Tổng nợ đạt gần 29.000 tỷ USD, liệu Trung Quốc có thể 'đạp phanh' các khoản nợ?
Hoài Nam -
03/08/2017 09:05 (GMT+7)
(VNF) – Tính đến 6/2017, tổng nợ của Trung Quốc là 28.800 tỷ USD, các chuyên gia dự đoán "Con rồng Châu Á" đang chuẩn bị bước vào một cuộc đại khủng khoảng.
Trung Quốc đang đối mặt với nỗi lo "tê giác xám"
Những vụ thâu tóm trị giá hàng tỷ USD
Trong những năm vừa qua, các công ty Trung Quốc đã thâu tóm hàng loạt công ty lớn trên thế giới với trị giá của các cuộc giao dịch lên tới 343 tỷ USD. Những thương vụ lớn nhất có thể kể đến như, tập đoàn Wanda đã mua lại công ty tài chính và sản xuất phim Hollywood của hãng Legendary Entertainment, với giá 3,5 tỷ USD vào năm 2016. Tập đoàn bảo hiểm Anbang mua khách sạn Waldorf Astoria. Tập đoàn Fosun mua Club Méditerranée SA và Cirque du Soleil.
Nhưng vào tháng 6 vừa qua, Ngân hàng trung ương Trung Quốc đã ra lệnh cho các ngân hàng thương mại hạn chế cho vay lãi suất thấp với bốn tập đoàn tư nhân lớn nhất Trung quốc, những công ty đã tạo ra 75 tỷ USD lợi nhuận trong và ngoài nước như Wanda, Anbang, Fosun, và Hainam Airlines (HNA). Một số ngân hàng lớn của Trung Quốc đã ngưng hỗ trợ cho vay các khoản mới với HNA, theo Bloomberg. Các nhà chức trách cũng đã yêu cầu Anbang bán tài sản ở nước ngoài và hồi hương lại quỹ nhưng công ty nói rằng: "hiện nay không có kế hoạch bán" cổ phần của nước ngoài.
17.000 tỷ USD nợ của doanh nghiệp
Tổng số nợ của chính phủ, hộ gia đình và các khoản nợ công đã đạt mức kỷ lục 28,8 nghìn tỷ USD, tương đương 258% GDP. Phần lớn nhất, khoảng 17 nghìn tỷ USD, tập trung là nợ doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhà nước sản xuất, tất cả mọi nghành từ thép đến than đá, xây dựng, và bất động sản.
Khoản nợ của các doanh nghiệp nhà nước càng lớn, rủi ro khủng hoàng kinh tế càng cao. Nhiều khả năng, Trung Quốc sẽ không còn có khả năng thanh toán nợ hiện tại, và tài trợ cho các dự án mới nữa. Nếu Trung Quốc không thể giảm mức độ phụ thuộc vào nợ, tăng trưởng sẽ chậm lại từ mức 6,9% trong nửa đầu năm 2017 đến 5% vào năm 2021. Tăng trưởng có thể giảm xuống dưới 3% nếu nước này gặp khủng hoảng tài chính theo báo cáo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF.
Hạn chế cho vay
Liệu các hạn chế cho vay lãi suất thấp đối với bốn tập đoàn tư nhân "tê giác xám" là một dấu hiệu cho thấy chính phủ Trung Quốc sẽ có được nghiêm túc về vấn đề nợ?
"Tê giác xám", thuật ngữ kinh tế trong một cuốn sách kinh doanh cùng tên được bán chạy tại Trung Quốc, mới đây lại được giới truyền thông chính thống Trung Quốc sử dụng rất nhiều. Cụm từ "Tê giác xám" tại Trung Quốc ám chỉ một nhóm các ông trùm người Trung Quốc, những người biết kết hợp mối quan hệ chính trị và tham vọng của mình để tạo ra các tập đoàn khổng lồ có hoạt động kinh doanh trên toàn thế giới.
Chủ tịch Tập Cận Bình đã và đang cùng các quan chức ngành tài chính giải quyết tình trạng vay mượn quá mức tại các doanh nghiệp nhà nước. Trung Quốc xem việc kiềm chế nợ công của doanh nghiệp nhà nước là "ưu tiên hàng đầu của các ưu tiên", Ông Tập cho biết trong cuộc họp về chính sách tài chính vào ngày 14-15/7, các nhà quản lý trong Bộ tài chính sẽ có trách nhiệm "suốt đời" nếu họ không ngăn chặn việc vay nợ liên tục của các tập đoàn.
Liệu còn có lựa chọn nào cho Trung Quốc ?
"Đạp phanh" để hoãn lại việc gia tăng nợ là một lựa chọn. Ngoài ra, Trung Quốc còn có các nguồn lực tài chính to lớn khác để phòng bị, bao gồm 3 nghìn tỷ USD dự trữ ngoại hối, nếu các ngân hàng hoặc các công ty nợ nần nặng nề của họ gặp rắc rối. Tiếp nữa, có tới 24 nghìn tỷ USD tiền tiết kiệm trong nước để giữ cho các ngân hàng không bị mất thanh khoản, nghĩa là họ không phải vay từ nước ngoài.
Tuy nhiên, để "đánh bại" tình trạng nợ ngày một tăng mạnh của Trung Quốc triệt để sẽ đòi hỏi sự thay đổi cơ bản trong cách huy động vốn, và chấm dứt việc định hướng cho các mục tiêu tăng trưởng hàng năm. Andrew Polk, đồng sáng lập công ty nghiên cứu Trivium China ở Bắc Kinh, nói: "Chính sách dừng cho vay nợ không chỉ hàm ý dỡ bỏ mục tiêu tăng trưởng hàng năm, điều đó còn có nghĩa là khuyến khích tái đầu tư toàn bộ nền kinh tế".
Tăng trưởng kinh tế trong những năm gần đây ở Trung Quốc quá phụ thuộc vào vay nợ. Michael Spencer, chuyên gia kinh của Deutsche Bank nói: "Các ngân hàng hoạt động giống như các ngân hàng Liên Xô cũ: Tài sản càng lớn càng tốt".
Việc sẵn sàng bơm tín dụng vào các doanh nghiệp không có khả năng cạnh tranh đã tạo ra mối nguy hại cho Trung Quốc. Mặc dù công ty lâm vào nợ nần trong các ngành công nghiệp như thép, than, xi măng..., chính phủ có khuynh hướng cứu nguy hoặc bán một công ty con hơn là để cho nó biến mất.
Trước năm 2015, thị trường trái phiếu của Trung Quốc hầu như không có nợ xấu. Năm ngoái, Thủ tướng Lý Khắc Cường nói Trung Quốc phải loại bỏ các doanh nghiệp không hiệu quả trên toàn quốc. Với nền kinh tế đứng thứ 2 thế giới và xuất khẩu tăng trưởng 2 con số, Ông Tập có thể đủ khả năng để thực hiện các biện pháp cứng rắn hơn trong năm nay, nhưng những người hoài nghi đang chờ đợi kết quả.
(VNF) - Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 8/4 cho biết họ “kiên quyết phản đối” lời đe dọa tăng thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump và tuyên bố sẽ thực hiện các biện pháp đối phó để bảo vệ quyền và lợi ích của chính mình.
(VNF) - Elon Musk, tỷ phú giàu nhất thế giới và là gương mặt đại diện cho Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, cho biết ông hy vọng về "mức thuế quan bằng 0" giữa châu Âu và Mỹ.
(VNF) - Giữa những áp lực chính trị và kỳ vọng phục hồi kinh tế, phái đoàn Ukraine chuẩn bị bước vào vòng đàm phán then chốt với Mỹ – nơi mỗi điều khoản sẽ là cuộc cân não giữa chủ quyền và sự sống còn kinh tế.
(VNF) - Hàng tỷ USD đã bị xóa sổ khỏi thị trường chứng khoán Nga sau thông báo áp thuế toàn cầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Đây dường như là một tín hiệu cho thấy quốc gia này sẽ bị ảnh hưởng nặng nề bởi các đòn áp thuế này mặc dù không nằm trong danh sách các quốc gia bị nhắm mục tiêu.
(VNF) - Bà Ashley St. Clair, người được cho là mẹ đứa con thứ 13 của tỷ phú Elon Musk, cáo buộc ông cắt giảm khoản trợ cấp nuôi dưỡng con. Trong khi đó, vị tỷ phú giàu nhất thế giới phản bác rằng ông đã đưa cho bà Ashley 2,5 triệu USD.
(VNF) - Trong khi thị trường chứng khoán Mỹ đang chịu ảnh hưởng mạnh mẽ bởi những thay đổi trong chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump, thì tỷ phú 94 tuổi vẫn giữ vững phong độ và thậm chí còn gia tăng tài sản của mình. Đó chính là huyền thoại sống Warren Buffett, đứng đầu tập đoàn Berkshire Hathaway.
(VNF) - Các cuộc biểu tình phản đối tỷ phú Elon Musk và chính sách của chính phủ Mỹ dưới thời Tổng thống Trump đã tràn ngập các showrooms của hãng xe điện Tesla.
(VNF) - Ngày càng nhiều người Trung Quốc nghỉ hưu chọn du lịch nước ngoài như một cách tận hưởng tuổi già, mở ra một thị trường tiềm năng cho ngành du lịch toàn cầu. Đông Nam Á, đặc biệt là Thái Lan và Việt Nam, đang trở thành điểm đến ưa thích của họ, tạo ra động lực tăng trưởng mới cho ngành du lịch khu vực.
(VNF) - Hãng hàng không giá rẻ VietJet sẽ khai thác máy bay COMAC ARJ21-700 do Trung Quốc sản xuất (còn được gọi là C909), trên các tuyến bay nội địa lần đầu tiên vào giữa tháng 4, theo một tài liệu của công ty mà Reuters đã tiếp cận được.
(VNF) - Hơn 1.200 cuộc biểu tình mang tên “Hands Off!” đã được lên kế hoạch nổ ra tại khắp 50 bang của nước Mỹ, nhằm phản đối hàng loạt chính sách gây tranh cãi của chính quyền Tổng thống Donald Trump và tỷ phú Elon Musk về việc tinh giản biên chế chính phủ, nền kinh tế, nhân quyền và các vấn đề khác.
(VNF) - Quyết định áp dụng thuế quan đối ứng của Mỹ đã gây ra làn sóng phản ứng mạnh mẽ từ các quốc gia và khu vực trên thế giới. Trong khi một số quốc gia đang tìm cách đàm phán và đối phó, những lo ngại về tác động tiêu cực đối với nền kinh tế toàn cầu và hệ thống thương mại quốc tế đang ngày càng tăng.
(VNF) - Theo thông tin từ chính quyền thành phố Venice, nhà sáng lập Amazon, tỷ phú Jeff Bezos, cùng hôn thê của mình, bà Lauren Sánchez, sẽ tiến hành hôn lễ tại Venice, Ý. Thời gian cụ thể theo tiết lộ sẽ vào khoảng cuối tháng Sáu năm nay.
(VNF) - Những sắc lệnh thuế quan toàn diện của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong "ngày giải phóng" cùng lo ngại về những đòn trả đũa khác đã khiến thị trường Phố Wall "chao đảo" trong 2 ngày giao dịch cuối của tuần.
(VNF) - Thống đốc Gavin Newsom tuyên bố California sẽ tự tìm cách mở rộng thương mại và thuyết phục các đối tác quốc tế miễn áp thuế trả đũa lên bang này.
(VNF) - Quyết định phế truất Tổng thống Yoon Suk Yeol của Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính trường Hàn Quốc, mở ra nhiều câu hỏi về những ảnh hưởng chính trị và quốc tế tiếp theo.
(VNF) - Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang và cuộc đua công nghệ toàn cầu ngày càng khốc liệt, Tổng thống Donald Trump vừa ký sắc lệnh gia hạn thêm 75 ngày cho ByteDance – công ty mẹ của TikTok – để hoàn tất việc bán ứng dụng này tại Mỹ.
(VNF) - Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump tối 4/4, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định Việt Nam sẵn sàng trao đổi với phía Mỹ để đưa mức thuế nhập khẩu về 0% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, đồng thời đề nghị Mỹ áp dụng mức thuế tương tự đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.
(VNF) - Ngày 4/4, Tổng thống Donald Trump đã chính thức giới thiệu chiếc "thẻ vàng" định cư đầu tiên của Mỹ, đánh dấu một bước ngoặt mới trong chính sách nhập cư của quốc gia này.
(VNF) - Trung Quốc ngày 4/4 đã công bố mức thuế 34% đối với tất cả các sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ, làm leo thang cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
(VNF) - Bộ Ngoại giao Việt Nam cho rằng quyết định áp thuế của Mỹ chưa phù hợp với thực tế hợp tác kinh tế - thương mại cùng có lợi giữa hai nước, không phản ánh đúng tinh thần quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện.
(VNF) - Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết nước này sẽ áp thuế đối với các loại xe của Mỹ không tuân thủ thỏa thuận thương mại tự do lục địa để đáp trả thuế quan “vô lý” của nước này.
(VNF) - Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố các mức thuế quan mới, thị trường tài chính toàn cầu đã phản ứng mạnh mẽ, dẫn đến biến động đáng kể trong chứng khoán, tiền tệ, giá vàng, giá dầu, và cả hoạt động M&A.
(VNF) - Thuế quan "Ngày giải phóng" của Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể định hình lại ngành thời trang, vốn phụ thuộc rất nhiều vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là từ các nước châu Á. Các thương hiệu sẽ phải đối mặt với chi phí sản xuất tăng cao, đẩy gánh nặng lên người tiêu dùng, hình thành nên một môi trường đầy biến động trong thương mại quốc tế.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 3/4 đã ám chỉ rằng ông có thể cắt giảm thuế đối với hàng hóa Trung Quốc nếu Bắc Kinh cho phép ByteDance, chủ sở hữu TikTok của Trung Quốc, thoái vốn khỏi ứng dụng chia sẻ video cực kỳ phổ biến này để tránh lệnh cấm ở Mỹ.
(VNF) - Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 8/4 cho biết họ “kiên quyết phản đối” lời đe dọa tăng thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump và tuyên bố sẽ thực hiện các biện pháp đối phó để bảo vệ quyền và lợi ích của chính mình.
(VNF) - Tập đoàn Hateco đã chính thức vận hàng Cảng Container Quốc tế Hateco Hải Phòng (HHIT), đánh dấu cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế biển của Việt Nam. Cùng VietnamFinance ngắm toàn cảnh bến cảng quốc tế của Tập đoàn HATECO.