Nền kinh tế Trung Quốc đang rung chuyển khi thương mại đã chậm lại đáng kể và nước này đang gánh khoản nợ khoảng 9.000 tỷ USD, đe dọa sự ổn định tài chính của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Một trong những vấn đề nổi cộm hơn cả thời gian gần đây là Trung Quốc dường như không thể đưa những sinh viên trẻ tốt nghiệp đại học vào lực lượng lao động.
Tỷ lệ thất nghiệp ở độ tuổi từ 16 đến 24 của Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục 21,3% trong tháng 6, tăng từ mức 15,4% hai năm trước đó. Con số này cao hơn rất nhiều so với tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên Mỹ là 7,4% trong cùng giai đoạn.
Theo các chuyên gia, việc tỷ lệ thanh niên thất nghiệp tăng cao có thể khiến năng suất lao động ở Trung Quốc giảm sút và điều này cũng khiến kinh tế Mỹ căng thẳng vì nước này phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc về hàng hóa và dịch vụ.
Bất chấp một số nỗ lực tách khỏi Trung Quốc, đây vẫn là thị trường xuất khẩu lớn thứ ba của Mỹ và các công ty Mỹ kiếm được hàng tỷ USD mỗi năm từ doanh số bán hàng tại Trung Quốc.
Năm 2022, xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc là 197,3 tỷ USD, tăng 2,8% so với năm 2021 và nhập khẩu từ Trung Quốc là 563,6 tỷ USD, tăng 7,1% so với năm 2021.
Giữa tháng 8, Cơ quan thống kê Trung Quốc (NBS) tuyên bố ngừng công bố số liệu định kỳ hàng tháng về tỷ lệ thất nghiệp của giới trẻ trong độ tuổi 16-24. Người phát ngôn của NBS cho biết các cuộc khảo sát mà các nhà nghiên cứu sử dụng để thu thập dữ liệu “cần được cải thiện và tối ưu hóa".
Ông Benn Steil, thành viên cấp cao và giám đốc kinh tế quốc tế tại Uỷ Quan hệ Đối ngoại Mỹ, cho hay các thanh niên Trung Quốc có trình độ học vấn cao phần lớn mong muốn được làm các công việc như khoa học máy tính thay vì sản xuất trong khi không có nhiều việc làm đáp ứng nhu cầu của họ, do vậy những kỹ năng của sinh viên tốt nghiệp đó không được áp dụng.
Ngoài ra, ông Christian Yao, chuyên gia thuộc Đại học Victoria ở Wellington (New Zealand) đã viết trong một bài bình luận gần đây rằng cuộc khủng hoảng thất nghiệp kéo dài ở Trung Quốc có thể gây ra tình trạng bất ổn dân sự, ảnh hưởng đến quan hệ quốc tế bằng cách đe dọa chuỗi cung ứng và thương mại.
Một báo cáo tháng 6 của Diễn đàn Kinh tế vĩ mô Trung Quốc cho biết cuộc khủng hoảng này có thể kéo dài trong thập kỷ tới và gia tăng trong thời gian ngắn, đồng thời cần phải thực hiện các cải tiến đáng kể để đảm bảo các kỹ năng mà sinh viên tốt nghiệp đại học có được phù hợp với các công việc hiện hành.
Bản dịch của tờ New York Times về báo cáo tình trạng thất nghiệp của Trung Quốc trong tháng 6 cho biết: "Nếu nó không được xử lý đúng cách, nó sẽ gây ra các vấn đề xã hội khác ngoài nền kinh tế, và thậm chí có thể châm ngòi cho các vấn đề chính trị".
Ông Alfred Wu, phó giáo sư tại Trường Chính sách công Lee Kuan Yew của Đại học Quốc gia Singapore, cho rằng giống như giới trẻ Nhật Bản vào những năm 1990 sau thời kỳ bong bóng kinh tế diễn ra từ năm 1986 đến năm 1991, giới trẻ Trung Quốc có thể đang bước vào một "thập kỷ mất mát" với tình trạng trì trệ kinh tế và lạm phát giá cả, góp phần khiến họ vỡ mộng và mất phương hướng.
Trong một lưu ý vào tháng 5, các nhà nghiên cứu của ngân hàng Goldman Sachs đã nhấn mạnh rằng những người trẻ tuổi đặc biệt dễ bị tổn thương trong thời kỳ suy thoái kinh tế vì họ có ít kinh nghiệm làm việc hơn và không có những kỹ năng cần thiết cho công việc.
“Việc điều chỉnh những sự mất cân bằng này là rất quan trọng, do dân số trẻ đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Trung Quốc. Nhóm này chi tiêu rất nhiều vào các lĩnh vực như văn hóa và giáo dục, tiền thuê nhà, giao thông, truyền thông...”, báo cáo cho hay.
Do nhiều sinh viên mới tốt nghiệp đại học ở Trung Quốc không thể tìm được việc làm trong lĩnh vực họ học, họ đang chuyển sang các lựa chọn khác, như "làm con toàn thời gian" - một cụm từ đã trở nên phổ biến tại đất nước tỷ dân, nhằm ám chỉ những thanh niên ở nhà để làm việc nhà cho bố mẹ và có mặt ngay khi bố mẹ cần.
Một "người con toàn thời gian" nói với NBC News rằng "nếu công việc kinh doanh của cô ấy thành công, có lẽ cô ấy đã không làm con toàn thời gian.
"Đó là một quyết định không tự nguyện, nhưng đó là một lựa chọn phù hợp", cô chia sẻ.
Theo ông Steil, nếu thanh niên ở Trung Quốc không thể có được cơ hội làm việc hiệu quả trong nước, họ có thể chọn di cư sang nước ngoài hoặc sau khi du học xong sẽ không quay lại quê hương. "Và đó không phải là điều mà Trung Quốc nên hoan nghênh”, ông Steil nhận định.
"Cuộc khủng hoảng thất nghiệp đang ảnh hưởng không cân đối đến bộ phận dân số trẻ và đây thực sự là tương lai của Trung Quốc. Vì vậy, đó là một vấn đề lớn”, ông Steil nói thêm.
Xem thêm >> Tỷ phú công nghệ khuyến cáo thanh niên Ấn Độ làm việc 70 giờ/tuần
Tags:
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
(VNF) - Doanh số bán lẻ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ yếu nhất kể từ đại dịch Covid-19, trong khi đầu tư tiếp tục suy giảm, cho thấy những rủi ro ngày càng lớn đối với nền kinh tế sau nhiều tháng trì trệ.
(VNF) - Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ ở Trung Quốc sẵn sàng chi từ 20 đến 50 nhân dân tệ (tương đương 3–7 USD) để được những người đàn ông gọi là “man mums” ôm trong vòng 5 phút, giúp giải tỏa căng thẳng và cảm giác cô đơn.
(VNF) - Năm nay, giá đồng tăng vọt, liên tiếp thiết lập các mức kỷ lục mới. Đà tăng này được dự báo sẽ tiếp tục kéo dài sang năm 2026.
(VNF) - Than đá là trụ cột bảo đảm tăng trưởng, việc làm và ổn định xã hội của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, khi Bắc Kinh thúc đẩy chuyển đổi năng lượng và giảm phát thải, việc loại bỏ than đá trở thành một bài toán tài chính – ngân sách phức tạp, ảnh hưởng đến hàng triệu việc làm, tài sản công và sự ổn định của nhiều địa phương phụ thuộc vào than.
(VNF) - Làn sóng phá sản doanh nghiệp lan rộng trong năm 2025, từ các tập đoàn hàng chục tỷ USD tại Mỹ và châu Âu đến hàng trăm nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường ở các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam. Điều đáng chú ý là không chỉ các doanh nghiệp nhỏ yếu, mà nhiều thương hiệu lâu đời, từng được xem là "quá lớn để sụp đổ", cũng không thoát khỏi vòng xoáy khủng hoảng.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang đã từng bước xoay chuyển lập trường của Nhà Trắng, mở đường cho việc xuất khẩu chip AI tiên tiến sang Trung Quốc. Động thái này phản ánh vai trò ngày càng lớn của Nvidia trong các tính toán chiến lược về công nghệ, thương mại và an ninh của Mỹ.
(VNF) - Sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) giảm lãi suất thêm 25 điểm vào tuần trước, sự chú ý của giới đầu tư và thị trường tài chính ngay lập tức chuyển sang việc lựa chọn Chủ tịch Fed tiếp theo. Báo cáo mới nhất từ Nhà Trắng cho thấy TT Trump đang cân nhắc hai ứng viên sáng giá là Kevin Hassett và Kevin Warsh.
(VNF) - Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng suy yếu, các trung tâm thương mại ở Trung Quốc tìm cách thu hút khách bằng những “chiêu trò” gây tò mò như nhà vệ sinh có đàn piano hay bồn cầu bằng vàng. Câu hỏi đặt ra là liệu các biện pháp mang tính bề nổi này có thể giải quyết được tận gốc bài toán tiêu dùng hay không.
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.
(VNF) - Nền kinh tế Trung Quốc đang bước vào một sự chuyển biến mang tính lịch sử khi tình trạng suy thoái đầu tư ngày càng trở nên rõ nét. Trong năm nay, đầu tư vào 3 lĩnh vực trụ cột gồm sản xuất, cơ sở hạ tầng và bất động sản được dự báo sẽ đồng loạt suy giảm. Đây được xem là một bước ngoặt đáng chú ý đối với nền kinh tế từng định hình lại trật tự toàn cầu bằng nhiều thập kỷ tăng trưởng dựa vào vốn đầu tư.
(VNF) - Từng được xem là thú chơi gắn với tuổi thơ của thế hệ 8X–9X, thẻ bài sưu tầm như Pokémon hay Yu-Gi-Oh! đang chứng kiến sự trở lại mạnh mẽ trên các nền tảng thương mại điện tử. Dữ liệu từ eBay cho biết Gen Z Mỹ đang chi tiêu ngày càng nhiều cho thẻ bài và các vật phẩm sưu tầm, biến một trào lưu văn hoá thành thị trường kinh doanh và đầu tư có quy mô đáng kể.
(VNF) - Quyết định hạ lãi suất của Fed trong tuần qua đã kích hoạt làn sóng tăng mạnh trên Phố Wall và củng cố sức hấp dẫn của vàng. Cùng lúc, Trung Quốc và Nga tăng dự trữ vàng, trong khi EU đóng băng vô thời hạn tài sản Nga, phản ánh xu hướng dịch chuyển dòng tiền và tái cơ cấu dự trữ trong bối cảnh kinh tế – địa chính trị toàn cầu đầy biến động.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến biến động lớn về tài sản của giới tỷ phú trên toàn cầu khi tổng giá trị tài sản đạt mức cao kỷ lục, chủ yếu nhờ đà tăng của cổ phiếu công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Tại Việt Nam, số lượng tỷ phú không thay đổi nhiều, song tài sản của một số cá nhân, đặc biệt người giàu nhất Việt Nam, tăng mạnh theo diễn biến thị trường chứng khoán.
(VNF) - Ở tuổi 27, CEO của nền tảng thị trường dự đoán Polymarket Shayne Coplan đã trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới khi công ty được định giá 9 tỷ USD. Hành trình của chàng trai bỏ học để xây dựng startup trong phòng tắm đến gương mặt nổi bật ngành crypto toàn cầu phản ánh sức mạnh của ý tưởng táo bạo, trí tuệ đám đông và bước chuyển mình của cả một lĩnh vực công nghệ.
(VNF) - Mỹ là nơi khai sinh các mô hình trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ nhất và nắm quyền kiểm soát các loại chip máy tính tiên tiến nhất. Thế nhưng, giữa cuộc cạnh tranh AI toàn cầu, Trung Quốc lại sở hữu một lợi thế mang tính quyết định: một lưới điện khổng lồ và rẻ nhất thế giới.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) ngày 12/12 quyết định đóng băng vô thời hạn khoảng 210 tỷ euro (tương đương 246 tỷ USD) tài sản nhà nước của Nga, thay vì tiếp tục cơ chế gia hạn 6 tháng một lần như trước đây.
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
(VNF) - Mỹ tiếp tục gia tăng sức ép đối với chính quyền Tổng thống Nicolás Maduro khi áp đặt lệnh trừng phạt lên ba cháu trai của ông, cùng nhiều cá nhân, doanh nghiệp và tàu vận tải bị cáo buộc tham gia vận chuyển dầu cho Caracas. Động thái này là một phần trong chiến dịch siết nguồn thu tài chính của Venezuela và mở rộng nỗ lực trấn áp hoạt động buôn lậu ma túy tại khu vực Caribe.
(VNF) - Ukraine ngày 11/12 cho biết máy bay không người lái tầm xa của họ đã tấn công một giàn khoan dầu lớn ngoài khơi Biển Caspi trong tuần này. Chiến dịch này phản ánh nỗ lực mở rộng mục tiêu của Kyiv nhằm bóp nghẹt nguồn thu từ năng lượng - nguồn lực quan trọng nhất giúp Nga duy trì cuộc chiến.
(VNF) - Các chuyên gia quốc tế nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đã bùng nổ trong năm 2025, và dư địa tăng trưởng còn rất rộng mở trong thời gian tới.
(VNF) - Mexico nâng thuế nhập khẩu lên 50% khiến Trung Quốc phản ứng gay gắt, gọi đây là hành động bảo hộ “mang tính xúc phạm” và cảnh báo tác động tiêu cực tới thương mại song phương.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 1.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
(VNF) - Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh có tổng chiều dài 121km, phân kỳ thành 2 giai đoạn với tổng mức đầu tư gần 23000 tỷ đồng và dự kiến thông tuyến vào ngày 19/12 tới đây.
