Ngay từ đầu năm 2021, Cơ quan Quản lý Không gian mạng Trung Quốc (CAC) công bố dự luật kiểm soát chặt chẽ hơn công nghệ kỹ thuật số. Những cái tên quen thuộc với dân cư mạng từ Alibaba đến ByteDance, Weibo hay Tencent… đều là mục tiêu trong tầm ngắm của Bắc Kinh.
Như vậy, Trung Quốc kiểm soát các công ty mạng dưới hình thức nào và với những mục đích gì? Đâu là những hệ quả kèm theo và chiến lược mới này ảnh hưởng thế nào đến cuộc đọ sức công nghệ với Mỹ?
Vào lúc các tập đoàn trong nhóm bốn công ty công nghệ lớn (GAFAM) của Mỹ đang trong chu kỳ thịnh vượng chưa từng thấy, ở góc phía bên kia thế giới, các đối thủ Trung Quốc lại đang điêu đứng. Chỉ số CSI, tập hợp các “ông vua” công nghệ của Trung Quốc niêm yết sàn chứng khoán Hong Kong (Trung Quốc) và New York, trong tháng 7/2021 đã mất giá trên 26%.
Lý do là vì Bắc Kinh thông báo một loạt biện pháp nhằm tăng cường kiểm soát hoạt động của những “chú chim đầu đàn” về công nghệ số. Cổ phiếu của Alibaba mất giá 13%, Tencent là 18%, trong khi chỉ số chứng khoán của công ty Meituan chuyên giao hàng tận nhà cho tư nhân giảm 29%.
Báo The Financial Times (Anh) nói đến một sự “hoảng loạn” trên các sàn chứng khoán Trung Quốc hồi tháng trước. Ngày 20/8/2021, Bắc Kinh thông qua luật bảo vệ dữ liệu cá nhân trên mạng nhằm “chống mọi hành vi gian lận” gây thiệt hại cho người sử dụng Internet.
Trên thực tế, từ cuối năm 2020 và đầu năm 2021, lĩnh vực công nghệ kỹ thuật số Trung Quốc đã lọt vào tầm ngắm của Bắc Kinh. Tương tự như Mỹ và châu Âu, giới lãnh đạo Trung Quốc muốn “điều chỉnh luật hiện hành” liên quan đến các dịch vụ trên mạng.
Báo kinh tế của Pháp Les Echos đưa ra một số ví dụ cụ thể như luật về mua bán trên mạng của Trung Quốc được quy định từ năm 2000. Mục tiêu này khi đó chỉ nhằm bảo đảm là những dịch vụ trao đổi trên mạng này không làm phương hại đến an ninh và quyền lợi quốc gia.
Tuy nhiên, trong hai thập niên qua, số người sử dụng Internet đã tăng vọt từ 23 triệu lên thành 940 triệu người. Kèm theo đó hàng loạt nhà cung cấp như Tencent hay ByteDance cũng lần lượt ra đời.
Tương tự như ở châu Âu và Mỹ, số người Trung Quốc sử dụng điện thoại di động với những ứng dụng để thanh toán trên mạng ngày càng nhiều. Ngoài ra, họ cũng sử dụng để giao lưu với người thân, để gọi xe taxi…
Do vậy, theo giải thích của chuyên gia Alex Payette, sáng lập viên cơ quan tư vấn Cercius ở Montréal (Canada) và cũng là một cây bút trên tạp chí Asialyst, kiểm soát các luồng thông tin và dữ liệu lưu hành trên mạng là mục tiêu hiển nhiên.
Chuyên gia này cho rằng Trung Quốc muốn kiểm soát các dữ liệu và mục tiêu sau cùng là kiểm soát luồng thông tin về tất cả những gì liên quan đến Trung Quốc. trong trường hợp này, tất cả vấn đề liên quan đến các dữ liệu.
Những quy định mới của dự luật kiểm soát hoạt động Internet hầu như không ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn thu nhập của các công ty trong ngành, ngoại trừ mảng liên quan đến các công nghệ được ngành giáo dục sử dụng.
Trong cuộc trả lời dành cho RFI tiếng Việt, ông Alex Payette thuộc công ty tư vấn Cercius - Montréal lưu ý về trường hợp đặc biệt của các doanh nghiệp sử dụng công nghệ cao trong công việc giảng dạy. Ở đây liên quan trực tiếp đến gần 200.000 trường dạy tư trên toàn quốc và doanh thu trong ngành lên tới 100 tỷ USD một năm.
Việc Trung Quốc để mắt đến các kho dữ liệu cá nhân trong tay những tập đoàn như dịch vụ gọi xe taxi Didi hay của mạng xã hội Weibo không ảnh hưởng đến thu nhập hay khoản tiền lời của những công ty này.
Tuy nhiên, động thái này lại gửi tín hiệu bất lợi tới các nhà đầu tư nước ngoài khi các "chú chim đầu đàn" của nền công nghệ Trung Quốc tham gia sàn chứng khoán Hong Kong hay New York. Đó là lý do khiến từ đầu năm 2021 cổ phiếu của Alibaba hay Tencent… mất giá.
Chuyên gia Alex Payette cho hay phản ứng của thị trường đã khiến giá cổ phiếu của các công ty công nghệ số Trung Quốc rớt mạnh. Tuy nhiên, có thể nói thị trường đã phản ứng quá mạnh.
Đúng là Trung Quốc muốn kiểm soát các luồng thông tin và dữ liệu, nhưng việc kiểm soát đó không ảnh hưởng đến khả năng đem lại lợi nhuận của các đối tượng bị nhắm tới, ngoại trừ trong lĩnh vực giáo dục.
Ông Payette lấy ví dụ trường hợp của hãng Didi, một công ty cung ứng dụng gọi xe taxi của Trung Quốc. Tập đoàn này đã tham gia sàn chứng khoán Mỹ và Bắc Kinh quan ngại nhiều thông tin mà Didi đang nắm giữ bị lọt ra ngoài cho nên cơ quan quản ký không gian mạng Trung Quốc đã gây sức ép rất mạnh, buộc Didi phải tuân thủ luật lệ của Trung Quốc, cho dù đó là những quy định đã có từ trước khi Didi tham gia thị trường tài chính Mỹ.
Trên thực tế, tương tự như ở Mỹ hay châu Âu, Trung Quốc cũng chỉ điều chỉnh một số quy định để buộc các nhà cung cấp mạng, các tập đoàn kỹ thuật số phải tuân thủ luật lệ hiện hành.
Một câu hỏi khác cũng được nhắc đến, đó là trong bối cảnh Trung Quốc đang chạy đua với Mỹ về mọi mặt mà công nghệ số là một "tủ kính" của sự thành công, thì chính sách tăng cường kiểm duyệt này liệu có là một đòn đánh vào những “GAFA” phiên bản Trung Quốc hay không?
Trả lời câu hỏi này, chuyên gia Payette nói rằng nhìn từ bên ngoài, rõ ràng là quyết định của Bắc Kinh gây nhiều thiệt hại. Gần cả nghìn tỷ USD trị giá chứng khoán đã bốc hơi và đây là một tín hiệu xấu trong mắt các nhà đầu tư.
Tuy nhiên, từ gần 20 năm qua, các tập đoàn công nghệ Internet Trung Quốc đã phát triển rất nhanh và mạnh. Vì đây là một lĩnh vực còn quá mới, nhà nước chưa đưa ra khung pháp lý chặt chẽ và các công ty trong ngành đã tận dụng cơ hội này để làm giàu.
Ví dụ như một hãng có thể phát triển các ứng dụng tài chính hoạt động như một ngân hàng, nhưng lại không tham gia vào ngành tài chính. Từ đó nảy sinh nguy cơ tư nhân vỡ nợ… Trên một phương diện nào đó, áp đặt một số quy định chặt chẽ hơn để chỉnh đốn lại hoạt động trong ngành là một quyết định chính đáng.
Tuy nhiên, một câu hỏi được đặt ra là Trung Quốc sẽ làm gì với kho dữ liệu của các dân cư mạng, tài nguyên quý giá nhất trong thời đại công nghệ số? Ant Group, cánh tay nối dài của Alibaba, được cho là đã nắm giữ dữ liệu của hơn 1 tỷ người sử dụng, tương đương với khối dữ liệu mà hai tập đoàn Google và Facebook năm giữ.
Cũng có thế nhận thấy, qua việc muốn làm chủ lại nền tảng Internet, Trung Quốc không muốn để mảng công nghệ tin học trở nên quá mạnh và quá độc lập. Đó có thể là lý do giải thích vì sao Chính phủ Trung Quốc sẵn sàng để hàng trăm, thậm chí là cả nghìn tỷ USD trên các thị trường chứng khoán không cánh mà bay.
Tags:
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Công ty bảo hiểm Asahi Mutual Life Insurance của Nhật Bản sẽ mua lại toàn bộ cổ phần của MVI Life. Thương vụ dự kiến hoàn tất vào năm 2026.
(VNF) - Doanh nghiệp cuối cùng còn trụ vững trong ngành bất động sản đang lao đao của Trung Quốc có lẽ cũng sắp gục ngã.
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - 25 năm sau bong bóng Dot-Com, thị trường AI 2025 đứng trước nguy cơ bong bóng 10 nghìn tỷ USD. Liệu lịch sử có lặp lại?
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
