Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận sôi nổi việc sửa đổi dự án Luật Dầu khí

Tại phiên họp thứ 10 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra chiều 14/4, Thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã trình bày tờ trình về dự án Luật Dầu khí (sửa đổi).

Theo Bộ trưởng Công Thương, thời gian qua hoạt động dầu khí cũng đã phát sinh một số vướng mắc, bất cập. Một số vấn đề thực tế phát sinh mang tính đặc thù của hoạt động dầu khí nhưng chưa được quy định cụ thể bởi Luật Dầu khí và các văn bản quy phạm pháp luật dưới Luật hoặc quy định chưa phù hợp với thực tiễn đã có những thay đổi.

Bên cạnh đó, một số vấn đề được quy định trong Luật Dầu khí nhưng chưa đồng bộ với các quy định pháp luật khác. Vì thế, ông Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, việc xây dựng Luật Dầu khí (sửa đổi) là hết sức cần thiết, nhằm tăng cường hiệu quả, hiệu lực trong quản lý nhà nước, loại bỏ rào cản, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho nhà đầu tư, góp phần cải thiện mức độ hấp dẫn của môi trường đầu tư trong lĩnh vực dầu khí.

Người đứng đầu ngành công thương cho biết, dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi) gồm 9 Chương 56 điều. Nội dung của dự thảo Luật giải quyết 6 nhóm chính sách đã được Chính phủ trình Quốc hội thông qua (Nghị quyết số 17/2021/QH15). Bao gồm chính sách về bổ sung và hoàn thiện các quy định liên quan đến hợp đồng dầu khí; chính sách quy định về điều tra cơ bản và dầu khí và trình tự, phê duyệt các bước triển khai hoạt động dầu khí, dự án dầu khí gồm các giai đoạn tìm kiếm thăm dò và khai thác dầu khí;

Quy định khung cho việc thực hiện dự án dầu khí theo chuỗi từ tìm kiếm thăm dò, khai thác, vận chuyển, xử lý; chính sách về ưu đãi đầu tư và ưu đãi đầu tư đặc biệt đối với dự án dầu khí theo lô dầu khí thông qua hợp đồng dầu khí;

Chính sách quy định về công tác kế toán, kiểm toán, quyết toán và xử lý chi phí trong hoạt động dầu khí và chính sách quy định khung việc cho phép bên thứ ba tiếp cận các cơ sở hạ tầng có sẵn của ngành dầu khí và nghĩa vụ chia sẻ công trình dầu khí, cơ sở hạ tầng sẵn có nhằm sử dụng tối ưu, hiệu quả hệ thống hạ tầng cơ sở sẵn có, tránh lãng phí trong đầu tư.

Trong phiên họp, báo cáo tóm tắt thẩm tra dự án Luật Dầu khí (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhất trí sự cần thiết ban hành Luật Dầu khí (sửa đổi) để đáp ứng yêu cầu như tờ trình của Chính phủ đã nêu.

Về ưu đãi trong hoạt động dầu khí, ông Vũ Hồng Thanh đề nghị xem xét, rà soát kỹ lưỡng các quy định về điều kiện để áp dụng ưu đãi, ưu đãi đặc biệt bảo đảm chặt chẽ, rõ ràng, khả thi; không quy định tại khoản 4 Điều 40 về thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ liên quan đến mức thuế suất

Ngoài ra, ông Vũ Hồng Thanh đề nghị tiếp tục nghiên cứu, quy định về các hình thức, cơ chế ưu đãi đầu tư khác, nhất là trong bối cảnh thời gian tới nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng mức thuế suất tối thiểu thuế thu nhập doanh nghiệp toàn cầu.

Cho ý kiến, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho rằng, phải có chương riêng quy định đối với nhà đầu tư, để tránh những rủi ro có thể xảy ra khi đầu tư ra nước ngoài.

Ông Bùi Văn Cường đồng tình với các quan điểm sửa đổi Luật nhưng Ban soạn thảo cần làm sâu sắc thêm quan điểm dự thảo luật phải đảm bảo tính minh bạch rõ ràng, chặt chẽ. Từ đó phòng ngừa được các sơ hở, có tác dụng phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Sau khi nghe các ý kiến thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhận xét chung là dự án Luật Dầu khí (sửa đổi) còn sơ sài. Trong đó, dự án luật chưa nêu rõ vai trò của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), trong bối cảnh tập đoàn này vừa là doanh nghiệp, vừa là quản lý nhà nước lĩnh vực dầu khí.

"Bây giờ vai quản lý nhà nước tới đâu? Vì còn Bộ Công Thương, còn Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp thì vai của PVN thế nào? Địa vị pháp lý ra sao, phần liên quan quản lý nhà nước chưa đủ rõ", Chủ tịch Quốc hội nhìn nhận.

Lưu ý tham khảo kinh nghiệm quốc tế đối với mô hình tập đoàn dầu khí quốc gia, Chủ tịch Quốc hội gợi ý, nên chăng quy định đầy đủ, minh bạch vai trò, địa vị pháp lý của PVN trong luật này, xác định địa vị tổng quát của PVN để tránh xung đột các hoạt động phía sau, vì PVN quản lý nhà nước một phần và còn là nhà thầu.