Cách Thượng Hải khoảng 1 giờ lái xe về phía Tây, Côn Sơn – quận giàu có nhất Trung Quốc là cứ địa của khu phức hợp của Foxconn trong suốt 30 năm qua.
Trong khoảng thời gian này, nhà sản xuất linh kiện điện tử Đài Loan đã tạo công ăn việc làm cho hàng trăm nghìn lao động trẻ đến từ các vùng lân cận ở các dây chuyền sản xuất, từ cáp iPhone cho đến vỏ MacBook cho Apple.
Nền kinh tế của Côn Sơn bùng nổ khi các nhà máy và dòng tiền đầu tư của Đài Loan đổ vào, giúp nó trở thành quận giàu nhất của Trung Quốc trong 17 năm qua.
Theo SCMP, 30% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), 50% sản lượng công nghiệp, 60% đầu tư nước ngoài và 70% xuất nhập khẩu của Côn Sơn gắn liền với các doanh nghiệp của Đài Loan hoặc do Đài Loan tài trợ.
Tính đến năm 2020, có hơn 5.300 công ty Đài Loan và khoảng 100.000 người Đài Loan ở Côn Sơn.
Rõ ràng, nhờ có dòng vốn FDI chủ yếu từ Đài Loan, Côn Sơn đã phát triển từ một khu vực nghèo khó thành trung tâm công nghệ thông tin đẳng cấp thế giới, từng bước nâng cấp nền kinh tế của mình trong những năm qua.
Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, thông tin nhà máy lắp ráp của Foxconn sẽ chuyển đến Việt Nam đang khiến người dân địa phương nơi đây lo lắng. Nhiều người đặt câu hỏi rằng “Nếu các nhà máy của Đài Loan rời đi, tương lai của Côn Sơn sẽ ra sao?”
Người dân địa phương lo ngại việc các nhà máy sản xuất của Foxconn rời đi khác sẽ phủ bóng đen ảm đạm lên nền kinh tế của Côn Sơn.
Mặc dù chưa có số liệu chính thức nhưng một số nguồn tin cho rằng 1/3 công ty Đài Loan đã rời khỏi Côn Sơn trong đầu năm nay. Nhiều doanh nhân và người dân địa phương cũng đều xác nhận rằng làn sóng công ty Đài Loan rời Côn Sơn đang diễn ra.
Ông Peter Tu, chủ một nhà máy sản xuất máy móc có trụ sở tại Côn Sơn cho biết, cuộc di cư của các công ty Đài Loan nổi bật hơn so với các công ty nước ngoài khác vì họ tập trung nhiều vào lĩnh vực điện tử - lĩnh vực vốn đang “nhạy cảm” hơn trước căng thẳng thương mại Mỹ -Trung.
Không chỉ Mỹ, ngày càng có nhiều khách hàng từ các quốc gia khác yêu cầu các nhà sản xuất Đài Loan xây dựng chuỗi cung ứng mới, thay thế cho Trung Quốc đại lục do những lo ngại về căng thẳng Mỹ - Trung và khả năng gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu vì căng thẳng trên eo biển Đài Loan trong những năm gần đây.
Ông James Gao, chủ sở hữu của một tập đoàn hậu cần có trụ sở tại Côn Sơn hợp tác với Foxconn và Pegatron, một nhà sản xuất theo hợp đồng khác của Apple tại Đài Loan, cho biết các lô hàng đã giảm ít nhất 1/3 trong quý đầu tiên của năm 2023 so với một năm trước đó.
“Nếu như trước đây một nhà máy ở Côn Sơn có thể nhận được đơn đặt hàng trị giá 10 tỷ USD từ Apple hoặc Dell thì bây giờ họ chỉ nhận được 8 tỷ USD, và phần còn lại sẽ chuyển sang Việt Nam”, ông nói.
Khi nhiều nhà máy rời đi còn những nhà máy ở lại bị cắt giảm đơn hàng, các cơ hội việc làm tại Côn Sơn cũng theo đó giảm đi đáng kể. Ông Chen Jian, một nhà tuyển dụng làm việc với các nhà sản xuất Đài Loan ở Côn Sơn, cho biết: “Vị trí công việc ngày càng ít đi và hiện không có đủ để đáp ứng cho lực lượng lao động đông đảo ở nơi đây”.
Theo nhiều nhà tuyển dụng, mức lương theo giờ của các công nhân tại những nhà máy Đài Loan ở Côn Sơn cũng giảm tới 1/3. Financial Times cho hay tiền lương tại các nhà máy này đã giảm xuống dưới 2,75 USD/giờ, thay vì mức lương hơn 3 USD/giờ trong năm ngoái.
Nhiều nhà tuyển dụng cũng thắt chặt giới hạn độ tuổi với người lao động phổ thông. Foxconn Kunshan, nhà sản xuất theo hợp đồng hàng đầu của Apple, hiện yêu cầu ứng viên cho các vị trí đầu vào phải dưới 40 tuổi chứ không còn là 45 tuổi như một năm trước.
Chưa kể, việc nền kinh tế đang chững lại khi thị trường bất động sản thua lỗ đã khiến Côn Sơn nói riêng và Trung Quốc cũng đã ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động của các công ty Đài Loan tại đây. Năm chủ nhà máy Đài Loan có trụ sở tại Côn Sơn cho biết, doanh thu của họ dự kiến sẽ giảm ít nhất 40% trong năm nay.
Kể từ năm 2016, Đài Loan đã thúc đẩy Chính sách hướng Nam mới nhằm mở rộng các kênh đầu tư, thương mại, du lịch và giáo dục với Nam Á, Đông Nam Á và Australia để cắt giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc đại lục.
Tại Đông Nam Á, Việt Nam đang dẫn đầu về vốn FDI từ Đài Loan trong 6 tháng đầu năm 2023 với 352,4 triệu USD, tăng so với 143,4 triệu USD trong nửa đầu năm 2022.
Đầu tư của Đài Loan vào Indonesia, nơi có nguồn khoáng sản dồi dào, đã tăng lên 143,7 triệu USD trong nửa đầu năm 2023, từ mức 118,7 triệu USD trong cùng kỳ năm 2022.
Trái lại, dòng tiền từ Đài Loan đổ vào Trung Quốc đại lục lại đang chững lại. Theo dữ liệu của Ủy ban Đầu tư của Bộ Kinh tế Đài Loan công bố, các khoản đầu tư mới vào Trung Quốc của các công ty Đài Loan đã giảm 4.78% trong 7 tháng đầu năm nay, xuống còn 2,01 tỷ USD.
Ông Chen Liyan, thị trưởng Côn Sơn, cho biết, dự kiến đầu tư nước ngoài đổ vào Côn Sơn dự kiến sẽ đạt 1,1 tỷ USD trong năm nay, giảm 1,7 tỷ USD so với năm 2022. Ông cho rằng cần có cái nhìn thực tế hơn về các dòng vốn đầu tư nước ngoài trong bối cảnh môi trường kinh tế đang thay đổi. “Những ngày tăng trưởng nhanh chóng của Côn Sơn đã qua rồi”, ông thừa nhận.
Tags:
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
(VNF) - Doanh số bán lẻ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ yếu nhất kể từ đại dịch Covid-19, trong khi đầu tư tiếp tục suy giảm, cho thấy những rủi ro ngày càng lớn đối với nền kinh tế sau nhiều tháng trì trệ.
(VNF) - Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ ở Trung Quốc sẵn sàng chi từ 20 đến 50 nhân dân tệ (tương đương 3–7 USD) để được những người đàn ông gọi là “man mums” ôm trong vòng 5 phút, giúp giải tỏa căng thẳng và cảm giác cô đơn.
(VNF) - Năm nay, giá đồng tăng vọt, liên tiếp thiết lập các mức kỷ lục mới. Đà tăng này được dự báo sẽ tiếp tục kéo dài sang năm 2026.
(VNF) - Than đá là trụ cột bảo đảm tăng trưởng, việc làm và ổn định xã hội của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, khi Bắc Kinh thúc đẩy chuyển đổi năng lượng và giảm phát thải, việc loại bỏ than đá trở thành một bài toán tài chính – ngân sách phức tạp, ảnh hưởng đến hàng triệu việc làm, tài sản công và sự ổn định của nhiều địa phương phụ thuộc vào than.
(VNF) - Làn sóng phá sản doanh nghiệp lan rộng trong năm 2025, từ các tập đoàn hàng chục tỷ USD tại Mỹ và châu Âu đến hàng trăm nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường ở các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam. Điều đáng chú ý là không chỉ các doanh nghiệp nhỏ yếu, mà nhiều thương hiệu lâu đời, từng được xem là "quá lớn để sụp đổ", cũng không thoát khỏi vòng xoáy khủng hoảng.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang đã từng bước xoay chuyển lập trường của Nhà Trắng, mở đường cho việc xuất khẩu chip AI tiên tiến sang Trung Quốc. Động thái này phản ánh vai trò ngày càng lớn của Nvidia trong các tính toán chiến lược về công nghệ, thương mại và an ninh của Mỹ.
(VNF) - Sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) giảm lãi suất thêm 25 điểm vào tuần trước, sự chú ý của giới đầu tư và thị trường tài chính ngay lập tức chuyển sang việc lựa chọn Chủ tịch Fed tiếp theo. Báo cáo mới nhất từ Nhà Trắng cho thấy TT Trump đang cân nhắc hai ứng viên sáng giá là Kevin Hassett và Kevin Warsh.
(VNF) - Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng suy yếu, các trung tâm thương mại ở Trung Quốc tìm cách thu hút khách bằng những “chiêu trò” gây tò mò như nhà vệ sinh có đàn piano hay bồn cầu bằng vàng. Câu hỏi đặt ra là liệu các biện pháp mang tính bề nổi này có thể giải quyết được tận gốc bài toán tiêu dùng hay không.
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.
(VNF) - Nền kinh tế Trung Quốc đang bước vào một sự chuyển biến mang tính lịch sử khi tình trạng suy thoái đầu tư ngày càng trở nên rõ nét. Trong năm nay, đầu tư vào 3 lĩnh vực trụ cột gồm sản xuất, cơ sở hạ tầng và bất động sản được dự báo sẽ đồng loạt suy giảm. Đây được xem là một bước ngoặt đáng chú ý đối với nền kinh tế từng định hình lại trật tự toàn cầu bằng nhiều thập kỷ tăng trưởng dựa vào vốn đầu tư.
(VNF) - Từng được xem là thú chơi gắn với tuổi thơ của thế hệ 8X–9X, thẻ bài sưu tầm như Pokémon hay Yu-Gi-Oh! đang chứng kiến sự trở lại mạnh mẽ trên các nền tảng thương mại điện tử. Dữ liệu từ eBay cho biết Gen Z Mỹ đang chi tiêu ngày càng nhiều cho thẻ bài và các vật phẩm sưu tầm, biến một trào lưu văn hoá thành thị trường kinh doanh và đầu tư có quy mô đáng kể.
(VNF) - Quyết định hạ lãi suất của Fed trong tuần qua đã kích hoạt làn sóng tăng mạnh trên Phố Wall và củng cố sức hấp dẫn của vàng. Cùng lúc, Trung Quốc và Nga tăng dự trữ vàng, trong khi EU đóng băng vô thời hạn tài sản Nga, phản ánh xu hướng dịch chuyển dòng tiền và tái cơ cấu dự trữ trong bối cảnh kinh tế – địa chính trị toàn cầu đầy biến động.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến biến động lớn về tài sản của giới tỷ phú trên toàn cầu khi tổng giá trị tài sản đạt mức cao kỷ lục, chủ yếu nhờ đà tăng của cổ phiếu công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Tại Việt Nam, số lượng tỷ phú không thay đổi nhiều, song tài sản của một số cá nhân, đặc biệt người giàu nhất Việt Nam, tăng mạnh theo diễn biến thị trường chứng khoán.
(VNF) - Ở tuổi 27, CEO của nền tảng thị trường dự đoán Polymarket Shayne Coplan đã trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới khi công ty được định giá 9 tỷ USD. Hành trình của chàng trai bỏ học để xây dựng startup trong phòng tắm đến gương mặt nổi bật ngành crypto toàn cầu phản ánh sức mạnh của ý tưởng táo bạo, trí tuệ đám đông và bước chuyển mình của cả một lĩnh vực công nghệ.
(VNF) - Mỹ là nơi khai sinh các mô hình trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ nhất và nắm quyền kiểm soát các loại chip máy tính tiên tiến nhất. Thế nhưng, giữa cuộc cạnh tranh AI toàn cầu, Trung Quốc lại sở hữu một lợi thế mang tính quyết định: một lưới điện khổng lồ và rẻ nhất thế giới.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) ngày 12/12 quyết định đóng băng vô thời hạn khoảng 210 tỷ euro (tương đương 246 tỷ USD) tài sản nhà nước của Nga, thay vì tiếp tục cơ chế gia hạn 6 tháng một lần như trước đây.
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
(VNF) - Mỹ tiếp tục gia tăng sức ép đối với chính quyền Tổng thống Nicolás Maduro khi áp đặt lệnh trừng phạt lên ba cháu trai của ông, cùng nhiều cá nhân, doanh nghiệp và tàu vận tải bị cáo buộc tham gia vận chuyển dầu cho Caracas. Động thái này là một phần trong chiến dịch siết nguồn thu tài chính của Venezuela và mở rộng nỗ lực trấn áp hoạt động buôn lậu ma túy tại khu vực Caribe.
(VNF) - Ukraine ngày 11/12 cho biết máy bay không người lái tầm xa của họ đã tấn công một giàn khoan dầu lớn ngoài khơi Biển Caspi trong tuần này. Chiến dịch này phản ánh nỗ lực mở rộng mục tiêu của Kyiv nhằm bóp nghẹt nguồn thu từ năng lượng - nguồn lực quan trọng nhất giúp Nga duy trì cuộc chiến.
(VNF) - Các chuyên gia quốc tế nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đã bùng nổ trong năm 2025, và dư địa tăng trưởng còn rất rộng mở trong thời gian tới.
(VNF) - Mexico nâng thuế nhập khẩu lên 50% khiến Trung Quốc phản ứng gay gắt, gọi đây là hành động bảo hộ “mang tính xúc phạm” và cảnh báo tác động tiêu cực tới thương mại song phương.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 1.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
(VNF) - Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh có tổng chiều dài 121km, phân kỳ thành 2 giai đoạn với tổng mức đầu tư gần 23000 tỷ đồng và dự kiến thông tuyến vào ngày 19/12 tới đây.
