khó khăn về nguồn cung khí trong quý IV/2019, "góp phần" làm hạn chế nguồn cung điện ở khu vực miền Nam.

Ngoài ra, sản lượng từ năng lượng mặt trời chỉ mới đóng góp một tỷ trọng nhỏ cho hệ thống điện quốc gia (2,3%) nên không thể bù đắp cho sự thiếu hụt nguồn cung thủy điện và cung khí.

"Sự hạn chế trong nguồn cung điện được kỳ vọng sẽ hỗ trợ giá thị trường trong 6 tháng cuối năm 2019", VDSC nhìn nhận.

Theo đó, những nhà máy điện có đủ nguồn cung đầu vào sẽ tận dụng được điều kiện thị trường thuận lợi. Những nhà máy nhiệt điện đã chuẩn bị đủ nguồn cung than cho việc sản xuất trong 6 tháng cuối năm nay được kỳ vọng sẽ ghi nhận kết quả tích cực trong hoạt động kinh doanh cốt lõi nửa cuối năm 2019.