Sếp Vinaconex trần tình vụ 'chọn thầu Trung Quốc cho đường ống Sông Đà 2'

Ông Nguyễn Văn Tốn nói:

"Khi lựa chọn vật liệu cho Dự án, Viwasupco quan tâm tới 4 tiêu chí: đáp ứng kỹ thuật, đã từng sử dụng ở Việt Nam, dễ lắp đặt và cuối cùng mới là yếu tố kinh tế (giá). Hiện, có 4 loại vật liệu đang có trên thị trường Việt Nam là: gang, thép, HDPE và ống dự ứng lực.

Qua thực tế, ống dự ứng lực đã và đang sử dụng ở miền Nam và có một nhà máy sản xuất trong đó. Tuy nhiên, vật liệu này có hạn chế là nặng, vận chuyển lại xa và lắp đặt phức tạp. Với ống HDPE thì ở Việt Nam chưa sản xuất được và chưa dùng nhiều. Với chất liệu thép thì Việt Nam sử dụng nhiều nhưng lại bị ăn mòn theo thời gian. Ống gang là loại ống "truyền thống", gần như chỗ nào cũng sử dụng, lắp đặt dễ dàng. Viwasupco cũng đã nhờ đơn vị tư vấn trong quá trình lựa chọn vật liệu, có cả chuyên gia nước ngoài tham gia... và kết quả cuối cùng đều thống nhất lựa chọn ống gang dẻo. Viwasupco cũng đã trình phương án vật liệu này lên Bộ Xây dựng xem xét và cũng nhận được sự đồng thuận.

Ngoài ra, trong hồ sơ mời thầu, chúng tôi yêu cầu cung cấp ống đến tận chân công trường, có đơn vị thí nghiệm ở trong nước với đầy đủ chức năng cắt mẫu ống, thực hiện phân tích độc lập các tiêu chí kỹ thuật theo yêu cầu (trong đó có cả chỉ tiêu an toàn vệ sinh thực phẩm). Kết quả phân tích cho thấy mẫu ống đảm bảo chất lượng mới đưa vào nghiệm thu và lắp đặt. 

Dư luận cũng đặt nhiều câu hỏi băn khoăn đến việc nhà thầu trúng thầu là nhà thầu Trung Quốc. Liệu có phải chúng ta lặp lại câu chuyện "lựa chọn nhà thầu Trung Quốc vì giá rẻ"?

Về quá trình lựa chọn nhà thầu, Viwasupco thực hiện lựa chọn nhà thầu tuân thủ đúng quy trình của Luật Đấu thầu. Đây là gói thầu được thực hiện theo hình thức đấu thầu rộng rãi quốc tế, phương thức 1 giai đoạn 2 túi hồ sơ (1 túi hồ sơ kỹ thuật và 1 túi hồ sơ tài chính). Chúng tôi thực hiện mở túi hồ sơ kỹ thuật, và nhà thầu nào vượt qua được về phần kỹ thuật thì mới tiến hành mở hồ sơ tài chính.

Trong quá trình đấu thầu, có 21 nhà thầu mua hồ sơ mời thầu nhưng chỉ có 4 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu (2 nhà thầu Trung Quốc, 1 nhà thầu Pháp, 1 nhà thầu Ấn Độ).

Viwasupco cũng đã thành lập tổ chuyên gia thực hiện công tác đánh giá hồ sơ dự thầu và tổ thẩm định để thực hiện công tác thẩm định. Kết thúc quá trình đánh giá hồ sơ kỹ thuật, Viwasupco cũng thành lập 2 đoàn khảo sát. Một đoàn đi khảo sát tại những khách hàng mà nhà thầu Trung Quốc đã cung cấp ống gang dẻo thì nhận được những phản hồi rất tích cực. Một đoàn khảo sát dây chuyền sản xuất ống gang dẻo tại xưởng sản xuất của nhà thầu. Sau đó, Hội đồng quản trị của Viwasupco mới họp, phân tích nhà thầu nào vượt qua phần kỹ thuật mới mở tiếp hồ sơ tài chính.

Như vậy, Viwasupco không phải lựa chọn nhà thầu Trung Quốc vì giá rẻ, mà trước hết vì họ đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật. 

Viwasupco đã đánh giá hồ sơ kỹ thuật của các nhà thầu khác như thế nào, thưa ông?

Chúng tôi đã đánh giá hồ sơ kỹ thuật của 4 nhà thầu tham gia. Trong đó, có 2 nhà thầu không nộp bảo lãnh dự thầu. Có 1 nhà thầu không đủ năng lực kinh nghiệm khi không có hợp đồng tương tự (yêu cầu nhà thầu phải cung cấp ít nhất 2 hợp đồng/gói thầu, mỗi hợp đồng cung cấp đường kính ống gang >=1,6m với chiều dài khoảng 10km và nhà thầu này cũng chưa có chứng chỉ ISO về chất lượng ống.

Do đó, chỉ có nhà thầu Xinxing (Trung Quốc) đáp ứng đủ tiêu chí kỹ thuật. 

Một gói thầu mà có tới ¾ nhà thầu không đạt tiêu chí đánh giá về kỹ thuật với những lý do như "cố tình loại mình khỏi cuộc thầu". Theo ông, liệu có tình trạng quân xanh, quân đỏ trong gói thầu này?

Khi tiến hành đấu thầu, có tới 21 nhà thầu tham gia mua HSMT, có 4 nhà thầu tham dự thầu. Các nhà thầu này 100% là nhà thầu nước ngoài, nên việc có sự dàn xếp "quân xanh, quân đỏ" giữa các nhà thầu là khó có khả năng xảy ra.