Mấy ngày nay, dư luận đặc biệt quan tâm về nghi vấn Công ty sản xuất nhựa Tenma Việt Nam đưa hối lộ khoảng 5 tỷ đồng cho một số quan chức ngành hải quan và thuế tỉnh Bắc Ninh để khỏi đóng 400 tỷ đồng thuế mà các hãng thông tấn Nhật đưa tin. Trong khi vụ việc vẫn đang được các cơ quan chức năng làm rõ, nhiều ý kiến cho rằng tình trạng hải quan tiếp tay cho doanh nghiệp gian lận thuế là có thật.
Lô hàng nhôm phế liệu được doanh nghiệp khai sai mã HS nhằm trốn thuế. Ảnh: Hải quan TP.HCM cung cấp
Thực tế, có không ít vụ cộm cán mà doanh nghiệp trốn thuế bị cơ quan hải quan trên cả nước phát hiện, bắt giữ và truy thu thuế số tiền lớn trong thời gian qua. Năm 2019, Công ty Việt Đài nhập từ Trung Quốc vào Việt Nam qua cửa khẩu Hữu Nghị (Cục Hải quan Lạng Sơn) lô hàng gồm 3 mục: 1.000 bộ xương càng xe bằng sắt, phụ kiện dùng cho xe gắn máy 1 bánh; 750 bộ niềng xe; 1.000 bộ chân chống bằng sắt. Sau kiểm tra thực tế, hàng có 39 mục khác nhau và mã số doanh nghiệp tự áp là 8714.10.30 nhưng theo kết quả phân loại mã số hàng hóa là 8714.10.50. Tiền thuế trốn là 1,4 tỷ đồng.
| Điều quan trọng nhất phải có sự tham gia giám sát chặt của các bộ ngành khác, kể cả tư pháp hay Bộ Công an để chống gian lận thương mại trong hoạt động xuất nhập khẩu PGS-TS Ngô Trí Long |
Mới đây tại Hải quan TP. HCM, Công ty TNHH TMDV V.Y (TP. HCM) bị truy thu gần 1,5 tỷ đồng do nhập khẩu hàng hóa khai báo sai về mã số hàng hóa, thuế suất dẫn đến thiếu số thuế phải nộp.
Theo thông tin từ Cục Hải quan TP. HCM, công ty này nhập khẩu hàng khai báo mã HS là 8712.00.10, thuế suất thuế nhập khẩu 5%. Tuy nhiên, thực tế là hàng áp mã 8712.00.30, thuế suất thuế nhập khẩu 10%.
Từ đầu năm đến nay, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 (Cục Hải quan TP. HCM) đã kiểm tra hàng hóa nhập khẩu thuộc 3 tờ khai hải quan của Công ty TNHH TM-DV-KT nông nghiệp P.N (TP. HCM), phát hiện doanh nghiệp khai báo mã số hàng hóa, thuế suất thiếu trên 400 triệu đồng tiền thuế.
Cụ thể, công ty nhập khẩu máy móc thiết bị nông nghiệp, mã số hàng hóa 84351010, thuế suất thuế nhập khẩu 0%. Song kiểm tra thực tế, doanh nghiệp nhập loại “máy khác” mã HS áp là 84361010, thuế suất thuế nhập khẩu phải là 20%. Cùng với quyết định truy thu số tiền thuế còn thiếu, cơ quan hải quan đã xử phạt doanh nghiệp số tiền bằng 20% chênh lệch thuế khai thiếu, gần 85 triệu đồng.
Tương tự, Công ty Cổ phần XNK K.L.P bị hải quan TP. HCM phát hiện, truy thu và xử phạt trên 300 triệu đồng. Hàng của công ty nhập là thép hợp kim có hàm lượng carbon dưới 0,6%, thuế suất nhập là 10%, nhưng doanh nghiệp áp hàng thép không hợp kim thuế 0%, trốn trên 2,1 tỷ đồng tiền thuế.
Nhưng đó là “chiều” doanh nghiệp gian lận trong áp mã hàng hóa để trốn thuế. Còn hải quan tiếp tay, thông đồng ăn chia thì hầu như không thể kiểm soát nổi vì “đôi bên cùng có lợi”. Vụ các hãng thông tấn Nhật đưa tin về Công ty sản xuất nhựa Tenma Việt Nam đưa hối lộ khoảng 5 tỷ đồng cho một số quan chức ngành hải quan và thuế tỉnh Bắc Ninh để khỏi đóng 400 tỷ đồng thuế cho thấy đây mới là khe hở thất thoát khổng lồ của ngân sách quốc gia.
Công ty Tenma Việt Nam, nơi xảy ra nghi vấn hối lộ hơn 5 tỷ đồng cho cán bộ thuế, hải quan của tỉnh Bắc Ninh nhằm trốn thuế. Ảnh: Tenma Việt Nam
Thực tế, áp sai hoặc cố tình áp sai mã số HS nhập hàng để trốn thuế là chiêu được doanh nghiệp áp dụng nhiều nhất và theo một người trong ngành, muốn “trót lọt” phải có sự tiếp tay của cán bộ hải quan.
| “Ngay cả khi hải quan sai nhưng vẫn đưa ra được yếu tố nghi ngờ, có thể chuyển phân luồng, kiểm tra trực tiếp. Doanh nghiệp thì rất ngại hàng hóa phải chuyển kiểm tra cho dù họ đúng, thường sẽ xảy ra tranh cãi giữa cán bộ hải quan và nhân viên làm thủ tục khai báo. Còn lại, 80 - 90% vụ cố ý trốn thuế xuất nhập khẩu của doanh nghiệp thành công nhờ có sự thỏa hiệp với cán bộ hải quan”. Một chuyên gia trong lĩnh vực xuất nhập khẩu tại TP. HCM |
Chẳng hạn, doanh nghiệp nhập màn hình màu dùng cho máy chụp tia X, nhưng theo quy định không thể áp nhóm mã HS 9022 (thuế suất nhập khẩu 0%) mà phải áp mã HS 8528.59.10, với thuế suất nhập khẩu 10 - 12%. Hay doanh nghiệp nhập khẩu mặt hàng vải sợi để sản xuất, nếu sợi có độ bền cao làm từ polyester, đã hoặc chưa làm dún sẽ được áp mã HS 54022000, thuế suất nhập khẩu 0%. Nhưng chỉ khâu bằng sợi filament tổng hợp nhân tạo lại được áp HS 54011090 có thuế nhập 5%, hoặc loại sợi khác đơn, không xoắn mã 54024410 có thuế nhập 3%.
Do vậy, “nếu doanh nghiệp muốn nhập các mặt hàng trên áp thuế 0% một cách cố ý, bắt buộc phải thỏa thuận với cán bộ hải quan. Vì thực tế, chuyên môn của cán bộ hải quan rất xuất sắc, họ nắm vững và khó qua mặt được họ, trừ khi… họ muốn”, anh H. - người có hơn 20 năm kinh nghiệm làm thủ tục hải quan tại cảng khu vực TP. HCM, nói thẳng.
Chưa hết, nếu doanh nghiệp khai gian (hoặc sai) bị phát hiện, họ cũng sẽ thỏa thuận với cán bộ hải quan để khỏi đóng thuế phát sinh thêm. Chẳng hạn, doanh nghiệp làm thủ tục xuất khẩu lát cắt gốc cây, hoàn thiện cơ bản như mặt bàn, được dùng phổ biến tại quán cà phê, trang trí nhà vườn… gọi chung là mặt bàn, áp HS 94036090 có thuế xuất khẩu 0%. “Hàng được xuất đi thời gian dài. Sau đó, cán bộ hải quan thay đổi, yêu cầu coi mặt hàng đó là miếng gỗ, hay gỗ áp mã HS 4407 và thuế xuất khẩu là 25%, yêu cầu truy thu số thuế còn lại. Tuy nhiên, doanh nghiệp không muốn hồ sơ bị “phết phẩy”, phải thỏa thuận với hải quan để được giữ lại mức thuế cũ theo cách hiểu cũ”, anh H. tiết lộ.
Một lãnh đạo công ty xuất nhập khẩu tại TP. HCM kể, trước năm 2018, công ty của ông từng nhận một đề nghị đi thỏa thuận với hải quan thuế xuất khẩu gỗ sang Trung Quốc từ mức 10 - 20% (trước 2018), nay là 20 - 25%, xuống 0% nhưng từ chối vì “trước hết là phạm luật, thứ hai, điều chúng tôi nhìn thấy nguy hiểm nhất là xuất lậu tài nguyên rừng là tội ác và khó dung thứ”. Trong thực tế, đã có doanh nghiệp xuất khẩu gỗ xẻ, mã HS 4407, thuế suất xuất khẩu 25% nhưng khai gian là viên nén gỗ để áp mã HS 44013100 có thuế suất 0% đi Trung Quốc và bị hải quan phát hiện, bắt giữ.
Theo quy định của Luật Hải quan, doanh nghiệp được trao quyền tự khai và tự chịu trách nhiệm đối với hàng xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, nếu không có sự tiếp tay cố ý của cán bộ hải quan, doanh nghiệp - đặc biệt là doanh nghiệp nước ngoài, xuất nhập khẩu lượng hàng hóa lớn khó lọt lưới. Nhưng vì đôi bên cùng có lợi nên rất khó phát hiện. Thế nên, các vụ trốn thuế lớn bị phanh phui lại đến từ doanh nghiệp tự khai ở… nước ngoài.
Chuyên gia logistics Nguyễn Lý Trường An phân tích: “Việc doanh nghiệp áp sai mã HS để trốn thuế nay khó qua mắt hải quan. 6 nguyên tắc để phân tích áp mã HS trong xuất nhập khẩu hàng hóa, cả doanh nghiệp và cán bộ hải quan phải nắm rất rõ 6 quy tắc về xác định mã hàng hóa được ban hành kèm thông tư 65/2017 của Bộ Tài chính. Trong đó, cán bộ hải quan ít nhất hiểu sâu sắc các nguyên tắc 1, 2a, 2b, 3a, 3b… khi định mã HS. Thế nên, vai trò kiểm tra sau thông quan, kiểm soát hải quan rất quan trọng”.
PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính), nhận định nhiều doanh nghiệp sẵn sàng tìm mọi chiêu trò để lách, trốn thuế và không loại trừ có nhiều trường hợp phải có bắt tay với cán bộ hải quan. Đặc biệt những vụ như buôn lậu, hàng quốc cấm nếu không có thỏa thuận ngầm thì cá nhân hay tổ chức khó lòng chuyển hàng trót lọt qua các cửa khẩu có kiểm soát. Hoạt động gian lận thương mại nói chung, trốn thuế nói riêng khiến nhà nước thất thu thuế, sản xuất trong nước bị trì trệ do cạnh tranh không được…
Hơn nữa, những vụ việc như trường hợp Công ty Tenma Việt Nam đã làm xấu đi môi trường kinh doanh của Việt Nam nói chung. Từ đó sẽ làm chùn chân các tập đoàn nước ngoài khi muốn tham gia vào thị trường Việt Nam vì họ luôn đặt tiêu chí minh bạch, công khai hay chống tham nhũng là quan trọng nhất. PGS-TS Ngô Trí Long nhấn mạnh: “Đây không phải là tham nhũng vặt mà tạo ra môi trường xấu. Điều quan trọng nhất phải có sự tham gia giám sát chặt của các bộ ngành khác, kể cả tư pháp hay Bộ Công an để chống gian lận thương mại trong hoạt động xuất nhập khẩu”.
Tags:
(VNF) - Cổ phiếu LPB lao dốc sau thông tin hai anh em Bầu Thụy đều chính thức rời khỏi “ghế nóng” LPBank. Trái lại, cổ phiếu STB của Sacombank lại tiếp tục phủ sắc tím trong phiên giao dịch cùng ngày.
(VNF) - Sau 15 năm làm việc tại thành phố lớn, sở hữu hơn 1 tỷ đồng tiền tích lũy nhưng vẫn đứng trước lựa chọn đầy áp lực giữa vay nợ mua nhà hay tiếp tục thuê trọ. Câu chuyện không chỉ phản ánh nỗi bế tắc cá nhân mà còn cho thấy thực trạng an cư ngày càng khó tiếp cận của nhiều gia đình có thu nhập trung bình và khá, cùng những góc nhìn tài chính đáng suy ngẫm về nhà ở, đầu tư và an toàn tài chính dài hạn.
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu sự hồi phục mạnh của ngành tài chính – ngân hàng Việt Nam, khi hầu hết các định chế đều công bố kết quả kinh doanh quý III với nhiều chỉ tiêu vượt kỳ vọng. Bên cạnh lợi nhuận, các chỉ số tài chính then chốt như CAR, LDR, ROE và quy mô tài sản tiếp tục là yếu tố phản ánh rõ nét sức khỏe của từng tổ chức tín dụng.
(VNF) - Những tháng cuối năm 2025 chứng kiến làn sóng cổ phiếu rời sàn HNX và UPCoM. Điểm chung của phần lớn các trường hợp là doanh nghiệp bị hủy tư cách công ty đại chúng do không còn đáp ứng điều kiện pháp lý.
(VNF) - Tại Hội nghị công bố thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam, UBND TP. Đà Nẵng đã công bố 10 tổ chức trở thành thành viên của Trung tâm Tài chính Quốc tế Việt Nam tại Đà Nẵng.
(VNF) - TP. HCM đã làm việc, trao đổi với hơn 50 nhà đầu tư, đối tác sáng lập thuộc bốn nhóm lĩnh vực và lựa chọn các nhà đầu tư tiềm năng tham gia giai đoạn đầu.
(VNF) - Trong một bước đi chiến lược mang tính lịch sử, Emall Việt Nam, đơn vị đứng sau hệ thống 100 cửa hàng giày Pierre Cardin & Oscar Fashion tại Việt Nam, vừa công bố mua lại quyền sở hữu hệ thống phân phối và thương hiệu Pierre Cardin tại Canada.
(VNF) - Bộ đôi dầu khí BSR, PVD dẫn đầu danh sách cổ phiếu tăng mạnh nhất sàn HoSE, trong khi áp lực bán tháo đưa DGC rơi theo chiều ngược lại.
Dù mang trên mình vị thế của những doanh nghiệp đầu ngành với câu chuyện AI đầy hứa hẹn, năm 2025 lại đang dần khép lại như một "năm đáng quên" đối với cổ đông của những mã cổ phiếu này.
(VNF) - Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi với nhiều nội dung liên quan đến lương hưu. Đáng chú ý, người nghỉ hưu cuối 2025 có cơ hội hưởng lương hưu mở rộng, tỷ lệ tối đa 75%.
(VNF) - Theo Dự thảo Nghị định về quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh vừa được cơ quan chức năng công bố, các hộ kinh doanh có từ hai cửa hàng trở lên, dù hoạt động trên cùng hay khác tỉnh, thành phố, đều sẽ thực hiện khai thuế tập trung trên một hồ sơ và sử dụng chung một mã số thuế.
(VNF) - Những năm gần đây, nhà đầu tư Thái Lan không còn xa lạ trên thị trường vốn Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh các thương vụ mua bán - sáp nhập (M&A) công khai, giới tài chính đang chứng kiến một làn sóng đầu tư kín tiếng hơn: gom cổ phần doanh nghiệp Việt thông qua chứng chỉ lưu ký (Depositary Receipt – DR) và các quỹ đầu tư quy mô lớn.
(VNF) - Theo quy định mới về chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, các loại thuế và mức thuế suất nhóm này phải thực hiện được quy định tại Dự thảo đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến.
(VNF) - Năm 2025 ghi nhận sự phục hồi rõ nét của thị trường mua bán - sáp nhập (M&A) tại Việt Nam, với động lực chính đến từ dòng vốn nước ngoài. Theo tổng hợp từ các hãng tư vấn và công bố doanh nghiệp, giá trị các thương vụ M&A có yếu tố vốn ngoại trong năm ước đạt hàng chục tỷ USD, trải rộng từ y tế, tiêu dùng, công nghệ cho đến công nghiệp và nông nghiệp.
(VNF) - Các phiên đấu giá tại Hải Hà – Kotobuki và Colusa – Miliket giúp Vinataba thu về hàng trăm tỷ đồng, vượt xa giá trị sổ sách, trái ngược với thực tế “ế ẩm” tại một số doanh nghiệp khác trong danh mục thoái vốn.
(VNF) - Nhiều doanh nghiệp niêm yết chốt ngày giao dịch không hưởng quyền để nhận cổ tức tiền mặt với tỷ lệ hấp dẫn. Trong đó, Hoá chất Đức Giang dự chi hơn 1.140 tỷ đồng.
(VNF) - Thoát nghèo bền vững không chỉ dựa vào hỗ trợ trước mắt mà quan trọng hơn là sự thay đổi tư duy và cách làm của người dân. Thực tiễn tại nhiều địa phương, việc kết hợp với vốn tín dụng chính sách đang trở thành đòn bẩy hiệu quả, giúp người nghèo chủ động phát triển sinh kế, ổn định cuộc sống và vươn lên thoát nghèo bền vững.
(VNF) - HAGL dự kiến dùng toàn bộ cổ phần tại Đầu tư Quốc tế HAGL để đảm bảo cho nghĩa vụ tín dụng phát sinh với khoản vay tại OCB.
(VNF) - FLC và FLC Faros là hai doanh nghiệp tiếp theo trong hệ sinh thái bị UBCKNN huỷ tư cách đại chúng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank; UPCoM: KLB) vừa chính thức nhận quyết định ngày 18/12 chấp thuận niêm yết cổ phiếu trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM (HoSE), đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lộ trình phát triển và hội nhập của Ngân hàng trên thị trường vốn.
(VNF) - Thị trường chứng khoán Việt Nam bước vào nhịp điều chỉnh khi mặt bằng giá nhiều cổ phiếu giảm sâu, dù VN-Index vẫn duy trì ở mức cao. Trong bối cảnh định giá đã chiết khấu mạnh và triển vọng trung - dài hạn tích cực, cổ phiếu chứng khoán đang được đánh giá là một trong những điểm sáng đáng chú ý.
(VNF) - Ba phiên giảm sàn của DGC không chỉ khiến cổ phiếu này bị siết margin mà còn cảnh báo về rủi ro đầu tư “all-in” vào cổ phiếu tưởng chừng an toàn.
(VNF) - Với việc vận hành cơ chế hành chính rút gọn hướng tới mô hình "chính quyền 2 cấp", Thanh Hóa đang tạo ra một "đường băng" thông thoáng để dòng vốn từ Liên minh Hợp tác xã chảy trực tiếp xuống từng xã, từng hộ dân. Những mô hình kinh tế tại các vùng sinh thái Thường Xuân, Lang Chánh hay Bá Thước giờ đây là minh chứng cho bài toán quản trị công hiệu quả - giảm trung gian, tăng trách nhiệm.
(VNF) - Bộ Tài chính đề xuất khoản tiền lương của chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ kinh doanh sẽ không được tính vào chi phí giảm thuế thu nhập cá nhân.
(VNF) - Năm 2025, thị trường tài chính – ngân hàng chứng kiến một sự chuyển dịch chiến lược rõ rệt: các định chế đồng loạt chuyển hướng sang mô hình tăng trưởng dựa trên số hóa toàn diện và ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị). Đây không còn là khẩu hiệu hay phong trào mà trở thành công thức quan trọng để giữ thị phần, nâng chất lượng tài sản và cải thiện năng lực cạnh tranh trong dài hạn.
(VNF) - Cổ phiếu LPB lao dốc sau thông tin hai anh em Bầu Thụy đều chính thức rời khỏi “ghế nóng” LPBank. Trái lại, cổ phiếu STB của Sacombank lại tiếp tục phủ sắc tím trong phiên giao dịch cùng ngày.
(VNF) - Cầu Tứ Liên không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần mà còn được xác định là mắt xích quan trọng trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị Hà Nội về phía Bắc sông Hồng.
