Ngân hàng đối mặt rủi ro kép: Chốt chặn bàn tay thao túng của đại gia
Khánh Tú -
09/09/2024 09:00 (GMT+7)
(VNF) - Rủi ro quản trị và thanh khoản là hai rủi ro chính đối với ngành ngân hàng tại Việt Nam. Tuy nhiên, rủi ro này được kỳ vọng sẽ giảm đáng kể nhờ những thay đổi trong Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024.
Hai rủi ro khiến ngân hàng dễ bị tổn thương hơn
Trong báo cáo “Nhận định thị trường ngành ngân hàng” mới công bố, VIS Rating cho biết rủi ro quản trị và thanh khoản là hai rủi ro chính cho ngành ngân hàng tại Việt Nam.
Chuyên gia phân tích của VIS Rating nhận định: “Từ những sự kiện gần đây, chúng tôi nhận thấy rủi ro quản trị phát sinh khi các cá nhân nắm giữ vị trí quan trọng trong ngân hàng và trong các tập đoàn – ví dụ như cổ đông hoặc thành viên Hội đồng quản trị, từ đó có thể chi phối hoạt động ngân hàng để phục vụ mục đích cá nhân.
Những mối liên kết chặt chẽ này gây ra rủi ro hoạt động và khiến ngân hàng dễ bị tổn thương hơn khi các tập đoàn lớn gặp vấn đề, tác động tới tâm lý thị trường và tạo nên các đợt rút tiền gửi hàng loạt của khách hàng”.
Dẫn chứng cho nhận định này, đại diện VIS Rating đã nhắc lại vụ việc liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Vào tháng 10/2022, tin tức về việc bắt giữ chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (VTP) do vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng đã khiến các khách hàng đồng loạt rút tiền gửi tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn (SCB) – ngân hàng mà chủ tịch Vạn Thịnh Phát kiểm soát hơn 90% vốn cổ phần.
Người dân đến rút tiền gửi ồ ạt tại SCB đặc biệt trong 5 ngày đầu, khiến ngân hàng gặp vấn đề về thanh khoản. Việc rút tiền gửi tại SCB cũng khiến nhiều ngân hàng đồng loạt rút vốn trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất liên quân hàng tăng mạnh và gây ra căng thẳng thanh khoản cho các ngân hàng nhỏ.
Chủ tịch Vạn Thịnh Phát từng kiểm soát hơn 90% vốn cổ phần của SCB.
Ngân hàng Xây dựng (CB Bank) và Ngân hàng Thương mại TNHH Một thành viên Toàn cầu (GP Bank) vào năm 2015 cũng gặp sự cố khi bị chi phối bởi một số ít cổ đông giống như SCB.
“Hoạt động của ngân hàng bị chi phối bởi một số ít cổ đông, và các ngân hàng tăng mạnh tín dụng cho các nhà phát triển bất động sản và các dự án liên quan tới các cổ đông này. Do sự suy giảm năng lực tài chính của các doanh nghiệp liên quan và dự án của họ, ngân hàng đã phải gánh chịu nợ xấu tăng mạnh và thua lỗ kéo dài, cuối cùng dẫn tới việc mất thanh toán”, đại diện VIS Rating chia sẻ với VietnamFinance.
Có sửa đổi song vẫn còn bất cập
Chuyên gia của VIS Rating kỳ vọng những thay đổi của Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 sẽ giảm bớt rủi ro cho ngành ngân hàng cũng như củng cố thêm kỳ vọng về sự hỗ trợ của Chính phủ đối với các ngân hàng.
Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 đã bổ sung các tiêu chí rõ ràng về khả năng thanh khoản của ngân hàng, bao gồm tình huống rút tiền hàng loạt, cho phép NHNN can thiệp sớm để ổn định hệ thống. Các quy định mới cũng làm rõ hơn quyền hạn của NHNN trong việc xử lý các ngân hàng đang bị kiểm soát đặc biệt, giảm tỷ lệ sở hữu của cổ đông, và yêu cầu công bố thông tin minh bạch hơn nhằm cải thiện quản trị rủi ro và tập quán kinh doanh.
Song, trong báo cáo “Vươn tới tầm cao mới trên thị trường vốn” công bố ngày 26/8, đại diện World Bank Việt Nam (WB) chỉ ra dù đã có nhiều sửa đổi nhưng Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 vẫn còn nhiều bất cập, nhất là Luật chưa thực sự củng cố việc giám sát hợp nhất các tập đoàn, nhất là ở các ngân hàng liên kết chặt chẽ với lĩnh vực bất động sản.
Thực tế, kể từ khi Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi có hiệu lực (từ ngày 1/7/2024), các ngân hàng đã công bố danh sách cổ đông sở hữu từ 1% vốn điều lệ trở lên, trong đó có nhiều “đại gia” bất động sản.
Cá biệt như Ngân hàng MSB, 5 trên tổng số 9 cổ đông nắm giữ hơn 1% cổ phần ngân hàng này là các doanh nghiệp Việt hoạt động trong lĩnh vực liên quan đến bất động sản. Hay như trong danh sách 20 cổ đông nắm giữ hơn 1% vốn của OCB, có tới 3 doanh nghiệp bất động sản và chiếm tổng cộng 10,87% vốn của ngân hàng.
Ngoài ra, WB còn chỉ ra các nội dung khác cần cải thiện, bao gồm xử lý ngân hàng yếu kém và quản lý khủng hoảng, cũng như phòng vệ pháp lý cho cán bộ giám sát.
“Chẳng hạn như NHNN chưa có đủ thẩm quyền và công cụ xử lý để xử lý những ngân hàng không còn khả năng tồn tại. Ưu tiên đặt ra là cần tăng cường nhiệm vụ của NHNN về những nội dung đó trong những cải cách pháp luật sắp tới cho khu vực tài chính, bao gồm thông qua sửa đổi Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam”, đại diện WB cho hay.
(VNF) - Với mong muốn trở thành đối tác tài chính chiến lược đồng hành cùng sự phát triển bền vững của ngành điện Việt Nam, Ngân hàng TMCP An Bình (ABBANK) tiếp tục triển khai và đẩy mạnh gói tài trợ chuỗi cung ứng ngành điện, cung cấp các giải pháp tài chính linh hoạt, tối ưu cho các doanh nghiệp tham gia đấu thầu và thực hiện các gói thầu, dự án, hợp đồng với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
(VNF) - Ông Tô Huy Vũ được bổ nhiệm giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng Thành viên Agribank từ 3/4/2025 và giữ chức Bí thư Đảng ủy Agribank nhiệm kỳ 2020-2025.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Phát triển TP. HCM (HDBank - HoSE: HDB) công bố tài liệu phục vụ Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2025, với mục tiêu lợi nhuận vượt 21.000 tỷ đồng, tăng 27% so với năm 2024.
(VNF) - SHB là đại diện duy nhất của Việt Nam được Global Finance trao tặng giải thưởng "Ngân hàng có hoạt động Tài trợ Bền vững tốt nhất năm 2025”, ghi nhận cho những nỗ lực của Ngân hàng trong việc thúc đẩy các giải pháp tài chính mang lại lợi ích lâu dài cho xã hội và môi trường.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) và Tổng công ty Công nghệ - Viễn thông Toàn cầu (GTEL) vừa ký kết thỏa thuận hợp tác nhằm mang đến những sản phẩm tài chính công nghệ ưu việt và đột phá .
(VNF) - Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) triển khai gói tín dụng đặc biệt với quy mô lên tới 10.000 tỷ đồng nhằm tăng cường khả năng tiếp cận nhà ở cho người trẻ.
(VNF) - Nhiều ý kiến lo ngại việc Tổng thống Trump áp thuế quan đối ứng lên tới 46% sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng tín dụng - vốn luôn gắn liền với nhu cầu vốn của doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp thuộc khu vực xuất khẩu.
(VNF) - Nam A Bank vừa công bố kết quả kinh doanh quý I/2025 với lợi nhuận trước thuế đạt 1.214 tỷ đồng, tăng gần 22% so với cùng kỳ. Đây là ngân hàng đầu tiên công bố kết quả kinh doanh quý I năm nay.
(VNF) - BIDV đã chính thức soán ngôi Agribank, trở thành ngân hàng được gửi tiền nhiều nhất Việt Nam. Trước đó, Agribank luôn duy trì vị trí này trong nhiều năm.
(VNF) - Sau Techcombank, VIB, VPBank và MB, TPBank là ngân hàng tiếp theo gia nhập cuộc chơi tài trợ cho các show ca nhạc khi trở thành nhà tài trợ chính cho chương trình âm nhạc thực tế "Em xinh say hi".
(VNF) - Ngân hàng TMCP Phát triển TP. HCM (HDBank - HoSE: HDB) vừa công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2024. Toàn bộ các chỉ tiêu sau kiểm toán không thay đổi so với báo cáo ngân hàng tự lập đã công bố.
(VNF) - Kết thúc quý I/2025, các chỉ số kinh doanh của Nam A Bank (HoSE: NAB) tiếp tục ghi nhận nhiều chỉ tiêu tăng trưởng ổn định, thanh khoản dồi dào, danh mục tài sản tiếp tục được cơ cấu theo hướng bền vững và hiệu quả nhất. Đồng thời, ngân hàng cho biết cũng đang triển khai nhiều gói tín dụng ưu đãi dành cho khách hàng nhằm chung tay cùng Chính phủ thúc đẩy kinh tế vĩ mô.
(VNF) - Năm nay, bên cạnh kế hoạch chia cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ cao nhằm tăng vốn, nhiều ngân hàng dự kiến chi hàng nghìn tỷ đồng để trả cổ tức bằng tiền mặt cho cổ đông.
(VNF) - VCCI kiến nghị cần xem xét đề xuất cho phép tổ chức tín dụng, tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu được quyền thu giữ tài sản bảo đảm, trong khi các chủ thể khác không có quyền tương tự.
(VNF) - Theo tài liệu ĐHĐCĐ thường niên 2025, OCB đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế đạt 5.338 tỷ đồng, tăng 33% so với năm 2024. Đồng thời, 2025 cũng là năm đầu tiên OCB có kế hoạch chia cổ tức bằng tiền mặt.
(VNF) - Trong bối cảnh khu vực kinh tế tư nhân - mà nòng cốt là doanh nghiệp SME - được xác định là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng kinh tế quốc gia, các mô hình ngân hàng số đồng hành toàn diện trở thành trợ lực cần thiết để SME bứt tốc. Khẳng định hiệu quả trong hướng đồng hành này, HDBank vừa được The Asian Banker vinh danh là “Ngân hàng cung cấp dịch vụ tài chính số tốt nhất cho SME tại Việt Nam”.
(VNF) - Không ngừng ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, liên tục đổi mới sáng tạo, mang đến các giải pháp tài chính số toàn diện, nâng cao trải nghiệm khách hàng, SHB được vinh danh là “Ngân hàng có sáng kiến giải pháp thanh toán tốt nhất Việt Nam”.
(VNF) - Theo chuyên gia FPT Digital, công nghệ giúp tăng tốc độ xét duyệt, giảm thiểu rủi ro, nhưng bài toán cân bằng giữa tự động hóa và yếu tố con người vẫn là một thách thức lớn đối với các tổ chức tài chính.
(VNF) - Ngân hàng sẽ tiếp tục phải đẩy mạnh phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) để tăng vốn cấp 2 nhằm đáp ứng yêu cầu tăng trưởng tín dụng như định hướng của Chính phủ trong bối cảnh mặt bằng lãi suất huy động được kiểm soát để không tăng.
(VNF) - Tỷ giá VND/USD đang tăng nóng, vượt 26.000 đồng/USD và vẫn đối mặt với nhiều áp lực. Giảm lãi suất là 'bài toán khó' với các ngân hàng. Đó là những thông tin đáng chú ý trong lĩnh vực ngân hàng tuần qua.
(VNF) - Ngoài đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế tăng gấp 2 lần so với năm 2024, ABBank còn đề ra kế hoạch bầu bổ sung 2 thành viên HĐQT nhiệm kỳ 2025 - 2027 trong kỳ ĐHĐCĐ thường niên năm nay.
(VNF) - Với mong muốn trở thành đối tác tài chính chiến lược đồng hành cùng sự phát triển bền vững của ngành điện Việt Nam, Ngân hàng TMCP An Bình (ABBANK) tiếp tục triển khai và đẩy mạnh gói tài trợ chuỗi cung ứng ngành điện, cung cấp các giải pháp tài chính linh hoạt, tối ưu cho các doanh nghiệp tham gia đấu thầu và thực hiện các gói thầu, dự án, hợp đồng với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
(VNF) - Cùng với Ecopark, hai khu đô thị Vinhomes Ocean Park 2 và 3 không chỉ cải thiện hạ tầng và kinh tế mà còn góp phần nâng cao vị thế của huyện Văn Giang tại Hưng Yên.