Tiến độ cao tốc Bắc - Nam phía Đông: Ì ạch nhóm dự án đối tác công - tư

"Điểm sáng" cao tốc sử dụng vốn đầu tư công

Cập nhật tiến độ các dự án, Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho biết đoạn cao tốc Cao Bồ - Mai Sơn khởi công ngày 2/12/2019, dự kiến hoàn thành tháng 12/2021. Hiện tại, dự án đạt 88% giá trị hợp đồng.

Tại phần chính tuyến dài 7,2km, đơn vị thi công đang thảm bê tông nhựa C19 đối với phần đường thuộc địa bàn tỉnh Nam Định (3,7km); đang thi công móng đường 2 nhánh của nút giao Mai Sơn đối với phần đường thuộc địa bàn tỉnh Ninh Bình. Dự kiến, dự án sẽ cơ bản hoàn thành phần đường và cầu trong tháng 10/2021, hoàn thành toàn dự án trong năm 2021.

Một dự án có vốn đầu tư công khác là cầu Mỹ Thuận 2 (khởi công 16/3/2020, dự kiến hoàn thành tháng 12/2023). Dự án ban đầu bị chậm tiến độ nhưng nhờ sự vào cuộc của Ban Quản lý dự án 7 và Bộ Giao thông Vận tải, dự án đã đạt 62,68% giá trị hợp đồng, tiến độ vượt kế hoạch 3,43%.

Đối với dự án cao tốc Cam Lộ - La Sơn (khởi công đầu tiên trong 11 dự án cao tốc Bắc - Nam, dự kiến hoàn thành vào tháng 12/2021), hiện khối lượng thực hiện cũng đạt 61% giá trị xây lắp trong hợp đồng.

Tuy nhiên, dự án này có khả năng không hoàn thành đúng kế hoạch do một số nguyên nhân khách quan như: ảnh hưởng của bão lũ khu vực miền Trung năm 2020, dịch Covid-19; khó khăn trong nguồn vật liệu đất đắp (đặc biệt đối với gói thầu XL5, XL6, XL11); chậm trễ trong công tác giải phóng mặt bằng đối với những đoạn phải xử lý nền đất yếu (đặc biệt đối với gói thầu XL8).

Theo Nghị quyết số 52/2017/QH14, các dự án cơ bản hoàn thành năm 2021. Tuy nhiên do các nguyên nhân như nêu trên, dự án dự kiến hoàn thành trong năm 2022.

Nhiều dự án chậm tiến độ do Covid -19

Do ảnh hưởng của đại dịch Covid 19 và những khó khăn liên quan đến việc thiếu mỏ đất, đá, giá thép tăng mạnh trong thời gian qua, hàng loạt các dự án cao tốc bị chậm tiến độ so với dự kiến.

Ví dụ đoạn Mai Sơn - QL45 khởi công tháng 9/2020, kế hoạch hoàn thành vào tháng 12/2022. Tuy nhiên, dự án mới chỉ đạt 26,1% tổng giá trị hợp đồng. Phần thi công khoan hầm đã đào thông 2 ống hầm Tam Điệp. Tiến độ đến nay chậm khoảng 0,87% giá trị hợp đồng.

Đối với cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết, dự án khởi công tháng 9/2020, kế hoạch hoàn thành vào tháng 12/2022. Tuy nhiên, dự án mới chỉ thực hiện được 14,32% tổng giá trị hợp đồng, chậm khoảng 0,96% giá trị hợp đồng. Trao đổi với VietnamFinance, ông Hoàng Tuấn Khoát, Phó tổng giám đốc Ban QLDA 7 cho biết: "Chúng tôi đang phải thi công xuyên đêm để bù lại tiến độ dự án".

Đối với đoạn Phan Thiết - Dầu Giây, khởi công tháng 9/2020, kế hoạch hoàn thành vào tháng 12/2022, đến nay cũng chỉ đạt 14,97% tổng giá trị hợp đồng. Tiến độ dự án chậm khoảng 1,4% hợp đồng, nguyên nhân chủ yếu là khó khăn về nguồn cung vật liệu đất đắp và ảnh hưởng của đại dịch Covid-19;

Đối với cao tốc QL45 - Nghi Sơn, khởi công ngày 1/7/2021, dự kiến hoàn thành tháng 12/2023, hiện các nhà thầu đã huy động công trường, lán trại, máy móc, thiết bị... giá trị sản lượng đạt khoảng 2,7 tỷ đồng/3.327 tỷ đồng tổng giá trị hợp đồng, đạt 0,08%.

Đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu cũng mới khởi công tháng 7/2021, dự kiến hoàn thành tháng 12/2023. Hiện nay, các nhà thầu đang triển khai đồng loạt nhiều mũi thi công... giá trị sản lượng đạt khoảng 20 tỷ đồng/4.728,65 tỷ đồng tổng giá trị hợp đồng, đạt 0,4%.

Ì ạch nhóm dự án đối tác công - tư

Theo ghi nhận của VietnamFinance, nếu so với các dự án đầu tư công thì các dự án PPP cao tốc Bắc - Nam đang triển khai rất chậm và ì ạch. Ví dụ tại 2 dự án cao tốc QL 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu, dù mới khởi công trong tháng 7 nhưng 2 tháng qua đã bắt đầu giải ngân và có sản lượng thì các cao tốc PPP lại chưa ghi nhận báo cáo sản lượng thi công.

Cụ thể, đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt trị giá 11.000 tỷ đồng đã khởi công ngày 22/5/2021, kế hoạch hoàn thành vào tháng 5/2024. Tuy nhiên, đến thời điểm này, các nhà đầu tư BOT vẫn loay hoay với việc lập thiết kế bản vẽ thi công, lựa chọn nhà thầu, huy động tín dụng, huy động máy móc thiết bị để đào bóc hữu cơ đào nền đường... chưa có báo cáo sản lượng.

Trong khi đó, chủ đầu tư dự án là liên danh có tiếng gồm: Công ty TNHH Hòa Hiệp - Công ty Cổ phần Tập đoàn CIENCO4 - Công ty TNHH Đầu tư Núi Hồng - Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn - Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng VINA2.

Đáng chú ý, Công ty TNHH Hòa Hiệp của ông Phạm Đình Hạnh (tức Hạnh bạc) là đơn vị trúng nhiều dự án lớn tại khu vực miền Trung và được coi là “ông trùm” các dự án xây lắp tại khu vực này.

Hay như đoạn Nha Trang - Cam Lâm do Tập đoàn Đèo Cả trúng thầu đã triển khai dự án từ tháng 7/2021, kế hoạch hoàn thành vào quý III/2023. Hiện nhà đầu tư PPP này đã thực hiện xong công tác lựa chọn nhà thầu thiết kế bản vẽ thi công, tư vấn giám sát và bắt đầu huy động máy móc thiết bị để tổ chức thi công bóc hữu cơ, đào nền đường... song cũng chưa có báo cáo sản lượng.

Riêng dự án Cam Lâm - Vĩnh Hảo, ngày 30/7/2021, Bộ Giao thông Vận tải và nhà đầu tư trúng thầu đã ký kết hợp đồng BOT, dự kiến sẽ khởi công tháng 10/2021, hoàn thành trong năm 2024. 

Trước tiến độ chậm trễ tại nhiều dự án cao tốc, Phó thủ tướng Lê Văn Thành chỉ đạo: không được lùi tiến độ cao tốc Bắc - Nam, Bộ Giao thông Vận tải và các nhà thầu phải đẩy nhanh thi công, bù đắp tiến độ trong tháng 10/2021. Các địa phương phải tăng tốc cấp phép các mỏ đất, đá không để cao tốc trọng điểm Bắc - Nam thiếu vật liệu xây dựng.

Trước đó, để tháo gỡ những khó khăn cho các dự án trọng điểm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể đã lập tổ đặc biệt đốc tiến độ và giải ngân các dự án, phấn đấu giải ngân 44.000 tỷ đồng trong năm 2021.