'Zero-Covid' của Trung Quốc: Cơn ác mộng cho chuỗi cung ứng toàn cầu
Thanh Tú -
28/05/2022 07:34 (GMT+7)
(VNF) - Lệnh phong tỏa nghiêm ngặt tại Thượng Hải, trung tâm tài chính hàng đầu Trung Quốc, và nhiều thành phố khác của nước này đã tạo ra những thách thức nghiêm trọng đối với hoạt động vận tải và ảnh hưởng không nhỏ tới chuỗi cung ứng toàn cầu.
Lệnh phong tỏa nghiêm ngặt đã khiến Thượng Hải, nơi có cảng container lớn nhất thế giới, đối mặt với lượng tàu và hàng hóa ùn tắc chưa từng có, gây ra sự chậm trễ và hỗn loạn đáng kể trong hoạt động giao hàng trên toàn cầu.
Kiên định chính sách “zero-Covid”
Mặc dù nền kinh tế đang phải hứng chịu những tổn thất không nhỏ vì chính sách chống dịch mang tên “zero-Covid” (không Covid), Trung Quốc cho đến nay vẫn kiên quyết duy trì phương pháp hà khắc này. Phản ứng với phát biểu mới đây của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) rằng cách tiếp cận này không bền vững trước sự xuất hiện của các biến chủng mới, Bắc Kinh nhấn mạnh rằng chính sách chống dịch của mình là “khoa học và hiệu quả”.
“Zero-Covid” đã khiến hàng trăm triệu người ở hàng chục thành phố của nước này trong tình trạng hạn chế đi lại ở nhiều mức độ khác nhau. Kể từ đầu tháng 4 vừa qua, Thượng Hải, thành phố lớn nhất Trung Quốc với 25 triệu dân, đã áp đặt lệnh phong tỏa, yêu cầu người dân không ra khỏi nhà khi số ca mắc mới Covid-19 vượt ngưỡng 25.000 ca/ngày, trong đó phần lớn là các ca nhiễm “siêu” biến chủng Omicron.
Hầu hết các quận ở Thượng Hải, nơi tập trung nhiều công ty đa quốc gia, đều thực hiện các biện pháp phòng dịch chặt chẽ, đảm bảo rằng tất cả người dân trên địa bàn đều được xét nghiệm và các ca bệnh mới cùng những người tiếp xúc với người bệnh sẽ được cách ly càng sớm càng tốt.
Việc bị phong tỏa dài ngày đã khiến nhiều người dân Thượng Hải tỏ ra bức xúc. Tại nhiều khu chung cư cao tầng, người dân phàn nàn về tình trạng thiếu lương thực và thuốc men. Tuy nhiên, giới chức địa phương vẫn khẳng định sẽ không nới lỏng các hạn chế cho đến khi dập tắt các ổ dịch mới bên ngoài khu vực cách ly.
Trải qua 6 tuần phong tỏa, sau khi 15 trên tổng số 16 quận của thành phố không còn ca mắc Covid-19 bên ngoài các khu cách ly, chính quyền Thượng Hải mới đặt mục tiêu trở lại nhịp sống bình thường từ ngày 1/6. Dù vậy, các lệnh phong tỏa dài ngày đã khiến nền kinh tế Trung Quốc bị tổn thất không nhỏ.
Chuyên gia Nick Marro của cơ quan phân tích kinh tế Economist Intelligence cho rằng chiến lược “zero-Covid” đã nhanh chóng giúp Trung Quốc đưa tăng trưởng kinh tế trở lại trong năm 2020 khi nhiều nước vẫn còn loay hoay với việc chống dịch. Tuy nhiên, việc áp dụng các biện pháp hạn chế nghiêm ngặt trái ngược hoàn toàn với phần đa thế giới đang âm thầm tác động tới kinh tế ở Thượng Hải và nhiều khu vực khác của Trung Quốc, đe dọa đến mục tiêu tăng trưởng đầy tham vọng của nước này. Nhiều doanh nghiệp nước ngoài bày tỏ hy vọng chính phủ Trung Quốc có thể nới lỏng các hạn chế Covid-19 trong mùa thu tới.
Chuỗi cung ứng toàn cầu chao đảo
Với tư cách là một trung tâm kinh tế, việc Thượng Hải phong tỏa toàn khu vực không chỉ gây thiệt hại kinh tế lên đến gần 10 tỷ nhân dân tệ (1,4 tỷ USD) mỗi ngày, mà còn làm suy giảm niềm tin của các chủ doanh nghiệp với nền kinh tế Trung Quốc. Các đợt đóng cửa do phong tỏa đã làm chậm khả năng vận chuyển hàng hóa ở khắp Trung Quốc. Bên cạnh đó, nhiều nhà máy ở khu vực Thượng Hải cũng đã giảm hoặc dừng sản xuất trong nhiều tuần.
Theo đánh giá của các chuyên gia, các quy tắc chống dịch nghiêm ngặt của Trung Quốc cho đến nay có vẻ chưa ghi nhận thiệt hại thực sự nghiêm trọng nhưng đây mới chỉ là bước khởi đầu. Thế giới sẽ dần dần “thấm” các tác động đầy đủ của việc Thượng Hải và một số thành phố lớn của Trung Quốc đóng cửa. Trung Quốc chiếm khoảng 12% thương mại toàn cầu, việc biến động lan rộng ra khắp các nền kinh tế chỉ còn là vấn đề thời gian, thậm chí mở ra một làn sóng hỗn loạn mới với chuỗi cung ứng thế giới.
Các cuộc khảo sát về chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) cho thấy các nhà cung cấp phải đối mặt với sự chậm trễ lâu nhất trong hơn 2 năm qua trong việc cung cấp nguyên liệu thô cho khách hàng sản xuất. Lượng thành phẩm tồn kho tăng lên mức cao nhất trong hơn một thập niên, trong khi chỉ số xuất khẩu và nhập khẩu giảm mạnh.
Lệnh phong tỏa nghiêm ngặt đã khiến Thượng Hải, nơi có cảng container lớn nhất thế giới, đối mặt với lượng tàu và hàng hóa ùn tắc chưa từng có, gây ra sự chậm trễ và hỗn loạn đáng kể trong hoạt động giao hàng trên toàn cầu. Những hình ảnh vệ tinh kỹ thuật số ghi nhận từ đầu tháng 5 tại cảng nằm ở bờ biển phía Đông Trung Quốc cho thấy lượng lớn tàu đang “mắc kẹt” tại đây.
Tình trạng tắc nghẽn ở châu Âu còn nghiêm trọng hơn khi các cảng chính như Rotterdam, Hamburg, Antwerp và ba cảng ở Anh đều hoạt động ở mức công suất cao. Các cảng này phải chật vật để nhận thêm container vì không còn không gian để chứa thêm.
Theo Công ty giao nhận hàng hóa Flexport trụ sở tại San Francisco (Mỹ), hiện mất trung bình 111 ngày để hàng hóa đến nhà kho ở Mỹ kể từ thời điểm rời khỏi nhà máy ở châu Á. Con số này gần bằng kỷ lục 113 ngày vào tháng 1 và hơn gấp đôi so với thời điểm năm 2019.
Bà Julie Gerdeman, Giám đốc điều hành của công ty phân tích rủi ro chuỗi cung ứng Everstream Analytics, cho rằng các cảng của Mỹ và châu Âu vốn đã ngập trong hàng hóa nên càng dễ bị ảnh hưởng bởi cú sốc mới này. Khi Thượng Hải mở cửa trở lại và mọi thứ trở về quỹ đạo của nó, tất cả các tàu vận chuyển sẽ hướng về Mỹ. Điều đó có thể gây thêm thách thức bởi tình trạng tắc nghẽn.
Vận chuyển hàng không cũng bị ảnh hưởng nặng nề khi hàng liên tục đổ về sân bay quốc tế Phố Đông (Thượng Hải). Tắc nghẽn lan sang Thâm Quyến khi nơi đây chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ các chuyến hàng được chuyển từ Thượng Hải.
“Nút thắt cổ chai” tại các cảng của Trung Quốc kết hợp với chiến sự ở Ukraine được cảnh báo sẽ là một đòn giáng làm chệch hướng phục hồi của kinh tế thế giới, vốn đã bị ảnh hưởng bởi áp lực lạm phát.
Các nhà kinh tế tại Goldman Sachs thừa nhận khó khăn trong chuỗi cung ứng “có phần tồi tệ hơn chúng tôi dự đoán, và chúng tôi đã điều chỉnh một chút dự báo tăng trưởng và lạm phát trong những tuần gần đây”. Stephanie Loomis, Phó chủ tịch phụ trách thu mua quốc tế của CargoTrans, cho biết một số công ty có thể đã cố gắng chuyển đơn đặt hàng của họ đến nơi khác hoặc hủy đơn.
Các chuyên gia dự đoán ngay cả khi dịch bệnh được khống chế, gián đoạn chuỗi cung ứng vẫn sẽ lan rộng toàn cầu và tác động tiêu cực đến cả năm 2022. Trong ngắn hạn, việc tắc nghẽn đồng nghĩa với chi phí gia tăng lên lưu lượng 22.000 tỷ USD thương mại hàng hóa toàn cầu, vốn đã sụt giảm vào năm 2020 và đang dần phục hồi vào năm ngoái.
Các công ty đã vượt qua những đợt hỗn loạn nguồn cung trong năm qua một phần bằng cách tăng giá và người tiêu dùng phần lớn đã chấp nhận. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, nguồn cung khó khăn từ Trung Quốc đặt ra thách thức đáng sợ hơn về nhu cầu hộ gia đình.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.