Trên Nikkei Asian Review, nhà phân tích Fraser Howie - đồng tác giả cuốn Red Capitalism: The Fragile Financial Foundation of China's Extraordinary Rise - mô tả cuộc điều tra đối với hãng gọi xe Didi Global là diễn biến mới nhất trong "vụ đụng độ giữa ngành công nghệ Trung Quốc và các cơ quan quản lý".
Chính quyền Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát ngành công nghệ sau nhiều năm buông lỏng. Tác động của chiến dịch trấn áp được thể hiện rõ trên thị trường chứng khoán. Hồi cuối năm ngoái, công ty fintech (công nghệ tài chính) Ant Group của tỷ phú Jack Ma bị yêu cầu hoãn IPO (phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu).
Còn Didi bị các cơ quan quản lý Trung Quốc giáng đòn ngay sau khi IPO trên sàn New York (Mỹ). Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc yêu cầu các kho ứng dụng trên điện thoại thông minh gỡ bỏ ứng dụng của Didi, khiến công ty này mất hàng triệu người dùng mới.
Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc yêu cầu các kho ứng dụng trên điện thoại thông minh gỡ bỏ ứng dụng của Didi ngay sau khi công ty IPO trên sàn Mỹ. Ảnh: Reuters.Chuyên gia Fraser Howie cho rằng cuộc trấn áp của Bắc Kinh khiến nhiều người nhớ đến ông Yang Huaiding, triệu phú chứng khoán đầu tiên trong thời kỳ cải cách của Trung Quốc. Sau khi từ bỏ công việc luyện thép vào cuối những năm 1980, ông Yang bắt đầu giao dịch cổ phiếu.
Ở thời điểm đó, hầu hết người Trung Quốc chưa từng nghe nói đến chúng. Sau khi đợt phát hành cổ phiếu đầu tiên diễn ra vào cuối năm 1979, các doanh nghiệp quốc doanh trên cả nước cũng bắt đầu phát hành cổ phiếu.
Tuy nhiên, trong thập kỷ tiếp theo, những giao dịch vẫn khá lộn xộn. Các sàn giao dịch chính thức chỉ xuất hiện vào năm 1990. Trong giai đoạn đầu đầy biến động, một số nhà đầu tư đã thắng lớn.
Khi đầu tư nước ngoài đổ vào Trung Quốc đầu những năm 1990, cơn sốt cổ phiếu tràn lan khắp nơi. Hàng trăm nhà đầu tư lẻ như ông Yang cố gắng đưa thị trường trở nên lớn mạnh.
Tuy nhiên, đó là một thời kỳ đổi mới và thử nghiệm, thúc đẩy các công ty quốc doanh áp dụng những cấu trúc tiêu chuẩn để có thể tương tác với thực thể nước ngoài. Chính quyền Trung Quốc cũng đã học cách thực hiện quyền kiểm soát bằng việc trở thành cổ đông.
Hồi năm 1992, thị trường vẫn được giám sát bởi Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc. Việc ngân hàng trung ương xử lý không hiệu quả các đợt IPO ở Thâm Quyến đã gây ra một cuộc bạo động. Điều này thúc đẩy tạo ra một cơ quan quản lý thị trường chứng khoán riêng.
Năm 1992, sàn giao dịch Thâm Quyến giao dịch tổng cộng 43 tỷ NDT (6,63 tỷ USD) cổ phiếu trong cả năm. Để so sánh, tháng trước, quy mô giao dịch trung bình hàng ngày ở Thâm Quyến là 555 tỷ NDT. "Giá cổ phiếu giờ đã xa rời giá trị của nó", ông Yang bình luận.
Thị trường Trung Quốc thường bị chi phối bởi những đợt đầu cơ điên cuồng. Điều đó dẫn đến hàng loạt vụ nổ bong bóng sau mỗi 5-6 năm. Thị trường đã thay đổi nhiều từ thời kỳ của ông Yang. Nhưng một số vẫn giữ nguyên.
Với việc bong bóng tan vỡ diễn ra thường xuyên, đầu tư dài hạn nhìn chung không mang lại hiệu quả, trong khi đầu cơ ngắn hạn chiếm ưu thế. Đầu tư lẻ đã thay đổi đáng kể nhờ giao dịch trực tuyến. Nhưng tiền chủ yếu được kiểm soát bởi những quỹ tư nhân.
"Không thể coi Trung Quốc là quốc gia của các nhà đầu tư cổ phiếu", nhà phân tích Howie viết trên Nikkei Asian Review. Thành công của ông Yang và các nhà đầu tư khác chắc chắn đã giúp thúc đẩy thị trường trong những ngày đầu. Nhưng rõ ràng là không có cách nào để quay về giai đoạn hoang sơ ban đầu.
Cổ phần hóa thông qua phát hành cổ phiếu là một bước cần thiết để chuẩn bị cho các doanh nghiệp Trung Quốc làm những điều lớn hơn.
Tuy nhiên, những hạn chế về quy mô thực tế của thị trường và sự thận trọng đối với rủi ro pháp lý đã khiến nhiều công ty Trung Quốc muốn phát hành cổ phiếu trên sàn nước ngoài. Mô hình đó vẫn diễn ra đến tận ngày nay. Didi là công ty Trung Quốc mới nhất lên sàn Mỹ.
Hệ thống tài chính của Trung Quốc vẫn không phân bổ vốn hiệu quả. Quá nhiều tiền được đổ vào những mục tiêu chính sách hoặc cổ phiếu nóng. "Nhận định của ông Yang về giá cả và định giá cổ phiếu hoàn toàn chính xác", chuyên gia Howie nhận định.
Tuy nhiên, Bắc Kinh giờ nghi ngại việc doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết trên sàn nước ngoài. Thị trường Mỹ từng được coi là nguồn vốn quan trọng mà Trung Quốc chưa thể thay thế.
Trong tuyên bố hôm 6/7, sau khi giáng đòn lên Didi, Hội đồng Nhà nước Trung Quốc cho biết sẽ cải thiện các quy định và luật pháp liên quan đến bảo mật dữ liệu, luồng dữ liệu xuyên biên giới và quản lý thông tin mật. Hội đồng khẳng định đang tăng cường giám sát và sửa đổi các quy tắc đối với những công ty Trung Quốc niêm yết trên sàn nước ngoài.
"Trung Quốc có thể không khuyến khích các công ty có triển vọng niêm yết ở nước ngoài. Điều đó sẽ thúc đẩy tham vọng phát triển thị trường tài chính tại Trung Quốc đại lục", chuyên gia Martin Chorzempa tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, bình luận.
"Và các nhà đầu tư có thể muốn đặt câu hỏi cho doanh nghiệp Trung Quốc để đối phó với những rủi ro (pháp lý) tiềm ẩn", chuyên gia Howie nhận định.
Tags:
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Công ty bảo hiểm Asahi Mutual Life Insurance của Nhật Bản sẽ mua lại toàn bộ cổ phần của MVI Life. Thương vụ dự kiến hoàn tất vào năm 2026.
(VNF) - Doanh nghiệp cuối cùng còn trụ vững trong ngành bất động sản đang lao đao của Trung Quốc có lẽ cũng sắp gục ngã.
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - 25 năm sau bong bóng Dot-Com, thị trường AI 2025 đứng trước nguy cơ bong bóng 10 nghìn tỷ USD. Liệu lịch sử có lặp lại?
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
