Tăng tuổi hưu liệu có nới tuổi quy hoạch cán bộ giữ chức vụ lãnh đạo?

- Thưa ông, hiện phương án tăng tuổi hưu thêm 2 tuổi với nam, 5 tuổi với nữ đang nhận nhiều ý kiến trái chiều. Dư luận cũng đặt câu hỏi là tăng tuổi hưu thì liệu có nới tuổi quy hoạch cán bộ giữ chức vụ lãnh đạo?

Phó chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội Bùi Sĩ Lợi: Bảo không là không đúng, nhưng tất nhiên, tác động rất chậm vì mỗi năm chỉ nâng tuổi hưu 3 tháng (với nam) theo lộ trình. Đến 2020, giả sử theo phương án 1, tất cả những người cộng thêm 3 tháng đối với nam và 4 tháng đối với nữ thì đương nhiên công tác quy hoạch những người giữ chức vụ lãnh đạo đó sẽ được cộng thêm tương ứng.

- Thế thì vấn đề tăng tuổi này có tác động đến chuyện thay thế đội ngũ cán bộ quản lý, lãnh đạo hay không?

Dứt khoát có. Tuy nhiên, trong bộ luật Lao động sửa đổi, Chính phủ phải nghiên cứu triệt để chỗ này. Thứ nhất, một số quy định của Đảng, Nhà nước về việc giữ chức vụ không quá 2 nhiệm kỳ nên vận dụng một thời gian để đỡ căng thẳng câu chuyện giữ ghế.

Thứ hai, đối tượng nâng lên của nam từ 62 lên 67 và của nữ giới từ 60 lên 65 thì vẫn quy định như hiện hành, tức là được kéo dài thêm 5 năm, nhưng lúc đó năng lực, khả năng, sức khoẻ, trí tuệ để lãnh đạo có thể bị hạn chế thì anh không nên giữ vị trí lãnh đạo nữa, chỉ tập trung làm chuyên môn, tạo cơ hội cho lớp trẻ.

Còn những người thực sự có tài, cơ quan đơn vị có nhu cầu, Đảng có đề xuất, người ta có nguyện vọng thì có thể giữ lại, thì đây phải là những trường hợp hết sức đặc biệt, coi là nhân tố trí tuệ cao.

Như trong Bộ Chính trị, có những bác hơn 65, 67 tuổi, tại sao phải giữ lại, vì đây là những cá nhân cốt cán của lãnh đạo. Không phải họ thích làm đâu mà đây là nhu cầu của Đảng, đồng thời có trí tuệ và có tín nhiệm với nhân dân.

"Tuân thủ chính sách giữ chức vụ lãnh đạo không quá 2 nhiệm kỳ"

- Một trong những yêu cầu về công tác cán bộ là phải đào tạo được nguồn cán bộ trẻ. Việc việc nới tuổi quy hoạch như thế ông có rằng cơ hội của cán bộ trẻ sẽ mất đi?

Khi ra trường các cháu xuất sắc không phải đưa vào theo chỉ tiêu kế hoạch của thời bao cấp mà đều phải qua thi tuyển, tuyển chọn. Do đó, khi anh được đào tạo cơ bản chính là được trang bị kiến thức để đủ điều kiện để tiếp cận thị trường lao động. Đây là hoàn toàn là thi cử chứ có phải là phân bổ đâu mà bảo mất.

Tất nhiên, nếu lực lượng đó không có chỗ để ngồi thì họ cũng không thể thi. Đây cũng là chuyện phải bàn. Từ đây, tôi vẫn mong muốn tuân thủ chính sách giữ chức vụ lãnh đạo không quá 2 nhiệm kỳ. Những người ở lại kéo thêm sau 5 năm thì chủ yếu làm chuyên môn.

- Đối tượng điều chỉnh của bộ luật Lao động là rất rộng nhưng việc lấy ý kiến thì lại thiếu vắng bản thân người lao động. Ông nghĩ sao về việc này?

Đúng như vậy. Chúng ta làm hơi gấp, hơi nhanh. Mặc dù năm 2014, khi làm bộ luật Lao động, chúng ta đã lấy ý kiến toàn dân về tuổi nghỉ hưu rồi. Nhưng lần này, cách thức khác, 60 và 62 tuổi và đi theo lộ trình.

Tôi cho rằng cần tiếp tục lấy ý kiến, quan trọng nữa là phải lấy ý kiến người lao động ở tất cả các ngành nghề lao động, để xác định ngành nghề nào có thể làm đến 60 - 62, ngành nghề nào không thể nâng lên được, thậm chí, ngành nghề nào phải giảm tiếp 5 năm… để tạo sự đồng thuận.

Người ngoài nhìn vào sợ các lãnh đạo ngồi giữ ghế không cho con cháu ngồi, nhưng Đảng đã quy định không giữ vị trí không quá 2 nhiệm kỳ.

Thứ hai, như tôi đã nói ở trên, nếu anh ở lại thì chỉ nên làm chuyên môn, làm chuyên gia, còn nếu làm quản lý thì phải trường hợp thật sự đặc biệt, cơ quan tổ chức đó cần và không có người thay thế. Nếu người biết làm lãnh đạo, giỏi làm lãnh đạo thì cũng biết kết thúc lúc nào.

- Vậy theo ông, bộ luật này có nên ban hành kèm những nguyên tắc về tuổi của những người giữ chức vụ?

Trong Luật sau này cũng nên đề cập, có thể kéo dài 5 năm, có sức khoẻ, có nguyện vọng và được sự đồng ý của cơ quan.

Xin cảm ơn ông!