Báo cáo tại toạ đàm “Thương mại điện tử trên mạng xã hội tại Việt Nam: Một số vấn đề pháp lý”, tổ chức ngày 23/3, đại diện Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết tốc độ tăng trưởng của TMĐT trong giai đoạn 2013 – 2019 luôn ở mức cao, trên 20% mỗi năm.
Nhờ vậy, từ xuất phát điểm thấp 2,2 tỷ USD vào năm 2013, quy mô thị trường TMĐT lên đến khoảng 10,08 tỷ USD vào năm 2019. Dự kiến đến 2025 sẽ đạt 23 tỷ USD thông qua 3 kênh thương mại điện tử chính gồm: diễn đàn, mạng xã hội; sàn thương mại điện tử; website bán hàng.
Thị trường TMĐT ở Việt Nam được dự đoán sẽ tiếp tục tăng trưởng với tốc độ cao trong thời gian tới. Theo báo cáo của một số tổ chức, quy mô thị trường TMĐT Việt Nam đang tăng trưởng ở mức 49% và quy mô thị trường dự đoán đạt 23 tỷ USD vào năm 2025. Khi đó Việt Nam sẽ trở thành nước có quy mô TMĐT lớn thứ 2 Đông Nam Á, sau Indonesia (82 tỷ USD).
Đại diện VCCI nhận định TMĐT tại Việt Nam hiện đang trong giai đoạn bùng nổ với tăng trưởng hàng năm ở mức rất cao. Ngoài các website và sàn giao dịch TMĐT thì hoạt động giao dịch, mua bán hàng hoá, dịch vụ thông qua phương tiện là mạng xã hội hiện cũng đang thu hút số lượng rất lớn các cá nhân, doanh nghiệp.
Đặc biệt, xu hướng sử dụng mạng xã hội làm kênh tiếp thị, phân phối đang có chiều hướng gia tăng trong thời gian trở lại đây.
Tuy vậy, theo đại diện VCCI, về mặt pháp lý, các khuôn khổ cho hoạt động TMĐT, hoạt động của mạng xã hội được xây dựng chủ yếu từ năm 2013. Các quy định này được xây dựng trong giai đoạn đầu của TMĐT, rất nhiều vấn đề chưa được đề cập hoặc được quy định rất chung chung, chỉ mang tính nguyên tắc nên gây khó khăn trong quá trình áp dụng.
Hơn nữa, do thực tiễn hoạt động TMĐT trên internet phát triển quá nhanh nên nhiều quy định đã trở nên lạc hậu. Chính vì vậy, pháp luật về quản lý mạng xã hội và thương mại điện tử đang được rà soát và dự kiến sửa đổi trong thời gian tới.
Nghiên cứu của VCCI cho thấy hoạt động có yếu tố TMĐT trên mạng xã hội khá đặc thù và không hoàn toàn giống với bất kỳ một hình thức TMĐT nào, bao gồm cả sàn thương mại điện tử.
Một trong những điểm khác biệt nổi bật giữa mạng xã hội và sàn TMĐT là cho đến nay các mạng xã hội chưa có chức năng đặt hàng trực tuyến. Người mua và người bán vẫn phải liên hệ trực tiếp với nhau để hoàn thành giao dịch thương mại.
Trong khi đó các sàn TMĐT có thể có chức năng đặt hàng trực tuyến và cho phép giao dịch TMĐT được hoàn tất trên môi trường mạng từ khâu đặt hàng cho đến khâu vận chuyển và giao hàng.
Một số mạng xã hội có bổ sung chức năng hỗ trợ hoạt động có yếu tố TMĐT (như Marketplace của Facebook hay Shop của Zalo) nhưng chức năng này mới chỉ dừng lại ở khâu giới thiệu sản phẩm và cung cấp thông tin, chưa có chức năng đặt hàng trực tuyến.
"Thực tiễn này đòi hỏi pháp luật về TMĐT cũng cần có những quy định phù hợp để quản lý hiệu quả cũng như tạo điều kiện cho các hoạt động TMĐT phát triển. Việc quản lý hoạt động có yếu tố TMĐT trên mạng xã hội cần có những khác biệt với các loại hình TMĐT khác để phù hợp với bản chất của hoạt động này và có tính khả thi", đại diện VCCI nói.
Phát biểu tại toạ đàm, ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế VCCI, cho rằng với tốc độ phát triển nhanh chóng của kinh tế số và Internet, dường như nhiều vấn đề về pháp lý đang bị chồng lấn.
"Một số nghiên cứu gần đây của VICC cho thấy hiện nhiều quy định quản lý thông qua điều kiện kinh doanh cấp giấy phép hoạt động trên môi trường mạng còn nhiều bất cập; vấn đề bảo hộ tài sản sở hữu trí tuệ đối với các loại tài sản trong kinh tế số chưa thực sự rõ ràng, hiệu quả; các mô hình kinh doanh, dịch vụ trên nền tảng kinh tế số phát triển khá nhanh, nhưng lại chưa có nhiều biện pháp quản lý…", ông Tuấn nói.
Theo ông Tuấn, lợi ích của TMĐT mang lại là không phủ nhận, nhưng cũng có nhiều rủi ro trục trặc xảy ra. Do đó, phải ứng xử chính sách, liều lượng như thế nào cho phù hợp, nội dung cần được lưu tâm.
Ông Nguyễn Văn Tuấn, Phó giám đốc Công ty Cổ phần VCCorp, thì cho rằng cần nhìn nhận TMĐT là xu hướng phát triển với tốc độ rất nhanh, đó là xu hướng tất yếu nên không thể kìm hãm mà phải đưa ra cơ chế minh bạch rõ ràng.
Theo ông Tuấn, tại các quốc gia phát triển, việc lên mạng xã hội để mua sắm là giải trí. Vì thế chúng ta phải chấp nhận đây là xu thế và Việt Nam cũng vậy. Bởi rất khó để phân loại các nền tảng trên mạng xã hội, hiện nay đã có những mạng xã hội siêu ứng dụng, điểm khác giữa các nền tảng này chỉ là điểm xuất phát và trong tương lai cơ chế hoạt động cũng tương tự nhau.
Để phát triển TMĐT ở Việt Nam, lãnh đạo VCCorp cho rằng cần làm rõ được một số vấn đề. Đầu tiên là phải quản lý hàng hoá đăng tải để đảm bảo quyền sở hữu trí tuệ. Tránh bán hàng giả hàng nhái đối với các sản phẩm bảo hộ sở hữu trí tuệ.
Tiếp theo đó là cần quản lý được lừa đảo, mạo danh để bán hàng. Vấn đề nữa là quản lý thuế của người bán bởi nếu không quản được thì sẽ nảy sinh vấn đề khó cạnh tranh giá cả.
Việc làm thế nào để xử lý và gỡ được tin xấu, thậm chí khi cần có thể trích xuất được lý lịch người bán và người mua (quản lý data) cũng là vấn đề cần được giải quyết...
Cũng tại toạ đàm, nhiều ý kiến nhận định một trong những điểm khác biệt nổi bật giữa mạng xã hội và sàn TMĐT là các mạng xã hội chưa có chức năng đặt hàng trực tuyến. Người mua và người bán vẫn phải liên hệ trực tiếp với nhau để hoàn thành giao dịch thương mại.
Trong khi đó các sàn thương mại điện tử có thể có chức năng đặt hàng trực tuyến và cho phép giao dịch được hoàn tất trên môi trường mạng từ khâu đặt hàng cho đến khâu vận chuyển và giao hàng.
Do đó, các ý kiến cho rằng công tác quản lý hoạt động có yếu tố thương mại điện tử trên mạng xã hội cần có những khác biệt với các loại hình thương mại điện tử khác để phù hợp với bản chất của hoạt động này và có tính khả thi trong thực tế.
Tags:
(VNF) - Ông Sarim Aziz, Giám đốc Chính sách công tại Meta nói: "AI là thành tố quan trọng đưa Việt Nam vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình. Để phát triển được AI cần sự bao trùm, thu hút sự quan tâm của mọi người dù đó là người giàu hay người nghèo, đa dạng về giới, về văn hóa...
(VNF) - Theo LS Lê Minh Phiếu, thay vì Nhà nước đứng ra lập sàn, cần tạo môi trường pháp lý thuận lợi để doanh nghiệp tư nhân triển khai sàn giao dịch “made in Vietnam”, qua đó hình thành hệ sinh thái giao dịch tiền kỹ thuật số trong nước.
(VNF) -Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị thành lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ sau khi thanh tra về tài chính, kế toán và thuế tại ACV.
(VNF) - Theo công bố mới nhất từ nền tảng đo lường tốc độ Internet i-Speed (Trung tâm Internet Việt nam - VNNIC), VNPT là nhà mạng có tốc độ internet nhanh nhất Việt Nam trong liên tục các tháng 12/2024 và tháng 1/2025, với tốc độ trung bình cao hơn các nhà mạng khác gần 1,5 lần.
(VNF) - G-Group sẽ đồng hành cùng Bảo Minh trên hành trình chuyển đổi số toàn diện.
(VNF) - Theo Công an TP. Hà Nội, các vụ việc, vấn đề phát sinh, tranh chấp liên quan đến các hoạt động giao dịch đồng tiền ảo Pi Network rất rủi ro.
(VNF) - Trong vụ trộm tiền mã hóa lớn nhất từng được ghi nhận, một số lượng lớn ETH trị giá 1,5 tý USD đã bị đánh cắp khỏi sàn giao dịch ByBit chỉ qua một giao dịch duy nhất vào ngày 21/2.
(VNF) - Bản đồ doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam được kỳ vọng là công cụ quan trọng giúp định vị doanh nghiệp trên thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng cơ hội hợp tác trong nước và quốc tế.
(VNF) - Ngày 27/2, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã ký văn bản về việc chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại Tổng công ty Viễn thông MobiFone từ Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp về Bộ Công an.
(VNF) - Trung tâm dữ liệu quốc gia thực hiện việc tích hợp, đồng bộ, lưu trữ, khai thác... dữ liệu của các cơ quan Nhà nước, nhằm hình thành kho dữ liệu từ các cơ sở dữ liệu quốc gia.
(VNF) - Việc Telio chính thức đóng cửa gần đây, kết hợp với những khoản lỗ ngày càng gia tăng của Tiki và trục trặc trong kế hoạch IPO, đang làm dấy lên những nghi ngờ về chiến lược thương mại điện tử của VNG.
(VNF) - Hội nghị quốc tế về Trí tuệ nhân tạo và Bán dẫn (AISC) 2025 sẽ diễn ra từ ngày 12/3 - 16/3/2025 tại Hà Nội và Đà Nẵng, quy tụ các nhà tiên phong trong lĩnh vực công nghệ trên toàn cầu.
(VNF) - VNDirect yêu cầu tổ chức phát hành trái phiếu là Bkav Pro nộp đủ số tiền 1,5 tỷ đồng trong 15 ngày.
(VNF) - Bộ Kế hoạch - Đầu tư đề xuất cho TP. HCM và Đà Nẵng quy định chi tiết về tiêu chí, điều kiện lựa chọn và trình tự, thủ tục đăng ký, thẩm định, cấp phép thực hiện thử nghiệm có kiểm soát (sanbox).
(VNF) - Quốc hội vừa thông qua chính sách hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam sản xuất chíp bán dẫn tới 10.000 tỷ đồng.
(VNF) - Lãnh đạo UBND TP Hà Nội cho biết sẽ sớm triển khai Khu công nghệ thông tin tập trung Công viên công nghệ phần mềm Hà Nội quy mô hơn 32ha tại quận Long Biên.
(VNF) - Mặc dù đã khai trương nhưng Khu Công viên phần mềm số 2 vẫn chưa thể bàn giao cho đơn vị quản lý để vận hành khai thác.
(VNF)- Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho hay hiện nay chi cho nghiên cứu phát triển của Việt Nam đang là 0,5% GDP, mới được 1/4 so với mục tiêu 2%.
(VNF) - Đánh giá game là ngành đóng góp rất tốt vào sự phát triển của đất nước, Cục trưởng Lê Quang Tự Do cho rằng ngành game có nhiều điều tốt đẹp, nhưng trước giờ toàn bị nói về những điều tiêu cực.
(VNF) - Những năm gần đây, Đông Nam Á chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ của nền kinh tế nhờ vào sự kết hợp của nhiều yếu tố, nổi bật trong số đó chính là sự tăng trưởng mạnh mẽ của kinh tế số và quá trình số hoá tăng tốc vượt bậc trong đại dịch.
(VNF) - Đây là nhận định của Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng tại Hội nghị "Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và nhân lực chất lượng cao thúc đẩy tăng trưởng kinh tế" diễn ra chiều 11/2.
(VNF) - Ví dụ này được Thủ tướng đưa ra để gợi mở việc giải phóng tư duy, huy động mọi nguồn lực phát triển khoa học công nghệ.
Các nhà nghiên cứu phát triển khung phần mềm ExBody2 giúp robot chuyển động, thậm chí nhảy múa, uyển chuyển như người thật.
(VNF) - Ngày 10/2/2025, tại Hà Nội, Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT) đã ký kết thỏa thuận hợp tác toàn diện với Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) và Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) giai đoạn 2025-2030.
(VNF) - Trong thời đại số, chỉ cần một cú click chuột, chúng ta có thể rơi vào bẫy của những kẻ lừa đảo tinh vi. Từ tin nhắn giả mạo, cuộc gọi lừa đảo, cho đến những trang web đánh cắp thông tin,... các chiêu thức ngày càng đa dạng và khó nhận biết.
(VNF) - Ông Sarim Aziz, Giám đốc Chính sách công tại Meta nói: "AI là thành tố quan trọng đưa Việt Nam vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình. Để phát triển được AI cần sự bao trùm, thu hút sự quan tâm của mọi người dù đó là người giàu hay người nghèo, đa dạng về giới, về văn hóa...
(VNF) - Dự án The Matrix One giai đoạn II (The Matrix Premium) được khởi công vào quý II/2024 do Công ty Cổ phần đầu tư Mai Linh làm chủ đầu tư, dự kiến mở bán trong năm 2025.
