Thị trường chứng khoán là gì? Các loại thị trường chứng khoán

Thị trường chứng khoán là gì?

Thị trường chứng khoán (stock exchange) là địa điểm để mọi người mua bán cổ phiếu và trái phiếu, ví dụ thị  trường chứng khoán thành phố Hồ chí Minh. Các định chế có liên quan đến thị trường chứng khoán là chuyên gia và người môi giới chứng khoán. Thị trường chứng khoán thực hiện hai chức năng chủ yếu. Một là, nó tạo ra thị trường sơ cấp cho chứng khoán mới phát hành, trong đó vốn cho đầu tư và các mục đích khác có thể thu gom bằng cách phát hành chứng khoán tài chính. Hai là, nó tạo ra thị trường thứ cấp để mua bán chứng khoán hiện có, tức tạo ra điều kiện thuận lợi để chuyển chứng khoán từ người bán sang người mua. Bởi vậy, thị trường chứng khoán đóng một vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính của một nước thông qua việc tạo ra một cơ chế để chuyển các khoản tiết kiệm thành đầu tư hiện vật và tài chính.

Trong những năm gần đây, các thị trường chứng khoán quốc gia ngày càng phụ thuộc vào nhau do số lượng các công ty đa quốc gia ngày càng tăng, các định chế tài chính và công ty chứng khoán ngày càng có quy mô quốc tế.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Các loại thị trường chứng khoán

Thị trường chứng khoán phải tồn tại ở một nơi mà ở nơi đó việc mua bán chứng khoán được thực hiện. Trong quá trình phát triển và hoàn thiện thị trường chứng khoán ở các nước phát triển có nền sản xuất và lưu thông hàng hóa lâu đời như Mỹ, Anh, Pháp, v.v… nơi đó tồn tại dưới hai hình thức: Thị trường chứng khoán có tổ chức và Thị trường chứng khoán phi tổ chức.

Hình thái điển hình của thị trường chứng khoán có tổ chức là Sở giao dịch chứng khoán (Stock exchange). Mọi việc mua, bán, chuyển nhượng, trao đổi chứng khoán phải tiến hành trong Sở giao dịch và thông qua các thành viên của Sở giao dịch theo quy chế của Sở giao dịch chứng khoán. Sở giao dịch chứng khoán có thể là tổ chức sở hữu nhà nước, là doanh nghiệp cổ phần hoặc một hiệp hội và đều có tư cách pháp nhân hoạt động kinh doanh chứng khoán. Có thể dẫn ra những Sở giao dịch chứng khoán nổi tiếng của thế giới như: NYSE (New York Stock exchange), TSE (Tokyo Stock exchange), LSE (London Stock exchange )v.v…

Thị trường chứng khoán phi tổ chức là một thị trường không có hình thái tổ chức tồn tại, nó có thể là bất cứ nơi nào cung gặp cầu mà tại đó người mua và người bán trực tiếp gặp nhau để tiến hành giao dịch. Nơi đó có thể là tại quầy giao dịch ở các ngân hàng bất kỳ nào đó. Thị trường hình thành như thế gọi là thị trường giao dịch qua quầy (Over-the-counter – OTC).