‘Niềm vui ngắn chẳng tày gang’, Vinafood 2 lại lỗ nặng trong nửa đầu 2017

Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) vừa công bố báo cáo tài chính công ty mẹ 6 tháng đầu năm 2017 với kết quả kinh doanh thiếu tích cực. Doanh thu thuần nửa đầu năm nay của Vinafood 2 chỉ đạt 4.427 tỷ đồng, giảm 30% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong khi doanh thu thuần giảm mạnh, tình hình xấu càng xấu thêm khi tỷ lệ giá vốn trên doanh thu thuần của Vinafood 2 tăng rất mạnh từ mức 81,5% kỳ trước lên 95,5% kỳ này, kéo lợi nhuận gộp giảm mạnh từ 1.176 tỷ đồng kỳ trước xuống chỉ còn 199 tỷ đồng kỳ này.

Lượng lợi nhuận gộp trên không đủ trang trải cho chi phí lãi vay (59,2 tỷ), chi phí bán hàng (186,3 tỷ) và chi phí quản lý doanh nghiệp (98,1 tỷ), khiến tổng công ty này phải ghi nhận mức lỗ sau thuế lên đến hơn 118 tỷ đồng. Lỗ lũy kế của Vinafood 2 theo đó lại tăng lên gần 1.000 tỷ, đạt 912 tỷ đồng.

Năm ngoái, Vinafood 2 đạt lợi nhuận sau thuế khá đáng khích lệ 156 tỷ đồng, riêng nửa đầu năm đã lãi hơn 100 tỷ đồng. Lỗ lũy kế "chỉ" ở mức 798 tỷ đồng.

Không chỉ đi xuống về kinh doanh, nửa đầu năm nay, tình hình nợ vay của Vinafood 2 cũng có dấu hiệu tiêu cực trở lại. Tổng nợ vay (cả ngắn hạn và dài hạn) của tổng công ty này đã tăng tới 927 tỷ đồng sau 6 tháng, đạt 3.855 tỷ đồng tại thời điểm kết thúc ngày 30/6/2017, gần tương đương vốn chủ sở hữu (3.885 tỷ đồng).

Năm ngoái, nợ vay của Vinafood chuyển biến rất tích cực khi giảm từ mức 4.550 tỷ đồng hồi đầu năm xuống còn 2.928 tỷ đồng, tương đương giảm tới 1.622 tỷ đồng.

Tổng công ty Lương thực miền nam (Vinafood 2), tiền thân là Tổng công ty Lúa gạo miền nam, được thành lập năm 1976. Ðến nay, Vinafood 2 hiện có 14 đơn vị thuộc khối mẹ và một đơn vị Văn phòng Tổng công ty, 12 công ty cổ phần chi phối, tám công ty liên kết, với gần 2.600 cán bộ, công nhân viên và một khối tài sản lớn là các cơ sở sản xuất, kinh doanh, kho chứa trải dài từ TP Hồ Chí Minh ra Ðà Nẵng và đến Cà Mau, tập trung nhiều ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long (ÐBSCL).

Ðây từng là một trong những doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo lớn trên thế giới nhưng từ năm 2014 đến nay, hoạt động sản xuất, kinh doanh xuất khẩu gạo của Vinafood 2 ngày càng bết bát. Vinafood 2 chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm của thương nhân đầu mối, không xây dựng phương án dự thầu, đàm phán, ký kết hợp đồng tập trung có hiệu quả; không có phương án triển khai thực hiện hợp đồng ngay sau khi ký hợp đồng tập trung; không có văn bản đánh giá về giá gạo xuất khẩu theo hợp đồng tập trung để so sánh với giá gạo xuất khẩu theo hợp đồng thương mại trên thị trường cùng thời điểm, để bảo đảm hiệu quả xuất khẩu theo từng hợp đồng, tức là không đúng quy định trong quy chế bán hàng của Tổng công ty.

Kết quả là năm 2014, Công ty mẹ Vinafood 2 lỗ trước thuế hơn 873 tỷ đồng; 11 trong số 14 đơn vị trực thuộc có kết quả kinh doanh lỗ gần 879 tỷ đồng, hai doanh nghiệp nuôi trồng, chế biến thủy sản lỗ hơn 138 tỷ đồng, chiếm 15,82% trong tổng số lỗ.

Không chỉ kinh doanh lúa gạo thua lỗ, Vinafood 2 còn buông lỏng quản lý vốn, tài sản của Tổng công ty; không công khai, thiếu minh bạch trong quản lý kinh tế. Từ ngày 1/4/2015 đến ngày 30/8/2016, tổng công ty này giao cho Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn quản lý, sử dụng Nhà máy chế biến và bảo quản thủy sản, thực phẩm và vùng ao nuôi thủy sản cồn Ðông Giang (xã Ðông Khánh, TP Sa Ðéc, Ðồng Tháp), nhưng không ký hợp đồng thuê khoán và không thu tiền, mãi đến tháng 6/2016, hai bên mới thỏa thuận để Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn chi trả một phần chi phí cho Tổng công ty, với số tiền gần năm tỷ đồng.

Trước đó, từ tháng 9/2014 đến 31/12/2015, Tổng công ty thuê Nhà máy chế biến gạo của Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn với giá thuê 50 triệu đồng/tháng, nhưng không có kế hoạch sử dụng.

Trong hai năm 2014-2015, Vinafood 2 còn bán tài sản trên đất, chuyển quyền sử dụng đất sai quy định đối với lô đất 697 m2 tại ấp Tân Phú 2, xã Tân Thuận Bình, huyện Chợ Gạo (Tiền Giang); ba cồn nuôi trồng thủy sản và tài sản đi kèm tại Công ty Nông sản thực phẩm Trà Vinh; và căn nhà số 2 Ðiện Biên Phủ, TP Trà Vinh, với tổng giá trị tài sản đã bán là gần 115 tỷ đồng.

Ngoài ra, Vinafood 2 còn thỏa thuận, thống nhất với Công ty TNHH Thương mại - Quảng cáo - Xây dựng - Ðịa ốc Việt Hân (viết tắt là Công ty Việt Hân) về đền bù giải phóng mặt bằng đối với 34 hộ dân đang ở trên khu đất thực hiện Dự án khách sạn cao cấp, cao ốc văn phòng và trung tâm thương mại cho thuê tại 34, 36, 42 đường Chu Mạnh Trinh và 33 Nguyễn Du (phường Bến Nghé, quận 1, TP Hồ Chí Minh), làm thất thoát hơn 54 tỷ đồng tiền ngân sách nhà nước đền bù giải phóng mặt bằng.