Tăng tỷ lệ hưởng lương hưu lên gần 80%: Người lao động đóng BHXH cao hơn?
Linh Đan -
30/11/2023 13:29 (GMT+7)
(VNF) - Với kiến nghị tăng tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa từ 75 lên 79,5%, nguyên Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Trần Thị Thuý Nga cho rằng, quỹ bảo hiểm xã hội sẽ bị ảnh hưởng, nhất là khi mức đóng BHXH của đa số doanh nghiệp chưa tăng.
Dự thảo luật BHXH sửa đổi là một trong những vấn đề nhận được sự quan tâm nhất trong phiên thảo luận tại Quốc hội mới đây.
Theo dự thảo, cách tính hưởng lương hưu kế thừa toàn bộ quy định hiện hành. Lao động nam đóng 15 năm BHXH hưởng lương hưu mức tối thiểu 33,75%, đóng 35 năm sẽ hưởng tối đa 75%. Nữ tham gia 15 năm hưởng tối thiểu 45%, đóng 30 năm để đạt mức tối đa 75%.
Bên cạnh nhiều luồng ý kiến về việc giảm thời gian đóng bảo hiểm trong dự thảo thấp hơn 5 năm so với quy định hiện hành để đủ điều kiện hưởng lương hưu, một vấn đề khác xoay quanh việc đề xuất tăng tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa lên gần 80% cũng nhận được sự bàn tán sôi nổi từ nhiều đại biểu.
“Mức hưởng lương hưu phải tỷ lệ thuận với thời gian đóng góp”
Cụ thể, đại biểu Trần Thị Diệu Thúy (TP. HCM) đã đề xuất cứ tăng thêm mỗi năm đóng BHXH, người lao động sẽ được tăng thêm 2,3% mức hưởng, tối đa không quá 79,5%. Đại biểu cho rằng chế độ này sẽ thu hút người lao động tham gia ở lại hệ thống an sinh.
Theo bà Thuý, tuổi lao động đang bị kéo dài ra, đồng nghĩa với việc sẽ có thêm nguồn tiền đóng BHXH. Căn cứ vào lập luận này, mức lương hưu tối đa nên cao hơn thay vì giữ nguyên như cũ.
Lý do đề xuất mức 79,5% là dựa trên cơ sở lao động nữ đóng BHXH 15 năm được hưởng 45%, đóng thêm 15 năm nữa đến khi đủ điều kiện 30 năm về hưu thì tích lũy thêm 34,5% (15x2,3%). Với lao động nam, tỷ lệ đóng khi đủ 35 năm là 79,75%.
Đề xuất tăng tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa lên gần 80%
Xét theo tình hình thực tế, đa phần người lao động hiện nay đều rất quan tâm đến việc tham gia BHXH với mong muốn được hưởng chế độ hưu trí tốt khi về già. Thế nhưng, không có “của để dành” khi còn trẻ, cộng thêm mức lương hưu thấp đang khiến nhiều người phải chật vật sau khi nghỉ hưu.
Ngoài ra, bà Thuý cho rằng từ năm 2018, số năm đóng BHXH đang có xu hướng tăng dần, trong khi mức lương hưu của người lao động lại bị giảm. Chẳng hạn như để đạt được mức tối đa theo quy định hiện hành, người lao động phải đóng đủ 30 – 35 năm thay vì 25 – 30 năm BHXH như trước. Thế nhưng trước năm 2018, lao động nữ tích lũy được 3%, nam 2% cho mỗi năm tham gia BHXH. Từ năm 2018 trở đi, tỷ lệ chỉ còn 2% đối với cả nam và nữ.
Theo quan điểm của bà Thuý, các quy định này đang khiến người lao động không còn quá quan tâm đến việc ở lại hệ thống an sinh do mức lương hưu bị giảm.
Mức hưởng lương hưu phải tỷ lệ thuận với thời gian đóng góp, mức lương hưu không cao mà điều kiện hưởng lại ngày một siết lại, vậy sẽ có thể dẫn đến tình trạng người tham gia BHXH chọn rút trước một lần thay vì chờ hưởng hưu trí, bà Thuý cho hay.
"Mục đích cuối cùng của BHXH là hưu trí, sửa luật cũng phải như làm cho miếng bánh ngon ngọt hơn mới hấp dẫn người lao động. Thế hệ sau nhìn vào người đi trước, thấy nhiều quyền lợi, lương hưu đủ sống sẽ tự động tham gia. Các dòng lao động liên tục đóng vào thì Quỹ Hưu trí tử tuất mới bền vững", bà Thuý nhận định.
Mỗi năm đóng BHXH tăng 2,3% là rất khó
Tuy xuất phát từ mong muốn đảm bảo quyền lợi cho người lao động, song bà Trần Thị Thúy Nga, nguyên Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ Lao động Thương binh và Xã hội) cho rằng ý kiến của đại biểu Trần Thị Diệu Thúy vẫn cần phải cân nhắc thêm.
Bà Nga cho hay mức hưởng tối đa 75% ở nước ta hiện tại đã là cao hơn so với nhiều quốc gia khác, và việc tiếp tục tăng lên gần 80% có thể sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quỹ BHXH. 80% các doanh nghiệp nước ta là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đa phần các doanh nghiệp này khi đóng BHXH cho người lao động đều chọn đóng ở mức thấp nhất.
Tuy hưởng mức tối đa 75%, nhưng với thực trạng mức đóng BHXH đa phần đều là mức tối thiểu, thì lương hưu nhận về ở mức thấp là điều khó tránh khỏi.
Với mức đóng BHXH không thay đổi, nhưng mức hưởng tối đa lại được điều chỉnh tăng gần lên 80% sẽ gây ảnh hưởng tới an toàn của quỹ BHXH. Vì thế, kiến nghị mỗi năm đóng BHXH tăng 2,3% sẽ rất khó hiện thực hoá.
Tỷ lệ rời khỏi hệ thống an sinh có thể tăng cao nếu giảm thời gian đóng bảo hiểm tối thiểu xuống 15 năm
Bên cạnh đó, nhìn nhận về việc dự thảo Luật BHXH sửa đổi giảm thời gian đóng bảo hiểm tối xuống 15 năm thì sẽ được hưởng lương hưu, cộng thêm hưởng lương hưu mức tối thiểu giảm còn 33,75% thì mức lương thực lĩnh của người tham gia BHXH ngắn hạn sẽ còn thấp hơn nữa.
Chưa kể, việc giảm thời gian đóng sẽ gây ra những hệ quả không lường tới. Chẳng hạn như để đảm bảo việc có lương hưu khi về già, người lao động có thể sẽ đưa ra những lựa chọn “chắc cốp” như rút BHXH một lần vào thời điểm 40 tuổi, sau đó tiếp tục tham gia lại BHXH cho đến lúc về hưu, dẫn đến tỷ lệ rời khỏi hệ thống an sinh tăng cao.
(VNF) - Quốc hội thông qua Luật Thuế TNCN sửa đổi, nâng mức miễn thuế lên 500 triệu đồng/năm và áp thuế 0,1% với mỗi lần bán vàng miếng, cùng các điều chỉnh về biểu thuế, giảm trừ gia cảnh và cách tính thuế cho hộ kinh doanh từ năm 2026.
(VNF) - Năm 2025 có 40 người đứng đầu và cấp phó người đứng đầu bị xử lý kỷ luật do thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng, trong đó có 18 người bị cách chức, theo báo cáo của Chính phủ.
Khi dòng tiền đóng góp ngày càng lớn, minh bạch tài chính không còn là lựa chọn mà trở thành nghĩa vụ bắt buộc của mọi cá nhân và tổ chức vận hành quỹ, dự án từ thiện.
(VNF) - Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội song hành thách thức, từ xung đột địa chính trị, rủi ro an ninh phi truyền thống đến những điểm nghẽn nội tại kéo dài hơn một thập kỷ. Mục tiêu tăng trưởng hai con số chỉ khả thi khi nền kinh tế thực sự đổi mới tư duy, chuyển sang mô hình tăng trưởng bền vững hơn và dám tạo ra những cách làm đột phá.
(VNF) - Theo đại biểu Quốc hội, điện hạt nhân luôn đòi hỏi những tiêu chuẩn cao nhất về an toàn, an ninh và quản lý rủi ro. Do đó, khuyến khích doanh nghiệp tham gia không có nghĩa là “mở cửa hoàn toàn”.
(VNF) - Chính phủ đề xuất bỏ nội dung áp thuế giá trị gia tăng với sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác...
(VNF) - Đại biểu quốc hội ý kiến rằng, việc sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) nếu không chặt chẽ, có thể tạo kẽ hở cho các doanh nghiệp mua khống hóa đơn để hợp thức hóa đầu vào và hoàn thuế.
(VNF) - TP. HCM được giao hơn 118.900 tỷ đồng vốn đầu tư công, trong thời gian còn lại của năm 2025, phải giải ngân khoảng 50.000 tỷ đồng để đạt kế hoạch.
(VNF) - Tuần làm việc cuối cùng của kỳ họp 10 - kỳ họp cuối nhiệm kỳ, Quốc hội sẽ bấm nút thông qua số lượng luật, nghị quyết lớn và có thể xem là 'kỷ lục'.
(VNF) - Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, có 20/34 địa phương đạt tốc độ tăng trưởng từ 8% trở lên, trong đó đáng chú ý 6 tỉnh, thành phố đạt mức tăng trưởng trên 10%.
(VNF) - Bão lũ năm nay đã gây thiệt hại nặng nề, ước tính lên tới 97.000 tỷ đồng. Trước thực tế này, chính sách giảm lãi suất 2% cho các khoản tín dụng được triển khai, hỗ trợ nông dân và doanh nghiệp nông nghiệp.
(VNF) - Nói đến ông Đỗ Quang Hiển là người hâm mộ thể thao Việt Nam luôn nghĩ đến một ông bầu đầu tư bóng đá đã 20 năm, nhưng không có nhiều người biết ông cũng đầu tư vào bóng bàn đến… 18 năm!
(VNF) - Lần đầu tiên, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ được đưa vào đánh giá bền vững thông qua bộ chỉ số riêng trong Chương trình CSI 2025, đánh dấu bước mở rộng quan trọng của VCCI nhằm lan tỏa phát triển bền vững tới toàn bộ hệ sinh thái doanh nghiệp Việt Nam.
(VNF) - Giải bóng đá Báo chí các tỉnh, thành là sân chơi dành riêng cho những người làm báo – nơi các phóng viên, nhà báo gặp gỡ, giao lưu và gắn kết qua tinh thần thể thao trung thực và đồng đội. Năm nay, Câu lạc bộ Báo chí Nghệ Tĩnh là đơn vị đăng cai tổ chức.
(VNF) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết thời gian qua, dù đã triển khai các dự án điện gió, điện mặt trời, thủy điện, nhưng nhìn chung nguồn cung vẫn chưa thể đáp ứng đủ đảm bảo cho yêu cầu đi lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.
(VNF) - Nhóm đối tượng lừa đảo tại Campuchia nhằm vào công dân Việt Nam ở trong nước bằng hình thức kêu gọi đầu tư vào các dự án giả mạo của Vingroup, Doji với quy mô đặc biệt lớn.
(VNF) - Lâm Đồng ghi nhận mưa lớn xuất hiện trở lại sau vài ngày nắng ngắn ngủi khiến đèo Mimosa và các đèo khác lại sạt lở nghiêm trọng. Cơ quan chức năng đang tập trung lực lượng, phương tiện khắc phục các sự cố sạt lở trên các đèo để sớm lưu thông trở lại.
(VNF) - Trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu hình thành các cực tăng trưởng mới, nhiều chuyên gia cho rằng TP. HCM đang bước vào giai đoạn có tính bản lề để tiệm cận mô hình “siêu đô thị” của khu vực.
(VNF) - Quốc hội thông qua Luật Thuế TNCN sửa đổi, nâng mức miễn thuế lên 500 triệu đồng/năm và áp thuế 0,1% với mỗi lần bán vàng miếng, cùng các điều chỉnh về biểu thuế, giảm trừ gia cảnh và cách tính thuế cho hộ kinh doanh từ năm 2026.
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.