'Việt Nam hưởng lợi từ sắp xếp lại thị trường xuất khẩu toàn cầu'

Ngày ngày 6/9/2024, tại Hội nghị kinh tế khu vực mang tên Gateway to ASEAN (Cửa ngõ vào ASEAN) tại TP. HCM, các chuyên gia quốc tế nhận định, sau xung đột thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc và đại dịch Covid-19, đã có sự thay đổi đáng kể hướng tới khả năng phục hồi, đa dạng hóa và an ninh của chuỗi cung ứng. Đã có sự dịch chuyển hoạt động sản xuất từ Trung Quốc sang các quốc gia gần đã thách thức vị thế của Trung Quốc là nhà sản xuất và xuất khẩu hàng đầu thế giới. Theo đó, Việt Nam là quốc gia tại ASEAN được hưởng lợi từ việc sắp xếp lại các thị trường xuất khẩu toàn cầu.

Cụ thể, Việt Nam đang thu hút các khoản đầu tư lớn trên các lĩnh vực khác nhau. Ngành chế biến và sản xuất vẫn là ngành chủ đạo thu hút vốn FDI của Việt Nam, thu hút hơn 72% tổng vốn đầu tư vào năm 2023. Điều này phù hợp với xu hướng lâu nay là Việt Nam trở thành điểm đến quan trọng cho sản xuất do chi phí lao động cạnh tranh, cơ sở hạ tầng ngày càng phát triển và chính sách thân thiện với doanh nghiệp.

Tính chung cả năm 2023, Việt Nam đã chứng kiến sự gia tăng đột biến về thu hút FDI với tổng vốn đăng ký khoảng 36,6 tỷ USD, mức cao thứ hai trong lịch sử, gần bằng mức cao kỷ lục là 38 tỷ đôla Mỹ vào năm 2019. Chỉ riêng trong 7 tháng đầu năm nay, Việt Nam đã thu hút được 13 tỷ đôla FDI thực hiện, với lượng đầu tư mạnh từ các quốc gia như Singapore, Trung Quốc, Hồng Kông và Nhật Bản. Xu hướng tích cực này cho thấy sự tin tưởng liên tục vào khả năng cạnh tranh của Việt Nam.

Theo đánh giá của các chuyên gia, Việt Nam là quốc gia mở cửa thương mại thứ ba trong ASEAN, sau Singapore và Thái Lan (gấp 1,9 lần GDP so với lần lượt là 3,3 lần và 2,7 lần). Điều này có nghĩa là Việt Nam sẽ được hưởng lợi nhiều hơn trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho các luồng thương mại, đặc biệt là thông qua các FTA như Hiệp định RCEP và Hiệp định EVFTA.

Theo ông Wee Ee Cheong, Phó Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Ngân hàng UOB (Singapore), có ba thành tố thúc đẩy sự tăng trưởng liên tục của ASEAN. Đó là các chính sách của chính phủ tạo điều kiện cho hoạt động kinh doanh xuyên biên giới, xu hướng phi tập trung chuỗi cung ứng sẽ thúc đẩy hoạt động thương mại, và các ngành công nghiệp giúp đẩy mạnh nền kinh tế xanh.

Theo ông Phan Văn Mãi - Chủ tịch UBND TP.HCM, thời gian qua bức tranh địa chính trị thế giới có nhiều biến động dẫn đến tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu. Cùng với đó mô hình kinh doanh toàn cầu cũng thay đổi rất lớn với hành vi thói quen tiêu dùng mới, du lịch xanh gắn với điểm đến an toàn, thân thiện. Kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh đang là mô hình phát triển của nhiều quốc gia. Đây vừa là cơ hội và cũng vừa là thách thức đối với các nền kinh tế đang phát triển.

TP.HCM đóng góp đến 16% GDP cả nước và 26% ngân sách quốc gia. Với vai trò này, thành phố được thừa hưởng cơ chế chính sách vượt trội hơn so với mặt bằng thể chế cả nước, đây là điều thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư chiến lược trong một số lĩnh vực đổi mới sáng tạo, công nghệ…

TP.HCM có cơ chế đặc thù trong xây dựng các đường vành đai, các tuyến cao tốc đồng bộ, hạ tầng giao thông liên kết vùng Đông Nam bộ, liên kết với vùng Đồng bằng sông Cửu Long nhằm mở rộng không gian kinh tế và tạo lợi thế về vị trí địa lý, chiến lược về hạ tầng kinh tế, logistics. Thành phố có hệ thống hạ tầng giao thông đa dạng giúp trở thành trung tâm lưu chuyển hàng hóa ra các khu vực trong và ngoài nước.

Hiện TP.HCM có 125 quốc gia đang đầu tư với 13.000 dự án với tổng vốn đầu tư 90 tỷ USD, trong đó Singapore là nhà đầu tư lớn với hơn 2.000 dự án.