TS Nguyễn Trí Hiếu chuyên gia tài chính - ngân hàng cho rằng, Việt Nam đang đi vào một giai đoạn với những biến động lớn trên thị trường tài chính thế giới. Ngành ngân hàng sẽ gặp rất nhiều thách thức, đặc biệt là trong việc kiểm soát rủi ro tín dụng liên quan đến sự suy thoái của thị trường chứng khoán và bất động sản. Đồng thời nguồn vốn tín dụng của ngành ngân hàng sẽ bị thắt chặt vì phải kiểm soát rủi ro một cách chặt chẽ hơn trong khi một phần đáng kể nguồn vốn huy động sẽ được sử dụng cho mục đích thanh khoản, thay vì cho mục đích cho vay.
Hơn nữa, tình trạng lãi suất tăng cao, lạm phát tăng, tăng trưởng chậm và các thị trường chứng khoán, thị trường bất động sản đang trong khủng hoảng sẽ trực tiếp tác động tới việc kinh doanh của các ngân hàng trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.
“Riêng trong lĩnh vực tín dụng, ngân hàng nắm một số lượng lớn trái phiếu doanh nghiệp (TPDN), hơn 300.000 tỷ TPDN đến hạn trả nợ trong năm nay. Với khả năng thanh toán nợ của các doanh nghiệp phát hành TPDN thấp thì tình hình quả đáng báo động”, ông Hiếu nói và cho biết với vốn chủ sở hữu của hệ thống ngân hàng ước tính khoảng 1,7 triệu tỉ đồng thì lượng TPDN mà các ngân hàng đang nắm giữ tương đương với 18% vốn chủ sở hữu của ngành ngân hàng.
Do đó, ông Hiếu lo ngại, việc vỡ nợ hàng loạt của TPDN nếu xảy ra sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến vốn chủ sở hữu của hệ thống ngân hàng và có khả năng kéo hệ số an toàn vốn của ngân hàng (CAR) từ mức 11,69% tính vào tháng 10/2022 theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) xuống mức dưới 10% cho toàn thể hệ thống các tổ chức tín dụng, tăng mức rủi ro hệ thống cho ngân hàng Việt Nam. Với những ngân hàng nhỏ, nếu nắm giữ một lượng TPDN lớn mà là những trái phiếu có khả năng mất thanh khoản thì nguy cơ kéo những ngân hàng này vào vùng mất an toàn là rất lớn.
Phân tích từ chuyên gia đầu ngành về ngân hàng cho thấy, sự thiếu hụt thanh khoản đến từ 2 nguyên nhân chính: nợ xấu làm dòng tiền cho vay không trở lại với ngân hàng và do đó buộc nhiều ngân hàng phải huy động vốn với lãi suất cao để bù đắp thanh khoản; các khoản đầu tư nhiều rủi ro, trong đó có việc nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, trong khi nhiều nhà phát hành trái phiếu phải hoãn nợ.
Cũng vì thiếu thanh khoản, nhiều ngân hàng vẫn phải duy trì lãi suất cao để huy động tiền gửi. Lãi suất huy động cao đẩy lãi suất cho vay cao làm tê liệt nền kinh tế và đẩy nhiều doanh nghiệp vào tình trạng ngưng hoạt động hay phá sản.
“Cứ như thế vòng xoáy doanh nghiệp gặp khó khăn đưa đến nợ xấu và chậm trả nợ; nợ xấu và hoãn nợ dẫn đến tăng lãi suất để huy động vốn mới để trả vốn cũ và từ đó đẩy lãi suất lên cao, tạo ra nguyên nhân nhiều doanh nghiệp bị đánh bật khỏi thương trường. Cuối cùng, khủng hoảng và suy thoái sẽ xuất hiện”, ông Hiếu nêu.
Bên cạnh khó khăn về thanh khoản và tác động của lãi suất, ngân hàng đang phải duy trì tỷ lệ dùng vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn được rút xuống 34%. Theo quy định của NHNN, tỷ lệ này sẽ được rút xuống 30% kể từ ngày 31/9/2023. Điều này có nghĩa là các ngân hàng phải huy động rất nhiều vốn ngắn hạn để cho vay trung hạn và dài hạn vì có đến 80% tổng nguồn vốn huy động là vốn ngắn hạn.
TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, hệ thống ngân hàng không thể tăng cường và khai thông nguồn vốn tín dụng nếu vấn đề chất lượng tài sản của ngành ngân hàng cũng đang đặt ra nhiều lo ngại khi nợ xấu có xu hướng đi lên. Chất lượng tài sản ngân hàng mà cụ thể là chất lượng các khoản cho vay của ngân hàng là điểm tối trong hệ thống đánh giá sức khỏe ngân hàng CAMELS.
Để cải thiện chất lượng tài sản, ngân hàng nên minh bạch các con số và thông tin về nợ xấu. “Nợ xấu sẽ không tự nhiên biến mất nếu cứ mãi quét rác rưởi xuống dưới tấm thảm đẹp để che giấu”, ông Hiếu nêu.
Hiện nay, các ngân hàng có thể tìm cách bán nợ xấu trên sàn giao dịch nợ xấu mà VAMC đã thành lập. Tuy nhiên, để chợ nợ xấu được hoạt động mạnh, luật pháp cần sửa đổi việc chuyển nhượng tài sản bảo đảm, thế chấp, cầm cố. Cùng với đó, Nghị quyết 42/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu đã được gia hạn từ ngày 15/8/2022 đến 31/12/2023. Nghị quyết này cần bổ sung sửa đổi hay thay thế bằng một nghị quyết khác của Quốc hội để biến việc xử lý nợ xấu thành luật và cần phải được bổ sung nhiều điều khoản để công việc xử lý nợ và thu hồi nợ hiệu quả hơn và phù hợp hơn trong môi trường kinh doanh và pháp luật mới.
Ông Hiếu cũng khuyến nghị các cơ quan quản lý và thanh tra nên đặc biệt quan tâm đến hai lĩnh vực được dự báo tiềm ẩn rủi ro tín dụng cao nhất là cho vay đầu tư kinh doanh bất động sản và cho vay đầu tư kinh doanh chứng khoán.
NHNN cho biết đã thanh tra đột xuất một số ngân hàng và xử phạt những đơn vị vi phạm về đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Và NHNN nên công bố thông tin về kết quả của lần thanh tra này liên quan đến những vi phạm cụ thể của các ngân hàng để đại chúng có thể biết những sai phạm của các ngân hàng để tránh. Việc thanh tra chắc chắn sẽ giúp cải thiện các hoạt động cho vay của các ngân hàng và từ đó giúp khai thông nguồn vốn tín dụng.
“Muốn khai thông nguồn vốn tín dụng và các nguồn vốn khác thì hệ thống ngân hàng Việt Nam phải được cải tổ một cách toàn diện và thực chất. Nếu chúng ta đi tìm những giải pháp để khai thông nguồn vốn mà hệ thống tuần hoàn các nguồn vốn đó chính là ngân hàng và hệ thống ngân hàng chưa hoạt động một cách hiệu quả thì việc khai thông nguồn vốn chỉ mang tính ngắn hạn và giải quyết tình thế”, ông Hiếu đánh giá.
Tags:
(VNF) - Bức tranh thanh khoản có thể sớm cải thiện khi khu vực hộ kinh doanh và buôn bán dần thích nghi với các quy định thuế và hóa đơn điện tử mới, qua đó, quay trở lại gửi tiền vào hệ thống ngân hàng.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước khẩn trương nghiên cứu, đánh giá và đề xuất thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia, báo cáo Thường trực Chính phủ trước 20/12.
(VNF) - Trong bối cảnh biên lãi ròng (NIM) chịu áp lực thu hẹp, hoạt động thu hồi và xử lý nợ xấu đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng lợi nhuận của nhiều ngân hàng.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đầy biến động trên thị trường tiền tệ toàn cầu. Đồng USD, dù vẫn giữ vị thế trung tâm, đang chịu áp lực giảm mạnh, trong khi các đồng tiền thay thế như euro (EUR), nhân dân tệ (CNY), đô la Úc (AUD) và yen Nhật (JPY) ngày càng thu hút dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Lãi suất liên ngân hàng bất ngờ giảm sâu ở các kỳ hạn chính trong phiên giao dịch ngày 16/12 sau khi tăng cao vào tuần trước.
(VNF) - Cả 4 ngân hàng quốc doanh đều đã tham gia đường đua tăng lãi suất huy động. Theo ông Trần Ngọc Báu, lãi suất cho vay tăng là điều khó tránh khỏi do các yếu tố cốt lõi về chi phí và bộ đệm của ngân hàng.
(VNF) - Theo Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - NHNN, Nghị định hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng tiêu chuẩn ESG dự kiến sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2026.
(VNF) - Giá USD tự do hôm nay giảm mạnh, hạ tới 200 đồng, về mốc 27.000 đồng/USD. Giá đồng bạc xanh tại các ngân hàng cũng được điều chỉnh đi xuống.
(VNF) - Từ 1/1/2026, việc mở ví điện tử sẽ không còn là chuyện “điền vài dòng thông tin là xong”. Người dùng buộc phải quét khuôn mặt, căn cước công dân gắn chip để hệ thống nhận diện. Ngân hàng Nhà nước lựa chọn sinh trắc học như một “lớp cửa” an toàn hơn hơn để chặn lừa đảo là bước đi cần thiết. Nhưng đúng vào thời điểm đó, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 bắt đầu có hiệu lực, đặt ra những yêu cầu rất ngặt nghèo về bảo vệ dữ liệu nhạy cảm. Một bên buộc phải thu thập nhiều hơn, một bên buộc phải giữ chặt hơn và câu hỏi lớn nhất là: những dữ liệu đó đang được ai giữ và ai chịu trách nhiệm nếu “tấm khiên” bị thủng?
(VNF) - Lãi suất huy động hiện lên tới 9%/năm tại một số ngân hàng. Mặt bằng lãi suất huy động cao hơn cũng giúp các ngân hàng tư nhân có lợi thế hơn trong thu hút tiền gửi so với các ngân hàng quốc doanh.
(VNF) - Vừa qua trong khuôn khổ Mastercard Customer Forum 2025, Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB) được vinh danh đồng thời ở hai hạng mục chiến lược dành cho sản phẩm thẻ tín dụng cá nhân và giải pháp thẻ tín dụng doanh nghiệp.
(VNF) - Ngân hàng Nhà nước chính thức vận hành hệ thống giải quyết thủ tục hành chính tập, cung cấp 32 dịch vụ công trực tuyến toàn trình.
(VNF) - Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước về triển khai gói tín dụng 500.000 tỷ đồng ưu tiên lĩnh vực hạ tầng và công nghệ, tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp trong tiến trình chuyển đổi số và phát triển hạ tầng bền vững, Agribank tiên phong triển khai Chương trình tín dụng ưu đãi dành cho khách hàng doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ số, với tổng quy mô lên tới 60.000 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi giảm đến 1,5%/năm áp dụng đến hết 31/12/2030.
(VNF) - Ngân hàng VietinBank đã đóng cửa 100 phòng giao dịch từ đầu năm. Nhiều ngân hàng khác cũng mạnh tay trong việc cắt giảm chi nhánh, phòng giao dịch.
(VNF) - Bức tranh lợi nhuận ngân hàng trong quý cuối năm 2025 đang dần hiện rõ. Lợi nhuận ngành ngân hàng được dự báo sẽ phân hóa rõ nét trong năm 2026.
(VNF) - Lãi suất tiết kiệm tiếp tục đi lên, các kỳ hạn dưới 6 tháng lên mức kịch trần. Lãi suất liên ngân hàng vượt 7%. Trong bối cảnh lãi suất tăng, nhiều ngân hàng dừng tín dụng ưu đãi mua nhà.
(VNF) - Trong tuần 15 - 19/12, thị trường chứng khoán sôi động khi VietinBank, Saigonbank và HDBank đồng loạt chốt danh sách cổ đông trả cổ tức bằng cổ phiếu. Đáng chú ý, VietinBank gây ấn tượng với tỷ lệ phát hành lên tới 44,64%, mức cao nhất trong nhóm ngân hàng năm nay.
(VNF) - Một số ngân hàng thu phí với tài khoản có số dư dưới 2-3 triệu đồng. Khách hàng cần rà soát và đóng những tài khoản ngân hàng không sử dụng để tránh bị thu phí.
(VNF) - Khách hàng mở mới thẻ tín dụng BAC A BANK MasterCard có thể tối ưu hóa dòng tiền, đồng thời dễ dàng quản lý tài chính cá nhân, nhận thêm Combo hoàn tiền cực đã và miễn phí thường niên 3 năm.
(VNF) - Theo NHNN, Chương trình tín dụng đầu tư hạ tầng điện, giao thông, công nghệ chiến lược được triển khai theo hai giai đoạn với tổng quy mô lên tới 500.000 tỷ đồng. Các doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ được vay vốn với lãi suất thấp hơn 1 - 1,5% so với mức lãi suất cùng kỳ hạn của ngân hàng.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Đức Hiển - Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, nguồn lực tài chính của doanh nghiệp Việt Nam hiện nay vẫn dựa quá nhiều vào hệ thống ngân hàng trong khi thị trường vốn phát triển chưa tương xứng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Kỹ Thương (Techcombank) chính thức góp mặt trong danh sách Fortune 100 Best Companies to Work For™ Southeast Asia 2025 – bảng xếp hạng được Fortune và Great Place To Work® công bố lần đầu tiên tại Đông Nam Á.
(VNF) - PVcomBank triển khai chương trình đặc quyền “1 thẻ cho vạn trải nghiệm” bao gồm chính sáchhmở thẻ tín dụng quốc tế miễn chứng minh thu nhập cùng đặc quyền hoàn tiền tới 5 triệu đồng khi mua vé máy bay dành cho Hội viên Bông Sen Vàng.
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu khi được The Asian Banker vinh danh “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025” dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Với định hướng số hóa toàn diện, TPBank đã trở thành một trong những biểu tượng công nghệ của ngành ngân hàng, đồng thời nằm trong nhóm ngân hàng đóng góp ngân sách lớn nhất cả nước, góp phần thúc đẩy một E-Vietnam thịnh vượng.
(VNF) - 592.000 tài khoản thanh toán/ví điện tử có dấu hiệu nghi ngờ gian lận, lừa đảo. 2,13 triệu lượt khách được cảnh báo, 670.000 lượt khách tạm dừng/hủy bỏ giao dịch.
(VNF) - Bức tranh thanh khoản có thể sớm cải thiện khi khu vực hộ kinh doanh và buôn bán dần thích nghi với các quy định thuế và hóa đơn điện tử mới, qua đó, quay trở lại gửi tiền vào hệ thống ngân hàng.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.
