Sôi động cuộc đua mở chuỗi của các nhà bán lẻ

Tăng tốc mở chuỗi

Số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy năm 2024, ngành bán buôn - bán lẻ nằm trong 4 ngành dẫn đầu thu hút các nhà đầu tư nước ngoài với tổng vốn đăng ký đạt gần 1,41 tỷ USD. Xét về dự án, bán buôn - bán lẻ là ngành dẫn đầu về số dự án mới và số lượt giao dịch góp vốn mua cổ phần chiếm 40,9%. Đáng chú ý, đầu năm 2025, kênh bán lẻ hiện đại càng thêm sôi động với sự gia nhập của các siêu thị, trung tâm thương mại của nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Theo Bộ Công Thương, ngành bán lẻ Việt Nam đang trải qua giai đoạn phát triển mạnh mẽ và đầy tiềm năng. Cả nước hiện có 1.080 siêu thị, 240 trung tâm thương mại, 8.500 chợ truyền thống cùng hàng nghìn cửa hàng tiện lợi và khoảng 2,2 triệu hộ kinh doanh cá thể.

Các nhà bán lẻ trong nước đang tăng tốc trong cuộc đua đầu tư trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng tiện lợi. Cụ thể, Tổng công ty Thương mại Sài Gòn (SATRA) vừa đưa vào hoạt động trung tâm thương mại trên đường Võ Văn Kiệt, quận 6, với tổng diện tích gần 30.000m², quy mô 6 tầng nổi và 1 tầng hầm. Đây là trung tâm thương mại thứ 4 và có quy mô lớn nhất trong chuỗi bán lẻ của SATRA. Hiện hệ thống bán lẻ của SATRA đã đạt gần 200 điểm bán.

Giữa tháng 1 vừa qua, AEON Việt Nam đã khai trương AEON Xuân Thủy (Cầu Giấy, Hà Nội), tiếp tục thực hiện chiến lược đa dạng hóa mô hình bán lẻ. Hiện AEON đã chú trọng đến việc phát triển các mô hình bán lẻ với quy mô khác nhau gần các khu dân cư, từ đó mang đến sự tiện lợi cho khách hàng.

Trong tháng 1/2025, Saigon Co.op đưa vào hoạt động 3 siêu thị, nâng tổng số điểm bán lẻ của toàn hệ thống cả nước lên 800 điểm. Saigon Co.op là một trong những hệ thống bán lẻ lớn nhất tại Việt Nam, với nhiều loại hình bán lẻ đa dạng nhằm phục vụ nhu cầu của nhiều đối tượng khách hàng khác nhau. Năm 2025, Saigon Co.op dự kiến sẽ ra mắt nhiều mô hình siêu thị ứng dụng công nghệ AI trong quảng bá sản phẩm, thanh toán tự động và nhận diện nhu cầu tiêu dùng của khách hàng… Việc tích hợp công nghệ và phát triển các kênh thương mại điện tử nhằm cạnh tranh với các doanh nghiệp quốc tế.

Tính đến cuối năm 2024, chuỗi bán lẻ King Food (bán trực tiếp và trực tuyến) đã đạt con số 80 siêu thị tại TP. HCM và Bình Dương sau 6 năm ra mắt thị trường.

Ông Nguyễn Anh Đức, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam, cho biết năm 2024 chứng kiến sự chuyển hoá giữa tỷ trọng bán lẻ hiện đại và bán lẻ truyền thống. Nếu như thời điểm trước dịch Covid-19, tỷ trọng của bán lẻ hiện đại là 24%, sau dịch giảm xuống 18-19% thì đến năm 2024, bán lẻ hiện đại tăng lên 25%. Tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. HCM, tỷ lệ bán lẻ hiện đại chiếm 28-30%, tăng cao hơn so với các tỉnh, thành phố khác.

Tuy vậy, tỷ trọng các nhà bán lẻ nước ngoài đang chiếm khoảng 2/3 thị trường bán lẻ Việt Nam ở phân khúc bán lẻ hiện đại. Điều này giúp thị trường bán lẻ phát triển mạnh hơn, tiệm cận với các nước lớn trên thế giới bởi các nhà bán lẻ nước ngoài thường có tiềm lực kinh tế lớn, song cũng gây sức ép nhất định đối với các doanh nghiệp nội địa.

Thị trường phát triển nhanh nhất khu vực

Năm 2025, Bộ Công Thương đưa ra dự báo quy mô thị trường bán lẻ tăng lên 350 tỷ USD, đóng góp 59% tổng ngân sách. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 1/2025 ước đạt 573,3 nghìn tỷ đồng, tăng 2,7% so với tháng trước và tăng 9,5% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2024 tăng 8,0%), nếu loại trừ yếu tố giá tăng 6,6% (cùng kỳ năm 2024 tăng 5,6%).

Theo các chuyên gia, Việt Nam đang nổi lên là một trong những thị trường phát triển nhanh nhất khu vực Đông Nam Á. Với hơn 100 triệu người, cơ cấu dân số trẻ, thu nhập bình quân đầu người ngày càng tăng, Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của các doanh nghiệp bán lẻ. Vì vậy, thị trường bán lẻ Việt Nam thời gian qua đã thu hút những tập đoàn lớn trên thế giới.

Báo cáo nghiên cứu kinh tế Việt Nam 2024 và triển vọng 2025 do KPMG công bố mới đây nêu rõ, tiêu dùng nội địa tiếp tục là một trong những động lực quan trọng cho tăng trưởng trong năm 2025. Theo đó, mục tiêu tổng bán lẻ tiêu dùng tăng 12% trở lên trong 2025 được cho là sẽ được thúc đẩy bởi việc tăng lương, chi trả chế độ cho cán bộ từ tinh giản bộ máy và tiếp tục giảm thuế tiêu dùng. Bên cạnh đó, du lịch cũng được dự báo sẽ phục hồi mạnh với 22 - 23 triệu khách quốc tế từ việc đơn giản hóa và mở rộng thị thực nhập cảnh.

Theo Công ty Cổ phần Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), nhu cầu tiêu dùng của người dân cải thiện bởi các yếu tố như thuế giá trị gia tăng tiếp tục giảm 2% với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%, bắt đầu từ ngày 1/1/2025 đến hết ngày 30/6/2025; cùng với đó, Chính phủ đẩy mạnh phát triển sàn thương mại điện tử, xây dựng Luật Thương mại điện tử.

Còn theo Nielsen IQ (công ty phân tích dữ liệu và đo lường toàn cầu), năm 2025, tổng mức chi tiêu toàn cầu sẽ tăng trưởng 5,5% so với năm ngoái, tương đương có thêm 131 triệu người mới bước vào tầng lớp tiêu dùng. Trong đó, Việt Nam ghi nhận thêm 3,8 triệu người thuộc tầng lớp này, xếp thứ 5 trên tổng số 17 quốc gia có trên 1 triệu người gia nhập tầng lớp tiêu dùng trong năm 2025.

Theo các chuyên gia, lợi thế của thị trường Việt Nam là dân số trẻ, gen Z chiếm đa số chi tiêu. Dù khó khăn hay xu hướng tiết kiệm trỗi dậy, thế hệ này vẫn chi tiêu bình thường, kéo theo ngành bán lẻ tăng trưởng. Để ngành bán lẻ Việt Nam phát triển, điều quan trọng nhất vẫn là tiếp tục chính sách hỗ trợ cho nhà đầu tư, thông thoáng cởi mở, vì tâm lý chỗ nào thuận lợi sẽ có sức hút nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Năm 2025, dự báo thị trường bán lẻ sẽ sôi động hơn khi kinh tế Việt Nam có dư địa để tăng trưởng mạnh hơn sau 1 năm người dân thắt chặt chi tiêu do kinh tế khó khăn.

Để nâng cao sức cạnh tranh cho ngành bán lẻ, giúp doanh nghiệp tận dụng được tối đa cơ hội từ thị trường, các chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp cần hướng tới việc thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển các mô hình bán lẻ hiện đại; trong đó, đầu tư vào công nghệ số để phát triển các mô hình bán lẻ đa kênh, tăng cường trải nghiệm người tiêu dùng và tối ưu hóa quản trị chuỗi cung ứng; có các giải pháp để đối phó với các sản phẩm ngoại nhập giá rẻ đang chiếm lĩnh thị trường.

Năm 2025, Bộ Công Thương phấn đấu tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng sẽ tăng khoảng 10% so với cùng kỳ năm 2024. Các giải pháp kích cầu tiêu dùng để đạt con số tăng trưởng 10% sẽ được Bộ Công Thương phối hợp với các doanh nghiệp triển khai, là cơ hội khơi dậy tiềm năng lớn cho thị trường bán lẻ.