Sáng kiến Ngân hàng cây (Tree Bank) của Ngân hàng Nông nghiệp & Hợp tác xã Thái Lan (Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives-BAAC) vốn xuất phát từ một chương trình khuyến khích nông hộ “gửi tiết kiệm bằng cây” từ năm 2007, nhưng chỉ tới đầu 2023 mới chính thức chuyển đổi sang mô hình “ngân hàng carbon” khi BAAC phối hợp với Tổ chức TGO để lượng hóa và đăng ký tín chỉ rừng.
Trong thương vụ đầu tiên, BAAC mua lại 400 tấn tín chỉ carbon rừng từ hai cộng đồng nông dân ở tỉnh Khon Kaen với giá kỷ lục 30 000 baht/tấn (khoảng 840 USD), tương đương gói tín dụng trị giá 120 triệu baht dùng làm bảo đảm cho khoản vay cải tạo đất canh tác. Giá mua cao hơn gấp 10 đến 15 lần giá giao dịch bình quân trên các sàn Carbon tự nguyện (Voluntary Carbon Market-VCM) châu Á, giúp nông dân thu về khoản thặng dư tài chính đáng kể, đồng thời tạo minh chứng thương mại hóa rằng tín chỉ T-VER có thể được định giá như “tài sản có giá trị kinh tế” đủ tiêu chuẩn thế chấp.
Sau thành công ở Khon Kaen, BAAC tuyên bố mở rộng Tree Bank sang các tỉnh Chumphon và Nan, đặt mục tiêu mua và bán 10 000 tấn tín chỉ/năm và sử dụng toàn bộ làm tài sản bảo đảm cho “Khoan vay tín chỉ Carbon” lãi suất ưu đãi nhằm khuyến khích nông hộ trồng rừng thương mại. Ba yếu tố pháp lý then chốt giúp thương vụ diễn ra suôn sẻ: (i) Đạo luật Bảo đảm Kinh doanh 2015 cho phép thế chấp tài sản vô hình; (ii) Nghị định Bộ trưởng 2018 bổ sung “tài sản vô hình khác có thể định giá và chuyển nhượng”; trong đó bao hàm tín chỉ carbon; (iii) hệ thống sổ đăng ký T-VER của TGO bảo đảm khả năng truy xuất và hạn chế rủi ro tính trùng.
Nhận thấy tiềm năng sinh lợi và phù hợp mục tiêu ESG, hai ngân hàng thương mại trụ cột của Thái Lan là Ngân hàng Bangkok và Ngân hàng Krungthai đã cùng với Hiệp hội Ngân hàng Thái Lan thành lập Liên minh Tín dụng Carbon (Carbon Credit Lending Alliance) để chuẩn hóa khung đánh giá, định giá và nhận thế chấp tín chỉ carbon theo BCA 2015.
Ngân hàng Bangkok lồng ghép tín chỉ các-bon vào khung “Tài chính có trách nhiệm”: hồ sơ vay chỉ được phê duyệt khi khách hàng chứng minh nguồn tín chỉ hợp lệ (T-VER/ T-VER cao cấp) và chấp nhận mức “lỗ dự kiến” khoảng 30 % đến 60 % đối với tín chỉ tiêu chuẩn, và 20 % đến 40 % nếu là tín chỉ T-VER cao cấp nhờ độ tin cậy cao hơn. Điều này giúp giảm rủi ro tín dụng và bảo vệ ngân hàng trước biến động giá tín chỉ trong thời gian khoản vay còn hiệu lực. Giai đoạn 2024-2026, ngân hàng đặt mục tiêu 2 % dư nợ mới được bảo đảm bằng “tài sản carbon” trong các ngành nông nghiệp và bất động sản xanh.
Về phần mình, Ngân hàng Krungthai phát hành “Tín dụng xanh KTB ” nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện dự án tiết kiệm năng lượng, năng lượng tái tạo và các hoạt động giảm phát thải khí nhà kính. Dựa vào đó, Ngân hàng thương mại này đang hoàn thiện mô hình “Hệ thống đăng ký tín chỉ carbon để thế chấp” kết nối trực tiếp sổ đăng ký T-VER với hệ thống thế chấp ngân hàng để tự động cập nhật tình trạng tín chỉ.
Cả hai ngân hàng đều trích dẫn BAAC và Tree Bank như về định giá tín chỉ rừng” và khẳng định việc mở rộng tín dụng carbon sẽ giúp Thái Lan đạt mục tiêu (1) trung hòa carbon vào 2050 và (2) nâng quy mô thị trường VCM nội địa lên 5 tỉ USD năm 2030.
Để các ngân hàng có thể triển khai việc nhận tín chỉ carbon làm tài sản đảm bảo, Thái Lan đã bước đầu xây dựng một khuôn khổ pháp lý chặt chẽ.
Đầu tiên, Đạo luật Bảo đảm Kinh doanh B.E. 2558 (2015) của Thái Lan (Business Collateral Act-BCA) đã thiết lập khuôn khổ pháp lý đầu tiên cho phép tài sản vô hình được dùng làm biện pháp bảo đảm, nhờ đó mở rộng nguồn tài sản thế chấp vượt ra khỏi bất động sản và tài sản hữu hình truyền thống. BCA được Quốc hội Thái Lan thông qua ngày 5/11/2015, có hiệu lực từ 2/7/2016, nhằm “mở khóa” nguồn tín dụng cho doanh nghiệp bằng cách cho phép người vay giữ quyền sở hữu và sử dụng tài sản bảo đảm trong suốt thời gian thế chấp, khác hoàn toàn cơ chế truyền thống yêu cầu chuyển giao vật chất cho chủ nợ.
Nghị định Bộ trưởng số 3/2561 (năm 2018) bổ sung danh mục “tài sản phi truyền thống” cho BCA 2015, bao gồm quyền tài sản vô hình có giá trị thương mại như quyền sở hữu trí tuệ, quyền khai thác giống cây lâu năm, quyền phát sinh trong tương lai và “tài sản vô hình khác có thể định giá và chuyển nhượng”. Quy định này cho phép cơ quan quản lý bổ sung hạng mục mới mà không cần sửa luật gốc, tạo nền tảng pháp lý để tín chỉ các bon được xem là tài sản thế chấp nếu đáp ứng điều kiện định giá và chuyển nhượng đủ điều kiện trở thành tài sản bảo đảm. Hệ thống này quy định rõ quy trình hợp đồng, đăng ký, định giá và cưỡng chế, đồng thời trao quyền cho Cục Phát triển Doanh nghiệp thuộc Bộ Thương mại giám sát đăng bạ thế chấp.
Việc BCA và Nghị định 2018 cùng nhau thừa nhận tài sản vô hình giúp thúc đẩy các dự án giảm phát thải và tài chính xanh, đồng thời đặt nền tảng để Thái Lan đẩy nhanh hình thành thị trường carbon nội địa.
Bên cạnh đó, theo Chương trình giảm phát thải Thái Lan (Thailand Voluntary Emission Reduction- T-VER) do Tổ chức Quản lý Khí nhà kính Thái Lan (Thailand Greenhouse Gas Management Organization-TGO) quản lý, tín chỉ được xác thực có thể được giao dịch và định giá như một tài sản hợp pháp phù hợp với các quy định của BCA và Nghị định 2018, cho phép tín chỉ carbon được công nhận như tài sản thế chấp cho doanh nghiệp dự án giảm thiểu phát thải hoặc trồng rừng carbon sinh lợi. Thời hạn tín dụng thường kéo dài 7 đến 10 năm, với chu kỳ kiểm tra/giám sát định kỳ 1-2 năm do tổ chức thẩm định độc lập thực hiện trước khi TGO phát hành chứng chỉ vào sổ đăng ký số.
Được nâng cấp từ T VER, chuẩn T-VER cao cấp (ra mắt năm 2023) áp dụng bộ tiêu chí nghiêm ngặt hơn với yêu cầu dự án đạt chuẩn “không gây hại thuần”, chứng minh giảm phát thải vượt mức kinh doanh thông thường và cam kết cơ chế khiếu nại/giám sát xã hội sâu rộng. Bên cạnh đó, biên bản ghi nhớ hợp tác Cơ chế tín chỉ chung (Joint Crediting Mechanism-JCM) mới ký với Nhật Bản vào tháng 7/2024 cho phép các dự án T VER cao cấp đủ điều kiện chuyển đổi tín chỉ sang cơ chế tín dụng chung khi đáp ứng tiêu chí công nghệ sạch tiên tiến, tạo động lực tài chính cho nhà đầu tư. Mọi tín chỉ T VER hay T VER cao cấp phải có ID trong sổ đăng ký TGO; ngân hàng chỉ nhận tín chỉ “còn hiệu lực & chưa bị thu hồi”. Nhờ quy trình chuẩn hóa, minh bạch và gắn kết các chuẩn mực quốc tế, T VER cao cấp đang trở thành mô hình mẫu về quản trị tín chỉ các bon trong khu vực, vừa đáp ứng nhu cầu nội địa vừa bảo đảm khả năng chuyển nhượng ra thị trường toàn cầu.
Kinh nghiệm của Thái Lan trong việc công nhận và sử dụng tín chỉ carbon như một loại tài sản thế chấp hợp pháp cho thấy một hướng đi tiên phong và có tính hệ thống nhằm gắn kết thị trường tín chỉ carbon với lĩnh vực tài chính xanh. Điều này đặc biệt mang tính gợi mở đối với Việt Nam hướng đến phát triển thị trường carbon nội địa và thúc đẩy chuyển đổi xanh trong nền kinh tế.
Việc Thái Lan ban hành đạo luật Bảo đảm Kinh doanh (BCA 2015) cùng các nghị định bổ sung để thừa nhận tài sản vô hình có thể chuyển nhượng, bao gồm tín chỉ carbon, cho thấy tầm quan trọng của một khuôn khổ pháp lý rõ ràng, linh hoạt và thích ứng nhanh với các loại tài sản phi truyền thống. Trong khi đó, hệ thống pháp luật tại Việt Nam hiện vẫn chưa có quy định cụ thể công nhận tín chỉ carbon là tài sản bảo đảm, càng chưa có hướng dẫn kỹ thuật về định giá, đăng ký hay chuyển nhượng loại tài sản này, gây ra rào cản lớn cho việc tích hợp tín chỉ carbon vào các công cụ tín dụng.
Thực tiễn từ Thái Lan cũng nhấn mạnh vai trò của các cơ quan quản lý trung ương (như TGO) trong việc xác thực, cấp mã định danh và vận hành sổ đăng ký tín chỉ một cách minh bạch, tạo cơ sở pháp lý cho ngân hàng yên tâm nhận thế chấp. Việt Nam hoàn toàn có thể học hỏi mô hình này, đồng thời gắn kết với tiến trình xây dựng sàn giao dịch tín chỉ carbon theo lộ trình của Chính phủ. Đặc biệt, thương vụ mẫu như Tree Bank cho thấy cách lồng ghép khéo léo giữa chính sách tài chính nông nghiệp và cơ chế khuyến khích trồng rừng hấp thụ carbon. Tuy nhiên, bài học quan trọng từ phía Thái Lan cũng cảnh báo về các yếu tố dễ gây rủi ro như quy mô thị trường nhỏ, thiếu cầu ổn định, chi phí xác minh cao, nhất là đối với doanh nghiệp nhỏ và hộ gia đình.
Do đó, để hướng đến việc sử dụng tín chỉ carbon như một công cụ tài chính khả thi, Việt Nam cần song song triển khai cả khung pháp lý công nhận tài sản bảo đảm phi truyền thống, xây dựng hệ thống định danh và đăng ký tín chỉ chuẩn hóa, đồng thời thúc đẩy các chương trình tín dụng xanh mẫu gắn với lĩnh vực ưu tiên như lâm nghiệp và nông nghiệp carbon thấp. Đây sẽ là tiền đề để tích hợp tín chỉ carbon vào chuỗi giá trị tài chính, qua đó nâng cao hiệu quả huy động vốn cho các dự án giảm phát thải và thúc đẩy mục tiêu trung hòa carbon đến năm 2050.
Tags:
(VNF) - Theo NHNN, Chương trình tín dụng đầu tư hạ tầng điện, giao thông, công nghệ chiến lược được triển khai theo hai giai đoạn với tổng quy mô lên tới 500.000 tỷ đồng. Các doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ được vay vốn với lãi suất thấp hơn 1 - 1,5% so với mức lãi suất cùng kỳ hạn của ngân hàng.
(VNF) - Trong năm 2025, công nghệ mới - đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa - không chỉ thay đổi cách vận hành của các tổ chức tài chính toàn cầu mà còn đặt ra nhiều cơ hội lẫn thách thức cho các nền kinh tế như Việt Nam.
(VNF) - Một số ngân hàng đã điều chỉnh lãi suất huy động tăng tới hai lần chỉ trong chưa đầy nửa tháng, phản ánh áp lực huy động vốn ngày càng lớn.
(VNF) - Lãi suất liên ngân hàng tiếp tục đi lên, kỳ hạn ngắn cao hơn kỳ hạn dài. Lãi suất huy động kỳ hạn ngắn tại nhiều ngân hàng lên mức kịch trần.
(VNF) - Hiện nay, phần lớn nhu cầu cho vay đến từ lạm phát tài sản, khi giá trị các loại tài sản, đặc biệt là bất động sản, tăng lên, thị trường kinh doanh tài sản cũng trở nên sôi động. Điều này kéo theo nhu cầu vay vốn để đầu tư, mua bán tài sản, và thực tế, tín dụng chảy vào khu vực sản xuất không nhiều.
(VNF) - Đến nay, Sacombank vẫn chưa nhận được phản hồi của NHNN về thương vụ xử lý 32,5% cổ phần liên quan đến nhóm ông Trầm Bê do quá trình tái cơ cấu nội bộ tại ngân hàng trung ương.
(VNF) - Lãi suất tăng, kéo theo chi phí vốn tăng trở lại khiến dòng vốn tín dụng vào bất động sản đang có dấu hiệu “dịch chuyển”.
(VNF) - Giá USD tự do tiếp đà giảm mạnh, về sát mốc 27.000 đồng/USD, trong khi giá đồng bạc xanh tại các ngân hàng được điều chỉnh tăng nhẹ.
(VNF) - Khi việc đi – đến – trải nghiệm khắp thế giới trở thành một phần không thể thiếu của thế hệ công dân toàn cầu, TPBank đang kết hợp cùng Visa tạo nên sức bật mạnh mẽ với đa dạng giải pháp thanh toán và chuyển tiền quốc tế liền mạch. Những bước tiến này giúp khách hàng giao dịch tiện lợi và khám phá thế giới ngày càng dễ dàng.
(VNF) - Không ít người vẫn có thói quen rút tiền mặt trực tiếp từ thẻ tín dụng khi cần tiền gấp mà chưa đánh giá đầy đủ các chi phí và rủi ro đi kèm. Theo các chuyên gia tài chính, đây là lựa chọn tiềm ẩn nhiều hệ lụy và người dùng nên cân nhắc các kênh tín dụng minh bạch, chi phí thấp hơn.
(VNF) - Tại Lễ trao giải Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết (Vietnam Listed Company Awards – VLCA) 2025, Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) tiếp tục được vinh danh trong Top 10 Doanh nghiệp có Báo cáo thường niên tốt nhất nhóm ngành tài chính, đánh dấu lần thứ 5 SHB nhận giải thưởng danh giá này.
(VNF) - Tình trạng rút tiền mặt và "rút khống" thẻ tín dụng bùng phát mạnh, gây thiệt hại hàng tỷ đồng và tạo kẽ hở cho tội phạm công nghệ cao. Chuyên gia cho rằng, việc siết hạn mức rút tiền, quy trình xác thực và quản lý thẻ là cần thiết nhằm ngăn chặn gian lận, bảo vệ người dùng cũng như hệ thống tài chính.
(VNF) - Từ 1/1/2026, các ngân hàng ngừng giao dịch online với khách hàng chưa chuẩn hóa thông tin định danh và sinh trắc học theo chuẩn Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
(VNF) - Nhiều ngân hàng dừng gói vay ưu đãi dành cho người trẻ mua nhà, đồng thời nâng lãi suất khoản vay mới khiến kế hoạch an cư của nhiều người buộc phải gác lại.
(VNF) - Giải Marathon quốc tế TP. HCM Techcombank mùa thứ 8 đã khép lại thành công rực rỡ, chính thức trở thành sự kiện marathon có số người tham gia đông nhất Việt Nam với hơn 23.000 vận động viên đến từ 81 quốc gia và vùng lãnh thổ, tăng hơn 30% so với năm trước.
(VNF) - Lãi suất liên ngân hàng lên đỉnh 3 năm; lãi suất OMO bất ngờ tăng mạnh; NHNN can thiệp để ổn định tỷ giá... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Theo Phó Thống đốc Nguyễn Thanh Hà, tính đến 27/11/2025, tín dụng nền kinh tế đạt trên 18,2 triệu tỷ đồng, tăng 16,56% so với cuối năm 2024.
(VNF) - Cuối năm 2025, nhiều ngân hàng tại Việt Nam đồng loạt điều chỉnh tăng lãi suất thẻ tín dụng, có nơi chạm ngưỡng gần 40%/năm. Đây là mức rất cao so với mặt bằng thu nhập của đại đa số người dân. Việc dùng thẻ tín dụng đồng nghĩa với lợi ích - hoàn tiền, ưu đãi thanh toán - giờ tiềm ẩn nguy cơ dễ rơi vào “vòng xoáy” nợ nần nếu không có kỷ luật chi tiêu.
(VNF) - Điển hình cho xu hướng sinh lời có thể nhắc đến “Bộ đôi Sinh lời” từ VIB – một giải pháp tài chính mà nhiều nhân vật đại diện cho thế hệ người dùng hiện đại đang tận dụng để sinh lời kép.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) triển khai gói tín dụng hỗ trợ cùng nhiều ưu đãi khác giúp người dân và doanh nghiệp khắc phục thiệt hại do ảnh hưởng của các cơn bão số 10, 11, 12 và 13 gây ra.
(VNF) - Theo ông Lưu Minh Sang, Giảng viên Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP. HCM, Nghị định 304 đóng vai trò tạo nên khung pháp lý dài hạn và bền vững cho hoạt động xử lý nợ xấu của các ngân hàng trong giai đoạn mới.
(VNF) - Theo đánh giá của chuyên gia, việc lãi suất tăng chắc chắn tạo ra những sức ép nhất định lên chi phí vốn của doanh nghiệp, đặc biệt với những kế hoạch mở rộng sản xuất – kinh doanh đang chuẩn bị triển khai. Tuy nhiên, mặt bằng lãi suất không hoàn toàn mang sắc thái tiêu cực
(VNF) - Lễ Khai mạc và Họp báo Giải Marathon Quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh Techcombank mùa thứ 8 đã diễn ra trang trọng dưới sự chỉ đạo của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Du lịch, Sở Văn hóa và Thể thao và Liên đoàn Điền kinh TP. HCM. Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) là nhà tài trợ chiến lược và công ty Sunrise Events Vietnam phối hợp triển khai.
(VNF) - Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ sử dụng linh hoạt các công cụ trong từng giai đoạn để đáp ứng thanh khoản trên thị trường, giữ ổn định tỷ giá.
(VNF) - VietinBank điều chỉnh chính sách ưu đãi của chương trình khuyến mại “Tiết kiệm sinh lời - Quà tặng tức thời”, mang đến nhiều quà tặng trị giá cao và lợi ích cho khách hàng, áp dụng từ ngày 3/12/2025 đến hết ngày 31/3/2026.
(VNF) - Theo NHNN, Chương trình tín dụng đầu tư hạ tầng điện, giao thông, công nghệ chiến lược được triển khai theo hai giai đoạn với tổng quy mô lên tới 500.000 tỷ đồng. Các doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ được vay vốn với lãi suất thấp hơn 1 - 1,5% so với mức lãi suất cùng kỳ hạn của ngân hàng.
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.
