Nợ xấu tăng lên, chất lượng tài sản ngân hàng bị đe doạ
Minh Anh -
21/03/2023 14:20 (GMT+7)
(VNF) - Chất lượng tài sản của ngành ngân hàng đang đặt ra nhiều lo ngại khi nợ xấu có xu hướng tăng lên.
Nỗi lo tăng lên
Thị trường tài chính thế giới và Việt Nam đang trải qua những biến động lớn. Sự sụp đổ của 3 ngân hàng Mỹ khiến các ngân hàng trung ương cần tính toán lại chu kỳ tăng lãi suất và siết chặt các quy định về bảo hiểm tiền gửi.
Bên cạnh đó, chất lượng tài sản của ngành ngân hàng cũng là vấn đề được nhiều người quan tâm, nhất là trong bối cảnh nợ xấu ngành ngân hàng có dấu hiệu gia tăng và tình trạng này có khả năng sẽ kéo dài.
Năm 2022, nợ xấu là thách thức của ngành ngân hàng trong bối cảnh lạm phát và lãi suất tăng cao. Nợ xấu ngành này gia tăng trong những tháng cuối năm 2022 và tiếp tục có sự phân hóa, tùy thuộc vào tính chất tệp khách hàng của từng ngân hàng.
Dư nợ xấu tính đến 31/12/2022 của 27 ngân hàng có cổ phiếu niêm yết và đăng ký giao dịch trên thị trường chứng khoán đã tăng 35% so với đầu năm 2022, lên trên 136.400 tỷ đồng.
Các ngân hàng phải đối mặt với nguy cơ gia tăng các khoản nợ xấu sau khi thời gian cơ cấu thời hạn trả nợ cho khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo Thông tư 14/2021/TT-NHNN hết hiệu lực từ 30/6/2022 và nền kinh tế có khá nhiều biến động trong năm vừa qua.
Đáng lưu ý, tình trạng đóng băng của thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp đã ảnh hưởng đến chất lượng tài sản của ngành ngân hàng.
Ngành ngân hàng là ngành phụ thuộc nhiều vào những biến động kinh tế vĩ mô. Khó khăn trong ngành bất động sản và thị trường trái phiếu doanh nghiệp hiện nay vẫn chưa được giải quyết. Điều này sẽ tác động trực tiếp lên chất lượng tài sản của ngân hàng khi rủi ro nợ xấu đang dần hiện hữu.
Với tỷ trọng dư nợ bất động sản và xây dựng chiếm xấp xỉ 30% tổng dư nợ của ngành ngân hàng, sự suy yếu của thị trường bất động sản được giới phân tích tài chính nhìn nhận không chỉ ảnh hưởng triển vọng tăng trưởng tín dụng mà còn là những khoản nợ tiềm ẩn thành nợ xấu, gây áp lực lên chất lượng tài sản của các ngân hàng.
Khoảng 70% tài sản bảo đảm cho các khoản vay tại hệ thống ngân hàng hiện nay là bất động sản. Việc phát mãi tài sản đảm bảo, bán nợ theo cơ chế thị trường để xử lý nợ xấu gặp trở ngại đáng kể khi thị trường bất động sản gặp khó khăn.
Cùng với đó, những khó khăn trong việc tiếp cận vốn của doanh nghiệp và khả năng trả nợ suy giảm sẽ lại là một yếu tố tác động xấu đến chất lượng tài sản của các ngân hàng.
Nhiều ngân hàng đã thực hiện đẩy mạnh việc trích lập dự phòng rủi ro tín dụng cho các khoản nợ xấu tiềm ẩn. Các ngân hàng có chất lượng tín dụng tốt, lợi nhuận cao thường có nhiều dư địa để trích lập dự phòng, giữ tỷ lệ bao phủ nợ xấu ở mức cao. Còn lợi nhuận của các ngân hàng có mức điểm xếp hạng tín nhiệm sơ bộ thấp sẽ bị ăn mòn gần hết bởi các chi phí dự phòng.
Chất lượng tài sản ngân hàng ra sao trong năm 2023?
Giới phân tích tài chính nhận định, năm 2023, ngành ngân hàng sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn trong chu kỳ bất động sản đi xuống cùng với triển vọng kém tích cực của xuất nhập khẩu. Khả năng chống chịu của từng ngân hàng sẽ tùy thuộc vào chất lượng tài sản và mức độ thận trọng của ngân hàng trong những năm qua.
Quy mô nợ xấu, chi phí tín dụng sẽ khác nhau giữa các nhà băng, dựa trên mức độ thận trọng của nhà băng trong việc trích lập dự phòng và khả năng hồi phục tài chính của khách hàng. Các ngân hàng đã trích lập đầy đủ cho nợ cơ cấu và không liên quan nhiều đến trái phiếu doanh nghiệp sẽ có khả năng kiểm soát chi phí rủi ro tín dụng tốt hơn các ngân hàng khác.
Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam đánh giá, dù trải qua một năm 2022 đầy biến động song chất lượng tài sản của ngành ngân hàng hiện vẫn tốt. Tuy vậy, tỷ lệ nợ xấu của toàn ngành có thể tăng nhẹ trong năm 2023, do Thông tư 14/2021/TT-NHNN hết hiệu lực và do các vấn đề liên quan đến ngành bất động sản, khi các điều kiện thanh khoản bị thắt chặt và thị trường trái phiếu doanh nghiệp bị kiểm soát chặt chẽ.
Tương tự, Công ty Chứng khoán SSI đánh giá, các ngân hàng sẽ phải đối mặt với vấn đề chất lượng tài sản trong thời gian tới. Trừ khi có các quy định đặc biệt về phân loại nợ, trích lập dự phòng cho các khoản vay, trái phiếu đáo hạn vào năm 2023 được thực hiện, nợ xấu và trích lập dự phòng sẽ là những áp lực tương đối lớn.
Còn Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) nhận định, áp lực suy giảm chất lượng tài sản đối với các ngân hàng sẽ tiếp tục gia tăng trong năm 2023 khi nhiều doanh nghiệp bất động sản đang đối mặt với bài toán thanh khoản. Kênh huy động vốn trái phiếu doanh nghiệp hiện vẫn đang bị tắc nghẽn và chưa có hướng giải quyết đột phá.
Tuy nhiên, diễn biến tỉ giá và lạm phát theo chiều hướng tích cực hơn sẽ giúp lãi suất cho vay hạ nhiệt và phục hồi nhu cầu vay mua nhà. Những yếu tố này giúp cải thiện sức khỏe tài chính của các doanh nghiệp bất động sản, qua đó giảm áp lực nợ xấu lên hệ thống ngân hàng.
ACBS cho rằng, trong năm 2023, chất lượng tài sản cũng như chi phí dự phòng sẽ có sự phân hóa giữa các ngân hàng, phụ thuộc vào khẩu vị rủi ro cũng như năng lực quản trị rủi ro tín dụng của từng ngân hàng.
“Các ngân hàng luôn kiểm soát được tỉ lệ nợ xấu ở mức thấp như VCB (0,7%), ACB (0,7%) có khả năng duy trì được chất lượng tài sản tốt trong năm 2023”, ACBS đánh giá.
Trong khi đó, đại diện Fiin Group cho rằng sức khỏe hệ thống các ngân hàng đã tốt hơn rất nhiều khi tỷ lệ bao phủ nợ xấu đã tăng gấp đôi so với 10 năm trước. Trong ngắn hạn, ngành ngân hàng có đủ nguồn lực để đối phó với rủi ro nợ xấu.
(VNF) - Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn cho biết, NHNN sẽ sớm trình Chính phủ văn bản về việc nâng hạn mức cho vay không cần tài sản đảm bảo từ 100 triệu lên 300 triệu đồng cũng như hoàn thiện dự thảo luật hóa Nghị định 42 về xử lý nợ xấu.
(VNF) - Trong bối cảnh tín dụng được dự báo tăng trưởng tích cực, các ngân hàng cũng tự tin lên kế hoạch kinh doanh năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng lợi nhuận cao hơn.
(VNF) - Với mong muốn đồng hành cùng các cán bộ, công chức viên chức theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP, VietinBank chính thức ra mắt gói ưu đãi “Điểm tựa tài chính – Kiến tạo tương lai” - giải pháp tài chính toàn diện giúp khách hàng có nhiều sự lựa chọn, ổn định tài chính và hướng tới tương lai bền vững.
(VNF) - Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đề xuất các ngân hàng không được thu giữ tài sản bảo đảm (TSĐB) bằng các biện pháp 'trái đạo đức xã hội'. Quy định này khiến nhiều nhà băng băn khoăn, lo ngại.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu tiếp tục giảm lãi suất cho vay. Việc giảm lãi suất tiết kiệm còn chịu nhiều sức ép. Đây là những thông tin đáng chú ý trong lĩnh vực ngân hàng tuần qua.
(VNF) - Số vốn huy động được từ lô trái phiếu trị giá 800 tỷ đồng sẽ được Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank) sử dụng để phục vụ nhu cầu cho vay khách hàng của ngân hàng.
(VNF) - VietinBank chính thức ra mắt tính năng OTT Voice, một bước đột phá trong dịch vụ ngân hàng số, mang đến cho khách hàng trải nghiệm thông báo biến động số dư qua giọng nói. Điểm đặc biệt của OTT Voice là khả năng tùy chỉnh thời gian phát thông báo linh hoạt, giúp người dùng kiểm soát tốt hơn việc nhận thông tin giao dịch.
(VNF) - Theo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực 2 (TP. HCM), tính đến cuối tháng 2/2025 tổng dư nợ tín dụng trên địa bàn TP. HCM đạt gần 94 triệu tỷ đồng, giảm 0,17% so với cuối năm 2024 nhưng tăng 12,2% so với cùng kỳ.
(VNF) - Các ngân hàng đã đồng loạt giảm lãi suất tiết kiệm sau chỉ đạo của Thủ tướng và NHNN. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng dư địa để giảm lãi suất huy động không còn nhiều.
(VNF) - Sau khi Vietcombank chốt ngày phát hành thêm hơn 2,76 tỷ cổ phiếu để trả cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ cao kỷ lục 49,5%, VietinBank cũng trình phương án chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 44,64% nhằm tăng vốn điều lệ lên 77.671 tỷ đồng.
(VNF) - Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 21/CĐ-TTg ngày 4/3/2025 và chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, Agribank đã khẩn trương ban hành văn bản yêu cầu các chi nhánh trong toàn hệ thống đẩy mạnh cung ứng vốn tín dụng cho vay sản xuất, kinh doanh lúa gạo.
(VNF) - Ngoài một số lợi ích và miễn trừ từ NHNN, Vietcombank, HDBank, MB và VPBank còn được hỗ trợ thanh khoản từ các khoản vay tái cấp vốn với lãi suất thấp sau khi nhận chuyển giao bắt buộc các ngân hàng yếu kém.
(VNF) - Cuộc đua tăng vốn điều lệ của các ngân hàng sôi động ngay từ đầu năm 2025. Tuy nhiên, quá trình tăng vốn của nhiều nhà băng gặp không ít thách thức.
(VNF) - Nhằm mang đến giải pháp tài chính an toàn và sinh lời vượt trội dành riêng cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động nghỉ việc theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP, BIDV triển khai gói sản phẩm “Tiền gửi an vui - Sinh lời bền vững” với nhiều ưu đãi hấp dẫn về tài chính và chăm sóc sức khỏe cho khách hàng. Chương trình áp dụng từ ngày 1/3/2025 đến hết ngày 31/12/2025.
(VNF) - Việc mở thẻ tín dụng đang trở nên dễ dàng hơn khi nhiều ngân hàng xét duyệt dựa trên hành vi chi tiêu thay vì yêu cầu chứng minh thu nhập. Tuy nhiên, cách tiếp cận này cũng đặt ra lo ngại về khả năng kiểm soát rủi ro và nguy cơ gia tăng nợ xấu.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu NHNN chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan theo dõi sát diễn biến lãi suất, thực hiện các giải pháp để tiếp tục giảm mặt bằng lãi suất cho vay.
(VNF) - Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2/2025 nêu rõ, NHNN cần đẩy mạnh hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra, nhất là các ngân hàng thương mại cổ phần có “sân sau” là các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp bất động sản.
(VNF) - Việc những cái tên cũ biến mất sau khi các ngân hàng "thay tên, đổi hiệu" đồng nghĩa với một giai đoạn lịch sử đã khép lại, nhường chỗ cho những định hướng mới, phù hợp hơn với thời đại.
(VNF) - NHNN phát tín hiệu về việc kéo giảm lãi suất đi xuống. Trong khi đó, nhiều ngân hàng có kế hoạch phát hành cổ phiếu trả cổ tức cho cổ đông với tỷ lệ cao. Đây là những thông tin đáng chú ý trong lĩnh vực ngân hàng tuần qua.
(VNF) - Theo đại diện Bộ Công an, việc xây dựng dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân là hết sức cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu bảo vệ dữ liệu cá nhân; ngăn chặn các hành vi xâm phạm dữ liệu cá nhân.
(VNF) - Ông Lê Quang Vinh - Phó Tổng Giám đốc phụ trách Ban điều hành Vietcombank - được bổ nhiệm làm Thành viên HĐQT nhiệm kỳ 2023 – 2028 kiêm Tổng Giám đốc từ ngày 7/3/2025, sau hơn 2 thập kỷ công tác tại nhà băng này.
(VNF) - ĐHĐCĐ bất thường Vietcombank bầu bổ sung ông Lê Quang Vinh – Phó
tổng giám đốc phụ trách ban điều làm thành viên HĐQT nhiệm kỳ 2023 -
2028, đồng thời miễn nhiệm với ông Nguyễn Mỹ Hào, người đã nghỉ hưu theo
chế độ từ ngày 1/11/2024. Với các quyết định trên, HĐQT Vietcombank hiện
vẫn có 9 thành viên.
(VNF) - Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn cho biết, NHNN sẽ sớm trình Chính phủ văn bản về việc nâng hạn mức cho vay không cần tài sản đảm bảo từ 100 triệu lên 300 triệu đồng cũng như hoàn thiện dự thảo luật hóa Nghị định 42 về xử lý nợ xấu.