Tín dụng tăng thấp, thanh khoản dư thừa: NHNN tính khả năng giảm lãi suất

Theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, tính đến ngày 28/3/2023, tín dụng toàn nền kinh tế tăng 2,06% so với cuối năm 2022, tăng 11,7% so với cùng kỳ năm 2022.

“Tốc độ tăng trưởng tín dụng như trên là không cao. Nguyên nhân là do khó khăn của nhiều doanh nghiệp khiến nhu cầu tín dụng bị chững lại. Thêm vào đó, giai đoạn đầu năm, một số dự án, giải ngân đầu tư chậm do bị ảnh hưởng bởi kỳ Tết Nguyên đán, dẫn đến tín dụng cũng tăng chậm’.

Phân tích kỹ hơn từ Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ Nguyễn Chí Quang cho thấy, số liệu do Tổng Cục Thống kê công bố, lạm phát trong tháng 3 giảm so với tháng trước, nhiều khả năng sẽ kiểm soát được dưới mức 4,5% như mục tiêu đã được Quốc hội đặt ra. Tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I/2023 ước tính chỉ tăng 3,32% so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức tăng thấp và chỉ cao hơn tốc độ tăng 3,21% của quý I/20201 thời kỳ cao điểm đại dịch Covid-19.

Đáng chú ý, các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế đều có sự suy giảm như xuất khẩu, tiêu dùng dân cư, khai khoảng giảm….Đây là lý do dẫn đến cầu tín dụng thấp, tăng trưởng tín dụng không cao trong những tháng đầu năm.

“Cầu tín dụng nền kinh tế suy giảm, dẫn đến hệ thống ngân hàng khó đẩy tín dụng cao mặc dù thanh khoản dư thừa lớn. Những chỉ số như: số dư tiền gửi tại NHNN là rất lớn, kéo dài từ tháng 2 đến nay; lãi suất liên ngân hàng qua đêm cũng giảm xuống rất thấp, chỉ còn dưới 1% đã có thấy dấu hiệu dư thừa thanh khoản. Vì thế, không thể nói ngân hàng không muốn tăng trưởng tín dụng, tuy nhiên cầu tín dụng đang rất khó khăn khiến ngân hàng khó đẩy vốn ra”, ông nói.

Trả lời câu hỏi NHNN có khả năng tiếp tục giảm lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế?, ông Quang cho biết, thời gian qua, NHNN luôn điều hành chỉ đạo hệ thống tiết giảm chi phí, tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay. Trong bối cảnh kinh tế khá thuận lợi, lạm phát được kiểm soát như đã nói ở trên, các NHTW lớn như FED giảm tốc thắt chặt tiền tệ sẽ là điều kiện thuận lợi cho NHNN xem xét, có thể tiến tới giảm tiếp các mặt bằng lãi suất điều hành, kể cả mặt bằng lãi suất ngân hàng thương mại, như trần lãi suất huy động, trần lãi suất cho vay thời gian tới, khi điều kiện thị trường chín muồi.

Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định, ngành ngân hàng sẽ tiếp tục đồng hành, tháo gỡ những nút thắt vướng mắc để khơi thông dòng vốn tín dụng, kịp thời đáp ứng nhu cầu vốn của doanh nghiệp. NHNN vẫn đang hướng đến mục tiêu giảm lãi suất để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, bên cạnh đó còn duy trì ổn định giá trị đồng tiền, cố gắng phấn đấu kiểm soát lạm phát, ổn định tỷ giá.

“DN khó khăn có nhiều lý do như đơn hàng giảm, dòng tiền thiếu hụt… nhưng từ phía ngân hàng luôn có sự đồng hành, chia sẻ để hỗ trợ DN và nền kinh tế”, ông Tú nói.

Trước đó, ngày 15/3 vừa qua, NHNN đã quyết định điều chỉnh một số mức lãi suất điều hành, cụ thể: giảm lãi suất tái chiết khấu từ 4,5%/năm xuống 3,5%/năm, lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với TCTD giảm từ 7%/năm xuống 6%/năm. Ngoài ra, lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của TCTD đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế giảm từ 5,5%/năm xuống 5%/năm, lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của Quỹ tín dụng nhân dân và Tổ chức tài chính vi mô đối với các nhu cầu vốn này giảm từ 6,5%/năm xuống 6%/năm.