2 yếu tố có thể kích hoạt làn sóng tăng của cổ phiếu ngân hàng

Giá cổ phiếu ngân hàng niêm yết đã có sự phục hồi khá ấn tượng, trung bình khoảng 48% kể từ vùng đáy vào tháng 11/2022. Tuy nhiên, so với nhiều nhóm ngành khác như chứng khoán, bất động sản, bán lẻ, đà tăng này còn khá khiêm tốn và chưa phải là nhóm dẫn dắt.

Đối với cổ phiếu ngân hàng, yếu tố tác động mạnh mẽ đến chu kỳ của nhóm cổ phiếu này là chất lượng tài sản - vốn đã yếu đi trông thấy trong thời gian qua, khiến cho đà tăng bị kìm hãm lại dù dòng tiền vào thị trường khá mạnh mẽ. Theo thống kê của Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) đối với các ngân hàng niêm yết trên sàn HoSE, tỷ lệ nợ xấu cuối quý II/2023 ở mức 1,93%, tăng 0,16 điểm % so với quý trước và tăng 0,46 điểm % so với đầu năm do nợ nhóm 2 chuyển sang. Nợ xấu tăng lên trong khi chi phí dự phòng chỉ tăng nhẹ khiến bộ đệm dư phòng tiếp tục bị bào mỏng, tỷ lệ bao phủ nợ xấu giảm xuống mức 109% từ mức đỉnh 160% vào quý III/2022.

Tuy nhiên, chất lượng tài sản ngân hàng được kỳ vọng sẽ không xấu đi đáng kể trong thời gian tới khi các chính sách hỗ trợ lĩnh vực bất động sản và thị trường trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục được Chính phủ triển khai và đạt được kết quả tích cực, giúp hỗ trợ sức khỏe tài chính của ngành ngân hàng. Nhìn rộng hơn, việc tăng trưởng kinh tế của Việt Nam dần hồi phục cũng giúp củng cố thêm góc nhìn tươi sáng hơn về chất lượng tài sản ngân hàng trong tương lai gần.

Khi yếu tố kìm hãm đà tăng này dần kém hiệu lực, 2 yếu tố quan trọng có thể kịch hoạt đà tăng của cổ phiếu ngân hàng.

Thứ nhất là việc lợi nhuận ngân hàng tạo đáy và đi lên. Thống kê của ACBS cho thấy tổng lợi nhuận trước thuế quý II/2023 của các ngân hàng niêm yết trên HoSE giảm 4,8% so với quý trước đó và giảm 1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Mức suy giảm này chủ yếu đến do NIM bị thu hẹp 0,22 điểm % so với quý trước và 0,34 điểm % so với cùng kỳ năm ngoái, và được bồi thêm bởi chi phí hoạt động tăng 7,8% so với quý trước và tăng 6,9% so với cùng kỳ năm ngoái do các ngân hàng tiếp tục đẩy mạnh chi đầu tư tài sản và hạ tầng công nghệ số. Ngoài ra, chi phí dự phòng quý II/2023 tăng nhẹ 1,3% so với quý trước và tăng 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái

Theo ACBS, mặc dù bức tranh lợi nhuận trong 6 tháng đầu năm 2023 là không tích cực nhưng dự báo, lợi nhuận của các ngân hàng sẽ cải thiện kể từ quý III/2023 trở đi nhờ lãi suất huy động giảm và tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) tăng trở lại sẽ bắt đầu tác động lên chi phí vốn của ngân hàng, dẫn đến NIM phục hồi. Trong khi đó, lãi suất cho vay mới hiện đã ở mức hợp lý hơn so với kỳ vọng của khách hàng và sẽ giảm chậm hơn lãi suất huy động. Thu nhập lãi thuần là nguồn thu quan trọng đối với các ngân hàng, chiếm khoảng 80% tổng thu nhập, do vậy, NIM phục hồi sẽ đóng vai trò quan trọng trong câu chuyện tăng trưởng lợi nhuận của các ngân hàng.

Cho cả năm 2023, ACBS duy trì kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận của ngành ngân hàng đạt 10%, chậm lại so với mức tăng 34,6% của năm 2022. Tuy nhiên, mức tăng trưởng lợi nhuận sẽ có sự phân hóa rõ nét giữa các ngân hàng. Các ngân hàng có thanh khoản dồi dào và đặc biệt là khả năng quan trị rủi ro tín dụng tốt sẽ có điều kiện thuận lợi để đạt được mức tăng trưởng cao hơn.

Yếu tố thứ hai có thể kích hoạt đà tăng của cổ phiếu ngân hàng là định giá tương đối hấp dẫn. Tại ngày 28/8/2023, giá cổ phiếu ngân hàng đang được giao dịch ở mức P/E là 9,3 lần và P/B là 1,8 lần, thấp hơn lần lượt 22,2% và 11,5% so với mức trung bình lịch sử 10 năm. Trong khi đó, lợi nhuận cải thiện trong thời gian tới sẽ ngày càng làm cho mức định giá này xuống thâm hơn, nếu như giá cổ phiếu không tăng.

Mức định giá cổ phiếu ngân hàng hiện tại, theo ACBS, là khá hấp dẫn với tầm nhìn đầu tư trung và dài hạn.

Trong báo cáo chiến lược đầu tư các tháng cuối năm 2023 công bố gần đây, Công ty Chứng khoán Agribank (Agriseco) cũng đánh giá cao triển vọng cổ phiếu ngân hàng với 2 luận điểm chính. Thứ nhất là kỳ vọng lợi nhuận ngân hàng tăng trưởng từ nền thấp 2 quý cuối năm 2022 nhờ nhu cầu tín dụng cải thiện và NIM kỳ vọng được mở rộng do hưởng lợi từ mặt bằng lãi suất giảm. Thứ hai, mặt bằng định giá của nhóm ngân hàng vẫn đang ở mức thấp.