Phương Tây ‘nhắn nhủ' Ukraine: Việc đoạt 300 tỷ USD của Nga không phải là thuốc chữa bách bệnh

Sau khi Tổng thống Vladimir Putin đưa quân vào Ukraine vào năm 2022, Mỹ và các đồng minh phương Tây đã cấm giao dịch với ngân hàng trung ương và bộ tài chính Nga, phong tỏa khoảng 300 tỷ USD tài sản có chủ quyền của Nga ở phương Tây.

Các nước thuộc nhóm 7 nước công nghiệp tiên tiến (G7) đang thảo luận về khả năng tịch thu tài sản bị phong tỏa của Nga, mặc dù một số thành viên G7 lo ngại về tiền lệ, cơ chế và tác động tiềm tàng của việc thực hiện bước đi như vậy đối với tài sản của ngân hàng trung ương.

Đại diện đặc biệt của Mỹ về phục hồi kinh tế Ukraine, Penny Pritzker, cho biết tại Davos, Thụy Sĩ ngày 15/1 rằng có “hy vọng rất lớn” về việc tịch thu tài sản của Nga có thể giúp tài trợ cho hoạt động tái thiết Ukraine, nhưng Mỹ sẽ cần sự hợp tác của châu Âu để biến điều đó thành hiện thực.

“Điều cần đảm bảo trước tiên là có nhiều luật sư tham gia vào quyết định này. Nếu một quyết định được đưa ra thì cuối cùng nó sẽ phải mang tính tập thể. Thật sai lầm khi nghĩ rằng đây sẽ là một loại thuốc chữa bách bệnh. Đã có nỗ lực thực sự đang diễn ra nhưng chúng tôi chưa thể sớm đưa ra kết luận", bà Pritzker cho biết thêm.

Nga, quốc gia không có đại diện tại Davos, trước đó đã cảnh báo rằng việc tịch thu những tài sản đó sẽ đi ngược lại các nguyên tắc của thị trường tự do và Điện Kremlin đã cảnh báo sẽ tịch thu tài sản của Mỹ, châu Âu và các tài sản khác để đáp trả động thái như vậy.

Cần cơ chế rõ ràng

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen từ lâu đã bày tỏ lo ngại về việc thiếu thẩm quyền pháp lý để Mỹ tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga tại Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York. Tuy nhiên, thời gian gần đây bà đã chấp nhận yêu cầu của các nhà lãnh đạo G7 để xem xét các phương án tịch thu dựa trên luật pháp quốc tế.

Hồi tuần trước, bà cho biết rằng không có quyết định nào được đưa ra đối với các nỗ lực của G7 do vẫn có những lo ngại về tác động của việc dự trữ bằng USD hoặc euro.

Một mối lo ngại khác của một số quan chức cấp cao phương Tây là việc tịch thu tài sản của Nga đầu tư vào trái phiếu chính phủ bằng đồng euro, USD và bảng Anh có thể làm suy yếu sự sẵn sàng của các ngân hàng trung ương trong việc dự trữ tài sản lẫn nhau.

Phần lớn tài sản, về cơ bản là chứng khoán mà Ngân hàng Trung ương Nga đã đầu tư, đang bị đóng băng tại Euroclear, một trung tâm lưu ký có trụ sở tại Brussels.

Thủ tướng Bỉ Alexander De Croo nói với Reuters rằng ông không phản đối việc tịch thu tài sản bị phong tỏa nhưng cần có cơ chế rõ ràng.

“Chúng tôi không phản đối việc tịch thu tài sản. Nhưng chúng tôi cần phải làm việc theo một cơ chế. Ví dụ, chúng có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp để gây quỹ cho Ukraine”, Thủ tướng Bỉ cho hay.

Ông De Croo cũng cho biết thêm rằng Bỉ sẵn sàng thảo luận thêm và sẵn sàng tham gia vào giải pháp tìm kiếm cơ sở pháp lý cho những khoản chuyển tiền đó sang Ukraine mà không gây bất ổn cho hệ thống tài chính toàn cầu.

“Nếu có bất kỳ khoản doanh thu chịu thuế nào, chúng tôi sẽ cô lập nó để nó có thể gửi đến Ukraine”, nhà lãnh đạo Bỉ chia sẻ với Reuters. Ông cho biết tổng thuế đánh vào tài sản bị đóng băng của Nga là khoảng 1,3 tỷ euro vào năm 2023 và vào năm 2024 sẽ là khoảng 1,7 tỷ euro.

Xem thêm >> Ukraine chỉ trích phương Tây 'yếu kém', lệ thuộc năng lượng hạt nhân Nga