Mỹ và EU đạt thoả thuận mới, giảm phụ thuộc vào Trung Quốc

“Hôm nay, chúng tôi đã đồng ý rằng chúng tôi sẽ làm việc về các nguyên liệu thô quan trọng có nguồn gốc hoặc được xử lý ở Liên minh châu Âu (EU) và cho phép chúng tiếp cận thị trường Mỹ như thể chúng có nguồn gốc từ Mỹ”, bà Ursula von der Leyen, chủ tịch Uỷ ban châu Âu (EC) cho biết sau một cuộc họp riêng với Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Washington hôm 10/3.

Cuộc họp tại Nhà Trắng diễn ra chưa đầy 2 tháng sau khi bà von der Leyen phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos về việc xây dựng “một câu lạc bộ nguyên vật liệu quan trọng làm việc với các đối tác có cùng chí hướng” để “tăng cường và đa dạng hoá chuỗi cung ứng".

Trước đó, tại hội nghị ở Davos (Thụy Sĩ)vào tháng 1, bà von der Leyen thừa nhận sự phụ thuộc “98%” của châu Âu vào Trung Quốc đối với các khoáng sản quan trọng được cho là sẽ đóng vai trò chính trong quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch. Bà cũng chỉ trích Bắc Kinh trợ cấp quá nhiều cho “các công ty nhạy cảm với năng lượng” và kêu gọi tạo ra một “sân chơi bình đẳng”.

Theo SCMP, Trung Quốc kiểm soát hơn một nửa nguồn cung cấp nhiều khoáng sản quan trọng của thế giới, chẳng hạn như niken, lithium và coban. Đây là những điều quan trọng đối với cả chuỗi cung ứng quân sự và công nghệ năng lượng sạch, khiến Mỹ và EU lo ngại Bắc Kinh có thể giữ lại các khoáng sản để làm suy yếu nền kinh tế và an ninh của họ.

Thông báo chung sau cuộc họp vào thứ Sáu cho biết Mỹ và EU sẽ “ngay lập tức bắt đầu đàm phán” về một thỏa thuận thương mại hạn chế đối với các khoáng sản quan trọng cho phép xe điện châu Âu (EV) đủ điều kiện nhận tín dụng thuế EV mới do Đạo luật giảm lạm phát mới của Mỹ (IRA) tạo ra.

Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) - một chính sách công nghiệp thúc đẩy đầu tư năng lượng sạch và được nhiều người coi là một chiến thắng lập pháp lớn cho chính quyền TT Biden - đã gây lo ngại cho các quan chức châu Âu khi coi một số điều khoản của nó, bao gồm cả những điều khoản về xe điện, có khả năng mang tính bảo hộ và có hại cho các nhà sản xuất ô tô châu Âu.

Sau đó, vào tháng 12, sau khi TT Biden đề xuất “điều chỉnh” luật để giải quyết các mối quan tâm của châu Âu, Bộ Tài chính Mỹ đã ra phán quyết rằng xe điện cho thuê, bao gồm cả ô tô châu Âu, đủ điều kiện nhận tín dụng thuế xe thương mại của IRA. Những điều này không giải quyết được mối lo ngại của các nhà sản xuất ô tô châu Âu về điều kiện nhận tín dụng thuế xe tiêu dùng.

Ngoài ra, Mỹ và EU sẽ tục công bố một cuộc đối thoại nhằm tăng tính minh bạch về các ưu đãi trợ cấp. Một “cuộc đối thoại khuyến khích năng lượng sạch” mới sẽ là một phần của Hội đồng Thương mại và Công nghệ EU-Mỹ, một diễn đàn song phương để thống nhất các nguyên tắc phát triển và triển khai các công nghệ mới.

Đối thoại sẽ “tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ thông tin về các chính sách và thực tiễn phi thị trường của các bên thứ ba – chẳng hạn như các bên do Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thuê – để làm cơ sở cho hành động chung hoặc song song và vận động phối hợp về các vấn đề này trong các cơ quan đa phương hoặc bên khác”, hai nhà lãnh đạo tuyên bố.

Tổng thống Biden và bà von der Leyen cũng cam kết hạn chót là tháng 10 năm nay để hoàn tất các cuộc đàm phán cho một thỏa thuận toàn cầu về thép và nhôm bền vững, trước đó đã được đề cập tới trong chuyến thăm Nhà Trắng của người đứng đầu EC vào năm 2021.

Xem thêm >> EU đàm phán với Mỹ về quy tắc 'Made in USA' để hỗ trợ xe điện