(VNF) - Dù đã có nhiều nỗ lực để giải cứu nhưng theo dự đoán của các chuyên gia, trong nửa cuối năm 2023, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) vẫn khó có thể tìm lại "hào quang" do ảnh hưởng từ những khó khăn chung của thị trường.
Trái phiếu doanh nghiệp: Thăng hoa và đổ dốc
Trong mấy năm trước, thị trường TPDN đã phát triển nhanh chóng và trở thành kênh huy động vốn được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Trong giai đoạn từ 2019 – 2021, TPDN đã vượt qua nguồn vốn tín dụng ngân hàng và thị trường cổ phiếu để trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn lớn nhất. Tuy nhiên, sau thời kỳ thăng hoa, thị trường trái phiếu doanh nghiệp ở nước ta lại đang bị lao dốc.
Theo Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), quy mô toàn thị trường trái phiếu doanh nghiệp tính đến nay mới đạt khoảng 1,15 triệu tỷ đồng, chiếm gần 15% GDP cả nước và thấp hơn nhiều so với các quốc gia thuộc nhóm phát triển hơn trong ASEAN như Malaysia (56% GDP), Singapore (38% GDP) hay Thái Lan (25% GDP).
Cập nhật số liệu, TS Vũ Nhữ Thăng, Phó Chủ tịch phụ trách Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cho biết, phát hành cổ phiếu của công ty đại chúng đã giảm 8% trong khi phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ giảm 61,1% và trái phiếu doanh nghiệp phát hành công chúng giảm 59,8%. Bên cạnh đó, số lượng công ty niêm yết, đăng kí giao dịch lần đầu trong năm 2022 cũng giảm mạnh so với năm 2021.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp lao dốc sau thời kỳ thăng hoa.
Phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng hiện vẫn chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ, ở mức 4,1% so với tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong năm 2022. Giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng năm 2022 sụt giảm mạnh, giảm 59,8% so với 2021. Lũy kế từ tháng 1 đến tháng 9/2023, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt mức gần 140.000 tỷ đồng với 17 đợt phát hành ra công chúng và 111 đợt phát hành riêng lẻ.
Tính đến ngày 15/9, thị trường Việt vẫn chưa có đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp nào. Tuy nhiên các doanh nghiệp đã mua lại 125 tỷ đồng trái phiếu. Tổng giá trị trái phiếu đã được các doanh nghiệp mua lại trước hạn lũy kế từ đầu năm đến nay đạt 166.654 tỷ đồng, tăng 18% so với cùng kỳ năm 2022.
Đáng lo ngại hơn, số lượng doanh nghiệp chậm thanh toán gốc lãi trái phiếu và công bố phương án tái cơ cấu nợ ngày càng nhiều. Tính đến đầu tháng 6/2023, có 62 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu doanh nghiệp. Tổng dư nợ trái phiếu doanh nghiệp của các doanh nghiệp này hiện vào khoảng 157,7 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 14,4% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ toàn thị trường.
Những "điểm nghẽn" cần giải quyết
Trong bối cảnh thị trường và bất động sản trong nước đang gặp khó, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thể sẽ tiếp tục giảm trong nửa cuối năm nay, ông Vũ Nhữ Thăng nhận định.
VNDIRECT cũng cho rằng, trong nửa cuối năm 2023, thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ khó phục hồi trở lại mức tăng trưởng mạnh như những năm trước đây do áp lực đáo hạn trái phiếu vẫn kéo dài cho đến cuối năm.
Ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp là bất động sản có gần 43,6% tổng giá trị trái phiếu đáo hạn trong quý 3. Chu kỳ ngành bất động sản đi xuống cũng như các thay đổi trong chính sách pháp lý đã ảnh hưởng đến hoạt động cấp phép dự án và mở bán đang khiến các doanh nghiệp bất động sản “khó càng thêm khó”.
Đi cùng với đó là bê bối trái phiếu doanh nghiệp của Tập đoàn Tân Hoàng Minh, FLC hay Công ty An Đông đã phần nào khiến niềm tin của các nhà đầu tư chứng khoán cá nhân giảm sút, gây ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường.
Bên cạnh những nguyên nhân chủ quan, thị trường trái phiếu còn bị ảnh hưởng và tác động bởi tình hình kinh tế khó khăn trong thời gian qua. Những bất lợi của kinh tế thế giới và khu vực cũng như “dư chấn” của đại dịch Covid-19 đã làm suy giảm “sức khỏe” của nhiều doanh nghiệp. Gia tăng nợ nần và thiếu hụt thanh khoản ở nhiều doanh nghiệp dẫn đến nhiều “điểm nghẽn” trong môi trường kinh doanh và thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Tuy nhiên, bên cạnh những dự đoán ảm đạm, thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn có một vài “cửa sáng” trong cuối năm 2023. Nhiều chuyên gia nhận định, tăng trưởng tín dụng của Việt Nam đang tiến đến điểm bão hòa khi đạt tỷ lệ tín dụng/GDP là 180% trong khoảng 3 – 4 năm nữa. Khi đó, kênh huy động vốn qua ngân hàng có thể sẽ là “cửa hẹp” trong khi dư địa cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn còn rất nhiều.
Song song với đó, ngày càng có nhiều thêm chính sách gỡ khó cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp, mới đây nhất là Nghị định 08. Chuyên gia kinh tế, Phó Giáo sư - Tiến sỹ Đinh Trọng Thịnh nhận định, với những nỗ lực của cơ quan quản lý, thị trường trái phiếu sẽ dần an toàn, bền vững hơn, thu hút thêm nhiều nhà đầu tư mới.
Trong Báo cáo mới đây của FiinRatings cho thấy khối lượng trái phiếu phát hành 8 tháng đầu năm 2023 đạt giá trị khoảng 140.000 tỷ đồng, 90% trong đó là trái phiếu phát hành riêng lẻ.
Ông Lê Hồng Khang - Giám đốc Xếp hạng Tín nhiệm FiinRatings cho rằng thị trường trái phiếu đang phục hồi chậm và khó có khả năng bứt phá về khối lượng giao dịch trong 12 tháng tới khi mà lãi suất biến động, nhu cầu vốn của doanh nghiệp và khẩu vị của nhà đầu tư thay đổi.
“Thị trường đã qua giai đoạn bùng nổ 2018-2021 rồi. Hiện tại thị trường sẽ tập trung vào phát triển chiều sâu, đi vào giai đoạn phát triển bền vững. Việc phát triển về chiều sâu cũng rất quan trọng, cũng là giai đoạn tốt để thị trường nhìn lại, khắc phục những vấn đề của giai đoạn trước” chuyên gia FiinRatings cho hay.
Theo ông Khang, thị trường đang phát triển chiều sâu, tập trung vào chất lượng sau khi trải qua giai đoạn bùng nổ về thanh khoản (2018 – 2021). Do đó, việc phát triển theo hướng này rất quan trọng, để thị trường đi sâu vào việc phát triển bền vững và lâu dài.
Ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch FiinGroup, kiêm Tổng giám đốc FiinRatings thị trường trái phiếu nên chấp nhận đường cong lãi suất tuỳ theo chất lượng tín dụng của các tổ chức phát hành. Đây là nguyên tắc chung mà thị trường vốn vận hành và không nhất thiết phải dưới mức 9% – 10%. Vì lãi suất trái phiếu dựa trên độ rủi ro nên không thể đánh đồng mức lãi suất cao là không tốt.
Theo nghiên cứu của FiinGroup, bình quân chi phí vốn của một dự án bất động sản dân cư chiếm 5-6% tổng chi phí đầu tư, biên EBITDA trung bình khoảng 30 – 40%, có doanh nghiệp lên tới 50-60% nên với đối với một số ngành, dự án hay doanh nghiệp không nhất thiết phải có lãi suất thấp vì họ vẫn chấp nhận để đầu tư.
(VNF) - Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, kinh tế tư nhân không chỉ giúp mở rộng sản xuất, thương mại, dịch vụ mà còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia.
(VNF) - Đồng ý về chủ trương xây dựng khu thương mại tự do tại Vĩnh Phúc, Thủ tướng chỉ đạo tỉnh khẩn trương xây dựng đề án cụ thể để trình cấp có thẩm quyền.
(VNF) - Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết sau hội nghị Trung ương sẽ có một hội nghị toàn quốc để triển khai sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh và sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã.
(VNF) - Từ số vốn điều lệ 1,6 tỷ đồng khi thành lập, Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Ninh đã thực hiện nhiều lần đăng ký thay đổi thành lập doanh nghiệp, nâng vốn điều lệ… khống của công ty từ 1,6 tỷ đồng lên 699 tỷ đồng.
(VNF) - Theo Đề án xây dựng trung tâm tài chính quốc tế và khu vực đã chính thức vừa được Bộ Kế hoạch và đầu tư trình lên Chính phủ, TP. HCM và Đà Nẵng đã được chọn là nơi triển khai, trong đó TP. HCM đã hội đủ nhiều điều kiện quan trọng theo tiêu chuẩn quốc tế. ĐTTC xin điểm lại một số nội dung chính trong đề án.
(VNF) - Theo giới phân tích, mặc dù dòng vốn FDI sẽ chậm lại trong ngắn hạn nhưng Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn nhờ chính sách thu hút đầu tư của Chính phủ và xu hướng luân chuyển dòng tiền bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ - Trung.
(VNF) - Phó Thủ tướng so sánh việc "tháo chốt", khơi thông các điểm nghẽn để khu vực kinh tế tư nhân bung ra cũng giống như gạch đá lâu nay đang cản trở dòng nước sẽ được nhấc ra để dòng nước chảy "ào ào".
(VNF) - Ông Nate Franklin, nhà sáng lập và Chủ tịch Tập đoàn Pacifico Energy (PE), Mỹ khẳng định tập đoàn PE đang thúc đẩy việc khảo sát, xây dựng các dự án điện gió ngoài khơi tại Việt Nam nhằm giúp Việt Nam hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số trong thời gian tới.
(VNF) - Ông Trần Thanh Mẫn cho biết tháng 4, cấp có thẩm quyền và Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ họp liên tục để điều chỉnh địa giới cấp xã theo hướng giảm khoảng 60-70% tổng số xã hiện có.
Bộ Nội vụ sẽ tập trung điều chỉnh lương tối thiểu vùng trong thời gian tới, đặc biệt là phân vùng lương tối thiểu phù hợp với sự thay đổi về địa bàn sau sắp xếp đơn vị hành chính.
(VNF) - Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết, tên gọi của xã, lộ trình thế nào thì vào ngày 14/3 Bộ Chính trị sẽ quyết và dự kiến trước tháng 7 phải hoàn thành việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã.
(VNF) - Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và có cơ chế, mạnh dạn đặt hàng, giao một số việc lớn cho các tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân.
(VNF) - Để thể chế hóa chủ trương của Bộ Chính trị và thống nhất trong quá trình triển khai thực hiện Nghị định 178, Bộ Nội vụ đề xuất sửa đổi, bổ sung để làm rõ các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi điều chỉnh.
(VNF) - Ông Nguyễn Ngọc Hòa - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. HCM (HUBA) cho rằng, một vấn đề cần giải quyết, doanh nghiệp phải lấy ý kiến của nhiều sở, ngành, có khi lên đến hơn mười đơn vị rồi phải chờ đợi phản hồi. Sau đó, hồ sơ tiếp tục được trình lên UBND, tiếp tục phải lấy thêm ý kiến từ nhiều đơn vị khác. Mỗi khâu xử lý mất khoảng một tuần, thậm chí từ 10 đến 15 ngày, khiến quy trình trở nên rườm rà và kéo dài.
(VNF) - Theo TS Nguyễn Đình Cung, tinh gọn bộ máy, cải cách thể chế chính là "đột phá của đột phá". Để đạt được tăng trưởng 8% trong năm nay và hướng tới mục tiêu hai con số trong giai đoạn tới, Việt Nam cần một bộ máy vận hành hiệu quả, tinh giản luật pháp và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi
(VNF) - Dự án cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột nỗ lực về đích dù gặp khó. Nhà thầu CC1 cam kết đẩy nhanh tiến độ sau khi tháo gỡ vướng mắc về quy hoạch bãi thải.
(VNF) - Đầu tháng 3/2024, Tổng công ty Xây dựng số 1 - CTCP (UPCoM: CC1) cùng liên danh CTCP Xây dựng Coteccons (HoSE: CTD) và CTCP FECON (HoSE: FCN) đã khởi công “Gói thầu 11.5: Thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị và lập thiết kế bản vẽ thi công công trình nhà để xe - Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành – Giai đoạn 1”.
(VNF) - Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình yêu cầu các bộ, ngành chức năng và các địa phương tập trung giải quyết dứt điểm những vướng mắc của 4 dự án cao tốc, tinh thần là vướng ở đâu thì phải kịp thời giải quyết, tháo gỡ ở đó.
(VNF) - Nhân chuyến thăm chính thức Singapore của Tổng Bí thư Tô Lâm từ ngày 11-13/3/2025, hai nước đã quyết định nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, với trọng tâm là tăng cường hợp tác kinh tế, thúc đẩy phát triển bền vững và kết nối kỹ thuật số.
(VNF) - Ban Chỉ đạo do Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình làm Trưởng Ban; Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà làm Phó Ban Thường trực; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn làm Phó Ban.
(VNF) - Ngày 12/3, Cục Thi hành án dân sự (THADS) TP. HCM đã thu thập được hơn 34.000 đơn cung cấp thông tin từ các trái chủ là bị hại trong vụ án do bà Trương Mỹ Lan (cựu Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) cùng các đồng phạm thực hiện (giai đoạn 2).
(VNF) - Khảo sát của Aitomatic cho thấy, Việt Nam là một trong những quốc gia có mức độ lạc quan cao về AI. Người Việt ít lo lắng về việc bị AI thay thế hay cướp mất công việc, mà tin rằng công nghệ này sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
(VNF) - Ngân hàng Thế giới dự đoán tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam dự kiến sẽ tăng 6,8% vào năm 2025, đồng thời lưu ý rằng triển vọng không chắc chắn của thương mại toàn cầu là một rủi ro đối với nền kinh tế dựa vào xuất khẩu.
(VNF) - Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, kinh tế tư nhân không chỉ giúp mở rộng sản xuất, thương mại, dịch vụ mà còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia.
(VNF) - Dự án Tổ hợp thương mại, dịch vụ - nhà ở cao cấp (Lavida Green) có mức đầu tư hơn 2.110 tỷ đồng, diện tích đất thực hiện dự án là 45.640,7m2 do Công ty TNHH SUFAT Việt Nam làm chủ đầu tư.