Tăng trưởng huy động vốn lâu nay không phải là bài toán khó với ngành ngân hàng bởi đặc thù tâm lý người dân Việt Nam là trọng tính an toàn và chuyện phá sản ngân hàng vẫn còn nằm trên lý thuyết (kể cả khi xét đến các trường hợp như ngân hàng Nam Đô, Châu Á - Thái Bình Dương, Việt Hoa); hơn nữa, các kênh đầu tư khác như chứng khoán, bất động sản… cũng chưa thực sự lôi kéo được đông đảo người dân để trở thành đối trọng với kênh ngân hàng.
Vì thế, trên phương diện vĩ mô, diễn biến huy động vốn hàng năm thường ít điểm nhấn.
Năm 2014, huy động vốn toàn ngành ngân hàng tăng 17%, mặc dù thấp hơn so với mức tăng năm 2012-2013 nhưng vẫn là mức tăng tốt ngay cả khi lãi suất huy động được điều chỉnh giảm. Tín hiệu này một lần nữa chứng minh kênh đầu tư gửi tiền tại hệ thống ngân hàng vẫn luôn hấp dẫn.
Tính đến cuối năm 2014, huy động vốn VND và ngoại tệ lần lượt tăng 19,2% và 3,1% (năm 2013 tăng tương ứng 20,6% và 15,7%). Tỷ trọng huy động vốn VND và ngoại tệ lần lượt là 87,6% và 12,4% (năm 2013: 85,9% và 14,1%), phù hợp với chủ trương giảm "đô la hóa" trong nền kinh tế.
Sang năm 2015, tăng trưởng huy động vốn đạt 16,2%. Trong bối cảnh lãi suất VND duy trì ở mức thấp và lãi suất huy động USD đối với tổ chức và cá nhân được điều chỉnh giảm xuống 0% vào cuối năm 2015, huy động vốn VND đạt tốc độ tăng 16,4%, cao hơn tốc độ tăng 14,8% của huy động ngoại tệ.
Tỷ trọng huy động vốn của nhóm ngân hàng thương mại Nhà nước tăng, nhóm các tổ chức tín dụng (TCTD) khác giảm, cụ thể, huy động của nhóm NHTM Nhà nước (không bao gồm NHCSXH) chiếm 45,5% tổng mức huy động vốn toàn hệ thống (năm 2014: 43%); nhóm các TCTD khác chiếm 53,7% (năm 2014: 55,6%); NHCSXH chỉ chiếm 0,8% tổng huy động vốn toàn ngành.
Năm 2016, tăng trưởng huy động ước đạt khoảng 19%. Huy động theo VND tăng cao; huy động ngoại tệ giảm mạnh.
Cụ thể, huy động bằng VND ước tăng 23% và chiếm tỷ trọng 89,5% tổng vốn huy động. Huy động ngoại tệ ước giảm khoảng 7,0% so với cuối năm 2015 và chiếm khoảng 10,5% tổng vốn huy động.
Việc huy động ngoại tệ giảm mạnh là nằm trong tính toán bởi lãi suất huy động USD đã giảm về mức 0% từ cuối năm 2015.
Thị phần huy động của nhóm NHTM cổ phần tăng từ 39,7% lên 42,9%, trong khi nhóm NHTM Nhà Nước giảm từ 53,2% xuống 49,1%. Biên độ dao động thị phần khá mạnh theo hướng ngày càng tiến về gần nhau cho thấy nhóm NHTM cổ phần đang tạo ra sự bứt phá nhất định và ngày thị phần ngang nhau sẽ không còn xa.
10 tháng đầu năm 2017, huy động vốn tuy giảm so với cùng năm trước nhưng vẫn đạt mức tăng trưởng khá, ước tăng 12% so với cuối năm 2016 (cùng kỳ năm trước tăng 14,7%).
Trong khi đó, huy động ngoại tệ tăng 3,7%, chiếm khoảng 10,1% tổng huy động. Huy động vốn bằng VND ước tăng 13%, chiếm 89,9% tổng huy động. Tiền đồng ngày càng lấn ất ngoại tệ.
Nếu đặt huy động vốn đứng một mình thì khá khó để thấy rủi ro, bởi như đã nói, tại Việt Nam, ngân hàng luôn là kênh hút tiền số 1 và gần như chưa có đối trọng. Nhưng nếu đặt huy động vốn trong tương quan với tín dụng thì diễn biến rủi ro sẽ hiện lên rõ ràng hơn.
Tỷ lệ cấp tín dụng so với nguồn vốn huy động là chỉ tiêu rõ ràng nhất phản ánh mối tương quan này. Chỉ tiêu này càng cao, đồng nghĩa lượng tiền vốn từ huy động được dồn vào tín dụng càng nhiều, rủi ro theo đó càng lớn (do tín dụng là tài sản có tính thanh khoản thấp, độ rủi ro cao).
Dữ liệu thống kê công khai của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) không đề cập đến năm 2014 và nửa đầu năm 2015. Tuy nhiên, nhìn vào giai đoạn từ tháng 6/2015 đến tháng 8/2017 cũng có thể mường tượng ra khá rõ diễn biến rủi ro huy động/tín dụng.
Cụ thể, nếu như nửa cuối năm 2015, tỷ lệ cấp tín dụng so với nguồn vốn huy động ở mức khá cao, trên 88,5% thì sang năm 2016, tỷ lệ này đã giảm mạnh và duy trì ở mức thấp, dưới 87% suốt từ tháng 5 đến tháng 11. Năm 2017, tỷ lệ này lại tiếp tục tăng lên và duy trì ở mức trên 88%.
Tóm lược, mức độ rủi ro của huy động trong tương quan với tín dụng thấp nhất ở năm 2016 – năm đầu tiên ông Lê Minh Hưng nhậm chức Thống đốc NHNN (bắt đầu từ tháng 4/2016).
Tỷ lệ cấp tín dụng so với nguồn vốn huy động nếu xét trên toàn hệ thống mặc dù cho thấy diễn biến rủi ro, nhưng khó lòng cho thấy cường độ rủi ro bởi quy định pháp luật về giới hạn tỷ lệ cấp tín dụng so với nguồn vốn huy động ở mỗi nhóm tổ chức tín dụng là mỗi khác. Vì thế, cần phải xét riêng 2 nhóm chính: nhóm NHTM Nhà nước và nhóm NHTM Cổ phần.
Ở nhóm NHTM Nhà nước, giới hạn tỷ lệ cấp tín dụng so với nguồn vốn huy động được NHNN đặt ra là thấp hơn 90%. Theo số liệu mà NHNN công bố, tỷ lệ này ở nhóm NHTM Nhà nước luôn cao hơn nhiều mốc 90%, thấp nhất là tháng 9/2016 với 92,89% và cao nhất là tháng 1/2016 lên đến 99,11%. Nhóm NHTM Nhà nước dường như từ lâu đã "nhờn" với giới hạn rủi ro trong cân đối huy động – tín dụng.
Còn ở nhóm NHTM Cổ phần, giới hạn tỷ lệ cấp tín dụng so với nguồn vốn huy động được NHNN đặt ra là thấp hơn 80%. Căn cứ vào số liệu của NHNN, trước tháng 12/2016, tỷ lệ này tại các NHTM Cổ phần vẫn thấp hơn 80%, tuy nhiên từ tháng 12/2016, tỷ lệ này luôn duy trì ở mức cao hơn "trần", cho thấy nhóm này đang đẩy rất mạnh tăng trưởng tín dụng nhằm thúc đẩy lợi nhuận, chấp nhận phần nào rủi ro trong cân đối huy động – tín dụng.
Có thể thấy, rủi ro huy động vốn trong tương quan với tín dụng vẫn đang hiện hữu khá lớn trong hệ thống ngân hàng.
Tags:
(VNF) - Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) sẽ tiếp tục tăng vốn điều lệ thêm 10.000 tỷ đồng trong năm 2026 thông qua 1 đợt chào bán cổ phiếu riêng lẻ, với giá chào bán không thấp hơn 10.000 đồng/cổ phiếu.
(VNF) - HĐQT của Ngân hàng Ngân hàng TMCP Lộc Phát Việt Nam (LPBank) đã miễn nhiệm chức vụ chức vụ Chủ tịch HĐQT đối với ông Nguyễn Đức Thụy kể từ ngày 23/12/2025.
(VNF) - Với nhiều bạn trẻ của thời đại số, dấu hiệu là khoảnh khắc mở App TPBank và nhận ra giao diện đã lên màu Giáng sinh. Một thay đổi nhỏ, nhưng đủ để báo hiệu loạt trải nghiệm số thú vị trên App TPBank hàng năm đã bắt đầu…
(VNF) - Mặt bằng lãi suất tiết kiệm tăng nhanh trong những tuần cuối năm đang thu hút sự chú ý của thị trường. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Tú Anh – Giám đốc Nghiên cứu Chính sách, Trường Đại học VinUni, đà tăng này chủ yếu mang tính mùa vụ do áp lực thanh khoản ngắn hạn cuối năm, chưa phản ánh sự đảo chiều của chính sách tiền tệ hay xu hướng tăng lãi suất kéo dài trong trung và dài hạn.
(VNF) - Trong bối cảnh Open Banking đòi hỏi sự phát triển mạnh mẽ hơn, một số ngân hàng đang tính đến việc thành lập công ty công nghệ tài chính (Fintech) thay vì chỉ đơn thuần hợp tác như trước.
(VNF) - Nghị định số 329/2025/NĐ-CP quy định hoạt động mua bán trái phiếu ngoại tệ ở nước ngoài của ngân hàng thương mại 100% vốn trong nước không vượt quá 7% vốn tự có.
(VNF) - Giá USD tự do hôm nay giảm khá mạnh, mất mốc 27.000 đồng/USD. Giá đồng bạc xanh tại các ngân hàng tăng, giảm trái chiều trong biên độ hẹp.
(VNF) - Lãi suất huy động tại các ngân hàng trong xu hướng đi lên, tới 9%/năm. Lợi nhuận ngành ngân hàng được dự báo phân hóa rõ nét trong năm 2026.
(VNF) - Lãi suất tiết kiệm cao nhất là 9% với điều kiện số tiền gửi lớn. Hàng loạt ngân hàng còn cộng thêm lãi suất, đẩy lãi suất huy động vượt mốc 8%/năm ở các kỳ hạn dài.
(VNF) - Hàng loạt ngân hàng phải tăng lãi suất huy động nhằm thu hút nguồn vốn trong dân. Các ngân hàng cũng đẩy mạnh giải ngân đáp ứng như cầu vốn mùa cao điểm cuối năm.
(VNF) - Trong bức tranh thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025, tín dụng chính sách xã hội đang nổi lên như một công cụ kinh tế quan trọng tại Quảng Trị. Từ nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước, hàng nghìn hộ nghèo, cận nghèo – đặc biệt ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số – đã có điều kiện đầu tư sản xuất, tạo sinh kế ổn định và từng bước thoát nghèo bền vững.
(VNF) - Trong danh sách nhân sự trình ĐHĐCĐ bất thường năm 2025, NCB đồng thời giới thiệu các gương mặt mới ở cả HĐQT và ban kiểm soát với hai ứng viên lần đầu xuất hiện tại mỗi bộ phận.
(VNF) - Bức tranh thanh khoản có thể sớm cải thiện khi khu vực hộ kinh doanh và buôn bán dần thích nghi với các quy định thuế và hóa đơn điện tử mới, qua đó, quay trở lại gửi tiền vào hệ thống ngân hàng.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital, ngoài tăng lãi suất huy động, các ngân hàng quốc doanh sẽ phải đẩy mạnh bổ sung năng lực vốn thông qua tăng vốn điều lệ và gia tăng phát hành trái phiếu để có thêm dư địa cho vay.
(VNF) - Lãi suất bình quân liên ngân hàng VND trong phiên 17/12 tiếp tục giảm mạnh, kỳ hạn qua đêm giảm 3,01 điểm % so với mức đỉnh, về dưới 5%.
(VNF) - Nhiều ngân hàng thu phí với tài khoản không phát sinh giao dịch trong thời gian dài. Để tránh mất phí, khách nên rà soát và đóng các tài khoản không còn sử dụng.
(VNF) - Việc đưa toàn bộ đội hình T1 cùng huyền thoại Faker đến Hà Nội là dấu ấn lớn để VPBank tiếp cận và chinh phục hơn 30 triệu người chơi Liên Minh Huyền Thoại tại Việt Nam. Từ K-Pop đến eSports, VPBank đang chứng minh họ hiểu người trẻ, sống cùng văn hóa đại chúng và kiến tạo trải nghiệm chưa từng có.
(VNF) - Việc Big 4 ngân hàng tăng lãi suất tiết kiệm khiến cuộc đua huy động vốn của ngành ngân hàng thêm "nóng". Lãi suất được dự báo tiếp tục đi lên trong thời gian tới.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước khẩn trương nghiên cứu, đánh giá và đề xuất thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia, báo cáo Thường trực Chính phủ trước 20/12.
(VNF) - Trong bối cảnh biên lãi ròng (NIM) chịu áp lực thu hẹp, hoạt động thu hồi và xử lý nợ xấu đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng lợi nhuận của nhiều ngân hàng.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đầy biến động trên thị trường tiền tệ toàn cầu. Đồng USD, dù vẫn giữ vị thế trung tâm, đang chịu áp lực giảm mạnh, trong khi các đồng tiền thay thế như euro (EUR), nhân dân tệ (CNY), đô la Úc (AUD) và yen Nhật (JPY) ngày càng thu hút dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Lãi suất liên ngân hàng bất ngờ giảm sâu ở các kỳ hạn chính trong phiên giao dịch ngày 16/12 sau khi tăng cao vào tuần trước.
(VNF) - Cả 4 ngân hàng quốc doanh đều đã tham gia đường đua tăng lãi suất huy động. Theo ông Trần Ngọc Báu, lãi suất cho vay tăng là điều khó tránh khỏi do các yếu tố cốt lõi về chi phí và bộ đệm của ngân hàng.
(VNF) - Theo Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - NHNN, Nghị định hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng tiêu chuẩn ESG dự kiến sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2026.
(VNF) - Giá USD tự do hôm nay giảm mạnh, hạ tới 200 đồng, về mốc 27.000 đồng/USD. Giá đồng bạc xanh tại các ngân hàng cũng được điều chỉnh đi xuống.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) sẽ tiếp tục tăng vốn điều lệ thêm 10.000 tỷ đồng trong năm 2026 thông qua 1 đợt chào bán cổ phiếu riêng lẻ, với giá chào bán không thấp hơn 10.000 đồng/cổ phiếu.
(VNF) - Cuối năm – mùa cam chín rộ ở Hà Tĩnh, những vườn cam trên nhiều vùng đồi như Thượng Lộc, Hương Khê, Vũ Quang, Mai Hoa… đang tạo nên những khoảnh khắc rộn ràng của thu hoạch. Đây là thời điểm chứng kiến sự hội tụ của nắng gió, đất đỏ và bàn tay nông dân, tạo ra những cây cam “siêu quả” độc đáo, không chỉ là đặc sản vùng miền mà còn là sản phẩm của mô hình liên kết nông nghiệp, góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo tại Hà Tĩnh trong những năm qua.
