'Vietnam Airlines đối mặt rủi ro lớn nếu không được gia hạn khoản vay 4.000 tỷ'

Thông tin này vừa được Chính phủ cho biết trong tờ trình gửi Quốc hội về phương án gia hạn trả nợ khoản vay tái cấp vốn 4.000 tỷ đồng của Vietnam Airlines.

Từ tháng 7 đến cuối năm 2021, Vietnam Airlines đã hoàn thành sử dụng gói vay vốn với tổng giá trị xấp xỉ 4.000 tỷ đồng. Đây là một trong hai giải pháp hỗ trợ thanh khoản cho hãng hàng không quốc gia do ảnh hưởng của Covid-19 cùng 8.000 tỷ để tăng vốn điều lệ qua phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu.

Với gói vay 4.000 tỷ đồng, Vietnam Airlines đã chi hơn 2.180 tỷ trả các hợp đồng thuê máy bay; gần 1.580 thuê động cơ, vật tư phụ tùng máy bay; 240 tỷ chi dịch vụ chuyến bay. Đến hết năm ngoái, hãng thanh toán đủ 220 tỷ đồng lãi vay cho các ngân hàng. Theo quy định tại Nghị quyết 135/2020 của Quốc hội và các hợp đồng tín dụng, Vietnam Airlines có nghĩa vụ thanh toán toàn bộ dư nợ gốc từ tháng 7 đến tháng 12/2024.

Tuy nhiên, Chính phủ đang đề nghị Quốc hội về việc Ngân hàng Nhà nước được tự động gia hạn thêm 3 lần khi đến hạn trả với khoản vay 4.000 tỷ đồng của Vietnam Airlines. Theo đó, thời gian gia hạn dự kiến mỗi lần bằng thời hạn tái cấp vốn lần đầu. Tổng thời gian các lần gia hạn tái cấp vốn tối đa không quá 5 năm (đã gồm 2 lần được gia hạn theo Nghị quyết 135/2020).

Theo Chính phủ, Vietnam Airlines sẽ phải đối mặt với nhiều hệ lụy, rủi ro lớn trong trường hợp không được gia hạn trả nợ khoản vay này. Đến hết tháng 5, tổng nợ vay của hãng khoảng khoảng 16.055 tỷ đồng, ước đến 30/6 là 15.604 tỷ đồng.

"Gia hạn khoản vay tái cấp vốn chỉ là một trong các giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho Vietnam Airlines, nhưng đây là giải pháp có tính khả thi và phù hợp nhất hiện tại", Chính phủ nêu trong báo cáo.

Nếu không được gia hạn, Vietnam Airlines có thể mất khả năng thanh toán từ tháng 7/2024, có nguy cơ không thực hiện được cam kết của hãng với các bên cho thuê tàu bay, các đối tác cung cấp dịch vụ. Từ đó, hãng có thể bị kiện, giảm uy tín trước các đối tác.

Đồng thời, Vietnam Airlines cũng sẽ phát sinh các chi phí tài chính do không thể hoàn trả các khoản nợ và tiếp tục đơn phương giãn hoãn nợ với quy mô lớn, dẫn đến nguy cơ phá sản. Điều này có thể tạo ra hệ lụy như các khoản vay mua tàu bay được Chính phủ bảo lãnh sẽ bị các tổ chức tín dụng yêu cầu Chính phủ trả nợ thay cho Vietnam Airlines. Đến 31/3, dư nợ vay bảo lãnh của Chính phủ là 331 triệu USD.

Thẩm tra về nội dung trên, Ủy ban Kinh tế cơ bản nhất trí với sự cần thiết phải gia hạn trả nợ đối với khoản vay tái cấp vốn theo Nghị quyết số 135/2020 của Quốc hội, nhằm tháo gỡ khó khăn cho Vietnam Airlines.

Theo Ủy ban Kinh tế, tình thế đối với Vietnam Airlines hiện nay là cấp thiết và cần có những biện pháp hỗ trợ để tháo gỡ khó khăn, tiếp tục khẳng định vai trò chủ đạo của Vietnam Airlines - là hãng hàng không quốc gia và bảo toàn nguồn vốn của Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp này.

Tuy nhiên, Chính phủ cần rút kinh nghiệm trong việc chuẩn bị hồ sơ, thủ tục, tránh trường hợp quá gấp, không đúng thời hạn quy định để báo cáo Quốc hội xem xét điều chỉnh chương trình kỳ họp và cho ý kiến đối với nội dung này.

Ủy ban Kinh tế cơ bản đồng tình với đề xuất của Chính phủ cho phép Ngân hàng Nhà nước được tự động gia hạn thêm 3 lần tại thời điểm đến hạn trả nợ đối với dư nợ tái cấp vốn còn lại của các tổ chức tín dụng đang cho Vietnam Airlines vay bổ sung vốn phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Trong tình thế cấp bách như Chính phủ báo cáo, việc sử dụng nguồn vốn tín dụng ngân hàng có thể tháo gỡ ngay khó khăn trước mắt cho Vietnam Airlines.

Xét về quan hệ tín dụng, Vietnam Airlines vẫn phải bảo đảm điều kiện để được vay vốn tại tổ chức tín dụng và thực hiện nghĩa vụ trả nợ, do vậy, phương án này giúp cân đối dòng tiền cũng như hỗ trợ về thời gian để Vietnam Airlines cơ cấu lại hoạt động một cách toàn diện.

Tuy nhiên, để làm rõ hơn tính khả thi và hiệu quả của phương án, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ phân tích rõ hơn về khả năng trả nợ của Vietnam Airlines. Theo phụ lục kèm tờ trình Chính phủ, dòng tiền mới chỉ dự kiến trong năm 2024, chưa chứng minh được khả năng trả nợ phù hợp với thời gian đề nghị gia hạn trả nợ đối với khoản vay tái cấp vốn.

Đồng thời, Chính phủ cần rà soát, tính toán kỹ lưỡng các giải pháp, phương án xử lý, sử dụng hiệu quả các nguồn lực hỗ trợ cho Vietnam Airlines, bao gồm cả nguồn từ khoản vay tái cấp vốn nếu được Quốc hội đồng ý gia hạn trả nợ đối với khoản vay này.

Năm nay, Vietnam Airlines đặt mục tiêu doanh thu công ty mẹ ở mức 80.984 tỷ đồng, thu hợp nhất 105.946 tỷ đồng. Đây đều là các mức cao nhất từ trước đến nay của hãng bay này. Thời điểm đạt đỉnh doanh thu năm 2019, công ty cũng chỉ ghi nhận nguồn thu khoảng 72.980 tỷ đồng và hợp nhất 99.099 tỷ.