Hàng loạt thuế, phí đang "đè” lên giá xăng khiến mặt hàng này khó giảm như kỳ vọng của người tiêu dùng.
Nhiều loại thuế, phí đang "đè" lên giá xăng, gây khó cho người tiêu dùng. Ảnh: Khả Hòa.
Hiện cơ cấu giá xăng được cộng 8 khoản, gồm: giá CIF tính thuế, thuế nhập khẩu (10%), thuế giá trị gia tăng (10%), thuế tiêu thụ đặc biệt (10% với xăng RON95 và 8% với xăng E5), thuế bảo vệ môi trường (4.000 đồng), chi phí định mức kinh doanh (1.050 đồng/lít với xăng RON95 và 1.250 đồng/lít với xăng E5), lợi nhuận định mức (300 đồng) và trích quỹ bình ổn (300 đồng).
Thuế, phí cao đẩy giá xăng lên cao
Chẳng hạn trong mỗi lít xăng RON95 có giá bán lẻ trên thị trường là 21.380 đồng, tổng chi cho các khoản thuế phí, trích lập quỹ dự phòng, lợi nhuận định mức, chi phí vận hành… nói trên (chưa bao gồm giá CIF nhập về) là 12.064 đồng, chiếm hơn 56% tổng giá thành bán ra của mỗi lít xăng RON95. Tương tự với giá bán lẻ 19.700 đồng/lít E5 - RON92, mỗi lít xăng sinh học bán ra thị trường cũng cõng khoảng 11.181 đồng thuế phí, trích lập… nói trên.
Thực tế, giá xăng tăng mạnh thời gian qua được lý giải do trong bối cảnh giá xăng thế giới đang tăng. Các chuyên gia dự báo giá xăng thế giới trong xu thế khó giảm sâu trong năm nay và giá xăng VN hiện không thể đứng ngoài “quỹ đạo” tăng giá.
PGS.TS Vũ Sỹ Cường - Học viện Tài chính, nêu quan điểm, giá xăng trong nước bắt buộc phải được điều chỉnh theo giá quốc tế bởi xăng Việt Nam được nhập khẩu là chính. Cho dù năm nay các nhà máy lọc xăng dầu trong nước đang cung cấp hơn 30% xăng cho thị trường nội địa thì giá xăng Việt Namvẫn phải tham chiếu giá thế giới vì xăng lọc cũng nhập từ các nước số lượng lớn và các loại thuế phí nói trên trong bối cảnh hiện nay là “bình thường”.
Theo Tổng cục Hải quan, quý I năm nay, nhập khẩu dầu thô vào Việt Nam tăng đột biến, gấp hơn 13 lần về lượng và tăng gần 22 lần về trị giá so với quý 1/2018. 2,1 triệu tấn dầu thô đã được nhập khẩu trong 2 tháng đầu năm với tổng trị giá gần 902 triệu USD. Số liệu của hải quan cũng cho thấy, giá nhập khẩu dầu thô tăng đến 64% so với cùng kỳ.
PGS.TS Vũ Sỹ Cường cho rằng, thực tế tỷ lệ các loại thuế phí như vậy áp với sản phẩm xăng tại thị trường Việt Nam không cao hơn thế giới. Câu chuyện của thị trường xăng Việt Nam nằm ở thị trường. Ông nói: “Nhiều nước trên thế giới áp các loại thuế phí lên đến 70%, trong đó, thuế môi trường là cực kỳ cao. Nên tôi nghĩ tỷ lệ đó không đáng bàn cãi. Vấn đề của điều hành xăng không nằm ở giá cả mà nằm ở thị trường, phân phối”.
Cần thay đổi cách điều hành thị trường, phân phối
Ngươc lại, TS Nguyễn Minh Phong, nguyên trưởng phòng nghiên cứu kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội lại cho rằng, 1 lít xăng đang “cõng” quá nhiều loại thuế, phí và đề xuất tiết giảm các loại thuế này sẽ đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của người dân.
Tuy nhiên TS Nguyễn Minh Phong cũng thừa nhận, về mặt kinh tế, điều này là không khả thi vì trong bối cảnh ngân sách thiếu thốn như hiện nay. Việc rút đi nguồn thu từ xăng dầu sẽ tác động rất lớn tới “túi tiền” nhà nước, không đủ nguồn chi, nguy cơ cao dẫn tới lạm phát.
Do đó cần chính sách hài hòa, không giảm thuế nhưng có thể xem xét giảm các chi phí như lợi nhuận định mức, chi phí định mức, các chỉ tiêu kỹ thuật. Hay với xăng E5 có thể giảm giá ethanol và đấu giá mua dầu công khai để giảm các loại chi phí “đen”.
“Vấn đề lớn nhất đối với thị trường xăng dầu của Việt Nam hiện nay là chưa có sự cạnh tranh. Trong bối cảnh kinh tế thị trường, cần tăng tự do nhập khẩu, tự do bán lẻ để tạo sự cạnh tranh. Khi đó thị trường có thể quyết định giá, không cần lo ngại giá xăng tăng, thay đổi liên tục do độc quyền” - ông Phong lưu ý và đề xuất trong bối cảnh chưa có cạnh tranh, nhà nước cần phát huy tối đa vai trò “cầm trịch” trong việc điều hành giá xăng dầu thông qua việc kiểm soát, yêu cầu giải trình, cân nhắc kỹ trước mỗi kỳ điều chỉnh giá xăng.
Cho rằng thuế, phí của Việt Nam không cao so với các nước nhưng PGS.TS Vũ Sỹ Cường cũng cho rằng, bỏ đi lợi nhuận định mức lúc này là phù hợp vì yêu cầu bỏ khoản này đã được các chuyên gia nói đến từ gần 10 năm trước.
"300 đồng/lít cho khoản lợi nhuận định mức lúc này có bỏ hay giữ vẫn không khiến giá xăng giảm được. Tuy nhiên, tư duy áp định mức lợi nhuận hay chi phí định mức gì gì đó là tư duy bao cấp, cần xóa bỏ tư duy này. Và như vậy, muốn người tiêu dùng Việt thôi bàn cãi, phàn nàn về giá xăng cao thấp, bỏ những khoản nặng tư duy bao cấp cũng là một cách" - ông Cường nói.
“Song điều quan trọng nhất như tôi đề cập ở trên nằm ở khâu phân phối. Chúng ta đang điều hành giá xăng bình quân 15 ngày, có thể giảm hoặc thay đổi mốc thời gian này được không? Tại sao cứ 15 ngày để rồi khi giá xăng thế giới tăng, chúng ta không tăng, khi giá thế giới giảm, ta cũng không giảm. Giá xăng của chúng ta đang có độ trễ quá. Cứ làm kiểu “đến hẹn lại lên” đúng 15 ngày rất khó để nói về một thị trường xăng theo giá thế giới đúng nghĩa được”, ông Cường nhấn mạnh.
Theo chuyên gia này, nếu thay đổi được, giá xăng dầu nên được điều chỉnh theo từng ngày giống giá thế giới sẽ có thị trường xăng cạnh tranh “mượt” hơn.
(VNF) - Với vị trí kim cương trên cung đường ven biển đẹp nhất Đà Nẵng, Newtown Diamond đem đến không gian sống đẳng cấp và tầm nhìn tuyệt mĩ mà chủ nhân tương lai có thể trực tiếp trải nghiệm tại căn hộ mẫu sang trọng, tinh tế vừa khai trương.
(VNF) - Sáng 30/11/2025, Hội nghị Tổng kết Đề án Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017 – 2025 (Đề án 939) và triển khai Đề án Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2026 – 2035 (Đề án 2415) và biểu dương các điển hình hợp tác xã do phụ nữ quản lý năm 2025 đã diễn ra tại Hà Nội với sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và trực tuyến với 34 điểm cầu khắp cả nước.
(VNF) - Hội Mỹ nghệ Kim hoàn Đá quý TP. HCM (SJA) SJA khát vọng xây dựng ngành kim hoàn TP. HCM trở thành một trong những trung tâm chế tác, thiết kế và thương mại trang sức quan trọng của châu Á trong thập niên tới.
(VNF) - Thị trường kim loại quý đang chứng kiến làn sóng tăng giá hiếm thấy, với bạc lập kỷ lục mới và vàng bứt phá lên mức cao nhất hai tuần. Sự thiếu hụt nguồn cung, nhu cầu đầu tư tăng mạnh và kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giảm lãi suất đang khiến thị trường bước vào giai đoạn biến động lớn.
(VNF) - Một chủ hộ kinh doanh tại Tuyên Quang vừa bị khởi tố vì khai doanh thu bán hàng online chỉ bằng một phần rất nhỏ so với thực tế, nhằm trốn số tiền thuế gần 837 triệu đồng. Vụ việc được cơ quan công an phát hiện trong quá trình kiểm tra hoạt động bán hàng qua livestream.
(VNF) - Suốt 30 năm qua, ông Vũ Hoài Nam (SN 1976, trú phường Hồng Quang, tỉnh Ninh Bình) đã sưu tầm được khoảng 500 tờ tiền giấy của Việt Nam qua nhiều thời kỳ và hơn 200 đồng tiền xu.
(VNF) - Kết thúc tháng 11, giá vàng trong nước vẫn neo ở mức cao nhất từ trước đến nay. Tính từ đầu năm đến nay, giá vàng trong nước đã tăng tới hơn 70 triệu đồng/lượng.
(VNF) - Đánh giá tổng kim ngạch thương mại của Ấn Độ chỉ cao hơn Việt Nam không đáng kể, chuyên gia xuất khẩu cho rằng nếu đà tăng trưởng tiếp tục được duy trì, Việt Nam hoàn toàn có thể vượt Ấn Độ trong vòng 1-2 năm tới.
(VNF) - Trong bối cảnh nguồn cung chịu áp lực, giá APT, nguyên liệu đầu vào quan trọng nhất trong chuỗi sản xuất vonfram, tiếp tục tăng mạnh. Fastmarkets hiện ghi nhận giá quanh mức 735 – 780 USD/mtu (CIF Rotterdam/Baltimore), gần gấp 2,3 lần bình quân năm 2024 (318 USD/mtu) và vượt xa đỉnh lịch sử năm 2011 (430 USD/mtu).
(VNF) - Trong lĩnh vực xây dựng, chất lượng sản phẩm là điều kiện cần, nhưng cung ứng vật liệu kịp thời mới là điều kiện đủ để đảm bảo tiến độ thi công. Với sứ mệnh trở thành người đồng hành thông suốt mạch sống của mọi công trình, Ströman không chỉ tập trung vào việc sản xuất các dòng ống nhựa bền bỉ chất Đức; mà còn phát triển một mạng lưới phân phối rộng khắp, đảm bảo Ströman có thể đến tay nhà thầu và người tiêu dùng một cách nhanh chóng, hiệu quả nhất.
(VNF) - Biên bản ghi nhớ hợp tác được ký kết giữa Tập đoàn T&T Group và Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam sẽ tạo động lực cho việc tăng cường kết nối, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hội nhập và nâng cao năng lực cạnh tranh cho cộng đồng doanh nghiệp trẻ trên phạm vi toàn quốc.
(VNF) - Vietravel Airlines sẽ đổi sang tên thương hiệu mới, độc lập với hệ sinh thái Tập đoàn Du lịch Vietravel sau khi thương hiệu này thoái sạch vốn tại hãng bay.
(VNF) - Chi phí thay pin từng là rào cản tài chính hàng đầu với người dùng và cũng là bài toán khó đối với nhiều nhà sản xuất xe điện. Tuy nhiên, thương hiệu xe máy điện Dat Bike mới đây đã có công bố đáng chú ý về độ bền pin xe điện của hãng.
(VNF) - Các thị trường chiến lược như Mỹ, EU, Nhật Bản hay Trung Đông vẫn còn nhiều dư địa xuất khẩu chưa được khai thác hiệu quả, là nhận định chung tại Diễn đàn Xúc tiến xuất khẩu Việt Nam 2025 với chủ đề “Go Global – Chinh phục thị trường quốc tế”, diễn ra ngày 26/11 tại Hà Nội.
(VNF) - Thỏa thuận kéo dài 10 năm giữa Thaco và Fresh Del Monte không chỉ mở ra thị trường ổn định cho nông sản Việt, đồng thời tạo kỳ vọng phục hồi cho HAGL Agrico (HNG) sau nhiều năm khó khăn.
(VNF) - Từ ngày 1/7/2026, Hà Nội thí điểm thực hiện vùng phát thải thấp tại một số khu vực trong Vành đai 1 gồm 9 phường: Hai Bà Trưng, Cửa Nam, Hoàn Kiếm, Ô Chợ Dừa, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Ba Đình, Giảng Võ, Ngọc Hà, Tây Hồ.
(VNF) - Trong tháng 11/2025, ông Nguyễn Thanh Bình, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT PV GAS đã chủ trì các buổi làm việc với các đơn vị của PV GAS thuộc Khối Kinh doanh, Khối Sản xuất – Vận hành và Khối Dự án - Dịch vụ.
(VNF) - Với vị trí kim cương trên cung đường ven biển đẹp nhất Đà Nẵng, Newtown Diamond đem đến không gian sống đẳng cấp và tầm nhìn tuyệt mĩ mà chủ nhân tương lai có thể trực tiếp trải nghiệm tại căn hộ mẫu sang trọng, tinh tế vừa khai trương.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.