(VNF) - Dù đã có nhiều nỗ lực để giải cứu nhưng theo dự đoán của các chuyên gia, trong nửa cuối năm 2023, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) vẫn khó có thể tìm lại "hào quang" do ảnh hưởng từ những khó khăn chung của thị trường.
Trái phiếu doanh nghiệp: Thăng hoa và đổ dốc
Trong mấy năm trước, thị trường TPDN đã phát triển nhanh chóng và trở thành kênh huy động vốn được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Trong giai đoạn từ 2019 – 2021, TPDN đã vượt qua nguồn vốn tín dụng ngân hàng và thị trường cổ phiếu để trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn lớn nhất. Tuy nhiên, sau thời kỳ thăng hoa, thị trường trái phiếu doanh nghiệp ở nước ta lại đang bị lao dốc.
Theo Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), quy mô toàn thị trường trái phiếu doanh nghiệp tính đến nay mới đạt khoảng 1,15 triệu tỷ đồng, chiếm gần 15% GDP cả nước và thấp hơn nhiều so với các quốc gia thuộc nhóm phát triển hơn trong ASEAN như Malaysia (56% GDP), Singapore (38% GDP) hay Thái Lan (25% GDP).
Cập nhật số liệu, TS Vũ Nhữ Thăng, Phó Chủ tịch phụ trách Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cho biết, phát hành cổ phiếu của công ty đại chúng đã giảm 8% trong khi phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ giảm 61,1% và trái phiếu doanh nghiệp phát hành công chúng giảm 59,8%. Bên cạnh đó, số lượng công ty niêm yết, đăng kí giao dịch lần đầu trong năm 2022 cũng giảm mạnh so với năm 2021.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp lao dốc sau thời kỳ thăng hoa.
Phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng hiện vẫn chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ, ở mức 4,1% so với tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong năm 2022. Giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng năm 2022 sụt giảm mạnh, giảm 59,8% so với 2021. Lũy kế từ tháng 1 đến tháng 9/2023, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt mức gần 140.000 tỷ đồng với 17 đợt phát hành ra công chúng và 111 đợt phát hành riêng lẻ.
Tính đến ngày 15/9, thị trường Việt vẫn chưa có đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp nào. Tuy nhiên các doanh nghiệp đã mua lại 125 tỷ đồng trái phiếu. Tổng giá trị trái phiếu đã được các doanh nghiệp mua lại trước hạn lũy kế từ đầu năm đến nay đạt 166.654 tỷ đồng, tăng 18% so với cùng kỳ năm 2022.
Đáng lo ngại hơn, số lượng doanh nghiệp chậm thanh toán gốc lãi trái phiếu và công bố phương án tái cơ cấu nợ ngày càng nhiều. Tính đến đầu tháng 6/2023, có 62 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu doanh nghiệp. Tổng dư nợ trái phiếu doanh nghiệp của các doanh nghiệp này hiện vào khoảng 157,7 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 14,4% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ toàn thị trường.
Những "điểm nghẽn" cần giải quyết
Trong bối cảnh thị trường và bất động sản trong nước đang gặp khó, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thể sẽ tiếp tục giảm trong nửa cuối năm nay, ông Vũ Nhữ Thăng nhận định.
VNDIRECT cũng cho rằng, trong nửa cuối năm 2023, thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ khó phục hồi trở lại mức tăng trưởng mạnh như những năm trước đây do áp lực đáo hạn trái phiếu vẫn kéo dài cho đến cuối năm.
Ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp là bất động sản có gần 43,6% tổng giá trị trái phiếu đáo hạn trong quý 3. Chu kỳ ngành bất động sản đi xuống cũng như các thay đổi trong chính sách pháp lý đã ảnh hưởng đến hoạt động cấp phép dự án và mở bán đang khiến các doanh nghiệp bất động sản “khó càng thêm khó”.
Đi cùng với đó là bê bối trái phiếu doanh nghiệp của Tập đoàn Tân Hoàng Minh, FLC hay Công ty An Đông đã phần nào khiến niềm tin của các nhà đầu tư chứng khoán cá nhân giảm sút, gây ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường.
Bên cạnh những nguyên nhân chủ quan, thị trường trái phiếu còn bị ảnh hưởng và tác động bởi tình hình kinh tế khó khăn trong thời gian qua. Những bất lợi của kinh tế thế giới và khu vực cũng như “dư chấn” của đại dịch Covid-19 đã làm suy giảm “sức khỏe” của nhiều doanh nghiệp. Gia tăng nợ nần và thiếu hụt thanh khoản ở nhiều doanh nghiệp dẫn đến nhiều “điểm nghẽn” trong môi trường kinh doanh và thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Tuy nhiên, bên cạnh những dự đoán ảm đạm, thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn có một vài “cửa sáng” trong cuối năm 2023. Nhiều chuyên gia nhận định, tăng trưởng tín dụng của Việt Nam đang tiến đến điểm bão hòa khi đạt tỷ lệ tín dụng/GDP là 180% trong khoảng 3 – 4 năm nữa. Khi đó, kênh huy động vốn qua ngân hàng có thể sẽ là “cửa hẹp” trong khi dư địa cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn còn rất nhiều.
Song song với đó, ngày càng có nhiều thêm chính sách gỡ khó cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp, mới đây nhất là Nghị định 08. Chuyên gia kinh tế, Phó Giáo sư - Tiến sỹ Đinh Trọng Thịnh nhận định, với những nỗ lực của cơ quan quản lý, thị trường trái phiếu sẽ dần an toàn, bền vững hơn, thu hút thêm nhiều nhà đầu tư mới.
Trong Báo cáo mới đây của FiinRatings cho thấy khối lượng trái phiếu phát hành 8 tháng đầu năm 2023 đạt giá trị khoảng 140.000 tỷ đồng, 90% trong đó là trái phiếu phát hành riêng lẻ.
Ông Lê Hồng Khang - Giám đốc Xếp hạng Tín nhiệm FiinRatings cho rằng thị trường trái phiếu đang phục hồi chậm và khó có khả năng bứt phá về khối lượng giao dịch trong 12 tháng tới khi mà lãi suất biến động, nhu cầu vốn của doanh nghiệp và khẩu vị của nhà đầu tư thay đổi.
“Thị trường đã qua giai đoạn bùng nổ 2018-2021 rồi. Hiện tại thị trường sẽ tập trung vào phát triển chiều sâu, đi vào giai đoạn phát triển bền vững. Việc phát triển về chiều sâu cũng rất quan trọng, cũng là giai đoạn tốt để thị trường nhìn lại, khắc phục những vấn đề của giai đoạn trước” chuyên gia FiinRatings cho hay.
Theo ông Khang, thị trường đang phát triển chiều sâu, tập trung vào chất lượng sau khi trải qua giai đoạn bùng nổ về thanh khoản (2018 – 2021). Do đó, việc phát triển theo hướng này rất quan trọng, để thị trường đi sâu vào việc phát triển bền vững và lâu dài.
Ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch FiinGroup, kiêm Tổng giám đốc FiinRatings thị trường trái phiếu nên chấp nhận đường cong lãi suất tuỳ theo chất lượng tín dụng của các tổ chức phát hành. Đây là nguyên tắc chung mà thị trường vốn vận hành và không nhất thiết phải dưới mức 9% – 10%. Vì lãi suất trái phiếu dựa trên độ rủi ro nên không thể đánh đồng mức lãi suất cao là không tốt.
Theo nghiên cứu của FiinGroup, bình quân chi phí vốn của một dự án bất động sản dân cư chiếm 5-6% tổng chi phí đầu tư, biên EBITDA trung bình khoảng 30 – 40%, có doanh nghiệp lên tới 50-60% nên với đối với một số ngành, dự án hay doanh nghiệp không nhất thiết phải có lãi suất thấp vì họ vẫn chấp nhận để đầu tư.
(VNF) - Trong những năm gần đây, du lịch cộng đồng tại nhiều vùng nông thôn, miền núi không chỉ dừng lại ở việc đa dạng hóa sản phẩm du lịch, mà đang dần khẳng định vai trò như một công cụ giảm nghèo hiệu quả. Khi người dân trực tiếp tham gia và hưởng lợi từ việc khai thác giá trị bản địa, du lịch cộng đồng đã tạo sinh kế bền vững, góp phần nâng cao thu nhập, giữ gìn văn hóa và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
(VNF) - Ngày 19/12, dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) – Trà Lĩnh (Cao Bằng) giai đoạn 1 với tổng mức đầu tư gần 23.000 tỷ đồng đã chính thức được thông tuyến.
(VNF) - Bắc Ninh đồng loạt khởi công 4 dự án trọng điểm gồm khu công nghiệp và nhà ở xã hội với tổng quy mô hàng trăm héc-ta, tạo động lực mới cho phát triển công nghiệp, đô thị.
(VNF) - Chủ tịch Z Holding Hoàng Quang Thịnh cùng đồng phạm bị cáo buộc sản xuất, buôn bán sữa giả trị hơn 2.400 tỷ đồng, thu lời bất chính hơn 150 tỷ đồng.
(VNF) - Chủ tịch Tập đoàn Thuận An Nguyễn Duy Hưng ra hầu tòa phúc thẩm, xin giảm nhẹ hình phạt và cho biết gia đình vừa nộp thêm hơn 47 tỷ đồng để khắc phục hậu quả vụ án.
(VNF) - Bộ đội Biên phòng không chỉ bảo vệ chủ quyền quốc gia mà còn là "điểm tựa" thoát nghèo cho đồng bào biên giới như ở Pa Tần (Lai Châu) qua các hoạt động hỗ trợ kinh tế…
(VNF) - Ban Chỉ đạo có nhiệm vụ giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nghiên cứu, tư vấn, khuyến nghị, đề xuất giải pháp để giải quyết những vấn đề quan trọng, liên ngành trong quản lý, điều hành kinh tế vĩ mô.
(VNF) - Ông Nguyễn Thanh Phong và bà Trần Việt Nga, 2 cựu Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, bị cáo buộc nhận hối lộ và hưởng lợi cá nhân tổng cộng 52 tỷ đồng.
(VNF) - Công an Lạng Sơn đã vào cuộc điều tra và xác định các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản của gần 3.000 người dân Việt Nam với số tiền giao dịch lên tới khoảng 7.500 tỷ đồng
(VNF) - Hòa Phát của tỷ phú Trần Đình Long, THACO của tỷ phú Trần Bá Dương và T&T Group của 'bầu Hiển' là những cái tên mới xuất hiện trong liên danh nhà đầu tư dự án đại lộ cảnh quan sông Hồng.
(VNF) - Công ty Cổ phần Tập đoàn Mặt Trời (Sun Group) sẽ là nhà đầu tư thực hiện dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết hệ thống công viên dọc hai bên sông Tô Lịch theo hình thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT).
(VNF) - Khu đô thị thể thao Olympic, trục đại lộ cảnh quan sông Hồng, Khu đô thị phức hợp Hạ Long Xanh... là những dự án có tổng mức đầu tư lớn nhất sẽ được khởi công vào ngày 19/12.
(VNF) - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cho rằng, việc huy động nguồn lực để đảm bảo đủ nguồn vốn thực hiện, thúc đẩy kinh tế vận hành theo mô hình tăng trưởng mới dựa trên khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo là nhiệm vụ quan trọng và có tính quyết định mục tiêu tăng trưởng hai con số của Việt Nam.
(VNF) - Bộ Công an đề xuất xây dựng một ví điện tử quốc gia thống nhất, do Nhà nước dẫn dắt và tích hợp với VNeID, nhằm chi trả an sinh xã hội và thanh toán các dịch vụ công.
(VNF) - Hai cựu Cục phó Cục An toàn thực phẩm, ông Nguyễn Hùng Long và ông Đỗ Hữu Tuấn, bị cáo buộc cầm đầu nhận hối lộ hàng chục tỷ đồng từ doanh nghiệp.
(VNF) - Theo kết luận điều tra, cựu Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (ATTP), Bộ Y tế Trần Việt Nga bị cáo buộc đã chiếm đoạt hơn 8 tỷ đồng trong quá trình duyệt, “ngâm hồ sơ” cấp Giấy xác nhận nội dung quảng cáo đối với các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
(VNF) - TS Nguyễn Đức Hiển - Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương nhận định để đạt được con số tăng trưởng hai con số này, cơ cấu nền kinh tế buộc phải có sự chuyển dịch mạnh mẽ về chất. Khu vực công nghiệp chế biến, chế tạo cần phải đạt mức tăng trưởng gần 13% mỗi năm, trong khi khu vực dịch vụ cũng phải duy trì tốc độ tăng trưởng 12,5%.
(VNF) - Thủ tướng khẳng định mục tiêu tăng trưởng 2 con số của Việt Nam là có nền tảng, có dư địa và khả thi. Trên cơ sở đó, Chính phủ quyết tâm thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, tăng tốc phục hồi và hướng tới mục tiêu tăng trưởng cao gắn với phát triển bền vững trong giai đoạn tới.
(VNF) - Theo Bộ Công an, vụ thâu tóm khu đất "vàng" Bến Vân Đồn có việc giao tiền hối lộ bằng hai vali, vỏ thùng rượu, quà tặng xa xỉ và lời hứa cho penthouse.
(VNF) - Công an TP. Đà Nẵng vừa triệt phá thành công chuyên án, bắt giữ nhóm đối tượng hoạt động phạm tội sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng hình thức kinh doanh đa cấp tiền ảo với tính chất phức tạp, quy mô toàn quốc, số tiền chiếm đoạt hàng ngàn tỷ đồng.
(VNF) - Sáng 16/12, tiếp xúc cử tri phường Võ Cường (Bắc Ninh) sau Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho biết Nhà nước sẽ điều chỉnh tăng lương khu vực công từ năm 2026, trong khi chờ ban hành bảng lương mới theo chủ trương cải cách tiền lương.
(VNF) - Trong bối cảnh an ninh năng lượng trở thành thách thức chiến lược, Việt Nam cần hơn 120 tỷ USD để triển khai Quy hoạch điện VIII trong 5 năm tới, song nguồn lực trong nước chỉ có thể đáp ứng khoảng một nửa. Theo ông Đặng Huy Đông, phần thiếu hụt 60 – 70 tỷ USD buộc Việt Nam phải trông cậy vào thị trường vốn và nhà đầu tư quốc tế, đặt ra bài toán lớn về cơ chế, thị trường điện và bảo đảm nguồn điện ổn định cho mục tiêu tăng trưởng cao trong những năm tới.
(VNF) - Trong những năm gần đây, du lịch cộng đồng tại nhiều vùng nông thôn, miền núi không chỉ dừng lại ở việc đa dạng hóa sản phẩm du lịch, mà đang dần khẳng định vai trò như một công cụ giảm nghèo hiệu quả. Khi người dân trực tiếp tham gia và hưởng lợi từ việc khai thác giá trị bản địa, du lịch cộng đồng đã tạo sinh kế bền vững, góp phần nâng cao thu nhập, giữ gìn văn hóa và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.