VNDirect: Quý IV không tươi sáng, tổng lợi nhuận ròng công ty niêm yết ước giảm 30%

Quý IV không tươi sáng đối với các doanh nghiệp niêm yết

Kết quả đáng thất vọng trong quý IV đã kéo tăng trưởng lợi nhuận ròng của thị trường năm 2022 xuống chỉ còn 7,1% so với cùng kỳ, thấp hơn nhiều so với dự báo của VNDirect là 16,7%.

Công ty chứng khoán này cho biết, khó khăn đang tiếp nối khó khăn đối với các doanh nghiệp thép, thực phẩm và chứng khoán. Theo đó, lợi nhuận ròng quý IV/2022 của các nhà sản xuất thép niêm yết giảm sâu 155,6% so với cùng kỳ do suy giảm sản lượng tiêu thụ và biên lợi nhuận gộp giảm 1,8 điểm phần trăm so với quý III/2022.

Ngành thực phẩm kéo dài xu hướng giảm với lợi nhuận ròng quý II, quý III và quý IV/2022 giảm lần lượt 7,7%, 13,8% và 80,7% so với cùng kỳ. Lợi nhuận ròng quý IV/2022 của ngành thực phẩm giảm mạnh là do Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan (HoSE: MSN) ghi nhận lợi nhuận ròng quý IV/2022 giảm 93,1% so với cùng kỳ khi không còn ghi nhận khoản thu nhập bất thường đáng kể (5.700 tỷ đồng) như trong quý IV/2021.

Về ngành chứng khoán, các công ty trong ngành này tiếp tục ghi nhận lợi nhuận ròng sụt giảm mạnh 96,6% so với cùng kỳ trong quý IV/2022 do thanh khoản thị trường chứng khoán giảm 58,4%.

Tựu trung lại, các công ty thép, sản xuất thực phẩm và chứng khoán cùng nhau làm tăng trưởng lợi nhuận toàn thị trường giảm 24,8 điểm phần trăm trong quý IV/2022.

Ngược lại với 3 ngành trên, ngân hàng và dịch vụ tiện ích lại là điểm sáng trong quý IV. Theo đó, lợi nhuận ròng các ngân hàng niêm yết tăng 23,3% trong quý IV/2022 (so với cùng kỳ), nhờ đóng góp của Ngân hàng TMCP Ngoại thương (Vietcombank, HoSE: VCB) và Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển (BIDV, HoSE: BID) với mức tăng trưởng lợi nhuận ròng lần lượt là 53,9% và 88,8% do giảm chi phí dự phòng.

Ngành dịch vụ tiện ích ghi nhận mức trưởng lợi nhuận ròng cao nhất toàn thị trường trong quý IV/2022 (30,4% so với cùng kỳ), xấp xỉ mức tăng quý III/2022 nhưng giảm mạnh so với đỉnh tăng trưởng trong quý II/2022 (88,7%). VNDirect, Tổng công ty Khí Việt Nam (HoSE: GAS) là động lực chính của tăng trưởng ngành dịch vụ tiện ích, đóng góp 34,2 điểm phần trăm vào tăng trưởng lợi nhuận ròng quý IV/2022 của ngành.

Ngành ngân hàng và dịch vụ tiện ích cùng nhau đóng góp 7,6 điểm phần trăm vào tăng trưởng lợi nhuận ròng quý IV/2022 của thị trường.

Về doanh nghiệp bất động sản, bất chấp thời điểm khó khăn, lợi nhuận quý IV/2022 của nhóm doanh nghiệp này vẫn tăng 0,9% so với cùng kỳ nhờ Công ty Cổ phần Tập đoàn Vingroup (HoSE: VIC) và Công ty Cổ phần Vincom Retail (HoSE: VRE).

VNDirect cho biết, biên lợi nhuận thị trường (không bao gồm ngân hàng) trong quý IV tăng nhẹ 0,1 điểm phần trăm so với quý trước, là lần đầu tiên kể từ quý III/2021 với sự cải thiện lớn nhất đến từ ngành dịch vụ tiện ích (tăng 3,6 điểm phần trăm), bất động sản (tăng 2,8 điểm phần trăm) và dầu khí (tăng 2,5 điểm phần trăm).

Tỷ lệ đòn bẩy của thị trường (không bao gồm ngân hàng) tiếp tục kéo dài xu hướng giảm kể từ quý I/2022, là kết quả của việc mua lại trái phiếu doanh nghiệp và nhu cầu huy động vốn yếu do các doanh nghiệp có xu hướng trì hoãn việc mở rộng kinh doanh. Lãi suất cao cũng làm tăng chi phí vốn vay trung bình trên thị trường từ 5,8% lên 5,9% trong quý IV/2022.

Nhóm VN30 vẫn vững vàng, lợi nhuận ròng tăng 4,9% trong năm 2022

Lợi nhuận ròng quý IV/2022 của VN30 giảm 11,5% so với cùng kỳ, tốt hơn so với của nhóm vốn hóa lớn (giảm 18,4% so với cùng kỳ). Lợi nhuận của nhóm vốn hóa lớn sụt giảm nhiều hơn so với VN30 trong quý IV/2022, chủ yếu là do Công ty Cổ phần Lọc hoá Dầu Bình Sơn (HoSE: BSR) (giảm 44,2% so với cùng kỳ), Tổng công ty Phân bón và Hoá chất Dầu khí (HoSE: DPM) (giảm 30,2%) và Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoá chất Đức Giang (HoSE: DGC) (giảm 20,8%).

Lợi nhuận ròng quý IV/2022 của nhóm vốn hóa vừa và nhỏ giảm mạnh lần lượt 64,8% và 83,3% so với cùng kỳ do nhu cầu xuất khẩu yếu, biên lợi nhuận sụt giảm và lỗ tỷ giá.

16 doanh nghiệp trong VN30 có tăng trưởng lợi nhuận ròng dương trong năm 2022, dẫn đầu là VRE (108%), BID (72%) và GAS (70%).

Ở chiều ngược lại, năm 2022, một số doanh nghiệp trong nhóm VN30 ghi nhận lợi nhuận ròng giảm là Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoà Phát (HoSE: HPG), Tập đoàn Dầu khi Việt Nam (HoSE: PLX), Công ty Cổ phần Hàng không Vietjet (HoSE: VJC)… 

Cụ thể, lợi nhuận ròng của HPG giảm mạnh 75% chủ yếu do than coke đầu vào tăng gần 140% trong năm 2022 và sản lượng tiêu thụ giảm 6,5% trong bối cảnh thị trường BĐS gặp nhiều thách thức.

PLX (giảm 48%) phải tăng tỷ trọng nguồn nhập khẩu để đảm bảo xăng dầu cho thị trường trong nước trong 9 tháng năm 2022 trong bối cảnh thị trường xăng dầu thế giới không thuận lợi và chi phí kinh doanh xăng dầu tăng cao.

Đáng chú ý, VJC ghi nhận khoản lỗ 2.172 tỷ đồng trong năm 2022 trong khi năm 2021 lãi 95 tỷ đồng do không ghi nhận lợi nhuận từ bán và cho thuê lại; cũng như các khoản thu nhập tài chính khác như năm 2021 và giá nguyên liệu tăng cao.