Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, Viện trưởng Viện Tư vấn phát triển (CODE), Việt Nam đang là một trong những quốc gia có tốc độ phát thải khí nhà kính tăng nhanh nhất thế giới. Đây là điều điều đáng báo động trong bối cảnh thiên tai, dịch bệnh và biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt.
“Giảm phát thải khí nhà kính không còn là lựa chọn, mà là mệnh lệnh sống còn của nhân loại” – ông nhấn mạnh.
Dù vậy, theo TS. Nghĩa, điều đáng mừng là cam kết Net Zero đến năm 2050 không chỉ được thể hiện trên nghị trường quốc tế, mà đã bắt đầu thấm vào hành động cụ thể ở từng địa phương, từng cộng đồng, từng cánh rừng và thửa ruộng. Và hành trình ấy đang chứng kiến những mô hình tiên phong đầy cảm hứng – từ rừng sản xuất tại xã Cao Quảng (nay là xã Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình) đến hệ sinh thái lúa – tôm ở Cà Mau.
Rừng Cao Quảng trước đây thuộc xã Cao Quảng (cũ), nay là xã Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình là một ví dụ điển hình cho mô hình quản trị rừng cộng đồng gắn với tín chỉ carbon. Với hơn 10.000 ha đất lâm nghiệp, trong đó có hơn 9.000 ha rừng sản xuất là rừng tự nhiên, Cao Quảng từng đối mặt với tình trạng tranh chấp ranh giới rừng, khai thác kém hiệu quả và mất dần hệ sinh thái.
Nhưng bước ngoặt lớn bắt đầu từ năm 2018, khi xã triển khai phân định ranh giới rừng cho từng hộ dân, xây dựng vườn ươm cây bản địa và thành lập các nhóm chủ rừng. Theo ông Nguyễn Quang Huy – Chủ tịch HĐQT Hợp tác xã Lâm nghiệp cộng đồng Cao Quảng: “Chỉ khi người dân thực sự trở thành chủ rừng, họ mới có động lực giữ rừng và làm giàu từ rừng. Rừng vàng, biển bạc là có thật – và chúng tôi đang chứng minh điều đó mỗi ngày”.
Ông Huy cho biết, từ năm 2023 đến nay, các chủ rừng Cao Quảng đã được hưởng lợi từ nguồn Thỏa thuận giảm phát thải khí nhà kính 06 tỉnh Bắc Trung Bộ (Nguồn tài chính từ Ngân hàng ERPA chi trả cho Chính phủ về việc mua tín chỉ carbon rừng của 6 tỉnh Bắc Trung Bộ); và nguồn từ ngân sách nhà nước bảo vệ rừng trong thời gian đóng cửa rừng. Trong 3 năm gần đây, bình quân mỗi năm các chủ rừng Cao Quảng được nhận gần 3 tỷ đồng.
Năm 2025 này, Cao Quảng nhận được gần 4 tỷ đồng từ tiền chi trả dịch vụ hấp thụ và lưu giữ carbon rừng từ FCPF và các nguồn bảo vệ rừng khác. Đây là nguồn thu nhập tăng thêm rất có ý nghĩa đối với một xã vùng cao chủ yếu sống dựa vào nông – lâm nghiệp.
Đặc biệt, nhờ cách làm bài bản và đồng thuận cao trong cộng đồng, hơn 85% diện tích rừng của xã hiện đã được bảo vệ và khai thác bền vững. Các nhóm chủ rừng được tổ chức theo cụm, tự tuần tra, báo cháy và phối hợp với kiểm lâm. Các diện tích giáp ranh trước kia dễ bị xâm lấn nay cũng đã được quản lý tốt hơn.
Ông Huy cũng thẳng thắn đề nghị: “Chính phủ cần hoàn thiện cơ chế để các chủ rừng như chúng tôi được tham gia thị trường carbon theo Nghị định 06 và Quyết định 232, để người dân được hưởng lợi từ tài nguyên rừng thay vì nằm trong tay những đơn vị không khai thác.”
Nếu như Cao Quảng thể hiện con đường Net Zero từ rừng, thì kỹ sư Hồ Quang Cua – cha đẻ của giống gạo ST25 – đang viết tiếp câu chuyện này trên cánh đồng ven biển Cà Mau, nơi kết hợp canh tác lúa – tôm đã trở thành chiến lược sinh kế bền vững và giảm phát thải rõ rệt.
Từ năm 2020, ông Cua cùng cộng sự bắt đầu triển khai trồng giống lúa ST24, ST25 trên hàng ngàn hecta vùng tôm – lúa ở các tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang. Họ áp dụng mô hình nông nghiệp tuần hoàn với kỹ thuật “rút khô giữa mùa và cuối mùa” – giúp tăng sinh khối vi sinh vật, phân hủy rơm rạ tự nhiên và giảm phát thải khí nhà kính.
"Giải pháp này đã giúp chi phí thu hoạch giảm 75% nhờ cơ giới hóa, năng suất tăng lên 6 tấn/ha, giá bán đạt 9.200 đồng/kg – gấp rưỡi lúa thường.
Song song đó với giống lúa ST24 và ST25, lợi thế của vùng đất tự nhiên có nhiều gió biển trong lành và những mô hình ứng dụng phân hữu cơ, vi sinh vật vào ruộng lúa do chúng tôi thực hiện đã biến vùng Lúa – Tôm rộng lớn hàng trăm ngàn hecta thành vùng lúa giảm phát thải khí nhà kính cao bậc nhất ở nước ta" - ông Cua cho biết.
Đặc biệt, sản xuất tuần hoàn còn nâng cao chất lượng gạo – thơm ngon, sạch hóa chất – đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu và phù hợp với định hướng phát triển 1 triệu ha lúa chất lượng cao – phát thải thấp của Chính phủ đến năm 2030.
Trên quy mô 100.000 ha, theo tính toán của ông Cua, mô hình này có thể mang lại lợi nhuận tăng thêm tới 1.800 tỷ đồng mỗi năm cho nông dân đồng bằng sông Cửu Long. Quan trọng hơn, nó góp phần giảm phát thải khí nhà kính và tạo thương hiệu lúa gạo Việt Nam gắn với Net Zero – điều mà nhiều quốc gia nhập khẩu gạo đang đặc biệt quan tâm.
Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, thế giới đã bước vào giai đoạn không thể trì hoãn trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Ông nhấn mạnh:
“Những ai phản đối Net Zero không phải vì không thấy hiểm họa, mà vì động cơ ích kỷ. Trong khi đó, doanh nghiệp quốc tế, kể cả ở Mỹ, vẫn bắt buộc báo cáo phát thải và phát triển bền vững để được tồn tại trong chuỗi cung ứng toàn cầu.”
Việt Nam hiện đã ban hành Chỉ thị yêu cầu hơn 2.000 doanh nghiệp phải thực hiện báo cáo phát thải khí nhà kính. Ngành hàng không cũng chuẩn bị nộp thuế carbon từ 2027. Và điều quan trọng là những mô hình như Cao Quảng hay ST25 không chỉ đáp ứng yêu cầu pháp lý, mà còn mở ra những con đường sinh kế xanh, hiệu quả và đầy cảm hứng.
Từ rừng đến ruộng, Net Zero ở Việt Nam không còn là khái niệm xa vời. Nó đang được hiện thực hóa bằng những câu chuyện có thật – từ bàn tay của người nông dân, bằng sự đồng hành của cộng đồng, và bằng chính trách nhiệm của từng tấc đất rừng, từng hạt lúa thơm.
Tags:
(VNF) -TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Việt Nam khẳng định. trong bối cảnh nhu cầu vốn cho chuyển đổi xanh, đổi mới công nghệ ngày càng lớn, Việt Nam cần duy trì tốc độ tăng vốn đầu tư khoảng 10% mỗi năm, đồng thời nghiên cứu thành lập Quỹ khẩn cấp quốc gia để ứng phó với các rủi ro.
(VNF) - Quốc hội chốt lập khu thương mại tự do TP. HCM, thí điểm các chính sắc đặc thù, thu hút đầu tư, giúp thành phố thành trung tâm kinh tế khu vực.
(VNF) - Từ đào tạo nghề đến kết nối thị trường lao động, các địa phương miền núi của TP. Đà Nẵng đang đẩy mạnh hợp tác với cơ sở giáo dục nghề nghiệp và doanh nghiệp để tạo sinh kế ổn định cho người dân.
(VNF) - Liên danh Trung Nam, Tập đoàn PNE AG của Đức, VinEnergo… là những doanh nghiệp đã đăng ký thực hiện các dự án điện gió ở Gia Lai.
(VNF) - Công ty cổ phần Khu công nghiệp Sài Gòn – Bắc Giang có trụ sở đóng tại Khu công nghiệp Quang Châu, phường Nếnh, tỉnh Bắc Ninh là nhà đầu tư duy nhất nộp hồ sơ thực hiện Dự án Nhà máy Điện gió Vân Canh 1 và Nhà máy Điện gió Vân Canh 2, với tổng mức đầu tư lên tới hơn 14.600 tỷ đồng.
(VNF) - UBND TP. HCM đã ban hành Kế hoạch thực hiện các khu vực phát triển TOD dọc tuyến metro Bến Thành - Tham Lương.
(VNF) - Giới chuyên gia khẳng định, Việt Nam đang ở thời điểm then chốt để trở thành trung tâm đầu tư tác động của khu vực ASEAN, với 17,5 triệu đô la Canada (tương đương 12,5 triệu USD) vốn tư nhân đã được huy động thông qua Dự án Sẵn sàng cho Đầu tư Tác động tại Việt Nam (IIRV) do Quỹ Đầu tư Tác động (IIX) thực hiện.
(VNF) - TP.Huế chuẩn bị rót 2.200 tỷ đồng xây mới hai cầu Phú Lưu, thay thế cây cầu 60 năm tuổi đã xuống cấp nghiêm trọng tại Cồn Hến. Đại dự án hạ tầng không chỉ “giải cứu” tuyến giao thông độc đạo của hơn 5.000 cư dân, mà còn mở ra không gian đô thị – du lịch mới ven sông Hương trong giai đoạn 2026–2030.
(VNF) - Quảng Ninh đang nghiên cứu Dự án đầu tư tuyến giao thông kết nối liên đảo tại Đặc khu Vân Đồn, nhằm tạo đột phá thu hút đầu tư và hoàn thiện hạ tầng kinh tế xã hội giai đoạn 2026 - 2030.
(VNF) - TP. HCM dự kiến đến năm 2030 sẽ hoàn thành 3 tuyến metro kết nối sân bay Tân Sơn Nhất, trung tâm TP. HCM với sân bay Long Thành.
(VNF) - Đồng Nai dự kiến kéo dài tuyến metro Bến Thành- Suối Tiên đến Trung tâm hành chính tỉnh và Cảng hàng không quốc tế Long Thành với kinh phí hơn 60.000 tỷ đồng.
(VNF) - Công ty Cổ phần HTC Viễn thông Quốc tế (HITC) chính thức công bố thiết lập quan hệ hợp tác chiến lược đa lĩnh vực với Warburg Pincus – một trong những quỹ đầu tư hàng đầu thế giới với hơn 50 năm kinh nghiệm và hiện diện tại hơn 40 quốc gia.
(VNF) - Vingroup tiếp tục mở rộng dấu ấn toàn cầu khi đề xuất rót khoảng 3 tỷ USD vào bang Telangana (Ấn Độ), hướng tới xây dựng hệ sinh thái đa ngành quy mô lớn trải rộng từ đô thị thông minh, giao thông xanh đến năng lượng tái tạo, qua đó khẳng định tham vọng vươn tầm quốc tế của doanh nghiệp Việt.
(VNF) - Tại buổi làm việc với UBND tỉnh Gia Lai, lãnh đạo Tập đoàn Hùng Nhơn và Tập đoàn De Heus (Hà Lan) đã đề xuất sẽ mở rộng quy mô dự án nông nghiệp công nghệ cao lên 2.800 tỷ đồng
(VNF) - Giữa làn sóng dịch chuyển mạnh mẽ của doanh nghiệp Trung Quốc sang Đông Nam Á, ROX iPark khẳng định vị thế là điểm đến đầu tư sẵn sàng nhất tại Việt Nam với mô hình phát triển khu công nghiệp thông minh, bền vững.
(VNF) - Để huy động được nhà đầu tư tư nhân tham gia dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, Chính phủ cho rằng cần một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt liên quan đến hỗ trợ tài chính, tín dụng, miễn thuế...
(VNF) - Với tổng mức đầu tư 36.172 tỷ đồng, dự án mở rộng cao tốc TP. HCM - Trung Lương - Mỹ Thuận dự kiến sẽ được khởi công vào ngày 19/12 tới đây.
(VNF) - TP. HCM chấp thuận cho VinSpeed làm nhà đầu tư dự án đường sắt Bến Thành - Cần Giờ với tổng mức đầu tư khoảng 102.430 tỷ đồng.
(VNF) - Trình Quốc hội, Chính phủ đề xuất "cho phép Chính phủ phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 sân bay Long Thành mà không phải báo cáo Quốc hội thông qua".
(VNF) - Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam tiếp tục khởi sắc khi cả vốn đăng ký và vốn thực hiện đều tăng mạnh. Cùng với đó, các chính sách ngày hoàn thiện, đặc biệt là Luật Đầu tư sửa đổi - đang mở ra một nền tảng pháp lý ổn định, minh bạch và hấp dẫn hơn cho các nhà đầu tư quốc tế.
(VNF) - Tính đến ngày 30/11/2025, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam đạt 33,69 tỷ USD, theo số liệu từ Cục Thống kê (Bộ Tài Chính).
(VNF) - Ông Jinki Ham - Chủ tịch và CEO công ty Glassdome cho rằng, việc doanh nghiệp chủ động quản lý và số hóa dữ liệu carbon sẽ quyết định khả năng xuất khẩu, đáp ứng yêu cầu của đối tác quốc tế, tối ưu vận hành, và phát triển bền vững.
(VNF) - Nhiều đối tác Israel quan tâm tới thị trường và tích cực sang Việt Nam tìm kiếm đối tác, bạn hàng để mua hàng cũng như tìm kiếm cơ hội đầu tư để dịch chuyển các dự án đầu tư sang Việt Nam.
(VNF) - Bộ Xây dựng đang nghiên cứu bổ sung thêm quy hoạch 2 sân bay khu vực miền Trung nhằm tăng cường công tác hỗ trợ khẩn nguy, cứu nạn khu vực miền Trung, Tây Nguyên.
(VNF) - Trong bối cảnh Khánh Hòa đang đặt mục tiêu trở thành cực tăng trưởng mới của miền Trung và cả nước, hoạt động kết nối giữa Công ty cổ phần Shinec với các quỹ đầu tư, định chế tài chính quốc tế đến từ Singapore, Úc, Pháp,.. đã mở ra những cơ hội huy động nguồn vốn phục vụ mục tiêu phát triển của tỉnh.
(VNF) -TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Việt Nam khẳng định. trong bối cảnh nhu cầu vốn cho chuyển đổi xanh, đổi mới công nghệ ngày càng lớn, Việt Nam cần duy trì tốc độ tăng vốn đầu tư khoảng 10% mỗi năm, đồng thời nghiên cứu thành lập Quỹ khẩn cấp quốc gia để ứng phó với các rủi ro.
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.
