TP. HCM làm gì trước áp lực tăng trưởng hơn 12% trong quý IV?
(VNF) - Để đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm 8,5%, quý IV phải tăng hơn 12% - đây là mức tăng mà nhiều năm liền TP. HCM chưa từng đạt đến.
Trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) và cải thiện chất lượng sống của người dân, chính sách thuế đặc biệt là Thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với thuốc lá đang nổi lên như một công cụ kinh tế - xã hội đa chiều, không chỉ giúp tăng thu ngân sách mà còn bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giảm chi phí y tế và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
TTĐB từ lâu đã được coi là công cụ điều tiết tiêu dùng các mặt hàng có hại như thuốc lá, rượu bia, nước ngọt có đường... Tại các nước đang phát triển như Việt Nam, ngoài mục tiêu y tế, TTĐB còn đóng vai trò quan trọng trong việc bổ sung nguồn lực tài chính cho ngân sách quốc gia, phục vụ cho các chương trình phát triển bền vững.

Thuốc lá gây thiệt hại hơn 2% GDP mỗi năm
Việc tiêu thụ thuốc lá không chỉ gây tổn hại sức khỏe cá nhân mà còn kéo theo hệ lụy lớn về kinh tế, môi trường và xã hội. Theo Hội Khoa học Kinh tế Y tế Việt Nam, tổng chi phí y tế và tổn thất lao động do bệnh liên quan đến thuốc lá đã lên tới 108.000 tỷ đồng/năm, tương đương 1,14% GDP gấp 5 lần nguồn thu từ thuế thuốc lá.
Chưa dừng lại, rác thải từ thuốc lá như đầu lọc nhựa, tàn thuốc và bao bì cũng gây tổn thất môi trường khoảng 99.000 tỷ đồng/năm, tương đương 1,04% GDP. Như vậy, mỗi năm thuốc lá gây thiệt hại cho nền kinh tế Việt Nam hơn 2% GDP.
Dù vậy, tốc độ điều chỉnh thuế thuốc lá tại Việt Nam vẫn còn chậm. Lộ trình tăng thuế giãn tới năm 2027 và mức tăng chưa đủ mạnh sẽ bỏ lỡ cơ hội cứu sống hàng triệu người, giảm bệnh tật và tử vong sớm, cũng như tăng nguồn thu để đầu tư lại cho y tế, giáo dục.
Theo nghiên cứu của chuyên gia Hana Ross, chỉ riêng việc không tăng thuế trong giai đoạn 2020–2021 đã khiến Việt Nam thất thu khoảng 19.000 tỷ đồng, tương đương 825 triệu USD.
Trong khi đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị Việt Nam nên tăng thuế mạnh tay hơn 5.000 đồng/bao từ năm 2026 và tăng lên 15.000 đồng/bao vào năm 2030 để góp phần giảm tỷ lệ hút thuốc, gánh nặng bệnh tật và tử vong.
Không chỉ tăng thu ngân sách, thuế thuốc lá còn là hàng rào bảo vệ công bằng y tế
ThS.BS Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế), cho biết hiện có hơn 45 triệu người Việt Nam có nguy cơ mắc bệnh do thuốc lá, đặc biệt là người trong độ tuổi lao động lực lượng đóng góp chính cho nền kinh tế. Nếu không hành động kịp thời, gánh nặng bệnh tật sẽ gia tăng mạnh trong 10 - 20 năm tới.
Việc tăng thuế thuốc lá không chỉ giúp giảm tiêu dùng từ đó giảm chi phí y tế, giảm tử vong sớm và tổn thất năng suất lao động, mà còn giúp tăng nguồn thu cho Chính phủ để đầu tư ngược trở lại vào các chương trình y tế, giáo dục và an sinh xã hội.
TS. Nguyễn Ngọc Anh, Giám đốc DEPOCEN, nhận định: thuế thuốc lá không chỉ là công cụ tài khóa, mà là chính sách y tế công cộng mang tính chiến lược. Việc tăng giá sẽ tác động mạnh đến nhóm người thu nhập thấp, giúp họ có động lực từ bỏ thuốc lá, tiết kiệm chi tiêu và cải thiện chất lượng sống.
Bà Sandra Mullin, Phó Chủ tịch cấp cao của Vital Strategies, cũng cảnh báo: tiêu thụ thuốc lá tại Việt Nam đang làm suy giảm sức khỏe cộng đồng và kìm hãm phát triển kinh tế bền vững. Nếu tăng thuế đủ mạnh từ bây giờ, Việt Nam sẽ có cơ hội tạo dựng một tương lai khỏe mạnh hơn, đặc biệt với thế hệ trẻ.
Tăng thuế còn là hàng rào bảo vệ thế hệ tương lai. Khi giá thuốc lá tăng cao, trẻ em và thanh thiếu niên sẽ khó tiếp cận từ đó giảm nguy cơ bắt đầu hút thuốc trong độ tuổi dễ bị dụ dỗ.
Một số ý kiến cho rằng tăng thuế có thể thúc đẩy buôn lậu, nhưng thực tế lại cho thấy điều ngược lại. Thuốc lá lậu tại Việt Nam chủ yếu là hai nhãn hiệu Jet và Hero, có giá cao hơn hàng nội địa từ 30% - 60%, cho thấy người dùng chọn vì "gu" hút chứ không phải do rẻ.
Hiệu quả kiểm soát buôn lậu phụ thuộc vào năng lực thực thi, chính sách quản lý thị trường và minh bạch trong xử lý vi phạm. Vì vậy, kiểm soát buôn lậu và tăng thuế cần thực hiện đồng thời và hỗ trợ lẫn nhau, chứ không nên coi tăng thuế là nguyên nhân.
Kinh nghiệm quốc tế cũng cho thấy, các nước áp dụng thuế cao kết hợp với biện pháp chống buôn lậu như tem kỹ thuật số, kiểm tra thị trường định kỳ, xử phạt nghiêm... vẫn kiểm soát tốt thị trường bất hợp pháp và tăng thu hiệu quả.
Trước những lợi ích rõ ràng, các chuyên gia đề xuất Quốc hội cần ban hành lộ trình tăng thuế quyết liệt hơn. Cụ thể, áp dụng mức thuế tuyệt đối 5.000 đồng/bao từ năm 2026, sau đó tăng đều 2.500 đồng/bao mỗi năm, đạt mức tăng thêm 15.000 đồng/bao vào năm 2030, đồng thời duy trì mức thuế tỉ lệ 75% giá xuất xưởng như hiện nay
Tăng thuế thuốc lá không chỉ là một quyết định tài chính, mà là một hành động thể hiện trách nhiệm xã hội và đạo đức chính sách. Nó mang lại lợi ích đa chiều bảo vệ sức khỏe, giảm bất bình đẳng, tăng thu ngân sách và hướng tới một Việt Nam phát triển bền vững.
Trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế đặt ra nhiều thách thức, không thể tiếp tục nhẹ tay với sản phẩm có hại như thuốc lá. Nếu được triển khai đúng mức và đúng thời điểm, chính sách thuế sẽ không chỉ cứu sống hàng triệu người, mà còn giúp tiết kiệm hàng trăm nghìn tỷ đồng, tạo nguồn lực tái đầu tư cho xã hội, góp phần xây dựng một Việt Nam khỏe mạnh hơn, công bằng hơn và phát triển bền vững hơn.
(VNF) - Để đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm 8,5%, quý IV phải tăng hơn 12% - đây là mức tăng mà nhiều năm liền TP. HCM chưa từng đạt đến.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội cho rằng việc người dân thức đêm, xếp hàng từ 3h sáng để đi đăng ký mua hàng cây vàng không thể nói là tiết kiệm.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị việc đầu tư dự án sân bay Gia Bình phải nhanh hơn, tiến độ phải khẩn trương, tập trung hơn để sân bay Gia Bình là cảng hàng không 5 sao.
(VNF) - Ông Trần Phong, Phó Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa, được HĐND tỉnh tín nhiệm bầu giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, nhiệm kỳ 2021-2026.
(VNF) - Sau nhiều năm triển khai cơ chế tự chủ, nhiều trường đại học trên cả nước đã đạt được những kết quả tích cực, khẳng định hướng đi đúng của chính sách đổi mới giáo dục đại học. Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy, tự chủ tài chính chỉ thực sự trở thành động lực phát triển khi được trao quyền đầy đủ, gắn với cơ chế minh bạch, trách nhiệm và niềm tin thể chế.
(VNF) - HĐXX tuyên phạt hoa hậu Thùy Tiên, Quang Linh Vlogs, Hằng Du mục mỗi người 2 năm tù cùng về tội lừa dối khách hàng; buộc các bị cáo liên đới nộp lại số tiền thu lợi bất chính là 12 tỉ đồng.
(VNF) - Tạp chí Đầu tư Tài chính trân trọng giới thiệu bài viết của GS.TS Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường đại học khoa học xã hội và nhân văn tại Lễ kỷ niệm 80 năm Truyền thống – 30 năm phát triển của trường. Đầu đề do chúng tôi đặt lại.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, công tác lập pháp đã có nhiều đổi mới, thể hiện rõ tinh thần chủ động, linh hoạt và bám sát thực tiễn phát triển của đất nước. Để làm rõ hơn những nỗ lực, kết quả cũng như những khó khăn trong quá trình soạn thảo, thẩm tra và ban hành văn bản pháp luật, Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ (đoàn Hà Nội).
(VNF) - Nhà ở xã hội – vốn được định hướng dành cho người thu nhập trung bình và thấp – đang chứng kiến mức tăng giá bất ngờ tại Hà Nội. Nhiều căn hộ đã qua sử dụng 5-10 năm được rao bán lên tới 70-80 triệu đồng/m², tiệm cận giá căn hộ thương mại.
(VNF) - Ông Hà Quang Trung, Phó Bí thư Tỉnh ủy Lai Châu được bầu giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026.
(VNF) - Với hơn 7.700 tỷ đồng vốn đầu tư công còn phải giải ngân trước ngày 31/1/2026, Đà Nẵng đang đối mặt áp lực lớn để hoàn thành mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch năm 2025.
(VNF) - VietinBank sẽ thoái hơn 19,6 triệu cổ phiếu tại Cảng Sài Gòn với giá trị khởi điểm khoảng 573 tỷ đồng, thông qua hình thức đấu giá công khai.
(VNF) - Báo Công lý, cơ quan ngôn luận của Tòa án nhân dân tối cao, phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá - Bộ Y tế tổ chức cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá” từ ngày 19/11 đến 30/11/2025.
(VNF) - Cơ quan CSĐT Công an TP. Hải Phòng vừa khởi tố, bắt tạm giam Phạm Thị Bích Phượng, người được xác định là 'bà trùm' đứng sau đường dây cho vay nặng lãi với tổng giao dịch hơn 338 tỷ đồng, liên quan đến Công ty Cổ phần thương mại Thủy Nguyên.
(VNF) - Sau những tháng tăng trưởng bùng nổ, giá Bitcoin lao dốc gần 30%, khiến 1.000 tỷ USD vốn hóa “bốc hơi”. Giới phân tích dự báo những ngày lạnh nhất của mùa đông tiền điện tử đang đến, đặt nhà đầu tư trước thách thức lớn.
(VNF) - Sáng 19/11, Hoa hậu Thùy Tiên cùng hai KOL Hằng Du Mục và Quang Linh Vlogs được đưa ra xét xử, sau 6 tháng bị tạm giữ liên quan đến cáo buộc gian dối khách hàng trong hoạt động bán kẹo rau củ Kera.
(VNF) - Sau khi giảm mạnh trong phiên trước đó, giá vàng trong nước hồi phục, bắt đầu tăng trở lại trong sáng 19/11.
(VNF) - Hơn 1.400 đại biểu từ 162 quốc gia đã có mặt tại Geneva để khai mạc COP11, nơi các nước bàn giải pháp ứng phó “đại dịch thuốc lá” và sự gia tăng sản phẩm nicotine mới.
(VNF) - Giữa những năm 1990, khi hệ thống đại học dân lập còn non trẻ, việc thành lập một trường ngoài công lập gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, quản trị và niềm tin xã hội. TS. Nguyễn Toàn, Thành viên Hội đồng Sáng lập, Cố vấn Ban giám hiệu HUTECH, chia sẻ về những công thức trong những ngày đầu xây dựng mô hình giáo dục mới.
(VNF) - Đa số nhà giao dịch tỏ ra bi quan, cho rằng đợt trượt giá Bitcoin còn lâu mới kết thúc khi những người mua lớn “rút lui”.
(VNF) - Từ 2015 đến 2023, Shark Thủy đã bán vượt vốn điều lệ Egroup hơn 206 triệu cổ phần khống cho 10.063 nhà đầu tư, chiếm đoạt hơn 7.670 tỷ đồng tiền gốc của bị hại.
(VNF) - Quốc hội đặt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 10% trở lên trong năm 2026. Nhiều chuyên gia khẳng định, điều này hoàn toàn khả thi nếu tận dụng đúng dư địa cải cách. Nền tảng ổn định vĩ mô, khát vọng phát triển mạnh mẽ cùng quyết tâm chính trị lớn đang tạo lực đẩy mới cho tăng trưởng hai con số – với điều kiện Việt Nam thúc đẩy cải cách thể chế, nâng nội lực kinh tế và triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển bền vững.
(VNF) - Ông Phan Thiên Định - Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP. Huế được điều động, chỉ định tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2025 - 2030; đồng thời giới thiệu ông Phan Thiên Định để bầu giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh.
(VNF) - Ông Phạm Hoàng Sơn, Phó bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh, vừa được bầu giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh với tỷ lệ tán thành tuyệt đối.
(VNF) - Ông Vương Quốc Tuấn, Phó bí thư Tỉnh ủy Thái Nguyên, được bầu làm Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên.
(VNF) - Để đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm 8,5%, quý IV phải tăng hơn 12% - đây là mức tăng mà nhiều năm liền TP. HCM chưa từng đạt đến.
(VNF) - Mới đây, Hà Nội đã thông qua nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch.