Phản đối quan điểm 'tăng thuế sẽ kích thích buôn lậu thuốc lá' của đại biểu Nguyễn Sỹ Cương

Bình Yên - 09/11/2017 08:56 (GMT+7)

(VNF) - Liên minh Phòng chống bệnh không lây nhiễm Việt Nam (NCDs-VN) khuyến nghị Chính phủ và Quốc hội xem xét giải pháp tăng mạnh thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) thuốc lá để vừa tăng thu cho ngân sách, vừa giảm nguy cơ bệnh tật và tử vong liên quan đến thuốc lá.

VNF

Theo NCDs-VN, "Tăng thuế làm gia tăng buôn lậu" là điều mà các công ty thuốc lá luôn ra sức tuyên truyền để làm nhụt chí các nhà hoạch định chính sách mỗi khi Chính phủ có dự thảo tăng thuế, đó là bài học kinh nghiệm đã được ghi nhận ở rất nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam trong suốt quá trình cải cách thuế thuốc lá.

Chính vì vậy, liên minh đã chính thức phản đối phát biểu của Đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương mới đây cho rằng "việc tăng thuế thuốc lá nhằm tăng giá trị thuốc lá vô tình lại kích cầu cho buôn lậu và trong khi công tác chống buôn lậu chưa mang lại nhiều kết quả". 

Trước hết, Liên minh cho rằng thuế TTĐB ở Việt Nam đang rất thấp và giá thuốc lá ở Việt Nam hiện đang rất rẻ so với thế giới và khu vực, trong khi sức mua thuốc lá đang gia tăng. Nếu không tăng thuế mạnh để kìm hãm đà tăng tiêu dùng thuốc lá thì người dân Việt Nam, đặc biệt là thế hệ thanh thiếu niên sẽ còn phải gánh chịu nhiều hệ lụy do sử dụng thuốc lá.

NCDs-VN dẫn luật thuế hiện hành quy định thuế TTĐB của thuốc lá bằng 70% giá xuất xưởng. Tuy nhiên khi tính theo chuẩn quốc tế là thuế trong giá bán lẻ, thì tỷ lệ thuế của Việt Nam (bao gồm cả thuế VAT) chỉ chiếm khoảng 35,6%. Tỷ lệ này thấp hơn nhiều so với trung bình thế giới 56% và thấp hơn đa số các nước ASEAN.

Chính vì thuế thấp nên giá thuốc lá ở Việt Nam cũng thuộc loại rẻ nhất so với trên thế giới và trong khu vực. Giá trung bình một bao Malboro 20 điếu ở Việt Nam chỉ vào khoảng 1,1 USD, chỉ cao hơn một chút so với giá ở Campuchia (khoảng 1 USD) và thấp hơn so với tất cả các nước còn lại trong khu vực ASEAN.

Trong khi thuế và giá thuốc lá còn thấp, thu nhập bình quân đầu người ở Việt Nam không ngừng gia tăng trong những năm qua nên so với tương quan thu nhập, giá thuốc lá đang ngày càng trở nên dễ mua hơn, sức mua thuốc lá của người dân ngày càng gia tăng. Từ năm 2005 đến 2016, thu nhập danh nghĩa theo đầu người (GDP) đã tăng gấp 4,7 lần trong khi giá thuốc lá chỉ tăng 2,2 lần.

Liên minh cũng cho rằng nhận định tăng giá thuốc lá là nguyên nhân "kích cầu cho buôn lậu gia tăng" là thiếu cơ sở. Trên thực tế, việc tăng thuế, tăng giá thuốc lá không phải là nguyên nhân chính làm gia tăng buôn lậu thuốc lá ở nước ta bởi nhiều lý do. Đó là giá của phần lớn thuốc nhập lậu cao hơn giá thuốc lá hợp pháp được sản xuất trong nước. 

Theo kết quả của khảo sát toàn cầu về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành năm 2010 (GATS), gần 90% thị phần thuốc lá nhập lậu là các nhãn hiệu thuốc Jet và Hero là những nhãn hiệu thuốc lá không được sản xuất trong nước, trong khi giá của các sản phẩm này cao hơn mức giá trung bình của thuốc lá hợp pháp khoảng từ 30% đến 60%.

Với những nhãn hiệu có cả sản phẩm sản xuất trong nước và nhập lậu thì giá của thuốc lá lậu cũng cao hơn. Theo nghiên cứu giá thuốc lá của Vụ Chính sách thuế, Bộ Tài chính năm 2013, giá trung bình 1 bao thuốc Malboro đỏ hợp pháp là 22.700 VNĐ trong khi thuốc lá lậu cùng loại có giá là 25.000 VNĐ.

Hơn nữa, hương vị (hay còn gọi là "gu hút") tác động nhiều hơn đến việc lựa chọn thuốc lá lậu tại Việt Nam, chứ không phải giá cả. Sự khác biệt về "gu" hút thuốc là một trong những nguyên nhân thúc đẩy hoạt động buôn lậu. 

Thực tế, Việt Nam mới chỉ điều chỉnh thuế về một mức vào năm 2006 và tăng thuế vào năm 2008 và 2014 trong khi buôn lậu thuốc lá là vấn đề xảy ra từ nhiều năm nay. Và thực tế, lượng thuốc lá lậu biến động tăng, giảm qua các năm nhưng không liên quan tới các thời điểm tăng thuế.

Theo số liệu của Hiệp hội thuốc lá, từ 2007 đến 2009, lượng thuốc lá lậu tăng bình quân là 117 triệu bao mỗi năm. Cũng trong giai đoạn này, thuế TTĐB đối với thuốc lá tăng từ 55% năm 2007 lên 65% vào năm 2008. 

Nhưng giai đoạn sau tăng thuế từ 2009-2011, lượng thuốc lá lậu vào nước ta lại có xu hướng giảm nhẹ từ 870 triệu bao năm 2009 xuống 750 triệu bao năm 2011. Từ 2011 đến 2013, mặc dù Nhà nước không tăng thuế, nhưng lượng thuốc lá lậu lại gia tăng mạnh từ 750 triệu bao năm 2011 lên 930 triệu bao năm 2013.

Như VietnamFinance đã đề cập, trong phiên thảo luận tại Quốc hội ngày 31/10 vừa qua, đại biểu Quốc hội đã nêu quan điểm "tăng thuế thuốc lá vô tình lại kích cầu cho buôn lậu, trong khi công tác chống buôn lậu chưa mang lại nhiều kết quả". Tuy nhiên, quan điểm này sau đó nhận được nhiều chỉ trích từ nhiều cá nhân và tổ chức.

Ý kiến (0)
Cùng chuyên mục
Quy hoạch Ninh Bình hiện thực hóa Đô thị di sản thiên niên kỷ

Quy hoạch Ninh Bình hiện thực hóa Đô thị di sản thiên niên kỷ

(VNF) - Theo Quy hoạch tỉnh Ninh Bình thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh sẽ trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2035 với đặc trưng Đô thị di sản thiên niên kỷ, thành phố sáng tạo.

Bộ Tài chính đề nghị tăng cấm xuất cảnh với 'sếp' doanh nghiệp nợ thuế

Bộ Tài chính đề nghị tăng cấm xuất cảnh với 'sếp' doanh nghiệp nợ thuế

(VNF) - Bộ Tài chính đề nghị ngành thuế đẩy mạnh áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh đối với các cá nhân, đại diện doanh nghiệp nợ thuế bị cưỡng chế.

Thanh toán không tiền mặt tăng mạnh, giao dịch qua ATM giảm nhanh

Thanh toán không tiền mặt tăng mạnh, giao dịch qua ATM giảm nhanh

(VNF) - Thanh toán không dùng tiền mặt tăng trưởng rất mạnh. Hiện hơn 87% người trưởng thành sở hữu tài khoản thanh toán. Trong khi đó, giao dịch qua ATM giảm nhanh.

Hà Nội: Căn hộ thương mại 45 - 70m2 tính cho 2 người ở

Hà Nội: Căn hộ thương mại 45 - 70m2 tính cho 2 người ở

(VNF) - Về phương pháp xác định chỉ tiêu dân số đối với chung cư hỗn hợp làm nhà ở thương mại, Hà Nội quy định căn hộ 2 phòng ở có diện tích từ trên 45m2 đến 70m2 được tính 2 người.

Công khai xin lỗi một Việt kiều bị bắt giam oan sau 34 năm

Công khai xin lỗi một Việt kiều bị bắt giam oan sau 34 năm

Sau 34 năm bị bắt giam oan về các tội lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, trốn thuế, ông Lâm Hồng Sơn (68 tuổi, Việt kiều Mỹ) đã được Viện KSND và Công an của tỉnh An Giang, Công an tỉnh Long An công khai xin lỗi.

18 tấn vàng ra thị trường, liên ngành đi thanh tra, vàng vẫn tăng giá mạnh

18 tấn vàng ra thị trường, liên ngành đi thanh tra, vàng vẫn tăng giá mạnh

(VNF) - Dù NHNN đã bán ra 1,8 tấn nhưng giá vàng miếng SJC vẫn đắt đỏ, mức chênh còn gần gấp đôi so với trước đấu thầu. Nhiều chuyên gia cho rằng đấu thầu vàng chưa phát huy hiệu quả, chỉ là giải pháp tình thế.

Công nghệ - bàn đạp mới để công ty chứng khoán bật cao

Công nghệ - bàn đạp mới để công ty chứng khoán bật cao

(VNF) - Hiện nay, các công ty chứng khoán (CTCK) sử dụng công nghệ như một “bàn đạp” quan trọng để thu hút khách hàng. Nhiều công ty sẵn sàng hy sinh lợi nhuận ở mảng môi giới để tiếp cận nhiều nhà đầu tư hơn, từ đó bán chéo các sản phẩm như cho vay margin, tư vấn đầu tư hay quản lý tài sản.

Chung cư MHDI Lê Đức Thọ: Các hộ dân bức xúc vì 'dài cổ' chờ sổ đỏ

Chung cư MHDI Lê Đức Thọ: Các hộ dân bức xúc vì 'dài cổ' chờ sổ đỏ

(VNF) - Dù đã thanh toán 100% tiền mua nhà nhưng hơn 3 năm qua, hàng chục hộ dân sinh sống tại Khu nhà ở MHDI – 1, đường Lê Đức Thọ vẫn “dài cổ” chờ sổ đỏ.

Lập bản đồ số về quy hoạch: Dễ dàng tra cứu mọi mảnh đất trước khi xuống tiền

Lập bản đồ số về quy hoạch: Dễ dàng tra cứu mọi mảnh đất trước khi xuống tiền

(VNF) - Phó giám đốc Sở KH&ĐT tỉnh Quảng Nam Nguyễn Hưng khẳng định, việc số hoá và công khai các quy hoạch có ý nghĩa quan trọng, giúp nhà đầu tư (NĐT) hình dung được không gian phát triển của tỉnh, từ đó có thể nghiên cứu rót vốn vào các lĩnh vực giàu tiềm năng.

Chuyển tiền 10 triệu phải xác thực sinh trắc học: NH nhắc khách đăng ký vân tay, khuôn mặt

Chuyển tiền 10 triệu phải xác thực sinh trắc học: NH nhắc khách đăng ký vân tay, khuôn mặt

(VNF) - Các ngân hàng thúc giục khách hàng đăng ký thông tin sinh trắc học và khuyến cáo khách cần cập nhật thông tin trước 1/7/2024 để không bị gián đoạn giao dịch.

Những sân golf 36 - 54 hố, lớn hàng đầu Việt Nam

Những sân golf 36 - 54 hố, lớn hàng đầu Việt Nam

(VNF) - Golf không còn là một bộ môn thể thao quá xa lạ tại Việt Nam. Hiện nay, có tổng cộng gần 80 sân đang hoạt động trên toàn quốc, trong đó, nhiều sân golf được đầu tư xây dựng với diện tích lớn quy mô 36 - 54 hố, đạt chuẩn quốc tế.