Thương chiến Mỹ - Trung: Rào cản ngăn máy bay ‘made in China’ vươn xa
(VNF) - Máy bay thương mại đầu tiên do Trung Quốc tự phát triển C919 được kỳ vọng sẽ cạnh tranh với Boeing và Airbus. Thế nhưng, giữa căng thẳng Mỹ - Trung, giấc mơ bay xa của máy bay “made in China” đang vấp phải hàng loạt rào cản: từ phụ thuộc chuỗi cung ứng phương Tây đến thiếu chứng nhận quốc tế.
"Gót chân Achilles" của hàng không Trung Quốc
Trong nhiều năm qua, Bắc Kinh đã đặt nhiều kỳ vọng rằng C919 của Tập đoàn máy bay thương mại Trung Quốc (Comac) có thể thách thức sự thống trị của Boeing và Airbus trên thị trường hàng không, qua đó thể hiện khả năng tự chủ về công nghệ của nước này.
Nhưng khi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung leo thang, các nhà phân tích cảnh báo rằng việc C919 phụ thuộc quá nhiều vào các nhà cung cấp Mỹ đối với các linh kiện quan trọng có thể đe dọa các kế hoạch tăng sản lượng và thậm chí ảnh hưởng đến việc bảo dưỡng các máy bay chở khách đang hoạt động.

Với việc 3 hãng hàng không lớn thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc đã đưa vào khai thác 17 chiếc C919 và Comac dự kiến sẽ sản xuất ít nhất 30 chiếc máy bay thân hẹp này trong năm nay, căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh đang cho thấy mức độ phụ thuộc lớn của các công ty Trung Quốc vào các doanh nghiệp Mỹ trong chuỗi cung ứng.
Theo nhà phân tích Ron Epstein của Bank of America, chiếc C919 – vốn thực hiện chuyến bay thương mại đầu tiên tại Trung Quốc vào năm 2023 – có 48 nhà cung cấp chính đến từ Mỹ, 26 từ châu Âu và chỉ 14 từ Trung Quốc.
Các nhà phân tích cho biết đối với hầu hết các linh kiện máy bay phương Tây được sử dụng trong chiếc C919, Trung Quốc hiện không có sẵn các lựa chọn thay thế trong nước. Điều này đồng nghĩa với việc Mỹ “có thể khiến Comac ngừng hoạt động bất cứ lúc nào họ muốn”, theo ông Richard Aboulafia, Giám đốc điều hành của hãng tư vấn hàng không AeroDynamic Advisory.
Một trong những bộ phận quan trọng nhất của C919 – động cơ LEAP-1C – được sản xuất bởi CFM International, liên doanh giữa tập đoàn GE Aerospace của Mỹ và nhà sản xuất Safran của Pháp. Trong khi Trung Quốc đang phát triển một lựa chọn thay thế nội địa là động cơ CJ-1000A, thì loại động cơ này vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm và “chưa sẵn sàng”, theo ông Dan Taylor, Giám đốc tư vấn của hãng tư vấn hàng không IBA.
Ông Taylor cho biết thêm, mặc dù CFM International vẫn tiếp tục sản xuất động cơ, bao gồm cả tại Pháp, nhưng mô-đun lõi lại được chế tạo ở bang Ohio, Mỹ. “Nếu việc tiếp cận mô-đun này bị gián đoạn, đó có thể trở thành cơn đau đầu lớn đối với Comac,” ông nhận định.
Các nhà cung cấp khác từ Mỹ cho dự án C919 bao gồm Honeywell, Collins Aerospace, Crane Aerospace & Electronics và Parker Aerospace, chịu trách nhiệm cung cấp nhiều linh kiện và hệ thống hàng không quan trọng. Honeywell đã không phản hồi yêu cầu bình luận, trong khi Collins từ chối đưa ra bình luận cụ thể về mối quan hệ của họ với Comac.
“Không giống như nhiều ngành công nghiệp khác, ngành hàng không dân dụng không phụ thuộc vào hoạt động sản xuất chi phí thấp tại Trung Quốc. Hầu hết các nhà cung cấp Trung Quốc tham gia vào dự án C919 đều không cung cấp các hệ thống có giá trị gia tăng cao như động cơ, hệ thống điều khiển, điện tử hàng không hay cơ cấu chấp hành”, ông Epstein của Bank of America viết trong một ghi chú.
Ông Sash Tusa, một nhà phân tích hàng không và quốc phòng có trụ sở tại Vương quốc Anh, cho biết mặc dù Mỹ “chưa tuyên bố sẽ ngừng cung cấp linh kiện cho C919, nhưng đó có thể sẽ là bước tiếp theo”. Các nhà phân tích hàng không cũng nhận định rằng các dịch vụ hậu mãi đang diễn ra, bao gồm bảo trì và sửa chữa đối với các máy bay C919 đã đi vào hoạt động, cũng sẽ phải phụ thuộc vào các nhà cung cấp từ Mỹ.
Hiện tại, “nhiều khả năng Comac vẫn còn đủ hàng tồn kho để đáp ứng các đợt giao hàng trong ngắn hạn”, theo nhận định của IBA. Trung Quốc cũng đã cấp một số miễn trừ thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ, bao gồm một số sản phẩm liên quan đến ngành hàng không. Safran cho biết tuần trước rằng Trung Quốc đã cấp miễn thuế cho việc nhập khẩu một số linh kiện hàng không vũ trụ nhất định.
Nhưng nếu tại một thời điểm nào đó, Mỹ quyết định hạn chế xuất khẩu các linh kiện quan trọng sang Trung Quốc và "nếu Trung Quốc ngừng mua các linh kiện máy bay từ Mỹ, chương trình C919 sẽ bị dừng lại hoặc bị hủy bỏ", Epstein cho biết.
Comac đã nghiên cứu tác động của việc tăng thuế quan và doanh số bán hàng "không bị ảnh hưởng", theo một người thân cận với công ty. Nhà sản xuất máy bay đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Không thể thay thế Boeing hay Airbus trong tương lai gần
Các hãng hàng không thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc sẽ là bên chịu ảnh hưởng nặng nề nhất nếu căng thẳng Mỹ - Trung làm gián đoạn năng lực sản xuất của Comac.
Theo ông Mayur Patel, Giám đốc khu vực châu Á của OAG Aviation, đến năm 2031, các hãng Air China, China Eastern và China Southern Airlines dự kiến mỗi hãng vận hành đội bay ít nhất 100 chiếc C919.

Tuy nhiên, trong năm ngoái, Comac chỉ giao được 13 chiếc C919 cho các hãng hàng không Trung Quốc, và theo công ty tư vấn hàng không Cirium Ascend, chỉ có một chiếc C919 được bàn giao trong ba tháng đầu năm nay.
Các nhà phân tích cho biết tốc độ sản xuất chậm của Comac có nghĩa là máy bay của hãng này không thể thay thế Boeing hay Airbus trong tương lai gần.
Bắc Kinh dường như đã nhận ra thực tế này khi Bộ Thương mại Trung Quốc đầu tuần trước tuyên bố nước này sẵn sàng hỗ trợ hợp tác bình thường với các công ty Mỹ, chỉ vài ngày sau khi các hãng hàng không Trung Quốc từ chối nhận bất kỳ máy bay phản lực mới nào từ Boeing.
Thuế quan và sự bất ổn xung quanh nguồn cung cấp linh kiện quan trọng của phương Tây cũng có thể khiến Comac phải xem xét lại các ưu tiên trong việc cung cấp và vận hành C919 bên ngoài Trung Quốc.
Máy bay chở khách này vẫn chưa có chứng nhận quốc tế, bao gồm từ Cục Hàng không Liên bang Mỹ và từ cơ quan quản lý hàng không của châu Âu, điều này hạn chế khả năng bay ra khỏi Trung Quốc của Cormac và nỗ lực thúc đẩy doanh số bán hàng toàn cầu của hãng. Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh châu Âu gần đây cho biết sẽ mất từ 3 đến 6 năm để C919 được chấp thuận.
Lào nhận COMAC C909: Máy bay Trung Quốc sải cánh ra Đông Nam Á
Dầu khí Nga hứng khủng hoảng kép, doanh nghiệp giảm mạnh lợi nhuận
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
Indonesia phản đối điều khoản ‘thuốc độc’ trong đàm phán thương mại với Mỹ
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
Số doanh nghiệp Trung Quốc báo lỗ cao kỷ lục, bức tranh kinh tế ngày càng u ám
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
Cháy chung cư Hong Kong khiến 94 người thiệt mạng: Gánh nặng bảo hiểm thuộc về ai?
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
Nhà đầu tư đặt cược Fed hạ lãi suất, thị trường toàn cầu biến động
(VNF) - Giá cổ phiếu tăng nhẹ trong bối cảnh kỳ vọng ngày càng lớn về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể cắt giảm lãi suất ngay trong tháng tới. Đồng USD giảm so với hầu hết các đồng tiền chủ chốt, ngoại trừ yên Nhật – đồng tiền vẫn đang được theo dõi sát sao khi thị trường cân nhắc khả năng Tokyo nâng lãi suất trước cuối năm.
Thảm họa cháy chung cư và cuộc khủng hoảng nhà ở nan giải của Hồng Kông
(VNF) - Năm 2024, giá đất trung bình ở Hồng Kông là khoảng 1,2 tỷ đồng/m2, cao nhất thế giới. Giá nhà quá cao khiến nhiều người phải sống trong các căn hộ chật hẹp giống như quan tài, hoặc đăng ký thuê nhà ở xã hội từ khi còn học cấp 3.
Apple sắp có 'thuyền trưởng' mới: Ai là người thay thế được Tim Cook?
(VNF) - Truyền thông Mỹ đưa tin Apple sắp có biến động lớn, khi CEO lâu năm Tim Cook có thể rời vị trí sớm nhất là vào đầu năm tới. Ứng cử viên sáng giá nhất cho vị trí kế nhiệm ông đã lộ diện.
Sóng gió lại ập đến, thêm 'đại bàng' bất động sản Trung Quốc nguy cơ 'gãy cánh'
(VNF) - Bất động sản Trung Quốc đang đối mặt với sóng gió mới khi China Vanke, từng được xem là “đại bàng” của ngành, lần đầu tiên đề xuất hoãn thanh toán trái phiếu trong nước. Động thái này khiến nhà đầu tư lo ngại về thanh khoản của Vanke và mức độ hỗ trợ từ chính phủ trong bối cảnh thị trường bất động sản suy yếu.
Cháy dữ dội cụm chung cư tại Hong Kong, ít nhất 13 người thiệt mạng
(VNF) - Vụ cháy bùng phát và lan rộng tại một khu chung cư ở Hong Kong chiều 24/11 khiến ít nhất 13 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Giới chức Hong Kong cho biết số người mắc kẹt bên trong các tòa nhà hiện vẫn chưa được xác định.
GWM đặt mục tiêu chinh phục châu Âu: Nhà máy mới, 300.000 xe/năm
(VNF) - Hãng xe Great Wall Motor (GWM) của Trung Quốc đang đặt mục tiêu sản xuất 300.000 xe mỗi năm vào năm 2029 tại châu Âu, nơi công ty đang tìm kiếm địa điểm xây dựng nhà máy ô tô đầu tiên trong nỗ lực khôi phục doanh số bán hàng đang sụt giảm tại khu vực.
Đài Loan 'bơm' 40 tỷ USD cho quốc phòng, tăng mua vũ khí Mỹ
(VNF) - Đài Loan dự chi 40 tỷ USD để nâng cấp năng lực phòng thủ, đẩy mạnh mua sắm vũ khí từ Mỹ nhằm đối phó rủi ro an ninh gia tăng trong khu vực.
Mỹ cử phái đoàn gặp TT Putin, dòng vốn quốc tế chờ tín hiệu từ Moscow
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo đặc phái viên Steven Witkoff và con rể Jared Kushner sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow (Nga) vào tuần tới trong một nỗ lực thúc đẩy hòa bình ở Ukraine. Các diễn biến ngoại giao này, nếu thành công, có thể ảnh hưởng tới giá năng lượng, thị trường cổ phiếu quốc phòng và dòng vốn quốc tế.
‘Số lượng tàu Trung Quốc tại Bắc Cực nhiều chưa từng có’
(VNF) - Theo một tài liệu của Bộ An ninh Nội địa (DHS), Mỹ đang tìm cách vượt lên Trung Quốc trong cuộc đua khai thác và kiểm soát vùng Bắc Cực, đồng thời cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt thợ đóng tàu tại Mỹ có thể cản trở nỗ lực này.
Canh bạc AI nghìn tỷ USD của các 'ông lớn' vùng Vịnh
(VNF) - Các nước vùng Vịnh đang chi không tiếc tay vào trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và khẳng định vị thế công nghệ trên bản đồ thế giới. Dù tiềm lực tài chính vượt trội, họ vẫn đối mặt thách thức về nhân lực, hạ tầng và khung pháp lý để biến tham vọng thành hiện thực.
Kinh tế Mỹ lộ thêm loạt tín hiệu đáng lo ngại
(VNF) - Một loạt dữ liệu ảm đạm được công bố ngay trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn đã làm gia tăng quan ngại về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời tạo thêm áp lực lên Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Thêm một Big Tech tiến sát mốc định giá 4.000 tỷ USD
(VNF) - Alphabet – công ty mẹ của Google – đang trên đà chạm mức định giá kỷ lục 4.000 tỷ USD trong phiên giao dịch ngày 25/11, tiếp tục nối dài chuỗi tăng trưởng suốt một năm qua nhờ chiến lược tập trung mạnh vào các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI).
Dòng tiền phòng thủ trỗi dậy khi thị trường mất định hướng
(VNF) - Sự biến động mạnh trên thị trường chứng khoán toàn cầu và những phản ứng bất thường của cổ phiếu công nghệ đang khiến tâm lý của các nhà đầu tư quốc tế chuyển từ lạc quan sang bi quan. Dù vậy, các chuyên gia tài chính nhấn mạnh những biến động ngắn hạn không đồng nghĩa với việc đánh mất cơ hội đầu tư dài hạn.
Quỹ lớn rút vốn khỏi Hàn Quốc - Đài Loan, đổ tiền vào AI Trung Quốc
(VNF) - Các quỹ đầu tư hàng đầu châu Á đang rút vốn khỏi Hàn Quốc và Đài Loan để chuyển sang cổ phiếu AI tại Trung Quốc, nơi mức định giá còn thấp, chi phí đầu tư rẻ và tiềm năng tăng trưởng dài hạn hấp dẫn hơn.
Giữa lo ngại 'bong bóng', Amazon rót 50 tỷ USD nâng cấp AI cho chính phủ Mỹ
(VNF) - Ngày 25/11, tập đoàn Amazon cho biết họ sẽ đầu tư 50 tỷ USD để mở rộng năng lực cung cấp trí tuệ nhân tạo (AI) và khả năng điện toán hiệu năng cao cho khách hàng là các cơ quan chính phủ Mỹ.
Thị trường BĐS đóng băng, chủ nhà Trung Quốc 'đặt bùa' chờ khách
(VNF) - Thị trường bất động sản (BĐS) Trung Quốc tiếp tục khủng hoảng với gần 80 triệu căn hộ trống và giá nhà liên tục giảm sâu. Trước sức ép chưa từng có, nhiều chủ sở hữu và dân buôn BĐS buộc phải tìm đến các biện pháp tâm linh, từ cầu nguyện ở chùa đến đặt bùa nhằm tìm tia hy vọng trong bối cảnh thị trường tê liệt.
Lợi nhuận cao gấp 50 lần, đại gia Malaysia bỏ trồng cọ xây trung tâm AI
(VNF) - Từng bị xem là “thủ phạm” tàn phá rừng nhiệt đới và đẩy loài đười ươi tới bờ tuyệt chủng, các tập đoàn dầu cọ Malaysia nay bất ngờ bước vào một cuộc đua mới: xây dựng trung tâm dữ liệu AI và pin mặt trời. Liệu những “kẻ thù khí hậu” suốt nhiều thập kỷ có thật sự lột xác thành các nhà cung cấp năng lượng xanh?
TT Trump điện đàm với Chủ tịch Tập Cận Bình, thảo luận loạt vấn đề 'nóng'
(VNF) - Cuộc điện đàm giữa nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc xoay quanh các "điểm nóng" toàn cầu như Đài Loan, Ukraine và hợp tác thương mại.
Nvidia không ‘cứu’ được thị trường, tương lai nào cho ngành AI?
(VNF) - Phố Wall từng kỳ vọng kết quả kinh doanh bùng nổ của Nvidia sẽ giúp xoa dịu nỗi lo ngày càng lớn về nguy cơ bong bóng trong nhóm cổ phiếu trí tuệ nhân tạo (AI). Nhưng thực tế lại không như vậy.
Trung Quốc tung chiến dịch 'tấn công quyến rũ' đất hiếm tại G20
(VNF) - Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 không chỉ để bảo vệ chính sách hạn chế xuất khẩu đất hiếm của nước mình mà còn đưa ra các giải pháp nhằm xoa dịu mối quan ngại của các quốc gia đang phát triển.
Tiền điện tử mất giá, gia đình TT Trump ước ‘thiệt hại’ hàng tỷ USD
(VNF) - Thị trường tiền điện tử biến động mạnh trong những tháng gần đây đã tác động rõ rệt đến tài sản liên quan crypto của gia đình Tổng thống Mỹ Donald Trump. Dù chịu thiệt hại, các thành viên vẫn giữ quan điểm lạc quan, tận dụng cơ chế đầu tư độc quyền để giảm rủi ro.
Dầu khí Nga hứng khủng hoảng kép, doanh nghiệp giảm mạnh lợi nhuận
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
Toàn cảnh 3ha đất nông nghiệp nội đô vừa được Hà Nội chuyển đổi để cao ốc
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.


































































